Organizacja

rachunkowości

Część 5

Inwentaryzacja art.26-27uor

• Metody przeprowadzania

inwentaryzacji:

• - spis z natury,
• - uzgodnienie i potwierdzenie sald,
• - weryfikacja stanu księgowego

przez porównanie zapisanych
danych z dokumentami
(potwierdzona protokołem)

Inwentaryzacja cd. -terminy

• Terminy przeprowadzania inwentaryzacji
• 1. Aktywa pieniężne, papiery wartościowe,

produkcja w toku, zapasy dla których nie

ewidencjonuje się przychodów i rozchodów

w trakcie roku – inwentaryzacja na ostatni

dzień roku obrotowego.

• 2. Dla pozostałych składników aktywów

termin uważa się za dotrzymany, jeśli

inwentaryzację rozpoczęto nie wcześniej

niż 3 miesiące przed końcem roku

obrotowego, a zakończono do 15 dnia

następnego roku.

Inwentaryzacja cd. -

częstotliwość

• - zapasy materiałów, towarów, produktów

gotowych i półproduktów znajdujących się w

strzeżonych składowiskach i objętych

ewidencją ilościowo-wartościową – wystarczy

zinwentaryzować raz w ciągu 2 lat,

• - nieruchomości zaliczone do środków

trwałych oraz inwestycji, jak też znajdujące

się na terenie strzeżonym inne środki trwałe

oraz maszyny i urządzenia wchodzące w

skład środków trwałych w budowie –

wystarczy zinwentaryzować raz w ciągu 4

lat,

Inwentaryzacja cd. -

częstotliwość

• - inwentaryzację
• a) zapasów towarów i materiałów

(opakowań) objętych ewidencją
wartościową w punktach obrotu
detalicznego jednostki,

• b) zapasów drewna w jednostkach

prowadzących gospodarkę leśną.

• - wystarczy przeprowadzić raz w

roku.

Inwentaryzacja cd. -

rozliczenie

• Przeprowadzenie i wyniki inwentaryzacji

należy odpowiednio udokumentować i

powiązać z zapisami księgowymi.

• Ujawnione w toku inwentaryzacji różnice

między stanem rzeczywistym, a stanem

wykazywanym w księgach

rachunkowych należy wyjaśnić i

rozliczyć w księgach rachunkowych tego

roku obrotowego, na który przypadał

termin inwentaryzacji.

Różnice inwentaryzacyjne

Ustalony stan faktyczny porównuje się

ze stanem księgowym:

stan faktyczny < stan księgowy =

niedobór

stan faktyczny > stan księgowy =

nadwyżka

Spis z natury i jego

rozliczenie

• Tryb przeprowadzania i rozliczania

spisu z natury :

1.Przygotowanie inwentury
2. Przeprowadzenie spisu
3. Wycena spisanych składników

majątkowych

4. Porównanie stanów faktycznych z

księgowymi

5 Rozliczenie różnic i ich ujęcie

księgowe

Spis z natury i jego

rozliczenie

• Ad.1

• - zarządzenie kierownika jednostki o

przeprowadzeniu spisu z natury

• (zawartość minimalna: rodzaj

inwentury, przedmiot spisu, dzień na

który przeprowadza się inwenturę,

termin przeprowadzenia spisu, skład

komisji spisowej)

• - uporządkowanie przechowywanych

składników majątkowych,

• - sprawdzenie prawidłowości zapisów

księgowych.

Spis z natury i jego

rozliczenie

• Ad.2

• Wymogi dotyczące przeprowadzania spisu:

- zaopatrzenie komisji w formularze spisowe

(podlegają rozliczeniu),

- niedostępność kartotek magazynowych na

czas spisu,

- wpis na arkuszu danych ogólnych o

inwenturze (rodzaj inwentury, imię i

nazwisko osoby materialnie odpowiedzialnej,

przewodniczącego i członków komisji

spisowej, data i godzina rozpoczęcia spisu),

Spis z natury i jego

rozliczenie

- złożenie oświadczenia przez osoby
materialnie odpowiedzialne potwierdzającego
przekazanie wszystkich dokumentów do
księgowości za okres do dnia spisu ,

- ustalenie ilości składników majątkowych

(przez ich przeliczenie, przeważenie ,

przemierzenie lub wyszacowanie) i wpisanie

kolejnych pozycji do arkusza,

- spisanie na odrębnych arkuszach towarów

(materiałów) nie przedstawiających pełnej

wartości (uszkodzonych , zepsutych itp..),

Spis z natury i jego

rozliczenie

-po naniesieniu ostatniej pozycji spisowej

wpisanie w pierwszym wolnym wierszu

klauzuli „ spis zakończono na pozycji . . .”,

- poniżej wpisanych pozycji, osoby materialnie

odpowiedzialne składają oświadczenie, że nie

wnoszą zastrzeżeń do ustaleń spisu, a

wszystkie składniki majątkowe powierzone ich

pieczy zostały w ich obecności przeliczone

(przeważone , przemierzone, wyszacowane

itp.) i wpisane do arkusza spisowego.

Spis z natury i jego

rozliczenie

• Ad. 2 cd.
• Sposób zapisywania:
• - zapisów dokonuje się w sposób trwały (np.

nie używa się ołówka),

• - na odrębnych arkuszach spisuje się obce

składniki majątku, wskazując do kogo należą,

• - ewentualne pomyłki w zapisie powinny być

skreślone w taki sposób, aby pozostawić

czytelność błędnego zapisu, a dokonana nad

błędnym zapisem poprawka wymaga przy

każdej zmienionej pozycji podpisów

wszystkich osób uczestniczących w spisie.

Spis z natury i jego

rozliczenie

• Ad.3
• Praca zespołu spisowego kończy się, gdy

ustalony stan faktyczny (ilości) wpisano

do arkuszy spisowych.

• Otrzymane od komisji spisowej

wypełnione arkusze przekazuje się
osobie, która (znając branżę) dokonuje
wyceny, zamieszczając w każdej pozycji
cenę i po przemnożeniu ilości przez cenę
wpisuje wartość, a następnie
podsumowuje arkusze.

Spis z natury i jego

rozliczenie

• Ad.4
• Kolejno następuje porównanie stanów

faktycznych składników majątkowych z
zapisami tych pozycji w księgach
rachunkowych i ustala się różnice, którymi
są niedobory i nadwyżki.

• Zestawione różnice przedkładane są

osobom materialnie odpowiedzialnym, aby
ustosunkowały się do wyników spisu
(podały prawdopodobne przyczyny
różnic).

Spis z natury i jego

rozliczenie

• Ad.5
Analiza materiałów dotyczących inwentury pozwala na

przygotowanie rozliczenia różnic i w uzasadnionych

przypadkach dokonanie kompensat (zaliczenie

nadwyżek na poczet niedoborów) według sugestii

komisji spisowej pod warunkiem, że:

• a) jednostka prowadzi ewidencję ilościowo-

wartościową zapasów,

• b) niedobory i nadwyżki dotyczą tej samej

inwentury i tych samych osób materialnie

odpowiedzialnych,

• c) istnieje prawdopodobieństwo, że ustalone różnice

są wynikiem pomyłek przy wydawaniu i

przyjmowaniu składnika zapasów (podobne nazwy

towarów czy materiałów, niemal identyczne

opakowania itp.)

Spis z natury i jego

rozliczenie

• Ad.5 cd.

• Kwalifikowanie różnic inwentaryzacyjnych:

• - niedobory dopuszczalne np.

wynikające z błędów pomiaru lub

mieszczące się w granicach ustalonych

norm przez kierownika jednostki (ubytki

naturalne) odpisuje się w koszty jednostki

(„zużycie materiałów i energii”),

• - niedobory przekraczające

dopuszczalne (z których dochodzenia

jednostka zrezygnowała) odpisuje się w

„pozostałe koszty operacyjne”,

Spis z natury i jego

rozliczenie

• - niedobory zawinione (dochodzone od

osób winnych), które obciążają osoby

materialnie odpowiedzialne stanowią

”należności (od pracowników) z tyt.

niedoborów i szkód”, a w przypadku odmowy

zapłaty skierowane do postępowania

sądowego stają się roszczeniami spornymi i

są wykazywane jako „należności dochodzone

na drodze sądowej”,

• - nadwyżki (nie skompensowane z

niedoborami) odnoszone są na „pozostałe

przychody operacyjne”.

Rozliczenie różnic

inwentaryzacyjnych

………………….
(pieczątka)

PROTOKOŁ ROZLICZENIA

różnic inwentaryzacyjnych

do spisu z natury przeprowadzonego

w Magazynie towarów nr 5

w dniach 24 do 27 listopada 2015r.

za okres 14.11.2014. do 23.11.2015

Osoba materialnie odpowiedzialna: Jan Krętacz

Rozliczenie różnic

inwentaryzacyjnych

I. wyniki inwentaryzacji: nadwyżki wartość 3000

niedobory wartość 8000
II. Ustalenia Komisji:
- Komisja stwierdza, że ze względu na podobieństwo

nazw i opakowań towarów – istniała możliwość
omyłkowej ich podmiany przy wydawaniu z
magazynu, co uzasadnia zastosowanie kompensat,

- Komisja nie stwierdziła niedociągnięć i uchybień ze

strony przedsiębiorstwa w zakresie zabezpieczenia
i ochrony mienia, zatem wartość
nieskompensowanego niedoboru w całości obciąża
magazyniera.

Rozliczenie różnic

inwentaryzacyjnych

III. Wnioski i propozycje Komisji :
- dokonać kompensat towarów, ujętych w
załączniku nr 1 – zaliczając nadwyżki na
poczet niedoborów w łącznej wartości 2600, a
różnice wartościowe zaksięgować w
„pozostałe przychody operacyjne” w
wysokości 400.
- obciążyć magazyniera niedoborem
zawinionym w kwocie 5400 , stanowiącym
wartość brakującego towaru w cenie zakupu.

Rozliczenie różnic

inwentaryzacyjnych

Poznań, dnia 30.11.2015

•

Komisja:

• Przewodniczący Jacek Burak (podpis)
• Członek Zofia Guzdralska (podpis)
• Członek Paweł Obibok (podpis)
IV. Opinia prawna: Potwierdzam zgodność procedur i
dokumentacji z obowiązującymi jednostkę
przepisami prawnymi i nie wnoszę zastrzeżeń

Poznań 1.12. 2015

Radca Prawny Tomasz Mędrzecki

(podpis

)

Rozliczenie różnic

inwentaryzacyjnych

V. Decyzja kierownika jednostki:
Zatwierdzam protokół rozliczenia
inwentury, z tym, że wysokość roszczenia
wobec osoby materialnie
odpowiedzialnej należy podwyższyć o
wartość marży, stosowanej dla tej grupy
towarów, wynoszącej 27%.
Leszno, dnia 3.12.2015
Dyrektor Jerzy Oferma
(podpis)

Przypomnienie zagadnień

Zadania 1, 2 i 3 - do wykonania

Zadanie: 1

Połącz odpowiednio określenia

(wskazane w punktach 1-4) z opisem czynności

(ujętych w punktach a-d)

• 1. inwentaryzacja 2. inwestycja
• 3. inwersja 4. inwentarz
a) odwrócenie, przestawienie,
b) wykaz składników aktywów i pasywów

potwierdzony ich inwentaryzacją,
sporządzany przez jednostki, które nie
prowadziły wcześniej ksiąg rachunkowych,

c) lokowanie pieniędzy w przedsięwzięcie
d) ogół czynności zmierzających do ustalenia

rzeczywistego stanu aktywów i pasywów .

Zadanie 2: możliwe

odpowiedzi

należy dopisać do pkt.1-7

• a- wystarczy zinwentaryzować raz

na 4 lata,

• b- wystarczy zinwentaryzować raz

na dwa lata,

• c- wystarczy zinwentaryzować raz w

roku (2x),

• d- należy zinwentaryzować w

ostatnim dniu roku obrotowego (3 x)

•  

Do składników majątkowych wymienionymi

od nr 1 do 7 dopisz odpowiednio

oznaczenia literowe od a do d

1) produkcję w toku - …,
2) środki trwałe przechowywane na
terenie strzeżonym - ….
3) towary w sklepie spożywczym dla
którego prowadzona jest ewidencja
wartościowa - ….,
4) towary znajdujące się w strzeżonym
magazynie hurtowym, dla którego jest
prowadzona ewidencja ilościowo-
wartościowa - …,

cd.

5) zapasy materiałów do produkcji,
dla których nie prowadzono
ewidencji przychodów i rozchodów w
trakcie roku (zaliczając dokonane
zakupy od razu w koszty) - …,
6) zapasy drewna w jednostkach
prowadzących gospodarkę leśną - …,
7) gotówkę w kasie- …,

Zadanie:3 Dopisz metodę

inwentaryzacji. Pozycja bilansu

Metoda inwentaryzacji

-udzielone firmie F pożyczki,
-środki trwałe (możliwe do oglądnięcia),
-należności od kontrahentów,
-gotówka w kasie,
-środki trwałe, których ogląd jest utrudniony (np. są
zakopane),
-papiery wartościowe (akcje) w postaci materialnej,
-zobowiązania wobec kontrahentów (prowadzących
księgi rachunkowe),
-rzeczowe składniki aktywów obrotowych
-środki na rachunku bankowym