Pomoc publiczna

a inwestycje w sektorze telekomunikacyjnym

D

la

c

z

e

g

o

w

a

rt

o

m

ó

w

i

ć

o

P

o

m

o

c

y

P

u

b

li

c

z

n

e

j?

• Zadania samorz

ą

dów

• Wspólnota działa

ń

sektora prywatnego i publicznego (PPP)

• Projekt ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych:

„Art. 3. 1. Jednostka samorz

ą

du terytorialnego mo

ż

e w celu zaspokajania

zbiorowych potrzeb wspólnoty samorz

ą

dowej:

1) budowa

ć

lub eksploatowa

ć

infrastruktur

ę

telekomunikacyjna i sieci

telekomunikacyjne oraz nabywa

ć

prawa do infrastruktury telekomunikacyjnej

i sieci telekomunikacyjnych
2) dostarcza

ć

sieci telekomunikacyjne lub zapewnia

ć

dost

ę

p do infrastruktury

telekomunikacyjnej;
3)

ś

wiadczy

ć

, z wykorzystaniem posiadanej infrastruktury telekomunikacyjnej

i sieci telekomunikacyjnych, usługi na rzecz:
a) przedsi

ę

biorców telekomunikacyjnych,

b) podmiotów, o których mowa w art. 4 pkt 1, 2, 4, 5 i 8 ustawy z dnia 16
lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne,
c) u

ż

ytkowników ko

ń

cowych - w zakresie i na warunkach okre

ś

lonych w art.

6 i 7.”

D

la

c

z

e

g

o

w

a

rt

o

m

ó

w

i

ć

o

P

o

m

o

c

y

P

u

b

li

c

z

n

e

j?

Działalno

ść

ta ma by

ć

wykonywana:

a) przy uwzgl

ę

dnieniu przepisów o pomocy publicznej

b) w szczególno

ś

ci przy uwzgl

ę

dnieniu Wytycznych wspólnotowych

w sprawie stosowania przepisów dotycz

ą

cych pomocy pa

ń

stwa w

odniesieniu do szybkiego wdra

ż

ania sieci szerokopasmowych

•

JST – beneficjent pomocy publicznej

•

JST – przyznaj

ą

cy pomoc publiczn

ą

Z

a

k

re

s

p

re

z

e

n

ta

c

ji

•

Co to jest pomoc publiczna?

•

Metody sprawdzaj

ą

ce, czy wsparcie pa

ń

stwa jest pomoc

ą

publiczn

ą

.

•

Wyj

ą

tki od zakazu udzielania pomocy publicznej.

•

Pomoc publiczna w sieciach szerokopasmowych.

•

Procedury uzyskiwania zgody na otrzymanie pomocy
publicznej.

•

Case study

Pomoc publiczna

– definicja, wył

ą

czenia spod zakazu, brak pomocy publicznej

P

o

m

o

c

p

u

b

li

c

z

n

a

-

d

e

fi

n

ic

ja

•

Art. 87.1 Traktatu (TWE): „Wszelka pomoc przyznawana przez pa

ń

stwo

członkowskie lub przy u

ż

yciu zasobów pa

ń

stwowych w jakiejkolwiek formie,

która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym
przedsi

ę

biorstwom lub produkcji niektórych towarów, jest niezgodna ze

wspólnym rynkiem w zakresie, w jakim wpływa na wymian

ę

handlow

ą

mi

ę

dzy

pa

ń

stwami członkowskimi.”

•

Pomoc publiczna:

wsparcie jest przyznawane przez Pa

ń

stwo lub pochodzi ze

ś

rodków

pa

ń

stwowych,

udzielane jest na warunkach korzystniejszych ni

ż

oferowane na rynku

(przyznanie korzy

ś

ci gospodarczej),

ma charakter selektywny (uprzywilejowuje okre

ś

lone przedsi

ę

biorstwo lub

przedsi

ę

biorstwa albo produkcj

ę

okre

ś

lonych towarów),

grozi zakłóceniem lub zakłóca konkurencj

ę

oraz wpływa na wymian

ę

handlow

ą

mi

ę

dzy Pa

ń

stwami Członkowskimi UE.

R

o

d

z

a

je

p

o

m

o

c

y

p

u

b

li

c

z

n

e

j

• Rodzaje pomocy publicznej:

Programy pomocowe (akty normatywne, np. ustawy albo

rozporz

ą

dzenia, które zawieraj

ą

podstawy prawne przyznawania

okre

ś

lonego wsparcia przedsi

ę

biorcom i jednocze

ś

nie okre

ś

laj

ą

zasady oraz warunki udzielania tego wsparcia)

Indywidualna pomoc publiczna (pomoc udzielana poza programami

pomocowymi to znaczy na podstawie aktu normatywnego, który nie
został zaakceptowany przez Komisj

ę

Europejsk

ą

jako program

pomocowy. Pomoc

ą

indywidualn

ą

jest tak

ż

e pomoc udzielana

wprawdzie na podstawie zaakceptowanego programu pomocowego,
ale w stosunku do której Komisja za

żą

dała odr

ę

bnej notyfikacji w

decyzji akceptuj

ą

cej program)

P

rz

e

ja

w

y

p

o

m

o

c

y

p

u

b

li

c

z

n

e

j

• Przejawy pomocy publicznej:

Dokapitalizowanie przedsi

ę

biorstwa

Przekazywanie wsparcia finansowego o charakterze

bezzwrotnym (dotacja)

Udzielanie po

ż

yczek/kredytów o oprocentowaniu poni

ż

ej stopy

rynkowej

Dokonywanie rozło

ż

enia na raty/odroczenia płatno

ś

ci po stopie

ni

ż

szej od stopy rynkowej

Gwarancje Skarbu Pa

ń

stwa, gwarancje samorz

ą

du

terytorialnego

…..

K

o

n

s

e

k

w

e

n

c

je

r

e

a

li

z

a

c

ji

p

ro

je

k

tu

z

u

d

z

ia

łe

m

p

o

m

o

c

y

• Co do zasady udzielenie pomocy publicznej jest zabronione

• Wsparcie Pa

ń

stwa mo

ż

e by

ć

udzielone wył

ą

cznie po zyskaniu zgody

Komisji Europejskiej (po spełnieniu okre

ś

lonych warunków)

• Do czasu uzyskania zgody KE, pomoc nie powinna by

ć

udzielona (np.

w przypadku projektów PPP umowa powinna zawiera

ć

warunek

zawieszaj

ą

cy jej wej

ś

cie w

ż

ycie, do czasu uzyskania zgody KE)

• Pomoc publiczna mo

ż

e by

ć

udzielona wył

ą

cznie na warunkach

zatwierdzonych przez Komisj

ę

(np. ewentualne odst

ę

pstwo w umowie

od warunków wydanej zgody KE wymaga ponownej/uzupełniaj

ą

cej

notyfikacji pomocy publicznej; zmiana warunków projektu w trakcie jego
funkcjonowania, ju

ż

po zawarciu umowy, równie

ż

wymaga zło

ż

enia

ponownej/lub uzupełniaj

ą

cej notyfikacji pomocy publicznej).

K

o

n

s

e

k

w

e

n

c

je

r

e

a

li

z

a

c

ji

p

ro

je

k

tu

z

u

d

z

ia

łe

m

p

o

m

o

c

y

• Przyznanie pomocy niezgodnie z zasadami wspólnego rynku lub
niezgodnie z przeznaczeniem tej pomocy powoduje:

Konieczno

ść

zwrotu uzyskanej pomocy przez beneficjenta

Konieczno

ść

zapłacenia odsetek (art. 14 ust. 2 rozporz

ą

dzenia 59/1999

z dnia 22 marca 1999 r. ustanawiaj

ą

ce szczegółowe zasady stosowania

art. 93 Traktatu WE (Dz. Urz. WE L 83 z 27.03.1999)

Do czasu zwrotu pomocy podmiot nie mo

ż

e uzyska

ć

pomocy pa

ń

stwa

z innego tytułu

• Decyzje Komisji nakazuj

ą

ce zwrot pomocy publicznej:

Huta Cz

ę

stochowa (4 mln euro) – uzyskanie nielegalnej pomocy

Grupa Technologie Buczek (5,35 mln euro) – pomoc wykorzystana

niezgodnie z przeznaczeniem

Alcelor Huta Warszawa (2 mln euro) – pomoc wykorzystana niezgodnie

z przeznaczeniem

Stocznia Gdynia (700 mln euro plus 916 mln euro gwarancji

produkcyjnych) Stocznia Szczeci

ń

ska (1 miliard euro plus gwarancje

produkcyjne o warto

ś

ci 697 mln euro) – subsydia uzyskane przez stoczni

ę

nie były zgodne z wytycznymi w sprawie pomocy na ratowanie i
restrukturyzacj

ę

przedsi

ę

biorstw (pomoc była bezprawna)

R

e

k

o

m

p

e

n

s

a

ta

z

t

y

tu

łu

u

s

łu

g

p

u

b

li

c

z

n

y

c

h

;

k

ry

te

ri

a

A

lt

m

a

rk

Brak pomocy publicznej

Test

Prywatnego inwestora

Usługi

Ś

wiadczone

w Ogólnym Interesie

Gospodarczym;

Kryteria Altmark

T

e

s

t

p

ry

w

a

tn

e

g

o

i

n

w

e

s

to

ra

• Wsparcie Pa

ń

stwa nast

ę

puje poprzez udział w kapitale zakładowym lub

dofinansowanie przedsi

ę

biorstwa realizuj

ą

cego projekt

• Orzecznictwo ETS: z zasady równego traktowania wynika,

ż

e kapitał

oddany po

ś

rednio lub bezpo

ś

rednio przez pa

ń

stwo do dyspozycji

przedsi

ę

biorstwa w okoliczno

ś

ciach odpowiadaj

ą

cych normalnym warunkom

rynkowym nie mo

ż

e by

ć

uznany za pomoc pa

ń

stwa

•

Decyzja Komisji z 11.12.2007 w sprawie C 53/2006 Citynet Amsterdam:

budowa sieci szerokopasmowej na terminie miasta Amsterdam,

obsługiwanym przez kilka konkurencyjnych sieci

zgodno

ść

inwestycji publicznej z warunkami rynkowymi musi by

ć

gruntownie i wszechstronnie wykazana poprzez znacz

ą

cy udział inwestorów

prywatnych albo solidny biznesplan, z którego wynika odpowiedni zwrot z
inwestycji.

je

ż

eli w projekcie uczestnicz

ą

inwestorzy prywatni, warunkiem koniecznym

jest to, by przyj

ę

li oni na siebie ryzyko handlowe zwi

ą

zane z prowadzeniem

inwestycji na tych samych warunkach, co inwestor publiczny.
• Gdy udział w kapitale zakładowym lub dokapitalizowanie przez inwestora
publicznego nie daje wystarczaj

ą

cej perspektywy zysków, nawet w

długoterminowej perspektywie, wówczas tego rodzaju interwencj

ę

nale

ż

y

uwa

ż

a

ć

za pomoc publiczn

ą

R

e

k

o

m

p

e

n

s

a

ta

z

t

y

tu

łu

u

s

łu

g

p

u

b

li

c

z

n

y

c

h

;

k

ry

te

ri

a

A

lt

m

a

rk

Usługi

ś

wiadczone w ogólnym interesie gospodarczym (UOIG):

• UOIG jest definiowane przez Pa

ń

stwo Członkowskie

• Pa

ń

stwo jest zobowi

ą

zane do opisania powodów, dla których uwa

ż

a,

ż

e

dana usługa – z uwagi na szczególny charakter - jest usług

ą

UOIG i

odró

ż

ni

ć

j

ą

od innych rodzajów działalno

ś

ci gospodarczej

• Spełnienie minimalnych kryteriów:

istnienie aktu administracyjnego powierzaj

ą

cego danym podmiotom

ś

wiadczenie UOIG

charakter misji musi by

ć

uniwersalny (dla wszystkich u

ż

ytkowników na

danym obszarze) i obowi

ą

zkowy (zapewniony dla wszystkich dost

ę

p do

usługi/infrastruktury)

• Wspólnotowe ramy dotycz

ą

ce pomocy pa

ń

stwa w formie rekompensaty z

tytułu

ś

wiadczenia usług publicznych (2005/C 297/04) – Dz. Urz. UE z

29.11.2005 Nr C 297/4

R

e

k

o

m

p

e

n

s

a

ta

z

t

y

tu

łu

u

s

łu

g

p

u

b

li

c

z

n

y

c

h

;

k

ry

te

ri

a

A

lt

m

a

rk

•

Komisja mo

ż

e zakwestionowa

ć

zdefiniowanie przez Kraje

Członkowskie okre

ś

lonych zada

ń

jako UOIG (zakres oczywistego bł

ę

du):

decyzja Komisji N 284/05 – Irlandia, Regional Broadband

Programme: Metropolitan Area Networks („MANs”) – case study

decyzja N 890/06 – Francja, Aide du Sicoval pour un réseau

de très haut débit.
a) wsparcie na zapewnienie dost

ę

pu szerokopasmowego dla kompleksów

biurowych i sektora publicznego, z wył

ą

czeniem sektora mieszkalnego

b) wsparcie tylko dla cz

ęś

ci regionu

c)

celem zgłoszonego

ś

rodka nie było działanie w interesie obywateli, ale

w interesie sektora przedsi

ę

biorstw, co wyklucza UOIG

R

e

k

o

m

p

e

n

s

a

ta

z

t

y

tu

łu

u

s

łu

g

p

u

b

li

c

z

n

y

c

h

;

k

ry

te

ri

a

A

lt

m

a

rk

UOIG a dost

ę

p do Internetu:

• UOIG nie powinna obejmowa

ć

usług detalicznych – tylko infrastruktur

ę

• Infrastruktura powinna by

ć

pasywna, neutralna i powszechnie dost

ę

pna

(sie

ć

powinna zapewni

ć

wszelkie mo

ż

liwe formy dost

ę

pu i umo

ż

liwi

ć

skuteczn

ą

konkurencj

ę

)

• W przypadku, gdy zakres UOIG obejmuje te

ż

obszary opłacalne, kwota

przyznanej rekompensaty powinna pokrywa

ć

jedynie koszty wdra

ż

ania

infrastruktury na obszarach, gdzie nie jest to opłacalne
• Nale

ż

y przewidzie

ć

mechanizmy przegl

ą

du i wycofania w celu

zapobie

ż

enia uzyskania nienale

ż

nej korzy

ś

ci poprzez utrzymanie własno

ś

ci

sieci po przewidzianym terminie zako

ń

czenia UIOG

• Rekompensata za

ś

wiadczenie UOIG powinna by

ć

co do zasady

przyznawana w drodze przetargu opartego o zasad

ę

niedyskryminacji,

przejrzysto

ś

ci, otwarto

ś

ci.

• Kandydaci do

ś

wiadczenia UOIG powinni zdefiniowa

ć

obszary, które s

ą

opłacalne oraz nieopłacalne, oszacowa

ć

przewidywane dochody oraz

konieczn

ą

rekompensat

ę

.

R

e

k

o

m

p

e

n

s

a

ta

z

t

y

tu

łu

u

s

łu

g

p

u

b

li

c

z

n

y

c

h

;

k

ry

te

ri

a

A

lt

m

a

rk

Sytuacje nie obj

ę

te UOIG w dost

ę

pie do Internetu:

• gdy dostawca nie posiada wyra

ź

nego upowa

ż

nienia, ani

ż

adnego obowi

ą

zku

zapewniania szerokopasmowego dost

ę

pu i podł

ą

czenia do sieci wszystkich

obywateli i wszystkich przedsi

ę

biorstw na obszarach o niedostatecznym

zasi

ę

gu sieci, ale był bardziej nastawiony na zapewnienie dost

ę

pu do sieci

przedsi

ę

biorstwom Komisja mo

ż

e zakwestionowa

ć

zdefiniowanie przez

pa

ń

stwo członkowskie jakiego

ś

zadania jako UOIG

• na obszarach, na których prywatni inwestorzy zainwestowali ju

ż

w

szerokopasmow

ą

infrastruktur

ę

sieciow

ą

(lub s

ą

w trakcie dalszej rozbudowy

swojej infrastruktury sieciowej) i

ś

wiadcz

ą

ju

ż

konkurencyjne usługi dost

ę

pu

szerokopasmowego o odpowiednim zasi

ę

gu sieci szerokopasmowej, nie nale

ż

y

uzna

ć

budowy równoległej konkurencyjnej i finansowanej ze

ś

rodków

publicznych infrastruktury szerokopasmowej za

ś

wiadczenie usługi publicznej

R

e

k

o

m

p

e

n

s

a

ta

z

t

y

tu

łu

u

s

łu

g

p

u

b

li

c

z

n

y

c

h

;

k

ry

te

ri

a

A

lt

m

a

rk

Kryteria Altmark:
1. beneficjent mechanizmu finansowania UOIG przez pa

ń

stwo musi zosta

ć

formalne zobowi

ą

zany do

ś

wiadczenia UOIG i zobowi

ą

zanie to musi by

ć

w

sposób jasny zdefiniowane;
2. parametry, na podstawie których obliczana jest rekompensata, musz

ą

by

ć

wcze

ś

niej ustalone w obiektywny i przejrzysty sposób, tak aby nie powodowała

ona powstania korzy

ś

ci ekonomicznej, która mogłaby stawia

ć

przedsi

ę

biorstwa

b

ę

d

ą

ce beneficjentami w korzystnej sytuacji wobec przedsi

ę

biorstw

konkurencyjnych;
3. rekompensata nie mo

ż

e przekracza

ć

kwoty niezb

ę

dnej do pokrycia cało

ś

ci

lub cz

ęś

ci kosztów poniesionych w celu wykonania zobowi

ą

za

ń

do

ś

wiadczenia

UOIG, przy uwzgl

ę

dnieniu zwi

ą

zanych z nimi przychodów oraz rozs

ą

dnego

zysku z tytułu wypełniania tych zobowi

ą

za

ń

;

4. je

ż

eli beneficjent nie został wybrany w ramach procedury udzielania

zamówie

ń

publicznych, poziom rekompensaty musi by

ć

okre

ś

lony na

podstawie analizy kosztów, jakie przeci

ę

tne prawidłowo zarz

ą

dzane

przedsi

ę

biorstwo poniosłoby w zwi

ą

zku z wykonaniem takich zobowi

ą

za

ń

, przy

uwzgl

ę

dnieniu wła

ś

ciwych przychodów i rozs

ą

dnego zysku.

W

y

ła

c

z

e

n

ia

s

p

o

d

z

a

k

a

z

u

u

d

z

ie

la

n

ia

p

o

m

o

c

y

p

u

b

li

c

z

n

e

j

Wył

ą

czenia spod zakazu udzielania pomocy publicznej

Wył

ą

czenia ex lege

Wył

ą

czenia grupowe

Pomoc de minimis

W

y

ł

ą

c

z

e

n

ia

s

p

o

d

z

a

k

a

z

u

u

d

z

ie

la

n

i

p

o

m

o

c

y

p

u

b

li

c

z

n

e

j

Wył

ą

czenia ex lege - art. 87 ust. 2 TWE:

„Zgodna ze wspólnym rynkiem jest:
a) pomoc o charakterze socjalnym przyznawana indywidualnym

konsumentom, pod warunkiem,

ż

e jest przyznawana bez dyskryminacji

zwi

ą

zanej z pochodzeniem produktów,

b) pomoc maj

ą

ca na celu naprawienie szkód spowodowanych kl

ę

skami

ż

ywiołowymi lub innymi zdarzeniami nadzwyczajnymi,

c) pomoc przyznawana gospodarce niektórych regionów Republiki Federalnej

Niemiec dotkni

ę

tych podziałem Niemiec, w zakresie, w jakim jest niezb

ę

dna

do skompensowania niekorzystnych skutków gospodarczych
spowodowanych tym podziałem.”

W

y

ł

ą

c

z

e

n

ia

s

p

o

d

z

a

k

a

z

u

u

d

z

ie

la

n

i

p

o

m

o

c

y

p

u

b

li

c

z

n

e

j

Wył

ą

czenia warunkowe (po uzyskaniu zgody KE) – art. 87 ust. 3 TWE

„Za zgodn

ą

ze wspólnym rynkiem mo

ż

e zosta

ć

uznana:

a) pomoc przeznaczona na sprzyjanie rozwojowi gospodarczemu regionów, w

których poziom

ż

ycia jest nienormalnie niski lub regionów, w których istnieje

powa

ż

ny stan niedostatecznego zatrudnienia;

b) pomoc przeznaczona na wspieranie realizacji wa

ż

nych projektów

stanowi

ą

cych przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania lub

maj

ą

ca na celu zaradzenie powa

ż

nym zaburzeniom w gospodarce Pa

ń

stwa

Członkowskiego;

c) pomoc przeznaczona na ułatwianie rozwoju niektórych działa

ń

gospodarczych lub niektórych regionów gospodarczych, o ile nie zmienia
warunków wymiany handlowej w zakresie sprzecznym ze wspólnym
interesem;

d) pomoc przeznaczona na wspieranie kultury i zachowanie dziedzictwa

kulturowego, o ile nie zmienia warunków wymiany handlowej i konkurencji
we Wspólnocie w zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem;

e) inne kategorie pomocy, jakie Rada mo

ż

e okre

ś

li

ć

decyzj

ą

, stanowi

ą

c

wi

ę

kszo

ś

ci

ą

kwalifikowan

ą

, na wniosek Komisji.”

W

y

ł

ą

c

z

e

n

ia

s

p

o

d

z

a

k

a

z

u

u

d

z

ie

la

n

ia

p

o

m

o

c

y

p

u

b

li

c

z

n

e

j

Wył

ą

czenia grupowe – rozporz

ą

dzenie Komisji z dnia 6 sierpnia 2008 r. Nr

800/2008 uznaj

ą

ce niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem

(ogólne rozporz

ą

dzenie w sprawie wył

ą

cze

ń

blokowych)

pomocy regionalna

pomoc inwestycyjna i na zatrudnienie dla M

Ś

P

pomoc na zakładanie przedsi

ę

biorstw przez kobiety

pomoc na ochron

ę ś

rodowiska

pomoc na usługi doradcze dla M

Ś

P i udział M

Ś

P w targach

pomoc w formie kapitału podwy

ż

szonego ryzyka

pomoc na działalno

ść

badawcz

ą

, rozwojow

ą

i innowacyjn

ą

pomoc szkoleniowa

pomoc dla pracowników znajduj

ą

cych si

ę

w szczególnie niekorzystnej

sytuacji lub niepełnosprawnych.

W

y

ł

ą

c

z

e

n

ia

s

p

o

d

z

a

k

a

z

u

u

d

z

ie

la

n

i

p

o

m

o

c

y

p

u

b

li

c

z

n

e

j

Dodatkowe wymogi dla pomocy przyznawanej w ramach wył

ą

cze

ń

grupowych:

Projekty programów pomocowych przewiduj

ą

cych przyznanie wsparcia w

ramach wył

ą

cze

ń

grupowych wymagaj

ą

opinii Prezesa UOKiK. W swojej

opinii Prezes stwierdza, czy projekt spełnia przesłanki pomocy publicznej,
czy jest zgodny z zasadami wspólnego rynku oraz proponuje ewentualne
zmiany.

Programy te co do zasady nie podlegaj

ą

obowi

ą

zkowi notyfikacji i uzyskania

akceptacji Komisji.

Wyj

ą

tkiem jest sytuacja, gdy o dokonanie takiej notyfikacji wyst

ą

pi podmiot

opracowuj

ą

cy program pomocowy lub podmiot udzielaj

ą

cy pomocy np. w

celu uzyskania pewno

ś

ci prawnej.

O przyznaniu pomocy w ramach wył

ą

cze

ń

grupowych nale

ż

y poinformowa

ć

Prezesa UOKiK, który przesyła t

ę

informacj

ę

do Komisji Europejskiej.

Zawiadomienie ma charakter czysto informacyjny. Komisja w ramach
prowadzonego monitoringu mo

ż

e sprawdza

ć

, czy pomoc udzielana w

ramach wył

ą

cze

ń

grupowych jest zgodna z odpowiednimi regulacjami

(obecnie głównie z rozporz

ą

dzeniem NR 800/2008).

W

y

ł

ą

c

z

e

n

ia

s

p

o

d

z

a

k

a

z

u

u

d

z

ie

la

n

ia

p

o

m

o

c

y

p

u

b

li

c

z

n

e

j

Pomoc de minimis – rozporz

ą

dzenie Komisji z dnia 15 grudnia 2006 r. w

sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu do pomocy de minimis

•

Pomoc nie zakłóca konkurencji z uwagi na zbyt nisk

ą

warto

ść

•

Ł

ą

czna warto

ść

pomocy de minimis dla jednego beneficjenta nie mo

ż

e

przekroczy

ć

równowarto

ś

ci:

200 tys. euro brutto w okresie 3 lat kalendarzowych,

w przypadku podmiotu prowadz

ą

cego działalno

ść

gospodarcz

ą

w sektorze

transportu drogowego – 100 tys. euro.

W

y

ł

ą

c

z

e

n

ia

s

p

o

d

z

a

k

a

z

u

u

d

z

ie

la

n

ia

p

o

m

o

c

y

p

u

b

li

c

z

n

e

j

Ograniczenia w przyznawaniu pomocy de minimis:

Nie mo

ż

na ł

ą

czy

ć

jej, w odniesieniu do tych samych kosztów

kwalifikowanych, z pomoc

ą

publiczn

ą

o innym przeznaczeniu (np. pomoc

ą

regionaln

ą

), je

ś

li doprowadziłoby to do przekroczenia dopuszczalnej

intensywno

ś

ci tej pomocy.

Pomoc de minimis mo

ż

e by

ć

udzielana jedynie w formach przejrzystych,

czyli takich, w stosunku do których nie ma konieczno

ś

ci szacowania ryzyka

dla obliczenia warto

ś

ci pomocy.

Pomoc de minimis nie mo

ż

e by

ć

udzielona przedsi

ę

biorcy znajduj

ą

cemu si

ę

w trudnej sytuacji ekonomicznej w rozumieniu Wytycznych wspólnotowych
dotycz

ą

cych pomocy pa

ń

stwa w celu ratowania i restrukturyzacji

zagro

ż

onych przedsi

ę

biorstw.

Zasada de minimis w ramach rozporz

ą

dzenia nr 1998/2006 nie ma

zastosowania w odniesieniu m.in. do przedsi

ę

biorstw zajmuj

ą

cych si

ę

produkcj

ą

pierwotn

ą

produktów rolnych wymienionych w zał

ą

czniku I do

TWE, sektora rybołówstwa i akwakultury oraz sektora w

ę

glowego.

Pomoc de minimis nie mo

ż

e by

ć

wydatkowana na zakup

ś

rodków

transportu wykorzystywanych do prowadzenia działalno

ś

ci w zakresie

transportu drogowego towarów.

W

y

ł

ą

c

z

e

n

ia

s

p

o

d

z

a

k

a

z

u

u

d

z

ie

la

n

ia

p

o

m

o

c

y

p

u

b

li

c

z

n

e

j

Dodatkowe wymogi przy uzyskaniu pomocy de minimis:

Projekt programu pomocowego przewiduj

ą

cego udzielenie pomocy de

minimis wymaga zgłoszenia do Prezesa UOKiK w celu przedstawienia przez
niego ewentualnych zastrze

ż

e

ń

.

Obowi

ą

zek taki nie dotyczy pomocy indywidualnej.

Podmiot udzielaj

ą

cy pomocy z urz

ę

du (bez konieczno

ś

ci składania w tym

zakresie wniosku przez beneficjenta pomocy) wydaje za

ś

wiadczenie o

przyznanym wsparciu stwierdzaj

ą

ce jego charakter i okre

ś

laj

ą

ce m.in. dzie

ń

i

warto

ść

udzielonej pomocy de minimis, a tak

ż

e dane identyfikuj

ą

ce organ

udzielaj

ą

cy pomocy i beneficjenta oraz podstaw

ę

prawn

ą

udzielenia

pomocy.

Inwestycje w sieci szerokopasmowe a pomoc publiczna

In

w

e

s

ty

c

je

w

s

ie

c

i

s

z

e

ro

k

o

p

a

s

m

o

w

e

a

p

o

m

o

c

p

u

b

li

c

z

n

a

• Inwestycje w sieci szerokopasmowe mog

ą

wymaga

ć

wsparcia ze strony

Pa

ń

stwa (dotacje, ulgi podatkowe itp.)

• Na ogół taka sie

ć

b

ę

dzie wykorzystywana w prowadzeniu działalno

ś

ci

gospodarczej
• Pomoc jest zazwyczaj przyznawana bezpo

ś

rednio okre

ś

lonym inwestorom

(umo

ż

liwienie okre

ś

lonemu wykonawcy prowadzenia działalno

ś

ci na

warunkach, których bez pomocy pa

ń

stwa rynek by nie zapewnił)

• Pomoc przyznawana tylko przedsi

ę

biorcom działaj

ą

cym w okre

ś

lonych

strefach geograficznych, w okre

ś

lonych segmentach rynku (selektywno

ść

)

• Pomoc na inwestycje w sieci szerokopasmowe mo

ż

e zakłóca

ć

konkurencj

ę

– wyparcie inwestycji, które by

ć

mo

ż

e by nast

ą

piły gdyby nie wsparcie Pa

ń

stwa

dla innych podmiotów; dost

ę

pno

ść

infrastruktury lub obni

ż

enie cen dost

ę

pu w

wyniku pomocy prowadzi do zmiany warunków rynkowych
• Wpływaj

ą

na handel wewn

ą

trzwspólnotowy, gdy

ż

rynki ł

ą

czno

ś

ci

elektronicznej s

ą

otwarte na konkurencj

ę

miedzy operatorami i dostawcami

usług

In

w

e

s

ty

c

je

w

s

ie

c

i

s

z

e

ro

k

o

p

a

s

m

o

w

e

a

p

o

m

o

c

p

u

b

li

c

z

n

a

• Wszystkie zasady dotycz

ą

ce zaistnienia pomocy publicznej oraz przesłanek

wył

ą

czaj

ą

cych t

ę

pomoc maj

ą

zastosowanie tak

ż

e do inwestycji w sieci

szerokopasmowe

• Do inwestycji w sieci szerokopasmowe stosuje si

ę

tak

ż

e:

test prywatnego inwestora

kryteria Altmark i rekompensat

ę

z tytułu usług publicznych

• Decyzja Komisji z dnia 30.05.2007 r. w sprawie NN 24/07 – Republika
Czeska Prague Municipal Wirless Network – case study

• Komunikat Komisji - Wytyczne wspólnotowe w sprawie stosowania przepisów
dotycz

ą

cych pomocy pa

ń

stwa w odniesieniu do szybkiego wdra

ż

ania sieci

szerokopasmowych (2009/C 235/04) – Dz.Urz.UE z 30.09.2009 Nr C 235/7

O

c

e

n

a

z

g

o

d

n

o

ś

c

i

p

rz

y

z

n

a

n

e

j

p

o

m

o

c

y

z

e

w

s

p

ó

ln

y

m

r

y

n

k

ie

m

• Ocena zgodno

ś

ci przyznanej pomocy ze wspólnym rynkiem - art. 87 ust. 3

lit. c TWE

• Oceniaj

ą

c zgodno

ść

pomocy ze wspólnym rynkiem Komisja przeprowadza

„test bilansuj

ą

cy”:

a) Czy

ś

rodek pomocy ukierunkowany jest na jasno okre

ś

lony cel le

żą

cy we

wspólnym interesie, tj. czy zaproponowana pomoc ma na celu wyeliminowanie
nieprawidłowo

ś

ci w funkcjonowaniu rynku lub osi

ą

gni

ę

cie innego celu ?

b) Czy pomoc została tak zaplanowana, aby zapewni

ć

osi

ą

gni

ę

cie celu

le

żą

cego we wspólnym interesie? W szczególno

ś

ci: (i) czy pomoc pa

ń

stwa jest

stosownym instrumentem polityki, tj. czy istniej

ą

inne bardziej stosowne

narz

ę

dzia? (ii) czy istnieje efekt zach

ę

ty, tzn. czy pomoc powoduje zmian

ę

zachowania przedsi

ę

biorstw? (iii) czy

ś

rodek pomocy jest proporcjonalny, tzn.

czy t

ę

sam

ą

zmian

ę

mo

ż

na by uzyska

ć

przy mniejszej pomocy? c) Czy

zakłócenie konkurencji i wpływ na wymian

ę

handlow

ą

s

ą

na tyle ograniczone,

aby ogólny bilans był pozytywny?

O

c

e

n

a

z

g

o

d

n

o

ś

c

i

p

rz

y

z

n

a

n

e

j

p

o

m

o

c

y

z

e

w

s

p

ó

ln

y

m

r

y

n

k

ie

m

Rozró

ż

nienie obszarów docelowych pod k

ą

tem dopuszczalno

ś

ci pomocy

publicznej:

• „Obszary białe”

Ł

ą

czno

ść

szerokopasmowa nie jest obecna

Prywatni inwestorzy nie planuj

ą

wdro

ż

enia infrastruktury szerokopasmowej

w najbli

ż

szej przyszło

ś

ci

Najbli

ż

sza przyszło

ść

-3 lata; plany inwestycyjne wskazuj

ą

, ze w tym okresie

nast

ą

pi

ą

znacz

ą

ce post

ę

py w rozwoju infrastruktury oraz całkowite

zako

ń

czenie inwestycji w rozs

ą

dnym terminie po tym okresie

Pomoc pa

ń

stwa w tych obszarach promuje cele spójno

ś

ci terytorialnej i

rozwoju gospodarczego; pomoc b

ę

dzie uznana za zgodn

ą

ze wspólnym

rynkiem

Władze publiczne mog

ą

wymaga

ć

planu inwestycyjnego wraz z terminarzem

i dowodem dysponowania

ś

rodkami finansowymi wskazuj

ą

cymi na

wiarygodno

ść

zako

ń

czenia tej inwestycji

O

c

e

n

a

z

g

o

d

n

o

ś

c

i

p

rz

y

z

n

a

n

e

j

p

o

m

o

c

y

z

e

w

s

p

ó

ln

y

m

r

y

n

k

ie

m

Rozró

ż

nienie obszarów docelowych pod k

ą

tem dopuszczalno

ś

ci pomocy

publicznej:

• „Obszary czarne”

W danej strefie geograficznej działa co najmniej dwóch operatorów sieci

szerokopasmowej lub b

ę

dzie działa

ć

w najbli

ż

szych 3 latach

Usługi s

ą ś

wiadczone w oparciu na warunkach konkurencji (konkurencja

infrastrukturalna)

Konkurencja infrastrukturalna

≠

konkurencja usługowa

Interwencja pa

ń

stwa nie jest potrzebna; pomoc b

ę

dzie uznana za

niezgodn

ą

ze wspólnym rynkiem jako zakłócaj

ą

ca konkurencj

ę

i prowadz

ą

ca

do wyparcia prywatnych inwestorów

O

c

e

n

a

z

g

o

d

n

o

ś

c

i

p

rz

y

z

n

a

n

e

j

p

o

m

o

c

y

z

e

w

s

p

ó

ln

y

m

r

y

n

k

ie

m

Rozró

ż

nienie obszarów docelowych pod k

ą

tem dopuszczalno

ś

ci pomocy

publicznej:

•

„Obszary szare”

W danej strefie geograficznej działa jeden operator sieci szerokopasmowej

lub b

ę

dzie działa

ć

w najbli

ż

szych 3 latach

Ocena zgodno

ś

ci pomocy ze wspólnym rynkiem wymaga bardziej

szczegółowej analizy

Za zgodne ze wspólnym rynkiem b

ę

d

ą

uznawane

ś

rodki pomocowe, w

sytuacji w której:

(i) nie oferuje si

ę

przyst

ę

pnych cenowo ani odpowiednich usług

zaspakajaj

ą

cych potrzeby obywateli lub u

ż

ytkowników biznesowych

(ii) nie s

ą

dost

ę

pne inne

ś

rodki, zakłócaj

ą

ce funkcjonowanie rynku w

mniejszym stopniu (w tym regulacja ex ante), które mogłyby doprowadzi

ć

do osi

ą

gni

ę

cia tego samego celu.

O

c

e

n

a

z

g

o

d

n

o

ś

c

i

p

rz

y

z

n

a

n

e

j

p

o

m

o

c

y

z

e

w

s

p

ó

ln

y

m

r

y

n

k

ie

m

Rozró

ż

nienie obszarów docelowych pod k

ą

tem dopuszczalno

ś

ci pomocy

publicznej; „obszary szare” c.d.

Aby to ustali

ć

, Komisja ocenia

ć

b

ę

dzie w szczególno

ś

ci, czy:

a) ogólne warunki rynkowe s

ą

nieodpowiednie, przygl

ą

daj

ą

c si

ę

mi

ę

dzy innymi

poziomowi aktualnych cen dost

ę

pu szerokopasmowego, rodzajowi usług

oferowanych u

ż

ytkownikom ko

ń

cowym (prywatnym i biznesowym) i

warunkom z nimi zwi

ą

zanym;

b) skuteczny dost

ę

p do sieci nie jest oferowany osobom trzecim lub warunki

dost

ę

pu nie sprzyjaj

ą

skutecznej konkurencji;

c) ogólne bariery wej

ś

cia wykluczaj

ą

ewentualne wej

ś

cie na rynek innych

operatorów ł

ą

czno

ś

ci elektronicznej;

d)

ż

adne

ś

rodki lub działania naprawcze podejmowane przez wła

ś

ciwe

krajowe organy regulacyjne lub organy ds. konkurencji nie były w stanie
rozwi

ą

za

ć

tych problemów w odniesieniu do obecnego dostawcy sieci.

O

c

e

n

a

z

g

o

d

n

o

ś

c

i

p

rz

y

z

n

a

n

e

j

p

o

m

o

c

y

z

e

w

s

p

ó

ln

y

m

r

y

n

k

ie

m

Proporcjonalno

ść

pomocy publicznej/warunki minimalizuj

ą

ce

niekorzystne skutki pomocy publicznej:

1. Szczegółowe mapy i analiza zasi

ę

gu:

Dokładne wskazanie obszarów, które zostan

ą

obj

ę

te

ś

rodkiem pomocowym

Definiowanie obszarów białych, czarnych i szarych

Umo

ż

liwienie planowania działalno

ś

ci innym podmiotom (w tym konsultacje

z zainteresowanymi)

2. Procedura otwarta:

Mo

ż

liwo

ść

skorzystania z pomocy przez wszystkie potencjalnie

zainteresowane podmioty

Zmniejszenie wybiórczego charakteru pomocy (beneficjent nie jest
wcze

ś

niej znany)

Zmniejszenie potencjalnej korzy

ś

ci z uzyskania pomocy

3. Oferta najkorzystniejsza pod wzgl

ę

dem ekonomicznym:

Przy podobnych warunkach jako

ś

ciowych oferent deklaruj

ą

cy ni

ż

sz

ą

potrzeb

ę

pomocy publicznej powinien uzyska

ć

wi

ę

cej punktów

Weryfikacja przez rynek niezb

ę

dnej pomocy

O

c

e

n

a

z

g

o

d

n

o

ś

c

i

p

rz

y

z

n

a

n

e

j

p

o

m

o

c

y

z

e

w

s

p

ó

ln

y

m

r

y

n

k

ie

m

4. Neutralno

ść

technologiczna:

Usługi szerokopasmowe mog

ą

by

ć ś

wiadczone za pomoc

ą

infrastruktury

sieciowej (xDSL, catv), bezprzewodowej (Wi-Fi, WiMAX), satelitarnej,
mobilnej.

Nie powinno si

ę

faworyzowa

ć ż

adnej technologii, chyba,

ż

e zachodz

ą

obiektywne przesłanki

Tylko w jednym przypadku Komisja zaakceptowała za uzasadnione
wykorzystanie okre

ś

lonej technologii – decyzja Komisji N 222/06 – Włochy

Digital Divide in Sardinia. Ze wzgl

ę

du na „topografi

ę

regionu, brak sieci

kablowych, oraz konieczno

ść

zminimalizowania korzy

ś

ci wynikaj

ą

cych z

udzielonej pomocy” wybrano technologi

ę

ADSL

5. Wykorzystanie istniej

ą

cej infrastruktury

Nale

ż

y umo

ż

liwi

ć

operatorom ju

ż

działaj

ą

cym zaliczenie istniej

ą

cej

infrastruktury do projektu

Nie mo

ż

e to jednak prowadzi

ć

do uprzywilejowania operatorów ju

ż

działaj

ą

cych, zwłaszcza gdy inne podmioty nie maj

ą

dost

ę

pu do ich

infrastruktury

O

c

e

n

a

z

g

o

d

n

o

ś

c

i

p

rz

y

z

n

a

n

e

j

p

o

m

o

c

y

z

e

w

s

p

ó

ln

y

m

r

y

n

k

ie

m

6. Hurtowy dost

ę

p:

Infrastruktura wybudowana przy wsparciu Pa

ń

stwa powinna by

ć

udost

ę

pniona podmiotom trzecim na zasadach hurtowych

Dost

ę

p hurtowy powinien by

ć

realizowany przez okres co najmniej 7 lat

Je

ż

eli po tym okresie wła

ś

ciciel infrastruktury zostanie uznany za operatora

o znacz

ą

cej pozycji na rynku, dost

ę

p powinien by

ć

odpowiednio

przedłu

ż

ony

7. Analiza porównawcza cen:

Nale

ż

y nie dopu

ś

ci

ć

do stosowania przez operatora sieci szerokopasmowej

cen hurtowych nadmiernie zawy

ż

onych lub zani

ż

onych (eliminuj

ą

cych

konkurencj

ę

)

Ceny stosowane przez tego operatora powinny by

ć

oparte na przeci

ę

tnych

cenach stosowanych na innych rynkach, bardziej konkurencyjnych, a w
przypadku braku opublikowania takich cen, na cenach okre

ś

lonych przez

organy regulacyjne dla tego obszaru

Kryteria analizy porównawczej powinny zosta

ć

jasno okre

ś

lone w

dokumentacji przetargowej

O

c

e

n

a

z

g

o

d

n

o

ś

c

i

p

rz

y

z

n

a

n

e

j

p

o

m

o

c

y

z

e

w

s

p

ó

ln

y

m

r

y

n

k

ie

m

8. Mechanizm wycofania:

W przypadku wzrostu popytu na usługi powy

ż

ej oczekiwanego poziomu

oferent powinien zwróci

ć

otrzyman

ą

pomoc, w stopniu uwzgl

ę

dniaj

ą

cym

wzrost popytu

Zwrot nast

ę

puje ex post, z moc

ą

wsteczn

ą

.

Nieuwzgl

ę

dnienie cho

ć

by jednej z powy

ż

szych przesłanek spowoduje,

ż

e

Komisja uzna pomoc za niedozwolon

ą

, nawet w przypadku obszaru

białego

Pomoc publiczna w sieciach NGA

P

o

m

o

c

P

a

ń

s

tw

a

n

a

r

z

e

c

z

s

ie

c

i

N

G

A

Sieci NGA (Next Generation Access):
•

Przewodowe sieci dost

ę

powe, które składaj

ą

si

ę

w cało

ś

ci lub cz

ęś

ciowo z

elementów optycznych i które zapewniaj

ą ś

wiadczenie usług dost

ę

pu

szerokopasmowego o wy

ż

szych parametrach od istniej

ą

cych sieci

miedzianych

•

Na obecnym etapie sieci satelitarne oraz komórkowe nie s

ą

w stanie

zapewni

ć

porównywalnej pr

ę

dko

ś

ci; sytuacja mo

ż

e si

ę

zmieni

ć

po

wdro

ż

eniu systemu LTE (Long Term Evolution)

•

Problemy z inwestycjami w NGA nie s

ą

specyfik

ą

tylko terenów

wiejskich/słabo zaludnionych. Koszty inwestycji s

ą

na tyle istotne,

ż

e nawet

odpowiednia g

ę

sto

ść

zaludnienia mo

ż

e nie zapewni

ć

odpowiednich

przychodów.

P

o

m

o

c

P

a

ń

s

tw

a

n

a

r

z

e

c

z

s

ie

c

i

N

G

A

Rozró

ż

nienie pomi

ę

dzy białymi, szarymi i czarnymi obszarami dla sieci

NGA:

•

Czy tradycyjne sieci szerokopasmowe nale

ż

y uwzgl

ę

dnia

ć

przy

definiowaniu białych/czarnych/szarych obszarów?

•

ADSL 2+ mo

ż

e zapewnia

ć

jako

ść

porównywaln

ą

z NGA

•

Komisja wzi

ę

ła pod uwag

ę

,

ż

e mog

ą

pojawi

ć

si

ę

usługi produkty, których te

technologie nie zapewni

ą

i które b

ę

d

ą

mogły by

ć ś

wiadczone tylko przy

wykorzystaniu NGA

•

Przy definiowaniu obszarów brane s

ą

pod uwag

ę

tylko sieci NGA

P

o

m

o

c

P

a

ń

s

tw

a

n

a

r

z

e

c

z

s

ie

c

i

N

G

A

Rozró

ż

nienie pomi

ę

dzy białymi, szarymi i czarnymi obszarami dla sieci

NGA:

•

„Obszar biały” – brak sieci NGA obecnie, brak planów,

ż

e sie

ć

taka

powstanie w najbli

ż

szej przyszło

ś

ci (3 lata); obszarem białym mo

ż

e by

ć

tak

ż

e obszar czarny dla tradycyjnych sieci szerokopasmowych

•

„Obszar czarny” – istnieje lub w najbli

ż

szych 3 latach powstanie wi

ę

cej ni

ż

jedna sie

ć

NGA

•

„Obszar szary” – istnieje lub jest wdra

ż

ana w ci

ą

gu najbli

ż

szych 3 lat jedna

sie

ć

NGA

O

c

e

n

a

z

g

o

d

n

o

ś

c

i

p

rz

y

z

n

a

n

e

j

p

o

m

o

c

y

z

e

w

s

p

ó

ln

y

m

r

y

n

k

ie

m

Dodatkowe wymogi, specyficzne dla NGA:

•

Obszary białe:

Na obszarach białych, na których istnieje jedna tradycyjna sie

ć

szerokopasmowa (tradycyjny obszar szary) zgodno

ść

pomocy ze wspólnym

rynkiem wymaga wykazania,

ż

e:

Usługi szerokopasmowe zapewniane za pomoc

ą

sieci tradycyjnych nie s

ą

wystarczaj

ą

ce dla zaspokojenia potrzeb mieszka

ń

ców i u

ż

ytkowników

biznesowych (uwzgl

ę

dniaj

ą

c równie

ż

mo

ż

liw

ą

modernizacj

ę

tych sieci)

Nie istniej

ą

metody (ł

ą

cznie z regulacj

ą

ex ante) osi

ą

gni

ę

cia okre

ś

lonych

celów, które w mniejszym stopniu zakłócaj

ą

konkurencj

ę

•

Obszary szare:

Uznanie pomocy za zgodn

ą

ze wspólnym rynkiem wymaga wykazania,

ż

e:

Usługi szerokopasmowe zapewniane za pomoc

ą

sieci tradycyjnych nie s

ą

wystarczaj

ą

ce dla zaspokojenia potrzeb mieszka

ń

ców i u

ż

ytkowników

biznesowych (uwzgl

ę

dniaj

ą

c równie

ż

mo

ż

liw

ą

modernizacj

ę

tych sieci)

Nie istniej

ą

metody (ł

ą

cznie z regulacj

ą

ex ante) osi

ą

gni

ę

cia okre

ś

lonych

celów, które w mniejszym stopniu zakłócaj

ą

konkurencj

ę

O

c

e

n

a

z

g

o

d

n

o

ś

c

i

p

rz

y

z

n

a

n

e

j

p

o

m

o

c

y

z

e

w

s

p

ó

ln

y

m

r

y

n

k

ie

m

W tym zakresie Komisja zbada m.in., czy:
a) ogólne warunki rynkowe s

ą

nieodpowiednie, uwzgl

ę

dniaj

ą

c mi

ę

dzy innymi

poziom aktualnych cen infrastruktury szerokopasmowej NGA, rodzaj usług
oferowanych u

ż

ytkownikom domowym i biznesowym i warunków z nimi

zwi

ą

zanych oraz to, czy istnieje lub prawdopodobnie zaistnieje popyt na

nowe usługi, których istniej

ą

cy operator sieci NGA nie mo

ż

e zapewni

ć

;

b) je

ś

li uregulowania ex ante nie zostały nało

ż

one przez krajowy organ

regulacyjny, skuteczny dost

ę

p do sieci nie jest oferowany osobom trzecim

lub warunki dost

ę

pu (dost

ę

p regulowany i nieregulowany) nie sprzyjaj

ą

skutecznej konkurencji;

c) ogólne bariery wej

ś

cia uniemo

ż

liwiaj

ą

potencjalne wej

ś

cie na rynek innych

podmiotów inwestuj

ą

cych w sieci NGA;

d) istniej

ą

ca sie

ć

NGA została zbudowana na zasadzie uprzywilejowanego

korzystania lub dost

ę

pu do kanałów, które nie s

ą

dost

ę

pne dla innych

operatorów sieci lub z których inni operatorzy nie mog

ą

współkorzysta

ć

;

e) jakiekolwiek

ś

rodki podj

ę

te przez wła

ś

ciwe krajowe organy regulacyjne lub

organy ds. konkurencji lub działania naprawcze wprowadzone przez te
organy w odniesieniu do istniej

ą

cych dostawców sieci nie byli w stanie

rozwi

ą

za

ć

problemów.

O

c

e

n

a

z

g

o

d

n

o

ś

c

i

p

rz

y

z

n

a

n

e

j

p

o

m

o

c

y

z

e

w

s

p

ó

ln

y

m

r

y

n

k

ie

m

Obszary czarne:
•

Komisja uwa

ż

a,

ż

e tradycyjne czarne obszary s

ą

obszarami, na których

operatorzy powinni mie

ć

motywacj

ę

do modernizacji istniej

ą

cej

infrastruktury



brak potrzeby wsparcia ze strony pa

ń

stwa

•

Pa

ń

stwo członkowskie mo

ż

e jednak odeprze

ć

argumentacj

ę

wskazuj

ą

c na

brak planów modernizacyjnych w ci

ą

gu najbli

ż

szych 3 lat, podpieraj

ą

c si

ę

tak

ż

e dotychczasowymi do

ś

wiadczeniami z modernizacj

ą

sieci na tych

obszarach i zapotrzebowaniem u

ż

ytkowników

•

W takiej sytuacji zgodno

ść

udzielonej pomocy ze wspólnym rynkiem b

ę

dzie

zale

ż

e

ć

od analizy przesłanek wskazanych dla obszarów szarych oraz

proporcjonalno

ś

ci pomocy dla sieci NGA

O

c

e

n

a

z

g

o

d

n

o

ś

c

i

p

rz

y

z

n

a

n

e

j

p

o

m

o

c

y

z

e

w

s

p

ó

ln

y

m

r

y

n

k

ie

m

Proporcjonalno

ść

pomocy publicznej/warunki minimalizuj

ą

ce

niekorzystne skutki pomocy publicznej dla NGA:

•

Spełnione musz

ą

by

ć

wszystkie przesłanki dla tradycyjnych sieci

szerokopasmowych:

Przygotowanie szczegółowych map i analiza zasi

ę

gu rynku

Otwarta procedura przetargowa

Oferta najlepsza pod wzgl

ę

dem ekonomicznym

Neutralno

ść

technologiczna

Wykorzystanie istniej

ą

cej infrastruktury

Hurtowy dost

ę

p dla stron trzecich

Analiza porównawcza cen

Mechanizm wycofania

O

c

e

n

a

z

g

o

d

n

o

ś

c

i

p

rz

y

z

n

a

n

e

j

p

o

m

o

c

y

z

e

w

s

p

ó

ln

y

m

r

y

n

k

ie

m

Dodatkowe, specyficzne wymogi (nie dotycz

ą

obszarów białych NGA, które

s

ą

jednocze

ś

nie białymi obszarami dla sieci tradycyjnych):

1. Dost

ę

p hurtowy powinien dotyczy

ć

nie tylko infrastruktury aktywnej,

ale i pasywnej

2. Przy okre

ś

laniu warunków dost

ę

pu pa

ń

stwa członkowskie powinny

skonsultowa

ć

si

ę

z krajowym organem regulacyjnym (UKE) w celu

okre

ś

lenia lub zatwierdzenia tych warunków

3. Obowi

ą

zek dost

ę

pu powinien umo

ż

liwia

ć

ka

ż

dy dost

ę

p, jakiego mo

ż

e

potrzebowa

ć

operator korzystaj

ą

cy (dost

ę

p do kanału, do

ś

wiatłowodu, do

strumienia bitów).

Pomoc publiczna

– procedury uzyskiwania zgody na otrzymanie pomocy publicznej

P

ro

c

e

d

u

ra

a

k

c

e

p

ta

c

ji

p

o

m

o

c

y

p

u

b

li

c

z

n

e

j

Standardowa procedura:

•

Stron

ą

notyfikuj

ą

c

ą

jest przyznaj

ą

cy pomoc a nie jej beneficjent

•

Organem bezpo

ś

rednio bior

ą

cym udział w procedurze przed Komisj

ą

jest

Prezes UOKiK:

Zakres informacji, które nale

ż

y przekaza

ć

do UOKiK okre

ś

la

rozporz

ą

dzenie RM w sprawie informacji przekazywanych w celu wydania

opinii o planowanej pomocy publicznej (Dz.U.04.246.2467 z pó

ź

n. zm.)

Prezes UOKiK zawiadamia Komisj

ę

Europejsk

ą

o zamiarze udzielenia

wsparcia przedsi

ę

biorcy przez polski organ administracji lub inny podmiot

publiczny.

W toku post

ę

powania wyja

ś

niaj

ą

cego przed Komisj

ą

, Prezes UOKiK, przy

współpracy innych organów i podmiotów w tym beneficjentów pomocy,
przekazuje w imieniu polskich władz dane oraz dokumenty, o które
wnioskuje Komisja Europejska, a tak

ż

e odpowiada na stawiane przez ni

ą

pytania.

P

ro

c

e

d

u

ra

a

k

c

e

p

ta

c

ji

p

o

m

o

c

y

p

u

b

li

c

z

n

e

j

•

Do momentu podj

ę

cia przez Komisj

ę

decyzji w sprawie zgodno

ś

ci

notyfikowanego wsparcia z prawem wspólnotowym, pa

ń

stwo członkowskie

ma obowi

ą

zek wstrzyma

ć

si

ę

z jego udzieleniem.

•

Komisja Europejska w ci

ą

gu 2 miesi

ę

cy od otrzymania kompletu informacji i

dokumentów podejmuje ostateczn

ą

decyzj

ę

o zgodno

ś

ci projektu udzielenia

pomocy publicznej ze wspólnym rynkiem.

•

Komisja mo

ż

e zgłosi

ć

powa

ż

ne zastrze

ż

enia; pa

ń

stwo członkowskie mo

ż

e

wycofa

ć

dany

ś

rodek pomocowy, poprawi

ć

go i zło

ż

y

ć

ponownie.

•

W przypadku w

ą

tpliwo

ś

ci co do zgodno

ś

ci projektowanej pomocy ze

wspólnym rynkiem, Komisja podejmuje decyzj

ę

o wszcz

ę

ciu tzw.

post

ę

powania wyja

ś

niaj

ą

cego. Publikuje wówczas informacj

ę

w tej sprawie

w Dzienniku Urz

ę

dowym Unii Europejskiej.

•

Inne pa

ń

stwa i przedsi

ę

biorcy maj

ą

prawo zgłasza

ć

swoje uwagi, które

mog

ą

, ale nie musz

ą

by

ć

uwzgl

ę

dnione przy podejmowaniu ostatecznej

decyzji w sprawie.

•

Od momentu publikacji Komisja ma 18 miesi

ę

cy na podj

ę

cie ostatecznej

decyzji – wyra

ż

enie zgody lub zakaz.

•

Mo

ż

liwo

ść

odwołania od decyzji Komisji – S

ą

d Pierwszej Instancji, ETS.

Stron

ę

polsk

ą

reprezentuje Prezes UOKiK.

P

ro

c

e

d

u

ra

a

k

c

e

p

ta

c

ji

p

o

m

o

c

y

p

u

b

li

c

z

n

e

j

Prenotyfikacja

•

Post

ę

powanie nie powinno trwa

ć

dłu

ż

ej ni

ż

2 miesi

ą

ce

•

W tym czasie słu

ż

by Komisji oraz pa

ń

stwa członkowskie maj

ą

mo

ż

liwo

ść

nieformalnego i poufnego przedyskutowania prawnych i ekonomicznych
aspektów dotycz

ą

cych projektu przyznania pomocy.

•

Komisja ze swej strony zapewnia, i

ż

ka

ż

de pa

ń

stwo członkowskie, które

wyst

ą

pi z prenotyfikacj

ą

, zawsze otrzyma nieformalne wskazówki odno

ś

nie

do zgłaszanego projektu.

•

Prenotyfikacja nie jest niezb

ę

dnym etapem kontroli pomocy pa

ń

stwa,

niemniej jest zalecana w celu ułatwienia i przyspieszenia procesu
rozpatrywania

ś

rodków zgłaszanych Komisji, zwłaszcza w bardziej

skomplikowanych sprawach.

P

ro

c

e

d

u

ra

a

k

c

e

p

ta

c

ji

p

o

m

o

c

y

p

u

b

li

c

z

n

e

j

Uproszczona procedura:
•

Celem uproszczonej procedury jest usprawnienie procesu rozpatrywania
przez Komisj

ę

Europejsk

ą

prostych spraw (np. ustalona praktyk

ą

decyzyjn

ą

Komisji).

•

Uproszczon

ą

procedur

ą

obj

ę

te jest tak

ż

e przedłu

ż

enie okresu

obowi

ą

zywania lub rozszerzenie zakresu istniej

ą

cych programów

pomocowych.

•

Zatwierdzenie pomocy pa

ń

stwa poprzez decyzj

ę

w formie uproszczonej jest

mo

ż

liwe ju

ż

w ci

ą

gu 20 dni roboczych - dotyczy to jednak wył

ą

cznie

przypadków, gdy pomoc jest w sposób oczywisty zgodna z prawem, a
pa

ń

stwa członkowskie przekazały w zgłoszeniu wszystkie wymagane

informacje.

•

W Zawiadomieniu w sprawie uproszczonej procedury zamieszczono
przykładow

ą

list

ę ś

rodków pomocy, które zasadniczo kwalifikuj

ą

si

ę

do

obj

ę

cia t

ą

procedur

ą

, o ile nie wyst

ę

puj

ą ż

adne szczególne okoliczno

ś

ci. S

ą

to m.in. niektóre rodzaje pomocy dla małych i

ś

rednich przedsi

ę

biorstw,

pomocy na ochron

ę ś

rodowiska, pomocy na działalno

ść

innowacyjn

ą

oraz

pomocy na ratowanie i restrukturyzacj

ę

przedsi

ę

biorstw.

Case study

C

a

s

e

s

tu

d

y

:

M

e

tr

o

p

o

li

ta

n

A

re

a

N

e

tw

o

rk

s

w

I

rl

a

n

d

ii

Regional Broadband Programme: Metropolitan Area Networks
(“MANs”), Irlandia
Notyfikacja: 10.06.2005 r. ; Decyzja Komisji: 08.03.2006 r. Nr 284/2005

•

Przedmiot programu:
- Budowa otwartej dla operatorów telekomunikacyjnych hurtowej
infrastruktury

ś

wiatłowodowej dla celów

ś

wiadczenia wysokiej

przepływno

ś

ci usług dost

ę

pu do Internetu w miastach Irlandii (123

miasta), gdzie taka infrastruktura nie była dost

ę

pna.

- Infrastruktura ma ułatwi

ć ś

wiadczenie dost

ę

pu do Internetu oraz

wzmocni

ć

konkurencj

ę

a jednocze

ś

nie wesprze

ć

ekonomiczny i

społeczny rozwój Irlandii.
- Budowa i finansowanie infrastruktury było przewidziane dla władz
publicznych (lokalnych i regionalnych).
- Infrastruktura wybudowana sumptem władz publicznych miała by

ć

nast

ę

pnie „skomercjalizowana” w ramach PPP i oddana pod zarz

ą

d

operatora z sektora prywatnego (MSE). MSE miał udost

ę

pnia

ć

infrastruktur

ę

operatorom i zarz

ą

dza

ć

całym procesem.

C

a

s

e

s

tu

d

y

:

M

e

tr

o

p

o

li

ta

n

A

re

a

N

e

tw

o

rk

s

w

I

rl

a

n

d

ii

•

Rozliczenia:
MSE miał uiszcza

ć

na rzecz władz opłat

ę

koncesyjn

ą

, składaj

ą

c

ą

si

ę

z

3 elementów: (i) udział w minimalnym rocznym zysku (ii) udział w zysku
wi

ę

kszym od zakładanego (iii) kwota zmienna uzale

ż

niona od

modernizacji i rozwoju sieci przez MSE.

•

Po zako

ń

czeniu koncesji sie

ć

miała wróci

ć

do władz publicznych.

•

MSE miało by

ć

stale monitorowane przez władze publiczne.

C

a

s

e

s

tu

d

y

:

M

e

tr

o

p

o

li

ta

n

A

re

a

N

e

tw

o

rk

s

w

I

rl

a

n

d

ii

•

Opinia władz irlandzkich:

Projekt nie nosi znamion pomocy publicznej

MSE nie dostaje

ś

rodków publicznych; b

ę

dzie płacił władzom za

korzystanie z sieci

Projekt nale

ż

y zakwalifikowa

ć

jako UOIG, spełnione kryteria Altmark

W przypadku kwalifikacji projektu przez KE jako pomocy publicznej:



Projekt zapewnia wzrost poziomu gospodarczego



Wzmacnia konkurencj

ę



Operatorzy maj

ą

otwarty dost

ę

p do infrastruktury



Zarówno wykonawcy sieci jak I podmiot zarz

ą

dzaj

ą

cy zostali wybrani w

drodze przetargu

C

a

s

e

s

tu

d

y

:

M

e

tr

o

p

o

li

ta

n

A

re

a

N

e

tw

o

rk

s

w

I

rl

a

n

d

ii

Ocena projektu pod k

ą

tem wyst

ę

powania pomocy publicznej:

•

Nie jest to zadanie własne irlandzkich władz publicznych w zakresie
dostarczania infrastruktury. Infrastruktura została oddana w r

ę

ce

podmiotu gospodarczego, który czerpie z tego tytułu po

ż

ytki.

•

Nie jest to UOIG. MSE nie ma jasnego mandatu do

ś

wiadczenia UOIG

dla wszystkich konsumentów, klientów biznesowych i na wszystkich
obszarach projektu. Poniewa

ż

nie jest to UOIG nie s

ą

spełnione

kryteria Altmark.

•

Władze irlandzkie nie zachowały si

ę

w projekcie jak prywatny inwestor

(test prywatnego inwestora) - cel projektu nie był nastawiony na
maksymalizacj

ę

zysku, lecz na działania o charakterze publicznym

niweluj

ą

cym dost

ę

p do infrastruktury w celu zapewnienia dost

ę

pu do

Internetu.

C

a

s

e

s

tu

d

y

:

M

e

tr

o

p

o

li

ta

n

A

re

a

N

e

tw

o

rk

s

w

I

rl

a

n

d

ii

Kryteria pomocy publicznej:

•

Ś

rodki na infrastruktur

ę

, któr

ą

dysponował MSE były pa

ń

stwowe

•

Korzy

ś

ci z pomocy: o korzy

ś

ciach mo

ż

emy mówi

ć

z chwil

ą

przej

ę

cia

zarz

ą

dzania sieci

ą

przez MSE. Na bazie sieci wybudowanej ze

ś

rodków publicznych MSE mógł „zbudowa

ć

” swój biznes (korzy

ś

ci były

jednak redukowane przez formuł

ę

otwartego i przejrzystego przetargu

na wybór MES).

•

Zakłócenia w konkurencji:

Na rynku hurtowym: Jakkolwiek sieci szerokopasmowe nie były
dost

ę

pne na terenach obj

ę

tych projektem, to dzi

ę

ki wsparciu Pa

ń

stwa

wyselekcjonowany przedsi

ę

biorca mógł wej

ść

na rynek, zmieniaj

ą

c

warunki konkurencji

Na rynku detalicznym: odbiorcy usług (klienci biznesowi) b

ę

d

ą

mogli

korzysta

ć

z usług infrastruktury zarz

ą

dzanej przez MSE zamiast

korzysta

ć

z usług dost

ę

pnych w innej technologii (satelitarnej, ł

ą

czy

dzier

ż

awionych) – potencjalne zakłócenie konkurencji

C

a

s

e

s

tu

d

y

:

M

e

tr

o

p

o

li

ta

n

A

re

a

N

e

tw

o

rk

s

w

I

rl

a

n

d

ii

Kryteria pomocy publicznej cd.:

•

Selektywno

ść

: pomoc kierowana do operatorów działaj

ą

cych tylko w

niektórych regionach, w okre

ś

lonej bran

ż

y

•

Wpływ na handel wewn

ą

trzwspólnotowy – z uwagi na otwarte rynki

ł

ą

czno

ś

ci – mo

ż

liwy

Zgodno

ść

z TWE:

1. Wzmocnienie rozwoju sieci szerokopasmowych le

ż

y w interesie

wspólnotowym:

•

Sie

ć

powstała na terenach, na których brak jest takiego dost

ę

pu;

pewne formy dost

ę

pu (dost

ę

p do ciemnych włókien) nie s

ą

oferowane

nawet przez Eircom.

C

a

s

e

s

tu

d

y

:

M

e

tr

o

p

o

li

ta

n

A

re

a

N

e

tw

o

rk

s

w

I

rl

a

n

d

ii

2. Pomoc została wła

ś

ciwie „zaprojektowana”

•

Pomoc była proporcjonalnym narz

ę

dziem:

Regulacje rynku były niewystarczaj

ą

ce, mimo spadku cen, nie

doprowadziły do zapełnienia luki w dost

ę

pie szerokopasmowym

•

Pomoc zapewniła wła

ś

ciwe zach

ę

ty dla operatorów:

Sie

ć

wybudowana przez władze publiczne stanowiła niezb

ę

dny

element pomi

ę

dzy p

ę

tl

ą

lokaln

ą

a sieciami regionalnymi („middle

mille”). Otwarty dost

ę

p do tej sieci likwiduje istotne bariery w wej

ś

ciu

na rynek.

C

a

s

e

s

tu

d

y

:

M

e

tr

o

p

o

li

ta

n

A

re

a

N

e

tw

o

rk

s

w

I

rl

a

n

d

ii

•

Proporcjonalno

ść ś

rodka. Władze zapewniły, aby zakres pomocy

został zminimalizowany:

Otwarty przetarg

Koncesja okre

ś

laj

ą

ca szczegółowe warunki zarz

ą

dzania sieci

ą

i relacji

z władzami publicznymi

Władze zminimalizowały negatywny efekt budowy sieci dla innych
operatorów (dbało

ść

o to, aby sieci

ą

zostały pokryte tylko te obszary,

na których nie było infrastruktury)

Zapewniono otwarty i niedyskryminacyjny dost

ę

p do infrastruktury

Neutralno

ść

MSE – władze zapewniły, aby na czas zarz

ą

dzania sieci

ą

,

MSE sam nie był dostawc

ą

usług detalicznych

Kontrola cen stosowanych przez MSE – w koncesji zapewniono zapis o
porównywalno

ś

ci stosowanych cen z cenami w konkurencyjnych

obszarach

3. Test bilansuj

ą

cy:

•

wypadł pozytywnie – korzy

ś

ci z udzielenia pomocy przewy

ż

szyły

ewentualne starty z niej wynikaj

ą

ce.

C

a

s

e

s

tu

d

y

:

P

ra

g

u

e

M

u

n

ic

ip

a

l

W

ir

e

le

s

s

N

e

tw

o

rk

Prague Municipal Wireless Network

Notyfikacja: 13.06.2006; Decyzja Komisji: 30.05.2007 (NN 24/2007)

•

Skarga dwóch izb gospodarczych zrzeszaj

ą

cych prawie wszystkich

głównych czeskich operatorów telekomunikacyjnych

Przedmiot programu:

•

Dostarczanie wysokiej przepływno

ś

ci ł

ą

czy do publicznych budynków i

instytucji (np. szkoły)

•

Darmowy dost

ę

p do serwisów oraz aplikacji o charakterze publicznym

(e-goverment; monitoring ruchu ulicznego itp.)

•

Celem projektu był rozwój

ś

wiadomo

ś

ci społecznej w mie

ś

cie Praga

•

Projekt obejmował 21 z 57 obszarów administracyjnych Pragi

•

Wykonawca sieci miał zosta

ć

wyłoniony w publicznym przetargu

C

a

s

e

s

tu

d

y

:

P

ra

g

u

e

M

u

n

ic

ip

a

l

W

ir

e

le

s

s

N

e

tw

o

rk

Stanowisko władz czeskich:

•

Wi

ę

kszo

ść

mieszka

ń

ców Pragi nie u

ż

ywa dost

ę

pu szerokopasmowego

ze wzgl

ę

du na wysokie koszty i brak motywacji

•

Oferty operatorów działaj

ą

cych komercyjnie nie powoduj

ą

, aby

przepa

ść

pomi

ę

dzy Prag

ą

a innymi stolicami pa

ń

stw UE w dost

ę

pie do

Internetu została zniwelowana

Stanowisko skar

żą

cych:

•

Projekt powoduje zakłócenia konkurencji, gdy

ż

pokrywa si

ę

z usługami

ś

wiadczonymi przez operatorów komercyjnych (np. dost

ę

p do Internetu

ś

wiadczony szkołom)

•

Operatorzy te

ż ś

wiadcz

ą

usługi dost

ę

pu do serwisów o charakterze

społeczno

ś

ciowym – np. informacje turystyczne

•

Penetracja broadbandu w Pradze jest ju

ż

wysoka, darmowe usługi

wypr

ą

operatorów komercyjnych z rynku

C

a

s

e

s

tu

d

y

:

P

ra

g

u

e

M

u

n

ic

ip

a

l

W

ir

e

le

s

s

N

e

tw

o

rk

Ocena kryteriów pomocy publicznej:

•

Projekt realizowany ze

ś

rodków pa

ń

stwowych

•

Projekt zakłada selektywno

ść

•

Co do zasady mo

ż

e wpływa

ć

na handel wewn

ą

trzwspólnotowy

•

Brak korzy

ś

ci gospodarczej:

Przetarg na dostawc

ę

ma charakter otwarty, ka

ż

dy mo

ż

e przyst

ą

pi

ć

Brak wpływu na obecnych dostawców – u

ż

ytkownicy nie porzuc

ą

obecnych dostawców usług tylko dla darmowego Internetu do serwisów
społeczno

ś

ciowych

Korzy

ś

ci nie odnios

ą

tak

ż

e dostawcy kontentu; ich usługi s

ą

dost

ę

pne

tak

ż

e w sieciach operatorów komercyjnych

To nie jest pomoc publiczna

P

rz

y

d

a

tn

e

l

in

k

i

Polskie akty prawne dotycz

ą

ce pomocy publicznej:

http://www.uokik.gov.pl/pl/regulacje_prawne/polskie_i_wspolnotowe_akty_prawn/pomoc_publiczna/
polskie_akty_prawne/

Wspólnotowe akty prawne dotycz

ą

ce pomocy publicznej:

http://www.uokik.gov.pl/pl/regulacje_prawne/polskie_i_wspolnotowe_akty_prawn/pomoc_publiczna/
wspolnotowe_akty_prawne/

Decyzje Komisji dotycz

ą

ce pomocy publicznej udzielanej przez Pa

ń

stwo Polskie:

http://ec.europa.eu/competition/state_aid/register/ii/by_ms_pol.html

Decyzje Komisji dotycz

ą

ce pomocy publicznej udzielanej w sektorze ł

ą

czno

ś

ci

szerokopasmowej:

http://ec.europa.eu/competition/sectors/telecommunications/broadband_decisions.pdf

DZI

Ę

KUJ

Ę

ZA UWAG

Ę

!