Małowodzie;
Wielowodzie

Małowodzie;

Wielowodzie

1. PŁÓD

2. ŁOŻYSKO, BŁONY

PŁODOWE, PĘPOWINA

3. PŁYN OWODNIOWY

JAJO

JAJO

PŁODOWE

PŁODOWE

FUNKCJE PŁYNU

FUNKCJE PŁYNU

OWODNIOWEGO

OWODNIOWEGO

• OCHRONA („PODUSZKA”

POCHŁANIAJĄCA WSTRZĄSY)

• UMOŻLIWIA RUCHY PŁODU
• UTRZYMUJE TEMPERATURĘ
• UMOŻLIWIA ROZWÓJ PŁUC PŁODU

PRODUKCJA I RESORBCJA PŁYNU

OWODNIOWEGO

Nabłonek owodni

Pępowina

Nerki

Płuca

Przewód pokarmowy

Skóra

PRODUKCJA PŁYNU OWODNIOWEGO

Wczesna ciąża Późna

ciąża

Nabłonek owodni 97% 50%

Wydalanie moczu: w 32 tyg 12,2 ml/h

36 „ 17,8 „

40 „ 28,2 „

STOSUNEK ILOŚĆI PŁYNU

STOSUNEK ILOŚĆI PŁYNU

OWODNIOWEGO DO OBJĘTOŚĆI

OWODNIOWEGO DO OBJĘTOŚĆI

MACICY

MACICY

W POSZCZEGÓLNYCH TRYMESTRACH

W POSZCZEGÓLNYCH TRYMESTRACH

CIĄŻY

CIĄŻY

TRYMESTR I II III

M

A
C
PŁYN I
OWODNIOWY C

A

1/2 1/3 1/4

SKŁAD PŁYNU

SKŁAD PŁYNU

OWODNIOWEGO

OWODNIOWEGO

98 %

- WODA

2 %

- SUBSTANCJE

NIEORGANICZNE

I ORGANICZNE

SKŁAD CHEMICZNY

SKŁAD CHEMICZNY

PŁYNU

PŁYNU

OWODNIOWEGO

OWODNIOWEGO

• Na 125 mmol/l

• Cl 99 mmol/l

• Mocznik 320 mg/l

• Kreatynina 20 mg/l

• Kwas moczowy 64 mg/l

• Glukoza 222 mg/l

• Białka, Hormony, Aminokwasy, Lipidy

Średnie wartości objętości płynu

Średnie wartości objętości płynu

owodniowego

owodniowego

w przebiegu ciąży prawidłowej wg.

w przebiegu ciąży prawidłowej wg.

Queenana

Queenana

Wiek ciążowy Objętość płynu

w tygodniach w ml

25 - 26 669
33 - 34 984
38 - 40 836
41 - 42 544

OCENA

OCENA

ULTRASONOGRAFICZNA

ULTRASONOGRAFICZNA

ILOŚCI PŁYNU

ILOŚCI PŁYNU

OWODNIOWEGO

OWODNIOWEGO

• Pojedynczy pomiar największego zbiornika

płynu: jeżeli 1-3 cm małowodzie

“ > 8 cm wielowodzie

•AFI (Indeks płynu owodniowego)

Suma pomiarów płynu owodniowego

w czterech kwadrantach macicy

INDEKS PŁYNU

OWODNIOWEGO

AFI

20

24

28

32

36

40 tyg.

0

5

10

15

20

cm
25

NORMY AFI DLA CIĄŻY

36 - 42 TYG WG

PHELANA

• 12,9 +/- 4,6 CM
• MAŁOWODZIE GDY AFI < 5

CM

• WIELOWODZIE „ AFI >

18 CM

Ocena ilości płynu

owodniowego

• We wczesnej ciąży nabłonek owodni

wytwarza 97% płynu

• Pod koniec ciąży: 50% owodnia, 50%

skóra i płuca

• W 40 hbd ok. 1500-1700ml
• Pomiar

– AFI indeks płynu owodniowego
– Pojedyńczy pomiar największego
zbiornika w przekroju podłużnym

A

mniotic

F

luid

I

ndex

A

mniotic

F

luid

I

ndex

Pomiar głębokości kieszonek

płynowych

w czterech kwadrantach jamy macicy

Pomiar głębokości kieszonek

płynowych

w czterech kwadrantach jamy macicy

Wielowodzie

• Ilość płynu powyżej 2-3 l, okno

usg>8cm

• Płód

:

wady CUN ( bezmózgowie,

wodogłowie, rozszczep kręgosłupa
), p.pok.,przepukliny przepony

• Matka

:

konflikt serologiczny,

ciąża wielopłodowa, cukrzyca

Małowodzie

• Ilość płynu poniżej 200ml, okno w usg
1-3cm

• Wady dróg moczowych (agenezja,

wielotorbielowatość nerek, wady

zastawki tylnej cewki moczowej,

przeszkoda )

• IUGR
• PROM
• Ciąża donoszona (41-42 hbd)

WIELOWODZIE

WIELOWODZIE

Zaburzenia resorbcji, zarośnięcie

przełyku lub upośledzenie odruchu

połykania u płodu

•Bezmózgowie

•Wodogłowie

•Rozszczep kręgosłupa

WIELOWODZIE

WIELOWODZIE

Uogólniony obrzęk płodu

•

Choroba hemolityczna

płodu

• Cukrzyca (30 - 40%)

WIELOWODZIE

WIELOWODZIE

•

Ciąża mnoga

(wielowodzie okresowe w II trymestrze)

•Anomalie rozwojowe

naczyń łożyska i pępowiny

LECZENIE WIELOWODZIA

LECZENIE WIELOWODZIA

•Zachowawcze (Indometacyna)

•Odbarczenia pod kontrolą

ultrasonograficzną

(jednorazowo - 200 - 500 ml)

WIELOWODZIE

AMNIOINFUZJA

DEFINICJA

MAŁOWODZIA

• MAŁOWODZIE (OLIGOHYDRAMNION)

TO POWAŻNY NIEDOBÓR PŁYNU
OWODNIOWEGO ALBO JEGO
ZUPEŁNY BRAK (AHYDRAMNION)

• ZA MAŁOWODZIE PRZYJMUJE SIĘ

ZMNIEJSZENIE PŁYNU
OWODNIOWEGO DO OBJĘTOŚCI 200
ML

MAŁOWODZIE

MAŁOWODZIE

Zaburzenia w produkcji, obiegu lub

odpływanie płynu owodniowego

• Wady rozwojowe dróg moczowych

• Pęknięcie błon płodowych

• Ciąża przenoszona

• Ciąża obumarła

• IUGR

NIEPRAWIDŁOWOŚCI

NIEPRAWIDŁOWOŚCI

ROZWOJOWE NEREK LUB

ROZWOJOWE NEREK LUB

DRÓG MOCZOWYCH

DRÓG MOCZOWYCH

•Agenezja nerek

•Wielotorbielowatość

nerek

•Przeszkoda w obrębie

dolnego odcinka dróg

moczowych

PRZEDWCZESNE

PRZEDWCZESNE

PĘKNIĘCIE BŁON

PĘKNIĘCIE BŁON

PŁODOWYCH

PŁODOWYCH

•Powikłanie 3 - 17% wszystkich

ciąż

•25% przypadków małowodzia
•Częstość zwiększa się wraz z

czasem trwania ciąży

CZYNNIKI RYZYKA

PRZEDWCZESNEGO ODPŁYNIĘCIA

PŁYNU OWODNIOWEGO

• NIEWYDOLNOŚĆ CIEŚNIOWO - SZYJKOWA
• CIĄŻA MNOGA
• WIELOWODZIE
• NIEPRAWIDŁOWE POŁOŻENIA PŁODU
• WADY ROZWOJOWE PŁODU
• ZABIEGI NA SZYJCE MACICY (CERCLAGE)
• ZABIEGI DIAGNOSTYCZNE

(AMNIOPUNKCJA, KORDOCENTEZA, CVS)

NASTĘPSTWA PRZEDWCZESNEGO

ODPŁYNIĘCIA PŁYNU OWODNIOWEGO

• CHORIOAMNIONITIS
• ENDOMETRITIS
• HIPOPLAZJA PŁUC PŁODU
• WRODZONE ZAPALENIE PŁUC PŁODU
• WYPADNIĘCIE PĘPOWINY
• PORONIENIE LUB PORÓD

PRZEDWCZESNY

IUGR

IUGR

Hipoksja

oliguria płodu

skurcz naczyń nerkowych

zmniejszenie przepływu krwi przez nerki

mniejsza produkcja moczu

MAŁOWODZIE

MAŁOWODZIE

DIAGNOSTYKA DOPPLEROWSKA

DIAGNOSTYKA DOPPLEROWSKA

PRZYCZYN MAŁOWODZIA

PRZYCZYN MAŁOWODZIA

/t.maciczna/

Przepływy prawidłowe

Przepływy

nieprawidłowe

+ Nieprawidłowa

biometria

płodu

1 Przedwczesne pęknięcie
pęcherza płodowego,

IUGR

2 Wady nerek

NASTĘPSTWA

NASTĘPSTWA

MAŁOWODZIA

MAŁOWODZIA

100% w 20 tyg.

ciąży

• Hypoplazja płuc
25% po 25 tyg.

ciąży

• Deformacje układu kostnego
• Deformacje w obrębie tkanek miękkich

POTENCJALNE

KONSEKWENCJE

MAŁOWODZIA

• UCISK PĘPOWINY
• ZESPÓŁ ASPIRACJI SMÓŁKI
• NIEPRAWIDŁOWE ZAPISY KTG
• PATOLOGICZNE PRZEPŁYWY NACZYNIOWE
• OBNIŻENIE WARTOŚCI PROFILU

BIOFIZYCZNEGO

• NIEDOTLENIENIE PŁODU
• ZAMARTWICA PŁODU

LECZENIE MAŁOWODZIA

TO

AMNIOINFUZJE

AMNIOINFUZJE

AMNIOINFUZJE

Przezbrzuszne

Przezszyjkowe

ZAPOBIEGANIE NASTĘPSTWOM

ZAPOBIEGANIE NASTĘPSTWOM

MAŁOWODZIA

MAŁOWODZIA

MAŁOWODZIE

AMNIOINFUZJA

PRZEZBRZUSZNA PRZEZSZYJKOWA
(seryjna)

Shunt w przypadku Cewnik z podwój - Cewnik

przeszkody d. mocz. nym balonem +

ciągły

wlew

AMNIOINFUZJE

•Diagnostyczne

•Lecznicze

WSKAZANIA DO

WSKAZANIA DO

AMNIOINFUZJI

AMNIOINFUZJI

DIAGNOSTYCZNEJ

DIAGNOSTYCZNEJ

• Podejrzenie agenezji nerek
• Podejrzenie innych wad

współistniejących

z nieprawidłowościami

chromosomalnymi

• Podejrzenie przedwczesnego odpłynięcia

płynu owodniowego (podanie barwnika)

AMNIOINFUZJA

AMNIOINFUZJA

DIAGNOSTYCZNA

DIAGNOSTYCZNA

• Płyn w temp. 37 podawany 25 -30

ml/min

0,9% NaCl,

5% roztwór glukozy

płyn Ringera

• Ilość płynu w II trymestrze ok 200 ml
• Barwnik (indygokarmin)

AMNIOINFUZJE

AMNIOINFUZJE

Lecznicze

W CIĄŻY W CZASIE

PORODU

umożliwienie rozwoju płodu rozrzedzenie smółki

AMNIOINFUZJA LECZNICZA

AMNIOINFUZJA LECZNICZA

W CIĄŻY

W CIĄŻY

• Płyn ( 0,9% NaCl)
• Ilość zależna od wieku ciąży
• Częstotliwość (1 - 2 X w tygodniu)
• Monitorowanie (leukocytoza, CRP)
• Antybiotyk ?

AMNIOINFUZJA W CZASIE

AMNIOINFUZJA W CZASIE

PORODU

PORODU

• Zmniejszenie częstości występowania

urazu okołoporodowego

• Zmniejszenie częstości porodów

zabiegowych

• Zapobieganie aspiracji smółki przez płód

POWIKŁANIA

POWIKŁANIA

AMNIOINFUZJI

AMNIOINFUZJI

•Pęknięcie błon płodowych (?)

•Zakażenie owodni

•Przedwczesna oddzielenie się

łożyska

•Poród przedwczesny