Koszty procedur medycznych

Izabela Rydlewska-Liszkowska

KOSZTY PROCEDUR MEDYCZNYCH

Rachunek kosztów to proces

identyfikowania,

gromadzenia, przetwarzania,

prezentowania,

interpretowania danych o kosztach

KOSZTY PROCEDUR MEDYCZNYCH

Rachunki kosztów:



rachunek kosztów rzeczywistych,



rachunek kosztów normalnych,



rachunek kosztów postulowanych



rachunek kosztów



częściowy rachunek kosztów.

KOSZTY PROCEDUR MEDYCZNYCH

System rachunku kosztów powinien
obejmować następujące poziomy:



Zarządzania podmiotem



Zarządzania komórkami
organizacyjnymi



Nabywców



Kontrolerów i audytorów



Analityków działalności systemowej

KOSZTY PROCEDUR MEDYCZNYCH

Szczegółowe cele rachunku kosztów:

zależą głównie od stopnia centralizacji systemu

opieki

zdrowotnej, systemu finansowania i innych

czynników

(np. uwarunkowań prawnych).

Cele rachunku kosztów:



sprawozdawczego: ustalenie kosztów, w tym

kosztów przypadających na jednostkę produktu

dla wyceny zapasów i ustalenia wyniku

finansowego.



dla potrzeb zarządzania: ustalanie kosztów dla

podejmowania decyzji, dla planowania i kontroli.

KOSZTY PROCEDUR MEDYCZNYCH

Klasyfikacje kosztów:



koszty w układzie rodzajowym



koszty bieżące i inwestycyjne



Koszty produkcyjne i nieprodukcyjne



koszty bezpośrednie i pośrednie



Koszty stałe i zmienne



Koszty indywidualne i wspólne



Koszty globalne



Koszty przeciętne



Koszty marginalne

KOSZTY PROCEDUR MEDYCZNYCH

Typy opieki

Klasyfikacja usług szpitalnych

Przyp.chor.

Op.ambulat.

Op. Zamkn.

Op. Dzienna

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

Produkty

Specjalności i technologie medyczne

KOSZTY PROCEDUR MEDYCZNYCH

Obiekty kosztów.

Definiuje się je jako przedmiot odniesienia kosztów,
grupowania i kalkulacji kosztów. Obiektem kosztów
może być: ☺

produkt,

☺

odbiorca produktów

(płatnik),

☺

program zdrowotny,

☺

jednostka organizacyjna

itd.

Informacje o obiektach kosztów określa się poprzez
gromadzenie danych o zasobach,
przyporządkowanie ich do obiektów kosztów oraz
identyfikację powiązań między obiektami kosztów.

KOSZTY PROCEDUR MEDYCZNYCH

Przykłady obiektów kosztów:



finalne usługi medyczne



łóżko



wypisany pacjent



osobodzień



wizyta ambulatoryjna



pozostałe usługi medyczne



badanie laboratoryjne



test



pacjent



zabieg

KOSZTY PROCEDUR MEDYCZNYCH

W celu określenia bezpośredniej relacji
kosztów i obiektów, obiekty kosztów
powinny być tak wyodrębnione aby
pozwalały bezpośrednio przypisać w
maksymalnym stopniu wszystkie koszty
podmiotu oraz odzwierciedlenie
powiązań między obiektami kosztów.

KOSZTY PROCEDUR MEDYCZNYCH

Wielkościami umożliwiającymi
przypisanie kosztów do obiektów kosztów
są nośniki kosztów. Służą one za klucze
rozliczeniowe kosztów i umożliwiają
określenie przyczyny powstawania
kosztów oraz pośrednie przypisanie
kosztów między obiektami.

KOSZTY PROCEDUR MEDYCZNYCH

Ośrodki kosztów
Zasady identyfikacji :



użyteczność dla zarządzających i oceniających

działalność



ośrodki kosztów powinny charakteryzować się

jednorodnością poszczególnych produktów lub

usług



wyodrębnienie ośrodków kosztów powinno być

zrozumiałe i jasne dla pracowników



klasyfikacja ośrodków kosztów powinna

umożliwiać gromadzenie informacji dla potrzeb

zarządzania podmiotami, upraszczając proces

gromadzenia danych

KOSZTY PROCEDUR MEDYCZNYCH

Ośrodki kosztów cd.



O.k. powinny być dostosowane do struktury organizacyjnej

i działalności podmiotu; jeśli struktura organizacyjna

odzwierciedla komórki organizacyjne, w których

realizowane są różne funkcje to może okazać się, że w

ramach danej części organizacyjnej zajdzie konieczność

stworzenia kilku ośrodków kosztów



liczba o.k. uzależniona od potrzeb ale i możliwości szpitala

(dostępny czas, nakłady)



O.k. powinny uwzględniać finalne i pośrednie ośrodki

kosztów (ośrodki działalności podstawowej, pomocniczej,

zarządu?)



finalne o.k. mają charakter medyczny; pośrednie o.k.mogą

mieć charakter medyczny zaopatrując pacjentów w sposób

bezpośredni (pracownia radiologiczna, sala operacyjna)

lub pośredni (bank krwi). Ośrodki pośrednie niemedyczne,

zwane także administracyjnymi, działają na rzecz całego

podmiotu (utrzymanie czystości).

KOSZTY PROCEDUR MEDYCZNYCH

Procedura identyfikacji ośrodków kosztów:



podział ośrodków kosztów na typy (finalne, pośrednie

oraz o charakterze niemedycznym?)



sporządzenie listy ośrodków zgodnie z potrzebami

zarządzania podmiotem (obowiązujące zasady

rachunkowości, struktura organizacyjna podmiotu,

dostosowanie danych o nakładach, kosztach i

efektach); konieczne uwzględnienie finalnych i

pośrednich ośrodków kosztów



umożliwienie porównań między szpitalami lub innymi

podmiotami



opracowanie zasad uwzględniania różnic między

szpitalami



opracowanie wykazu ośrodków kosztów na bazie

reprezentatywnej grupy szpitali



możliwość dostosowania do zmian organizacyjnych w

podmiotach

KOSZTY PROCEDUR MEDYCZNYCH

Kalkulacja kosztów
Cel:

ustalenie kosztu obiektu kalkulacji (produktu

jednostkowego)

Zasady:



uwzględnienie wszystkich elementów kosztów



precyzyjne przypisanie kosztów do ośrodków

kosztów; jak największa liczba elementów kosztów

powinna być bezpośrednio przypisana do ośrodków

kosztów



alokacja kosztów pośrednich powinna jak najbardziej

odzwierciedlać związek z działalnością ośrodków

kosztów, którym są one przypisywane



koszty przypisane do danej usługi nie powinny być

przypisane innej usłudze (unikanie podwójnego

liczenia kosztów)

KOSZTY PROCEDUR MEDYCZNYCH

Kalkulacja doliczeniowa

Materiały bezpośrednie
Płace bezpośrednie

Obiekt kosztów
(produkt, zlecenie)

Materiały pośrednie

Obiekt kosztów
(komórka organizacyjna)

Płace pośrednie
Pozostałe koszty

KOSZTY PROCEDUR MEDYCZNYCH

Kalkulacja podziałowa ze współczynnikami

Materiały bezpośrednie
Płace bezpośrednie
Koszty pośrednie

Pracownia diagnostyczna

Oddział szpitalny

Obiekt kosztów (przyp.chorob.)

KOSZTY PROCEDUR MEDYCZNYCH

Zstępująca alokacja kosztów



ośrodki kosztów są dostawcami usług i jednocześnie

odbiorcami usług innych ośrodków



finalne o.k. są odbiorcami usług pozostałych o.k., które

dostarczają produkty jednemu lub więcej ośrodków

finalnych



proces alokacji kosztów rozpoczyna się od tzw. pośrednich

o.k.



finalne o.k. nie dokonują alokacji kosztów między sobą



alokacja kosztów między o.k. odbywa się w oparciu o

nośniki kosztów



wybrane nośniki kosztów powinny odzwierciedlać zakres

pośrednich usług z jakich korzystają o.k. Wybór nośników

ma spełniać dwa kryteria: uwzględniać bezpośrednie

zapotrzebowanie na usługi innych ośrodków; opierać się o

precyzyjnie mierzalne nośniki

KOSZTY PROCEDUR MEDYCZNYCH

Rachunek kosztów działań

ABC to metoda pomiaru kosztów
polegająca na powiązaniu zasobów z
działaniami. Polega on na przypisaniu
kosztów do produktu na podstawie
zużycia zasobów w trakcie różnych
działań

KOSZTY PROCEDUR MEDYCZNYCH

ZASOBY

DZIAŁANIE A

PRODUKT X

DZIAŁANIE B
DZIAŁANIE C

PRODUKT Y

KOSZTY PROCEDUR MEDYCZNYCH

Etapy ABC:



Analiza działań i czynników powstawania kosztów działań



Działanie powinno być jednorodnym ośrodkiem kosztów.

Jego wyodrębnienie powinno być na tyle szczegółowe aby

pozwoliło na ustalenie powiązania kosztów z produktami.



Określenie kosztów działań na podstawie zużycia zasobów,



Koszty działań powinny być ustalone na podstawie kosztów

robocizny bezpośredniej i kosztów pośrednich

poszczególnych działań przypisanych produktowi.



Wybór nośnika kosztów i kalkulacja kosztu na jednostkę

nośnika,



Nośnik kosztów działań opisuje podstawowy czynnik

powstawania kosztów działania.



Przypisanie kosztów działań do produktów.



Koszty działań przyporządkowane zostają do produktów

danego typu. Koszt jednostkowy ustalany jest jako wartość

przeciętna wynikająca z relacji kosztów danego typu

produktów i liczby produktów.

KOSZTY PROCEDUR MEDYCZNYCH

Kalkulacja w ABC

Zasoby proste

przyporządkowanie

Zasoby złożone

Nośniki kosztów zasobów

Działania 1,2,3….

Nośniki kosztów działań

Produkty A,B,C …..

KOSZTY PROCEDUR MEDYCZNYCH

ABC – objaśnienia pojęć:

a) Zasób – czynnik ekonomiczny zużywany

w ramach działań, w celu wytworzenia
produktu

b) Nośniki kosztów zasobów – miernik

wykorzystania zasobów podczas działań

c) Nośniki kosztów działań – opisują relacje

między działaniem a innymi obiektami
np. produktami

KOSZTY PROCEDUR MEDYCZNYCH

Obiektowy rachunek kosztów - rozwinięta

wersja ABC



Wszystkie przedmioty odniesienia kosztów
jako obiekty kosztów



Elastyczność powiązań między obiektami



Informacja o kosztach odnosi się do
obiektów podlegających zarządzaniu



Obiektem kosztów może być dowolny obiekt
zarządzania: produkt,zasoby,działania
(np.dostawcy, klienci,kom.org.,funkcje)

KOSZTY PROCEDUR MEDYCZNYCH

PROBLEMY DO DYSKUSJI:



porównywalność klasyfikacji kosztów wg

kryteriów podziału; wybór metod podziału

kosztów na stałe i zmienne, bezpośrednie i

pośrednie……………



zasady ustalania obiektów kosztów



kryteria i klasyfikacja ośrodków kosztów



wybór metody kalkulacji kosztu jednostkowego



Cel ustalania kosztów procedur ?????



Produkt???????????

KOSZTY PROCEDUR MEDYCZNYCH

Załączniki:



Kalkulacja kosztu wg metody podziałowej
ze współczynnikami



Ustalanie kosztów bezpośrednich
(przykład)



Ograniczenia ustalania kosztów
jednostkowych na przykładzie kosztów
rehabilitacji kardiologicznej