MIĘDZYNARODOWE

MIĘDZYNARODOWE

STOSUNKI EKONOMICZNE

STOSUNKI EKONOMICZNE

AKADEMIA MARYNARKI WOJENNEJ

IM. BOHATERÓW WESTERPLATTE

WYDZIAŁ DOWODZENIA I OPERACJI MORSKICH

2

TEMAT:

Międzynarodowy rynek

walutowy

3

Międzynarodowy system
walutowy

jest:
- zbiorem zasad,
- zbiorem przepisów prawnych,
- zbiorem norm zwyczajowych,

regulujących sposoby warunki
dokonywania płatności
międzynarodowych.

4

• W rozwoju gospodarki światowej

pojawiły się 3 grupy
międzynarodowego systemu
walutowego :

1.System waluty złotej 1870 - 1914;
2.System zmodyfikowanej waluty złotej
3.Współczesny system walutowy:
• System dolarowo - złoty 1944 - 1971;
• System wielodewizowy po 1973 roku.

5

Ad.1 MODEL WALUTY ZŁOTEJ

WALUTA ZŁOTA 1870 - 1914

złoto

jako instytucja prawna

Skutek

1

Skutek

2

wymiana

banknotów na złoto według stałego kursu

WIELKA BRYTANIA

wojna secesyjna – USA 1879

wymiana banknotów na złoto

6

Ad. 2 System zmodyfikowanej waluty złotej 1918

- 1939

ERA PIENIĄDZA PAPIEROWEGO

1. pusty pieniądz ( podaż pieniądza )
2. mały potencjał siły roboczej
3. olbrzymia inflacja
4. gigantyczne wydatki publiczne
5. wysokie ceny

NIEMCY — HIPERINFLACJA 1918 - 1923

1. odszkodowania wojenne
2. pusty pieniądz
3. zajęcie przez Francję zagłębia Ruhry
4. waluta niemiecka bez żadnej wartości

USA 1919 - POWRÓT DO ZŁOTA

WIELKA BRYTANIA 1925 - POWRÓT DO ZŁOTA

SKUTEK 3

deprecjacja funta – spadek zainteresowania
produktami angielskimi w świecie
Londyn – stracił pozycję stolicy finansów świata

WIELKI KRYZYS GOSPODARCZY SWIATA 1929

SKUTEK 4

upadek większości banków światowych
polityka zubożania sąsiadów

SKUTEK 2

SKUTEK 1

7

ODBUDOWA PO II
WOJNIE
ŚWIATOWEJ

Współczesny system walutowy:

Ad 3.1. System dolarowo - złoty 1944 – 1971

1944 ROK

-

powołano porozumienie:

MIĘDZYNARODOWY FUNDUSZU WALUTOWY ( MFW )

założenia

— stały kurs wymiany do dolara USA
niezmienna cena złota tj.:

35 dolarów

za 1 uncję

zazwyczaj poprzestaje się na określeniu uncji jako 31,1 g.

powołano również

BANK ŚWIATOWY

ponadto

CEL

W 1947 — powołano GATT

8

System z Bretton

Woods

Zasady:

1. Złoto głównym środkiem rezerwowym i

płatniczym;

2. Parytety wymienialnych walut narodowych

określone w złocie lub USD;

3. Kursy bieżące wymienialnych walut narodowych

mogą wahać się 1% od kursu parytetowego

(interwencja władz monetarnych);

4. W przypadku trudności płatniczych i

konieczności zmiany kursu waluty poszczególne
kraje członkowskie mają możliwość skorzystania
ze specjalnych kredytów MFW.

9

System z Bretton

Woods

upadek

1. Spadek znaczenia dolara – umacnianie się

takich państw jak Niemcy czy Japonia

2. Osłabienie dolara w stosunku do marki czy

jena spowodowały żądania banków
centralnych do wymiany dolara na złoto

3. Wzrosło przemysłowe wykorzystanie złota
4. Skutek – szybki wzrost ceny rynkowej złota

W 1971r - USA rząd Richarda Nxona

zawiesił wymienialność dolara na złoto.

10

Ad. 3.2. System

wielodewizowy

Wprowadzony przez działania MFW od

1973 .

1. Rozdzielność rynku złota od rynku walutowego

chociaż nadal utrzymuje się rezerwy złota

2. Zwiększenie stabilności finansowej

– kryzys jednej waluty, nawet
dominującej, nie powoduje
zachwiania całego systemu

3. Kursy walutowe odzwierciedlają układ

potencjałów gospodarczych poszczególnych
państw i ich pozycje na rynkach
międzynarodowych

11

Ad. 3.2. System

wielodewizowy

MFW ustalił zasady:

- każdy kraj członkowski powinien

powstrzymać się od manipulacji
kursami walutowymi i systemem
walutowym,

- każdy kraj powinien dokonywać

interwencji na rynku walut w celu
zapobieżenia chaosowi, który polega

np. na krótkookresowych wahaniach

.

1974

-

koszyk 16 walut tych państw, których

udział w handlu świtowym przekracza 1%

1981

- koszyk walut oparty na 5 krajach

skład koszyka:

- USA — 42%

- NIEMCY — 19%

- FRANCJA — 13%

- JAPONIA — 13%

- ANGLIA — 13%

pierwsza korekta koszyka walut
— NIEMCY ( 19% - 4% ) = 15%
— JAPONIA ( 13% + 2% ) = 15%

cyklicznie co 5 lat korekta koszyka walutowego

oprocentowanie funduszu ustala się raz w

tygodniu

13

Międzynarodowy rynek

walutowy

To rynek międzybankowy - hurtowy, na

którym są zawierane transakcje:

• między bankiem centralnym a innymi

bankami

• między bankami komercyjnymi,
• między innymi instytucjami finansowymi,
• między wielkimi instytucjami nie

finansowymi, często za pośrednictwem
firm brokerskich.

14

•

Olbrzymi rynek

Olbrzymi rynek

–

$

$

6

6

biliony obrotu dziennie

biliony obrotu dziennie

(

(

kwiecień

kwiecień

200

200

9

9

)

)

•

US Treasury market = $300

US Treasury market = $300

miliardów

miliardów

•

NYSE < $10

NYSE < $10

miliardów

miliardów

–

Składa się z:

Składa się z:

–

$1.005

$1.005

miliardów

miliardów

(spot)

(spot)

–

$2.076

$2.076

miliardów (

miliardów (

i

i

nstrumenty pochodne)

nstrumenty pochodne)

1.

1.

Skoncentrowane w niewielu walutach i

Skoncentrowane w niewielu walutach i

niewielu centrach finansowych

niewielu centrach finansowych

2.

2.

Skoncentrowane w niewielu „rodzinach”

Skoncentrowane w niewielu „rodzinach”

bankowych

bankowych

Międzynarodowy rynek

walutowy

Rynek walutowy (Forex)



j

est

to rynek giełdowy

największy rynek

na świecie, pod względem obrotów

dziennych które przekracza 1,5 biliona

USD,



co stanowi trzykrotność łącznych obrotów na
amerykańskim rynku akcji i obligacji.

Międzynarodowy rynek

walutowy

Rynek walutowy (Forex)

- to rynek pozagiełdowy

(Over the Counter) nie mający określonego

miejsca usytuowania, który składa się:

1.

z sieci połączonych ze sobą za pomocą łączy

telefonicznych i innych elektronicznych

2.

systemów obrotu banków,

3.

brokerów,

4.

przedsiębiorstw,

5.

inwestorów indywidualnych.

Międzynarodowy rynek

walutowy

Rynek walutowy:



umożliwia funkcjonowanie 24

godziny na dobę

przez 5 dni w tygodniu



obejmuje swym zasięgiem

największe centra transakcji

walutowych

tj.: Londyn, Nowy Jork i Tokio

Międzynarodowy rynek

walutowy

Uczestnicy

światowego rynku

walutowego

zabezpieczający (hedgers)

• większość stanowią przedsiębiorstwa

zajmujące się działalnością exportowo-

importową

• przedsiębiorstwa finansujące się w

walutach obcych, których zamiarem jest

ograniczanie ryzyka.

• przedsiębiorstwa średnie i duże firmy

handlu zagranicznego, można do tej grupy

zaliczyć także prywatnych inwestorów.

Uczestnicy

światowego rynku

walutowego

• spekulanci (speculators)

– są to zarówno firmy jak i osoby

fizyczne, które inwestują środki w

celu zarabiania na różnicach cen

kontraktów terminowych.

Uczestnicy

światowego rynku

walutowego

• arbitrażyści (arbitragers)

– do tej grupy zaliczają się inwestorzy

o dużym

kapitale, którzy zawierają transakcje

jednocześnie na minimum dwóch

rynkach w celu wykorzystania różnic

kursowych

Uczestnicy

światowego rynku

walutowego

• animatorzy rynku (market makers)

-

to instytucje pośredniczące w obrocie

walutowym, w transakcjach pomiędzy

spekulantami i

zabezpieczającymi są to:

1.

banki,

2.

brokerzy,

3.

dealerzy walutowi,

4.

dealerzy internetowi - platformy obrotu.

22

•Banki centralne

- rzadko dokonują transakcji i

zazwyczaj wtedy gdy potrzebują dewiz
na spłatę długów zagranicznych, bądź
na inwestycje.

23

Banki komercyjne

– zawierają transakcje o różnych rozmiarach

od detalicznych transakcji na
potrzeby indywidualnych klientów i
przedsiębiorstw do
wielkich sięgających setek milionów dolarów

24

• Banki komercyjne pośredniczą w

transakcjach, handlują dewizami na:

1. rynku międzynarodowym
2. rynku osób fizycznych

• Banki komercyjne są reprezentowane przez

dealerów , którzy wypracowują zyski, które
stanowią różnicę między ceną zakupu waluty
a jej sprzedażą

25

IZBA ROZLICZENIOWA

DOSTĘPNOŚĆ OFERT:
KLIENCI A1, A2, A3

A1, A2, A3

TYLKO DO OFERTY

BANKU

A

A

KLIENCI C1, C2, C3

C1, C2, C3

TYLKO DO OFERTY

BANKU C

C

KLIENT S

S

DO OFERT WSZYSTKICH BANKÓW

[A,B,C]

[A,B,C]

MODEL RYNKU WALUTOWEGO

MODEL RYNKU WALUTOWEGO

BROKER

KLIENT A1

A1

KLIENT A2

A2

KLIENT A3

A3

KLIENT C1

C1

KLIENT C2

C2

KLIENT C3

C3

KLIENT S

S

BANK C

C

BANK B

B

BANK A

A

26

INSTYTUCJE RYNKU WALUTOWEGO

INSTYTUCJE RYNKU WALUTOWEGO



Handlują między sobą samodzielnie lub z

wykorzystaniem BROKERA



Przy zawieraniu transakcji z eksporterem lub

importerem stają się stroną transakcji- zysk

KLIENTA jest stratą BANKU i na odwrót



Chroniąc się przed ryzykiem swojej straty

(czyli zysku KLIENTA) łączą

trzy funkcje- strony transakcji, pośrednika i izby

rozliczeniowej

1.

szukają na rynku odwrotnej transakcji

2.

„elastycznie” kształtują limit skarbowy



KLIENT może stracić nawet CAŁY MAJATEK

CAŁY MAJATEK

BANKI

27

INSTYTUCJE RYNKU WALUTOWEGO

INSTYTUCJE RYNKU WALUTOWEGO

BROKER



Jednakowo traktuje dużą instytucję finansową oraz

małe przedsiębiorstwo



Ma dostęp do rynku międzybankowego

rynku międzybankowego



Sortuje oferty pod względem ceny i pokazuje najlepsze

oferty na rynku



Daje KLIENTOM dostęp do najlepszych ofert z rynku

rynku

międzybankowego

międzybankowego

, do którego nie mają oni

samodzielnego dostępu



Strony transakcji codziennie otrzymują rozliczenie

zysk/strata na zakończenie dnia



KLIENT może stracić tylko DEPOZYT ZABEZPIECZAJĄCY

DEPOZYT ZABEZPIECZAJĄCY

28

INSTYTUCJE RYNKU WALUTOWEGO

INSTYTUCJE RYNKU WALUTOWEGO

IZBA ROZLICZENIOWA

1.

Czuwa nad prawidłowością rozliczeń

stron zawieranych transakcji

2.

Strony transakcji są zobowiązane do

wpłacenia depozytu

zabezpieczającego rozliczanego

każdego dnia

„mark-to-market”

29

OPCJE WALUTOWE

OPCJE WALUTOWE



Opisane przez kilka z góry określonych parametrów:

1.

cenę wykonania

2.

termin wygasania

3.

rodzaj waluty

4.

nominał

5.

premię.



Szczególnie właściwe do zabezpieczania

zabezpieczania

walutowych

ryzyk długoterminowych

1.

1.

eksporterów

eksporterów

[sprzedaży PUT

PUT

]

2.

2.

importerów

importerów

[kupna CALL

CALL

]



Ich wykorzystanie dla zabezpieczenia ryzyk

walutowych można porównać do wykorzystania polis

ubezpieczeniowych

30

ŚWIADOME ZARZĄDZANIE RYZYKIEM

ŚWIADOME ZARZĄDZANIE RYZYKIEM

WALUTOWYM

WALUTOWYM

NARZĘDZIA SŁUŻĄCE ZABEZPIECZANIU

RYZYKA WALUTOWEGO

A.

RYZYKO KRÓTKOTERMINOWE

1.

KONTRAKTY TERNINOWE

2.

OPCJE KUPNA CALL

CALL

/ SPRZEDAŻY PUT

PUT

B.

RYZYKO DŁUGOTERMINOWE



OPCJE WALUTOWE

31

Zarządzanie walutą

1. System zawierający legislacyjne

zobowiązanie do wymiany lokalnej

waluty na określoną walutę zagraniczną

po określonym stałym kursie.

2. Emisja lokalnej waluty musi mieć 100%

pokrycie w danej walucie obcej

(np.: zazwyczaj

USD lub EURO).

3. Polityka pieniężna uzależniona zatem od

wpływów walutowych, czyli od stanu

handlu zagranicznego

32

Dolaryzacja gospodarki

światowej

1. Słabość banku centralnego danego

kraju.

2. Efekt inflacji i wielokrotnych

dewaluacji: - utrata zaufania do
lokalnej waluty.

3. Faktyczny lub/i formalny wybór

„twardej” waluty – USD.

4. Utrata autonomii monetarnej.

33

waluty świata

waluty świata

33

33

Złoty, Polska
1998 – 3 mld
2001 – 5 mld
2004 – 6 mld
2007 – 9 mld

Korona, Czechy
1998 – 5 mld
2001 – 2 mld
2004 – 2 mld
2007 – 5 mld

Rubel, Rosja
1998 – 7 mld
2001 – 10 mld
2004 – 30 mld
2007 – 50 mld

34

34

34

Atrakcyjność i siła finansowa

Atrakcyjność i siła finansowa

Azji

Azji

Chiny

Chiny

1500

1500

Japonia

Japonia

1000

1000

Arabia S.

Arabia S.

350

350

Singapur

Singapur

330

330

Kuwejt

Kuwejt

250

250

Rezerwy dewizowe 2007 (szacunki, USD miliardy)

35

• Rodzaje transakcji na

międzynarodowym rynku
walutowym:

a) transakcje bieżące;
b) transakcje terminowe;
c) transakcje hedgingowe;
d) transakcje spekulacyjne.

36

Ad. a)

Rynek bieżących transakcji

walutowych

to

rynek, na którym dokonuje się kupna i
sprzedaży walut z myślą o ich
natychmiastowej dostawie

(w praktyce do 2 dni od momentu zawarcia transakcji).

Kursy bieżące walut są publikowane w

prasie codziennej.

37

Ad. b)

Rynek terminowych transakcji

walutowych

(forward exchange market) to rynek,

prowadzi się kupno i sprzedaż walut z

myślą o dostawie w ściśle określonym momencie

(dniu) w przyszłości.

- Terminy w takich transakcjach są zwykle określane

na 30, 90, 180 lub (rzadziej) 360

dni.

Z reguły kurs transakcji terminowych danej waluty

różni się od kursu transakcji bieżących.

Jeśli ten pierwszy (forward exchange) jest niższy od

drugiego (spot exchange), to różnicę tę nazywamy

dyskontem.

- Natomiast gdy kurs terminowy jest wyższy od

bieżącego, to różnicę określamy mianem premii.

38

Ad.

c)

Hedgingowe transakcji walutowe to transakcje

kupna i sprzedaży walut

celem wyeliminowania ryzyka walutowego,

związanego ze spadkiem lub wzrostem kursów

wymiany walut.

1. Fundusze hedgingowe wysokiego ryzyka

zorganizowane w formie spółek

osobowych, a ich udziałowcami są zarówno

zamożni indywidualni inwestorzy jak i

inwestorzy instytucjonalni.

2. Fundusze hedgingowe to:
-

fundusze ubezpieczeniowe,

-

fundusze emerytalne,

-

fundusze fundacji itd.

39

Ad. d)

Spekulacyjne transakcje walutowe

to transakcje kupna

i sprzedaży walut wynikające z chęci

uzyskania korzyści (dochodów) z

tytułu oczekiwanych zmian kursów

walutowych.

- Transakcji tych dokonuje się częściej na

rynkach terminowych niż bieżących.

40

Inwestorzy instytucjonalni

W latach 90. XX w.

Głównymi aktorami na rynkach finansowych

stali się inwestorzy instytucjonalni,
tj.:

• towarzystwa ubezpieczeniowe,
• fundusze emerytalne,
• fundusze powiernicze.
• fundusze inwestycyjne,

41

DZIĘKUJĘ
ZA
UWAGĘ