DYSLEKSJA

DYSLEKSJA

ROZWOJOWA

ROZWOJOWA

DYSLEKSJA ROZWOJOWA

to specyficzne trudności

w nauce czytania i pisania u

dzieci

o prawidłowym rozwoju

umysłowym.

Termin dysleksja rozwojowa obejmuje kilka rodzajów
zaburzeń:

dysleksja

- trudności w czytaniu (zaburzenia tempa i techniki

czytania,

oraz stopnia rozumienia treści)

dysortografia

- trudności z opanowaniem poprawnej pisowni

( dziecko

popełnia błędy ortograficzne mimo

dobrej znajomości

zasad pisowni)

dysgrafia

- niskiego poziomu graficznego pisma (brzydkie, koślawe

litery,

trudności z utrzymaniem się w linijce, litery w wyrazach

nierówne)

PRZYCZYNY DYSLEKSJI

PRZYCZYNY DYSLEKSJI

genetyczna

-

przyczyną zaburzeń i podłożem trudności w czytaniu i

pisaniu są geny przekazywane z pokolenia na pokolenie,

opóźnionego dojrzewania ośrodkowego układu nerwowego

-

zaburzenia dyslektyczne są związane ze spowolnieniem dojrzewania

układu ośrodkowego układu nerwowego, spowodowane przez takie

czynniki jak geny, hormony,

organiczna

-

przyczyną są mikrouszkodzenia tych okolic mózgu,

które szczególnie uczestniczą w procesie czytania i pisania; związane

jest to ze szkodliwymi czynnikami chemicznymi, fizycznymi i

biologicznymi oddziałującymi na ośrodkowy układ nerwowy w okresie

okołoporodowym

hormonalna

-

niedokształcenie struktury niektórych okolic kory

mózgowej i nieprawidłowy model rozwoju mózgu, tzn. zablokowanie

rozwoju lewej półkuli mózgowej, czyli tej, która jest związana z mową,

psychogenna

-

zaburzenia emocjonalne spowodowane przez urazy

psychiczne i stres.

OBJAWY „RYZYKA

DYSLEKSJI”

WIEK PRZEDSZKOLNY ( 3 – 5 lat )

 opóźniony rozwój mowy,

 słabe umiejętności językowe,
 trudności z wypowiadaniem złożonych wyrazów,

zapamiętywaniem nazw, budowaniem wypowiedzi,

 opóźniony rozwój ruchowy,
 mała sprawność ruchowa i koordynacja ruchów

podczas czynności samoobsługowych, rysowania czy
zabaw ruchowych.

 wadliwa wymowa, błędy gramatyczne,

 trudności z zapamiętaniem wiersza czy piosenki,

 trudności z różnicowaniem podobnych głosek

(zaburzenia

słuchu

fonemowego)

oraz

z

wydzielaniem z wyrazów sylab i głosek i ich

syntetyzowaniem (zaburzenia analizy i syntezy

głoskowej i sylabowej),

 niechęć do rysowania, trudności z odtwarzaniem

wzorów graficznych i szlaczków,

 niechęć do układanek,

 oburęczność, mylenie prawej i lewej ręki,

trudności z używaniem określeń: prawo – lewo,

nad - pod itp.,

 trudności w nauce czytania

KLASA „0” ( 6 – 7 lat )

OBJAWY DYSLEKSJI

W MŁODSZYM WIEKU SZKOLNYM

motoryka duża, czyli mała sprawność ruchowa całego

ciała, która objawia się tym, że dziecko:

 ma trudności z opanowaniem jazdy na hulajnodze,

dwukołowym rowerze, wrotkach, łyżwach, nartach

 niechętnie uczestniczy w zabawach ruchowych i

lekcjach w-f

motoryka mała, czyli obniżona sprawność ruchowa

rąk - zauważamy, że dziecko:

 nie opanowało w pełni czynności samoobsługowych

związanych z ubieraniem się, myciem, jedzeniem

(nożem i widelcem)

OBJAWY DYSLEKSJI

W MŁODSZYM WIEKU SZKOLNYM

koordynacja wzrokowo - ruchowa - zaburzenia

objawiają się:

 trudnościami z rzucaniem do celu i chwytaniem,

 niechęcią do rysowania i pisania

 trudnościami z rysowaniem szlaczków w liniaturze

zeszytu, odtwarzaniem złożonych figur

geometrycznych

 poprzez niski poziom graficzny rysunków i pisania -

dziecko "brzydko„ pisze (nie mieści się w liniaturze,

zagina "ośle uszy" na rogach kartek zeszytu, pisze

wolno)

OBJAWY DYSLEKSJI

W MŁODSZYM WIEKU SZKOLNYM – cd.

funkcje wzrokowe - objawy zaburzeń to:

 trudności z wyróżnianiem elementów z całości i z

ich syntetyzowaniem w całość, np. układanie

mozaiki

 trudności z wyodrębnianiem szczegółów

różniących dwa obrazki

 trudności z odróżnianiem kształtów podobnych

liter, np. m-n, l-t-ł lub identycznych, lecz inaczej

położonych w przestrzeni, np. p-g-d-b

 niechęcią do rysowania i pisania

OBJAWY DYSLEKSJI

W MŁODSZYM WIEKU SZKOLNYM – cd.

funkcje językowe -objawy zaburzeń to:

 wadliwa wymowa

 przekręcanie złożonych wyrazów - przestawianie

głosek i sylab np. sosa lub szosza

 używanie sformułowań niepoprawnych pod

względem gramatycznym

 trudności z nazywaniem i zapamiętywaniem liter

alfabetu i cyfr

 trudności z pamięcią fonoligiczną, sekwencyjną,

czyli trudności dotyczące zapamiętywania:
- sekwencji nazw, np. nazw dni tygodnia,
- sekwencji czasowej: wczoraj-dziś-jutro
- wierszy, piosenek,
- więcej niż jednego polecenia w tym samym
czasie

OBJAWY DYSLEKSJI

W MŁODSZYM WIEKU SZKOLNYM – cd.

orientacja w schemacie ciała i przestrzeni

-przejawy zaburzeń to:

 trudności z jednoczesnym wskazywaniem na sobie

części ciała i określania ich terminami: prawe - lewe,

 trudności z określaniem położenia przedmiotów

względem siebie, np. droga na prawo, drzwi na lewo

 zwierciadlane pisanie liter i cyfr

lateralizacja -

utrzymywanie się oburęczności

OBJAWY DYSLEKSJI

W MŁODSZYM WIEKU SZKOLNYM – cd.

czytanie - nasilone trudności w czytaniu można

dostrzec, jeżeli dziecko:

 bardzo wolno czyta - prymitywna technika

(głoskowanie lub sylabizowanie) ale mało błędów,

 bardzo szybko czyta, lecz popełnia błędy - dziecko

domyśla się treści na podstawie kontekstu (pomija

lub dodaje wyrazy, zniekształca je),

 często gubi miejsce, w którym czyta,
 ma trudności w dzieleniu dłuższych wyrazów na

sylaby

 ma trudności w wyszukiwaniu istotnych myśli

w danym fragmencie tekstu,

 niewłaściwie i słabo rozumie przeczytany tekst

.

OBJAWY DYSLEKSJI

W MŁODSZYM WIEKU SZKOLNYM – cd.

pisanie - trudności z opanowaniem poprawnej pisowni

objawiają się:

 opuszczaniem, dodawaniem, przestawianiem,

podwajaniem liter i sylab,

 nasilonymi trudnościami podczas pisania ze słuchu,
 myleniem liter podczas pisania,
 zapisywaniem wyrazów na różne sposoby, np.: szyja,

szja, szyia,

 słabym poziomem prac pisemnych w porównaniu z

odpowiedziami ustnymi,

 niskim poziomie graficznym i estetycznym prac

pisemnych: (liczne przekreślenia, kilkakrotne próby
zapisania wyrazu),

 złym rozmieszczeniem pracy pisemnej w przestrzeni

DEKALOG DLA

DEKALOG DLA

RODZICÓW

RODZICÓW

I NAUCZYCIELI

I NAUCZYCIELI

DZIECI DYSLEKTYCZNYCH

DZIECI DYSLEKTYCZNYCH

Nie traktuj dziecka jak chorego, kalekiego, niezdolnego,

złego lub leniwego.
Nie karz, nie wyśmiewaj w nadziei, że zmobilizujesz go do

pracy.
Nie łudź się, że "sam z tego wyrośnie", "weźmie się w

garść", "przysiadzie fałdów" lub, że ktoś go z tego

"wyleczy".
Nie spodziewaj się, że kłopoty dziecka pozbawionego

specjalistycznej pomocy ograniczą się do czytania i pisania i

skończą się w młodszych klasach szkoły podstawowej.
Nie ograniczaj uczniowi zajęć pozalekcyjnych, aby miał

więcej czasu na naukę, ale i nie zwalniaj go z

systematycznych ćwiczeń i pracy nad sobą.

autorstwa prof. dr hab. M. Bogdanowicz

NIE

DEKALOG DLA RODZICÓW

DEKALOG DLA RODZICÓW

I NAUCZYCIELI

I NAUCZYCIELI

DZIECI DYSLEKTYCZNYCH

DZIECI DYSLEKTYCZNYCH

Staraj się zrozumieć swojego ucznia, jego potrzeby, możliwości i

ograniczenia, aby zapobiec pogłębianiu się jego trudności

szkolnych i wystąpieniu wtórnych zaburzeń nerwicowych.
Spróbuj, jak najwcześniej, zaobserwować trudności dziecka: na

czym polegają i co jest ich przyczyną. Skonsultuj problemy

dziecka ze specjalistą (psychologiem, logopedą, pedagogiem, a

w razie potrzeby z lekarzem).

Aby jak najwcześniej pomóc uczniowi:

- ustal kontrakt pomiędzy sobą, rodzicami i dzieckiem,

który określa reguły współpracy:

dziecko uczyń odpowiedzialnym za pracę nad sobą,

rodziców za pomaganie dziecku,

a nauczyciela za bycie doradcą,

TAK

DEKALOG DLA RODZICÓW

DEKALOG DLA RODZICÓW

I NAUCZYCIELI

I NAUCZYCIELI

DZIECI DYSLEKTYCZNYCH

DZIECI DYSLEKTYCZNYCH

- zaobserwuj podczas codziennych lekcji, co najskuteczniej

pomaga dziecku,

- bądź w stałym kontakcie z jego nauczycielem - terapeutą

i korzystaj z jego wskazówek.

Nagradzaj dziecko za wysiłek i pracę, a nie za jej efekty.