1

Wykład II

Proces spedycyjny

Etapy

2

Spedycja - informacje

Zlecenie
spedycyjne

3

Spedycja - informacje

Zlecenie
spedycyjne

List przewozowy

List przewozowy

4

Spedycja - informacje

Zlecenie
spedycyjne

List przewozowy

Wtórnik listu
przewozowego

5

Spedycja - informacje

Zlecenie
spedycyjne

List przewozowy

Zaświadczenie
spedytorskie

zleceni

a

Dokumenty

celne

Awiza

Rozliczeni

a

finansowe

6

Przyjęcie zlecenia

• Analiza zlecenia
• Doradztwo

7

Par. 7 Ogólnych Polskich

Warunków Spedycyjnych

(OPWS)

„Zlecenie powinno określać zakres zlecanej

usługi, rodzaj i wła

ś

ciwości przesyłki,

znaki i numery poszczególnych sztuk, ich

liczbę, masę, wymiary, kubaturę, wszelkie

inne dane oraz dokumenty potrzebne do

prawidłowego wykonywania zlecenia”.

8

Zlecenie spedycyjne

nie musi mie

ć

formy

dokumentu, ale jeśli

przekazywane jest tylko

ustnie to spedytor nie jest

odpowiedzialny za skutki

niewłaściwie przekazanego

zlecenia

9

Zlecenie spedycyjne

Zleceniodawca ponosi skutki

niekompletnych lub

niedokładnych danych

wymienionych w zleceniu

(Art. 8 OPWS).

10

Przed przyjęciem

zlecenia:

• Kalkulacja wstępna

Po zakończeniu wynikowa –

faktyczne koszty mogą się
różnić od planowanych –
nieprzewidziane zdarzenia,
dodatkowego wymogi

11

Opracowanie koncepcji

przewozu

• Wybór sposobu przewozu

–Gałęzi transportu,
–Środka transportu
–Przewoźnika

•Wybór trasy

(w przewozach

międzynarodowych również

przejścia granicznego)

12

PRZYKŁAD WYBORU TRASY PRZEWOZU

Założenia przewozu:

• trasa przewozu: Sopot - Monachium

• przewóz zestawem pojazdów złożonym z ciągnika

siodłowego klasy Euro 3 i naczepy plandekowej
obciążonej ładunkiem ok. 20 ton

• koszty bezpośrednie to głównie koszty paliwa i koszty

dostępu do infrastruktury drogowej

• uwzględniono prędkości przejazdu wynikające z

kategorii dostępnej infrastruktury i ukształtowania
terenu oraz wynikające stąd zużycie paliwa

13

TRASA PRZEZ KOŁBASKOWO, ZGORZELEC

14

CZY PRZEZ CZECHY?

15

ZESTAWIENIE WYNIKÓW ANALIZY

Trasa

Długoś

ć

trasy

(w km)

Koszt

paliwa

(w

EUR)

Opłata

za

przejaz

d

Opłata

drogow

a

(w

EUR)

Całk.

czas

przew.

Średni

a

prędk.

jazdy

Koszt

całk.

(w

EUR)

Waria

nt 1

1068,

08

523,3

6

676,5

km

88,21

34h05

53

km/h

611,5

7

Waria

nt 2

1106,5

1

542,19

553,2

km

73,40

45h08

46

km/h

615,59

Waria

nt 3

1107,6

2

542,88

446,3

km

45,51

52h07

42

km/h

588,39

16

Wybór środka

transportu - kryteria

• Właściwości ładunku ,
• Pora roku
• Nośność i ładowność pojazdu
• Nadwozie
• Ekonomiczne, techniczno -

ruchowe

17

Wybór przewoźnika

• Odpowiedni tabor i personel
• Znajomość problematyki celnej
• Kontakt z przewoźnikiem
• Pakiet ubezpieczeń, termin

płatności

18

Problem kontaktu z

przewoźnikiem

• Przykład – przewoźnik

wynajęty przez spedytora do
trzech miejsc załadunku w
Hiszpanii nie realizuje
prawidłowo zlecenia i nie
powiadamia nikogo o tym
fakcie

19

Zamówienie środka

transportu

• zabukowanie ładunku na statku,
• zawarcie umowy o czarter,
• zawarcie umowy z koleją,
• zarezerwowanie miejsca na

regularnych liniach lotniczych

• zlecenie korespondentowi -

spedytorowi organizacji transportu

20

Zlecenie przewozowe

• Data załadunku i rozładunku,
• miejsce załadunku i rozładunku,
• Ładunek, jego właściwości
• Odprawa celna
• Środek transportu, ubezpieczenie,

neutralność przewoźnika, fracht i inne koszty,

płatność, postój

• Nieterminowość
• Potwierdzenie przyjęcia zlecenia

21

Zlecenie przewozowe

zlecenie standardowe -

korzyści

•Uściślenie uzgodnień
•Ograniczenie marnotrawstwa

czasu i pieniędzy

•Unikanie procesów sądowych

22

Instrukcja wysyłkowa

• Opracowywana przez spedytora, na podstawie

zlecenia klienta, informacja dla załadowcy

• Dotyczy ona ilości i rodzaju towaru, jak też

miejsca terminu załadunku na określony środek

transportu oraz sposobu i drogi dostarczenia

towaru. Obejmuje także wskazówki, co do

odprawy celnej, niezbędne, aby załadowca dołą

czył do przesyłki będące w jego gestii

odpowiednie dokumenty handlowe i celne.

• Instrukcja wysyłkowa jest podstawą do

wydania określonego w niej towaru na środek

transportu i wystawiania listów przewozowych

23

Przygotowanie przesyłki do

przewozu

• Przygotowanie ładunku, opakowanie,

oznakowanie przesyłek,

• Złożenie w dogodnym miejscu, ułożenie

w kolejności ładowania,

• Ważenie, kontrola jakościowa,
• Sporządzenie dokumentów
• Poinformowanie sprzedawcy o sposobie

przygotowania do przewozu jeżeli
importer ma gestię

24

Faza przyj

ę

cia

przesyłki

•sprawdzenie stanu przesyłki
•sprawdzenie dokumentów

25

Organizacja procesu

ł

adunkowego

•koszty prze

ł

adunku

•szybkość przeładunku
•bezpieczeństwo zatrudnionych

pracowników

•przygotowanie środków transportu

do przewozu ładunków o różnej
podatności naturalnej.

26

Odpowiednie

rozmieszczenie ładunku

na

ś

rodku przewozowym

• właściwe wykorzystanie

przestrzeni ładunkowej

• zapewnienie bezpieczeństwa

ładunku

• zapewnienie bezpieczeństwa

pojazdu

27

Odpowiedzialność spedytora

za szkody - przykład

• spedytor nie odpowiada za

zabezpieczenie ładunku w
kontenerze oraz w oplombowanej
cysternie.

28

Po załadunku - list

przewozowy, wtórnik,

zaświadczenie

spedytorskie

• Nadawca
• Spedytor
• Przewoźnik

29

Dokumenty w procesie

spedycyjnym

30

Znaczenie dokumentów

w procesie

spedycyjnym

• Informacja dla spedytora
• Potwierdzenie zawarcia umowy
• Realizacja kontraktu

handlowego

31

Znaczenie informacji w

procesie spedycyjnym

• Przygotowanie się do zorganizowania

procesu spedycyjnego

• Możliwość wyboru optymalnego wariantu
• Koordynacja elementów łańcucha

transportowego

• Kontrola procesu
• Reagowanie na powstające

nieprawidłowości

32

List przewozowy

1. Osoba nadawcy/załadowcy
2. Czas i miejsce załadunku towaru
3. Stan ilościowy i jakościowy towaru oraz jego opakowań
4. Trasa przewozu przesyłki
5. Przewoźnicy i rodzaje transportu uczestniczące w przewozie
6. Specjalne postanowienia ze strony nadawcy dotyczące

przesyłki, trasy przewozu, przewoźnego, terminu przewozu

7. Miejsce dostarczenia towaru, jego stan ilościowy
8. Czas i miejsce rozładunku towaru, jego składowania w

składzie celnym, magazynie celnym

9. Osoba odbiorcy towaru
10. Ocena stanu towaru dostarczonego przez odbiorcę.

33

Listy przewozowe

• transport kolejowy - CIM, SMGS;
• transport drogowy – CMR;
• transport lotniczy - AWB lub spedytorski lotniczy list

przewozowy;

• żegluga śródlądowa - konosament żeglugi śródlądowej;
• transport morski - kwit sternika, konosament, morski

list przewozowy;

• transport multimodalny - FIATA Multimodal Transport

Bill of Lading lub zaświadczenie spedytorskie FCT lub

FCR.

34

Rodzaj dokumentów

transportowych musi być

sprecyzowany w dokumentowych

formach zapłaty. Jeśli brak takich

uregulowań banki przyjmą

zwyczajowe praktyki.

Akceptowane przez nie będą

dokumenty wystawione przez

spedytorów działających w roli

przewoźników/operatorów

transportu multimodalnego lub

agentów.

35

Spedycja - dokumenty

CMR/list
krajowy

COTIF/SM
GS

Morski
list
przewozo
wy

Lotniczy
list
przewozow
y

36

Spedycja – dokumenty

Zlecenie
spedycyjne

CMR/list
krajowy

COTIF/SM
GS

Morski
list
przewozo
wy

Lotniczy
list
przewozow
y

37

Spedycja - dokumenty

Dokumenty
spedycyjne

CMR/list
krajowy

COTIF/SM
GS

Morski
list
przewozo
wy

Lotniczy
list
przewozow
y

38

Po zakończeniu dostawy -

Dowód dostawy

(POD – Proof Of Delivery)

• stosowany często tam, gdzie list

przewozo wy nie dociera do
odbiorcy towaru

• gdy importerem towaru jest firma,

która zleca spedyto rowi
dystrybucję sprowadzonego towaru
do swoich klientów w danym kraju.

39

POD zawiera następujące

informacje

— komu wydano towar — nazwa i adres

firmy,

— kto wydał towar — nazwa i adres

spedytora,

—jaki towar wydano — opis umożliwiający

identyfikację,

— datę i miejsce przekazania, najczęściej

także godzinę,

— kto w imieniu odbiorcy przyjął towar —

czytelne imię i nazwisko.

40

Finansowe aspekty

spedycji

art. 794 § l Kodeksu cywilnego oraz § 2 Ogólnych

Polskich Warunków Spedycyjnych (wyd. 1995)

spedytorem jest ten, kto zawodowo, za

wynagrodzeniem, we własnym imieniu,

lecz na rachunek zleceniodawcy

podejmuje się wysłania lub odbioru

przesyłki oraz innych czynności

związanych z obsługą ładunku i jego

przewozu.

41

Zakres działalności

spedytora

• Dostarczenie towaru w sposób bezpieczny, w

terminie wyznaczonym kontraktem handlowym

• Z zachowaniem wszystkich przepisów

obowiązujących w kraju eksportera, kraju

importera i w krajach tranzytowych,

• Spełnienie wymogów stawianych towarowi w

związku z wyborem określonego środka

transportu

• Przygotowanie dokumentacji transportowo-

handlowej towarzyszącej towarowi oraz

dokumentacji potrzebnej eksporterowi przy

realizacji akredytywy lub przy płatności za

towar.

42

Dokumenty

spedytorskie

1) FIATA FBL - Negotiable FIATA Multimodal Transport Bili of Lading

(zbywalny konosament multimodalny FIATA);

2) FIATA FCR - Forwarders Certificate of Receipt (spedytorski certyfikat

przejęcia towaru);

3) FIATA FCT - Forwarders Certificate of Transport (spedytorski certyfikat

transportowy);

4) AIR WAYBILL - konosament lotniczy rekomen dowany przez FIATA;
5) NON - NEGOTIABLE FIATA Multimodal Trans port Waybill (niezbywalny,

multimodalny dokument transportowy);

6) FWR - FIATA Warehouse Receipt (kwit składowy FIATA);
7) FIATA SDT - FIATA Shipper’s Declaration for the Transport of Dangerous

Goods (deklaracja przewozu towarów niebezpiecznych FIATA);

8) FIATA SIC - FIATA Shipper’s Internationale Weight Certification

(Międzynarodowy Certyfikat Wagi FIATA wystawiany przez załadowcę);

43

Zbywalny konosament

multimodalny - FIATA FBL

• umożliwia spedytorowi występowanie w

roli przewoźnika morskiego w
przewozach z portu do portu oraz w roli
operatora multimodalnego

• jest przyjmowany przez banki przy

realizacji zapłaty za towar

• gwarantuje klientowi pokrycie ryzyk

występujących w transporcie i
przemieszczaniu towaru

44

Spedytorski certyfikat przyjęcia

towaru - FIATA FCR -korzyści

1) sprzedający —zainkasowanie

należności za sprzedany towar
niezwłocznie po przekazaniu
towaru spedytorowi i uzyskaniu
dokumentu FIATA FCR;

2) kupujący —przejęcie towaru bez

wskazania dalszego jego
przeznaczenia

45

Spedytorski certyfikat

przyjęcia towaru - FIATA FCR

• wystawiany przez spedytora
• dokument niezbywalny
• wystawiany jest jedynie w

oryginale

46

Spedytorski certyfikat

transportowy - FIATA FCT

• spedytor potwierdza, że określoną w

dokumencie przesyłkę przyjął ze

zobowiązaniem dostarczenia jej

określonemu odbiorcy w określonym

miejscu przeznaczenia, zgodnie z

otrzymanymi od eksportera

instrukcjami

• dokument zbywalny

• przydamy przy transporcie tzw.

drobnicy zbiorowej

47

Spedytorski certyfikat

transportowy - FIATA FCT -

korzyści

1) dla eksportera - możliwość szybkiej, bo

dokonywanej niezwłocznie po przejęciu

przesyłki przez spedytora realizacji

płatności za towar, pod warunkiem, że

dokument ten został w warunkach płatności

wymieniony;

2) dla importera — możliwość zbywania FCT

w drodze indosu, a więc swobodę w

dysponowaniu zakupionym towarem, co

poza konosamentami nie występuje w

żadnym innym dokumencie przewozowym.

48

Konosament lotniczy

FIATA - AIR WAYBILL

49

Niezbywalny multimodalny

dokument transportowy

FIATA - FWB

• jest dokumentem przewoźnika
• spedytor wystawiający FWB przejmuje

obowiązki i odpowiedzialność
przewoźnika, stąd istnieje konieczność
ubezpieczenia jego odpowiedzialności
jako przewoźnika.

50

FIATA Warehouse Receipt

(FWR) - kwit składowy

FIATA

51

Warunki płatności w

handlu zagranicznym

52

Inkaso dokumentowe

Bank

importera

Importer

Eksporter

Bank

eksportera

Dokumen
ty

53

Inkaso dokumentowe

Bank

importera

Importer

Eksporter

Bank

eksportera

Dokumen
ty

54

Inkaso dokumentowe

Bank

importera

Importer

Eksporter

Bank

eksportera

Zawiadomie
nie o
otrzymaniu
dokumentó
w

55

Inkaso dokumentowe

Bank

importera

Importer

Eksporter

Bank

eksportera

Zapłat

a

Dokumen
ty

56

Akredytywa

dokumentowa

Bank

importera

Importer

Eksporter

Bank

eksportera

Zlecenie
otwarcia
akredyty
wy

Zabezpiecze

nie

finansowe

57

Akredytywa

dokumentowa

Bank

importera

Importer

Eksporter

Bank

eksportera

Dokumen
ty

58

Akredytywa

dokumentowa

Bank

importera

Importer

Eksporter

Bank

eksportera

Zapłat

a

Dokumen
ty

59

Akredytywa

dokumentowa

Bank

importera

Importer

Eksporter

Bank

eksportera

Dokumen
ty