ARSEN

ŹRÓDŁA I OBJAWY ZATRUCIA

Jan Klimasara

Sattam Alkadour

Jarosław Juszczyk

Liczba atomowa: 33

Masa atomowa:
74,9216

Temp. topnienia: 814
ºC

Temp. wrzenia: 613 ºC

Gęstość: 5,73 g/cm

3

St. utlenienia: od –3 do
+5

Odmiany allotropowe:

• As szary - metaliczny
• As żółty -
niemetaliczny

POSTACIE:

ARSENKI

ARSENOSIARCZKI

POŁĄCZENIA Z METALAMI CIĘŻKIMI

TLENKI ARSENU

GŁÓWNE ŹRÓDŁA:

SPALANIE PALIW KOPALNYCH

HUTNICTWO METALI

PRODUKTY PRZEMYSŁOWE

ZASTOSOWANIE:

•

ROLNICTWO I LEŚNICTWO

 HERBICYDY
 DEFOLIANTY
• PRZEMYSŁ
 SZKŁO
 BARWNIKI
 ŚRUT
 „SZTUCZNE OGNIE”
• WOJSKO
 GAZY BOJOWE

WYSTĘPOWANIE W

PRZYRODZIE:

GLEBA

WODY GŁĘBINOWE

WODY POWIERZCHNIOWE

(I ZAMIESZKUJĄCE JE ORGANIZMY ŻYWE)

GLEBA:

Naturalny poziom: 0,2 – 16 ppm

(średnio ok 5 ppm)

NORMA dla gleb użytkowych: 20 ppm

WODY GŁĘBINOWE:

Zakwaszenie gleby

migracja związków arsenu w głąb

gleby

zanieczyszczenie wód podziemnych

WODY

POWIERZCHNIOWE:

NORMY:

I i II KLASA CZYSTOŚCI: <50 μm/dm

3

III KLASA CZYSTOŚCI: <200 μm/dm

3

WODA PITNA: <50 μg/dm

3

(w polskich wodach średnio 50 μg/l)

ORGANIZMY ŻYWE:

ŁATWA BIOAKUMULACJA

ROSLINY: do 430 ppm

RYBY: do 2,5 ppm

(W ZANIECZYSZCZONYCH WOWACH)

WPŁYW NA ORGANIZM

CZŁOWIEKA:

WNIKANIE:

DROGA POKARMOWA

DROGA ODDECHOWA

PRZEZ POWŁOKI CIAŁA

WPŁYW NA ORGANIZM

CZŁOWIEKA (c.d.):

DAWKA FIZJOLOGICZNA:

12-15 μg /dzień

DAWKA TOXYCZNA:

5-50 mg /dzień

WPŁYW NA ORGANIZM

CZŁOWIEKA (c.d.):

DZIAŁANIE:

KANCEROGENNE

MUTAGENNE

TERATOGENNE

WPŁYW NA ORGANIZM

CZŁOWIEKA (c.d.):

TOXYCZNOŚĆ

TYLKO ZWIĄZKI ARSENU

(NAJBARDZIEJ TOXYCZNE ZW. ARSENU

TRÓJWARTOŚCIOWEGO)

BLOKOWANIE ENZYMÓW

(NAJBARDZIEJ CYKL KREBSA)

WPŁYW NA ORGANIZM

CZŁOWIEKA (c.d.):

ZATRUCIA

OSTRE

PRZEWLEKŁE

WPŁYW NA ORGANIZM

CZŁOWIEKA (c.d.):

ZATRUCIA OSTRE

USZKODZENIA UKŁADU POKARMOWEGO

WPŁYW NA ORGANIZM

CZŁOWIEKA (c.d.):

ZATRUCIA PRZEWLEKŁE

NIEDOKRWISTOŚĆ

ŁAMLIWOŚĆ WŁOSÓW I PAZNOKCI

ZMIANY SKÓRNE

ZABURZENIA FUNKCJONOWANIA SERCA,

WĄTROBY, SYSTEMU NERWOWEGO

ZATRUCIE

ARSENOWODOREM

OBJAWY W DALSZYM OKRESIE:

• SKĄPOMOCZ LUB BEZMOCZ
• ŻÓŁTACZKA
• POWIĘKSZENIE WĄTROBY I ŚLEDZIONY
• NIEWYDOLNOŚĆ SERCOWO- NACZYNIOWA

OBJAWY W KILKA GODZIN PO

WDYCHANIU:

• BÓLE GŁOWY, NADBRZUSZA
• WYMIOTY
• DUSZNOŚĆ
• SINICA
• CIEMNOBRUNATNE ZABARWIENIE MOCZU

ZATRUCIE

ARSENOWODOREM

LECZENIE:

PODAWANIE DUŻEJ ILOŚCI PŁYNÓW

TLENOTERAPIA

LEKI OSŁANIAJĄCE WĄTROBĘ

DWUMERKAPTOPROPANOL - BAL

(TYLKO WE WCZESNYM OKRESIE ZATRUCIA)

ZATRUCIE ARSZENIKIEM

DAWKA ŚMIERTELNA: 0,06- 0,3 g

OBJAWY PO 1- 4 GODZINACH:

•

WYMIOTY

• BÓLE ŻOŁĄDKA
• OBFITE WODNISTE BIEGUNKI
• NIEWYDOLNOŚĆ KRĄŻENIA

OBJAWY W CIĘŻKICH PRZYPADKACH:

• DRGAWKI
• ŚPIĄCZKA
• PORAŻENIE MIĘŚNIA SERCOWEGO

ZATRUCIE ARSZENIKIEM

LECZENIE:

PŁUKANIE ŻOŁĄDKA

DIMERKAPTOPROPANOL – BAL

PODAWANIE DUŻEJ ILOŚCI PŁYNÓW

LECZENIE OBJAWOWE

DIALIZA

(POZAUSTROJOWA LUB OTRZEWNOWA)

ZATRUCIE ADAMSYTEM

(CHLORODWUFENYLOARSYNA,

DWUFENYLODWUCHLOROARSYNA)

BOJOWY ŚRODEK TRUJĄCY O DZIAŁANIU

DRAŻNIĄCYM

SILNE PODRAŻNIENIE DRÓG

ODDECHOWYCH

SILNY KASZEL

ZATRUCIE LUIZYTEM

(TRÓJCHLOROWINYLOARSYNA)

BOJOWY ŚRODEK TRUJĄCY O DZIAŁANIU

PARZĄCYM

DZIAŁANIE NA SKÓRĘ:

• ZACZERWIENIENIE
• PĘCHERZE
• OWRZODZENIA (TRUDNO GOJĄCE SIĘ)
• MARTWICE

LECZENIE:

• BIEŻĄCĄ WODĄ
• ŚRODKI UTLENIAJĄCE (CHLORAMINA 2%,
KMnO

4

)

• ANTYBIOTYKI

ZATRUCIE LUIZYTEM (c.

d.)

(TRÓJCHLOROWINYLOARSYNA)

BOJOWY ŚRODEK TRUJĄCY O DZIAŁANIU

PARZĄCYM

DZIAŁANIE NA OCZY:

• ROPNE ZAPALENIE SPOJÓWEK
• OWRZODZENIE ROGÓWKI
• USZKODZENIE GAŁKI OCZNEJ

LECZENIE:

• BIEŻĄCĄ WODĄ
• KWAŚNY WĘGLAN SODU 2%
• ANTYBIOTYKI

ZATRUCIE LUIZYTEM (c.

d.)

(TRÓJCHLOROWINYLOARSYNA)

BOJOWY ŚRODEK TRUJĄCY O DZIAŁANIU

PARZĄCYM

DZIAŁANIE NA UKŁAD ODDECHOWY:

• CIĘŻKIE PODRAŻNIENIE DRÓG
ODDECHOWYCH

• OBRZĘK PŁUC
• SINICA, DUSZNOŚĆ
• PIENISTA PLWOCINA

LECZENIE:

• OBJAWOWE

DZIĘKUJEMY

ZA

UWAGĘ