ZACHOWANIA

PRZEDSIĘBIORCZE CZŁOWIEKA

Etyka w biznesie

Materiały dydaktyczne

Dorota Sówka

Dlatego tak ważne jest

sprecyzowanie odpowiedzi na

pytania:

• Gdzie zaczyna się odpowiedzialność

społeczna i gdzie się ona kończy?

• Jakie zasady powinny przyświecać

ludziom prowadzącym interesy i
osobom piastującym stanowiska
państwowe?

Mimo, iż przepisy państwowe określają

podstawowe reguły postępowania ludzi

biznesu, okazuje się, że nie zawsze są one

respektowane. Coraz częściej opinia

publiczna zaskakiwana jest wybuchającymi

w Polsce i na świecie aferami polityczno-

gospodarczymi, których podłożem jest

korupcja, łamanie prawa, nieetyczne

działania przedsiębiorców.

Odpowiedzi na te pytania udziela

etyka

-

nauka o zasadach moralnych i o

stosowaniu tych zasad w życiu

codziennym.

Przedmiotem rozważań etyki są moralne

reguły stosowane przez ludzi przy

podejmowaniu decyzji, a także nasze

prawa

i obowiązki wobec innych ludzi.

Do kluczowych pojęć stosowanych

przez naukę o moralności zaliczamy:

 prawa i obowiązki - prawa definiujemy jako

uprawnienie do określonych działań, zaś obowiązki jako
zobowiązanie do podejmowania określonych działań lub
jako posłuszeństwo wobec przepisów prawnych,

 normy moralne - uniwersalne zasady zachowania,

respektowane przez członków danej społeczności,

 powszechna moralność - ogół przestrzeganych przez

ludzi norm moralnych (np.: dotrzymywanie obietnic,
szacunek dla człowieka, szacunek do własności,
wzajemna pomoc).

Warto przez moment się zastanowić,

czy możliwe jest stosowanie

uniwersalnych zasad etycznych w

biznesie?

Wszak biznes kieruje się swoimi prawami:

konkurencyjnością, walką o klienta,

ekspansywnością w zdobywaniu nowych rynków

zbytu.

Jest oczywiste, iż np. wzajemna pomoc, zbytnia

otwartość - w warunkach gry rynkowej nie mają

racji bytu, są zaprzeczeniem dbania o swój

interes.

Niemniej jednak istnieje wartość, która powinna

być przestrzegana przez wszystkich ludzi

biznesu, jest nią uczciwość.

KORUPCJA

Jedną z patologii życia społecznego jest

korupcja. Pod tym pojęciem rozumiemy
różnorodne zachowania lub sytuacje
społeczne, w których doszło do
naruszenia systemu wartości,
akceptowanego przez dane społeczeństwo
(np. złamania zasady uczciwości,
rzetelności, praworządności).

Słownik języka polskiego definiuje korupcję

jako „przyjmowanie lub żądanie przez

pracownika instytucji państwowej lub

społecznej korzyści majątkowej lub osobistej

w zamian za wykonanie czynności urzędniczej

lub za naruszenie prawa".

Aby więc zaistniała korupcja, musi dojść do

wzajemnej

umowy między osobą „otrzymującą"

oraz

osobą „dającą", musi też zostać określona

korzyść będąca przedmiotem tej swoistej,

nieuczciwej

i niezgodnej z prawem transakcji.

Korupcja może przybierać różne formy.

Do najczęstszych zaliczamy:

- przekupstwo (łapownictwo),

- protekcję, kumoterstwo oraz nepotyzm (czyli obsadzanie stanowisk

publicznych członkami własnej rodziny),

- kupczenie wpływami,

- świadome, niezgodne z prawem dysponowanie środkami z budżetu

państwa lub majątkiem, będącym dobrem publicznym,

- stronniczość w przyznawaniu koncesji, nieuczciwe rozstrzyganie

kontraktów oraz zamówień publicznych,

- uchylanie się przez osobę publiczną od płacenia podatków, ceł i innych

świadczeń finansowych, wynikających z przepisów,

- kradzież dobra publicznego,

- defraudację (wykorzystywanie publicznych pieniędzy lub majątku

publicznego do własnych korzyści).

Ze zjawiskiem korupcji możemy spotkać się w
różnych sferach życia publicznego. I tak
wyróżniamy:

- korupcję polityczną - pojawia się na styku świata polityki i biznesu.
W zamian za poparcie konkretnej firmy urzędnik państwowy jest
„nagradzany" np. miejscem w radzie nadzorczej, specjalnymi dietami,
kosztownymi prezentami itp.;

- korupcję legislacyjną - w zamian za wpływanie na kształt
ustawodawstwa parlamentarzysta otrzymuje dodatkowe gratyfikacje
od osób zainteresowanych takim a nie innym brzmieniem ustawy;

- korupcję gospodarczą - ponieważ sektor gospodarki jest w
szczególny sposób uzależniony od decyzji instytucji państwowych i
społecznych, ludzie biznesu zapewniają sobie przychylne decyzje
urzędników za pomocą przekupstwa;

- korupcję administracyjną - ta forma korupcji występuje w różnych
działach administracji publicznej - oświacie, służbie zdrowia, opiece
społecznej (sprzedaż egzaminów, wzięcie łapówki za przyjęcie do
szpitala, itp).

Należy zwrócić uwagę na to, że każda sytuacja, w której

dochodzi do konfliktu między interesem osobistym i

dobrem publicznym może prowadzić do korupcji. Dlatego

też prawo powinno precyzyjnie określać zasady

postępowania urzędników państwowych i nie dopuszczać

do zaistnienia takiego konfliktu!!!!!!

Do mechanizmów korupcjogennych można także zaliczyć:

nierówny dostęp do informacji, nadmierną

władzę poszczególnych urzędników, brak

jasnego określenia ich kompetencji

(zwłaszcza odpowiedzialności za

podejmowane decyzje), zaniedbywanie

obowiązujących procedur oraz zaniechanie

kontroli.

Korupcji sprzyja również:

nieprzejrzyste i skomplikowane prawo,

wadliwie działający aparat sprawiedliwości,

niskie dochody funkcjonariuszy publicznych

oraz zbyt duży wpływ polityków na

gospodarkę.

Korupcja,

niezależnie od formy

, jaką

przybiera, jest złem społecznym, z którym

należy walczyć i na które

nie wolno się

zgadzać!!!!!!

Nadużywanie urzędu publicznego dla

osiągnięcia własnej korzyści wiąże się bowiem z

podejmowaniem złych decyzji ekonomicznych,

a tym samym zagraża zamożności państwa

i wszystkich jego obywateli!!!!!

SYNTEZA

Etyka to nauka o zasadach moralnych i o ich stosowaniu
w życiu codziennym.

Normami moralnymi nazywamy uniwersalne zasady zachowania,
respektowane przez członków danej społeczności.

Korupcja polega na nadużywaniu urzędu publicznego dla
osiągnięcia korzyści prywatnych. Może przybierać różnorodne
formy (łapownictwo, protekcja, kupczenie wpływami, defraudacja
majątku publicznego).

Korupcja, niezależnie od formy, jaką
przybiera, jest złem społecznym, z którym
należy walczyć i na które nie wolno się
zgadzać!!!!!!!!!!!

Pytania do Ciebie:

1.

Uzasadnij na przykładach,

dlaczego

korupcja jest szkodliwa.
2. Z jakimi postawami wobec korupcji
spotkałeś się w swoim otoczeniu?