Inżynieria Ruchu Drogowego

Inżynieria Ruchu Drogowego

S

S

IV

IV

Sem

Sem. IV

. IV

Cz 06

Cz 06 C

C

Cz. 06

Cz. 06--C

C

ORGANIZACJA RUCHU

ORGANIZACJA RUCHU

DROGOWEGO

DROGOWEGO

Oznakowanie poziome

Oznakowanie poziome

p

p

Dr inż. Kazimierz Jamroz

Dr inż. Kazimierz Jamroz

Katedra Inżynierii Drogowej

Katedra Inżynierii Drogowej

Politechnika Gdańska

Politechnika Gdańska

Układ prezentacji

Układ prezentacji

1.

Wiadomości ogólne o oznakowaniu

poziomym

poziomym

2.

Znaki podłużne

3

Strzałki

3.

Strzałki

4.

Znaki poprzeczne

5.

Znaki uzupełniające

6.

Oznakowanie odblaskowe

Podstawa prawna

• Ustawa Prawo o ruchu drogowym z dnia 20.06.2007

(Dz.U. z 2003 r. nr 58 poz 515, z późn. zm)

• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3.07.2003

p

ą

y

r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla

znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń

bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich

umieszczania na drogach Dz Ustaw nr 220 z dnia 23

umieszczania na drogach. Dz. Ustaw nr 220 z dnia 23

grudnia 2003, poz. 2181.

•

Załącznik 1: „Szczegółowe warunki techniczne dla znaków

drogowych pionowych i warunki ich umieszczania na

g

y

p

y

drogach”

•

Załącznik 2: „Szczegółowe warunki techniczne dla znaków

drogowych poziomych i warunki ich umieszczania na

drogach”

drogach

•

Załącznik 3: „Szczegółowe warunki techniczne dla sygnałów

drogowych pionowych i warunki ich umieszczania na

drogach”

•

Załącznik 4: „Szczegółowe warunki techniczne dla urządzeń

bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunki ich umieszczania

na drogach”

www mi gov pl/rozporzadzenia/723 html

www.mi.gov.pl/rozporzadzenia/723.html

Wiadomości ogólne o

Wiadomości ogólne o

oznakowaniu poziomym

p

y

Cele oznakowania poziomego dróg

Cele oznakowania poziomego dróg

¾

i k

i b

i

ń t

t ikó

h

¾ zwiększenie bezpieczeństwa uczestników ruchu

i innych osób znajdujących się na drodze,

¾ usprawnienie ruchu pojazdów i ułatwienie

korzystania z drogi,

y

g ,

¾ umożliwienie przekazywania kierującym

poja dami info macji o p

jęt m sposobie

pojazdami informacji o przyjętym sposobie

prowadzenia ruchu, nawet tam, gdzie

zastosowanie innego rodzaju oznakowania jest

zastosowanie innego rodzaju oznakowania jest

niewystarczające lub niemożliwe.

Oznakowaniu poziomemu podlegają

Na całej długości:

Na całej długości:

¾

drogi krajowe i wojewódzkie w zakresie linii

segregacyjnych i krawędziowych, na odcinkach o

szerokości jezdni 6 m i większej,

¾

drogi krajowe i wojewódzkie w zakresie linii

g

j

j

krawędziowych, na odcinkach o szerokości mniejszej niż 6

m.

Na drogach krajowych i wojewódzkich o

szerokościach jezdni mniejszych niż 6 m organ

zarządzający ruchem może:

¾

dopuścić stosowanie linii krawędziowych tylko w

miejscach niebezpiecznych

miejscach niebezpiecznych,

¾

zdecydować o wprowadzeniu oprócz linii

krawędziowych także linii segregacyjnych (wydzielić

krawędziowych także linii segregacyjnych (wydzielić

pasy ruchu) na jezdni o szerokości od 5,8 m do 6,0 m.

Oznakowanie poziome powinno

charakteryzować się:

charakteryzować się:

¾

dobrą widocznością zarówno w ciągu dnia jak i w nocy,

ą

ą

ąg

j

y,

¾

wysokim współczynnikiem odblaskowości, również w

warunkach dużej wilgotności, np. podczas opadów

warunkach dużej wilgotności, np. podczas opadów

deszczu,

¾

zachowaniem minimalnych parametrów odblaskowości

¾

zachowaniem minimalnych parametrów odblaskowości

w całym okresie użytkowania,

¾

odpowiednią szorstkością zbliżoną do szorstkości

¾

odpowiednią szorstkością zbliżoną do szorstkości

nawierzchni, na której są umieszczone,

¾

d

i d i

k

t

ł ś i

¾

odpowiednim okresem trwałości,

¾

odpornością na ścieranie i zabrudzenie,

¾

szybką metodą aplikacji, uwzględniającą również

wymogi ekologiczne.

Kolejność znakowania drogi, jej
odcinka lub miejsca na drodze

odcinka lub miejsca na drodze

W pierwszej kolejności znakowaniu podlegają

p e

s ej o ej ośc

a o a u pod egają

miejsca lub odcinki niebezpieczne, do których w

szczególności zalicza się

:

¾

skrzyżowania,

¾

j d k l j

i t

j

¾

przejazdy kolejowe i tramwajowe,

¾

przejścia dla pieszych i przejazdy dla

p

j

p

y

p

j

y

rowerzystów,

¾

łuki poziome i pionowe o niedostatecznej

¾

łuki poziome i pionowe o niedostatecznej

widoczności.

W d l

j k l j

ś i

k

j

i

ł

i

i

W dalszej kolejności oznakowuje się całe ciągi

dróg, na których umieszcza się wszystkie

naki

Kolejność znakowania całych
ciągów dróg:

ciągów dróg:

1. Drogi o ograniczonej dostępności (autostrady

og o og a c o ej dos ęp ośc (au os ady

i drogi ekspresowe),

2 Drogi krajowe oznaczone numerami jedno

2. Drogi krajowe oznaczone numerami jedno-

lub dwucyfrowymi inne, niż wymienione w

pkt 1

pkt. 1,

3 Drogi wojewódzkie

3. Drogi wojewódzkie,
4. Pozostałe drogi.

Ze względu na grubość użytego

materiału oznakowanie poziome

materiału oznakowanie poziome

dzieli się na:

¾

cienkowarstwowe 0,3 – 0,8 mm (mierzone

na mokro)

na mokro),

¾

grubowarstwowe 0,9 – 3,5 mm,

¾

punktowe elementy odblaskowe do 25

mm.

mm.

Minimalne wymagania dla

oznakowania poziomego :

oznakowania poziomego :

Lp.

Lp.

Oznakowanie

Oznakowanie

Świeże

Świeże

Używane

Używane

Świeże

Świeże

Używane

Używane

1.

1.

Widoczność w dzień

Widoczność w dzień
(współczynnik luminacji)

(współczynnik luminacji)

(współczynnik luminacji)

(współczynnik luminacji)

-- oznakowanie stałe

oznakowanie stałe

-- oznakowanie czasowe

oznakowanie czasowe

0,55

0,55
0,40

0,40

0,30

0,30
0,20

0,20

2.

2.

Widzialność w nocy

Widzialność w nocy
(współczynnik luminacji

(współczynnik luminacji

wstecznej)

wstecznej)

150

150

mcd/m

mcd/m

2

2

*lx

*lx

100

100

wstecznej)

wstecznej)

-- oznakowanie stałe

oznakowanie stałe

-- oznakowanie czasowe

oznakowanie czasowe

mcd/m

mcd/m

2

2

*lx

*lx

200

200

mcd/m

mcd/m

2

2

*lx

*lx

100

100

mcd/m

mcd/m

2

2

*lx

*lx

--

3.

3.

Szorstkość

Szorstkość
(wskaźnik szorstkości SRT)

(wskaźnik szorstkości SRT)

50 jednostek

50 jednostek

SRT

SRT

45

45

jednostek

jednostek

SRT

SRT

SRT

SRT

4.

4.

Trwałość ( wg skali LC PC)

Trwałość ( wg skali LC PC)

min. 6

min. 6

--

Ze względu na barwę, oznakowanie
po iome d ieli się na

poziome dzieli się na:

¾

białe – stosowane do oznakowania stałej

¾

białe stosowane do oznakowania stałej

organizacji ruchu,

¾

żółt

t

d

h

i

¾

żółte – stosowane do czasowych zmian w

organizacji ruchu.

Jeżeli na drodze występują znaki barwy

Jeżeli na drodze występują znaki barwy

białej i żółtej wskazujące różny sposób

zachowania, to kierujący jest zobowiązany

zachowania, to kierujący jest zobowiązany

zastosować się do znaków barwy żółtej.

Zasady wykonywania
oznakowania poziomego

oznakowania poziomego

Oznakowanie powinno być wykonane w

O a o a e po

o yć y o a e

porach najmniejszego natężenia ruchu na

drodze, przy zastosowaniu odpowiedniego

, p y

p

g

oznakowania ostrzegawczego oraz

chroniącego świeżo umieszczone znaki.

ą g

Rodzaje znaków poziomych

Ze względu na funkcję, kształt oraz zastosowanie

oznakowanie poziome dzieli się na:

p

ę

1.

Znaki podłużne,

2

Strzałki

2.

Strzałki,

3.

Znaki poprzeczne,

4

Znaki uzupełniające

4.

Znaki uzupełniające.

Znaki podłużne

Znaki podłużne są to linie równoległe do
osi jezdni lub odchylone od niej pod

j

y

j p

niewielkim kątem.

Linie te mogą być:

gą y

¾

pojedyncze: przerywane lub ciągłe,

¾

podwójne: ciągłe z przerywanymi

¾

podwójne: ciągłe z przerywanymi,

ciągłe lub przerywane.
Linia przerywana składa się z kresek i

przerw, których długości uzależnione są

od dopuszczalnej prędkości na danym

odcinku drogi i przeznaczenia danej linii.

Znaki podłużne obejmują linie

segregacyjne i krawędziowe.

Linie segregacyjne stosuje się w celu:

¾

oddzielenia od siebie pasów

prowadzących ruch w tych samych albo

w przeciwnych kierunkach,

¾

wskazania kierującym, w którym

¾

wskazania kierującym, w którym

miejscu zmiana pasa ruchu jest

zabroniona lub dozwolona.

zabroniona lub dozwolona.
Szerokość wyznaczonego liniami pasa

h

i

i

i h

h li ii N

ruchu mierzy się w osiach tych linii. Na

jezdniach dwukierunkowych o

k ś i j d i

i j

j iż 5 8

szerokości jezdni mniejszej niż 5,8 m

linii segregacyjnych nie stosuje się.

Szerokości pasów ruchu

wyznaczone liniami segregacyjnymi

Lp

Rodzaj drogi

Szerokość pasa ruchu

wyznaczone liniami segregacyjnymi

Lp.

Rodzaj drogi

Szerokość pasa ruchu

[m]

Zalecana

Minimalna

Zalecana

Minimalna

1.

Autostrada i droga
ekspresowa

3,75

3,5

ekspresowa

2.

Ogólno dostępna o
dopuszczalnej prędkości

3,5

3,2

dopuszczalnej prędkości
powyżej 60 km/h

3

Ogólno dostępna o

3 0

2 9

3.

Ogólno dostępna o
dopuszczalnej prędkości
poniżej 60 km/h

3,0

2,9

po

ej 60

/

Linia pojedyncza przerywana – długa

¾

stosowana do wyznaczenia pasów ruchu pomiędzy
skrzyżowaniami na drogach o dopuszczalnej prędkości
powyżej 70 km/h.

Parametry linii:

dł

ść

4 0

długość – 4,0 m

szerokość - 0,12 m

odstęp - 8 0 m

odstęp - 8,0 m

znak P-1a

Linia pojedyncza przerywana –

krótka

krótka

¾

stosowana do wyznaczenia pasów ruchu

s oso a a do y ac e a pasó

uc u

pomiędzy skrzyżowaniami na drogach o

dopuszczalnej prędkości do 70 km/h.

p

j p ę

/

¾

długość takiej linii powinna wynosić co

najmniej 50 m

najmniej 50 m.

Parametry linii:

Parametry linii:

długość – 2,0 m

szerokość – 0,12 m

,

odstęp – 4,0 m

znak P-1b

Linia pojedyncza

przerywana

wydzielająca

przerywana – wydzielająca

¾

stosowana do oddzielenia od pasa

s oso a a do odd e e a od pasa

ruchu następujących pasów:

włączania

-

włączania,

-

wyłączania,

-

przeplatania,
dla autobusów i rowerów (odcinki

znak P-1c

-

dla autobusów i rowerów (odcinki

początkowe i końcowe),

Parametry linii:

długość – 2,0 m

szerokość – 0,24 m

-

wydzielonych dla pojazdów

skręcających na wlotach skrzyżowań,

,

odstęp – 2,0 m

-

zanikających.

Linia pojedyncza przerywana –
p o ad ąca ąska

prowadząca wąska

¾

stosowana do oddzielenia pasów ruchu w tym

¾

stosowana do oddzielenia pasów ruchu w tym
samym kierunku na skrzyżowaniach wzdłuż
dróg z pierwszeństwem, niezależnie od

dróg z pierwszeństwem, niezależnie od
dopuszczalnej prędkości na drodze.

li ii

Parametry linii:

długość – 1,0 m

szerokość – 0 12 m

szerokość – 0,12 m

odstęp – 1,0m

znak P-1d

Linia pojedyncza
przerywana

prowadząca

przerywana – prowadząca

szeroka

¾

stosowana do oddzielenia

przeciwnych kierunków ruchu w

przeciwnych kierunków ruchu w

ciągu linii podwójnych P-4 lub P-

3a na skrzyżowaniach lub

3a na skrzyżowaniach lub

włączeniach do jezdni oraz do

umożliwienia przejazdów

znak P-1e

umożliwienia przejazdów

poprzecznych na zjazdach w ciągu

linii P-2b wydzielającej pas ruchu

linii P-2b wydzielającej pas ruchu

dla autobusów i rowerów.

Parametry linii:
długość – 1 0 m

długość 1,0 m
szerokość – 0,24 m
odstęp – 1,0 m

Linia pojedyncza ciągła – wąska

¾

stosowana do oddzielenia pasów ruchu

przeznaczonych do jazdy w tym samym

kierunku, niezależnie od dopuszczalnej

prędkości na drodze.

¾

długość tej linii powinna wynosić co

najmniej 20m

najmniej 20m

P

t

li ii

Parametry linii:

szerokość – 0,12 m.

znak P-2a

Linia pojedyncza ciągła – szeroka

¾

stosowana do oddzielenia pasów ruchu

przeznaczonych do jazdy w tym samym

ki

k

i

l ż i

d d

j

kierunku, niezależnie od dopuszczanej

prędkości na drodze, jako linię poprzedzającą

lub kontynuującą linię P 1c oraz wydzielenia

lub kontynuującą linię P-1c oraz wydzielenia

pasów dla autobusów lub rowerów.

ść

ć

¾

długość tej linii powinna wynosić co najmniej

20 m.

Parametry linii:

szerokość – 0,24 m

znak P-2b

Linia jednostronnie

przekraczalna

długa

przekraczalna – długa

¾

stosowana do rozdzielenia przeciwnych

p

y

kierunków ruchu pomiędzy

skrzyżowaniami, jeżeli zabroniony jest

przejazd na sąsiedni pas od strony linii

ciągłej. W szczególności znak jest

t

j d i h

stosowany na jezdniach

dwukierunkowych dwupasowych w

rejonach:

rejonach:

•

łuków poziomych i pionowych wypukłych

o niedostatecznej widoczności

znak P-3a

o niedostatecznej widoczności,

•

przejazdów kolejowych i tramwajowych,

•

przejść dla pieszych.

przejść dla pieszych.

Znak ten stosuje się niezależnie od

dopuszczalnej prędkości na drodze.

Linia jednostronnie przekraczalna –

krótka

krótka

¾

stosowana w przypadku, gdy zabroniony jest

s oso a a

p ypad u, gdy a o o y jes

przejazd na sąsiedni pas ruchu (sąsiednią

część drogi) od strony linii ciągłej.

ę

g )

y

ąg j

znak P-3b

Linia podwójna ciągła

¾

stosowana w celu rozdzielenia przeciwnych

kierunków ruchu na odcinkach jezdni, na

któ

h

l ż

li i

ć

j żdż

i

których należy wyeliminować przejeżdżanie

pojazdów na część jezdni przeznaczoną dla

przeciwnego kierunku ruchu niezależnie od

przeciwnego kierunku ruchu, niezależnie od

dopuszczalnej prędkości na drodze.

znak P-4

Linia podwójna przerywana

¾

stosowany do wyznaczenia pasa o zmiennym

kierunku ruchu, na który wjazd jest zamykany lub

otwierany sygnałami świetlnymi nadawanymi przez

otwierany sygnałami świetlnymi nadawanymi przez

sygnalizator S-4.

znak P-5

Linia ostrzegawcza

¾

stosowana do ostrzegania kierujących pojazdami o

zbliżaniu się do niebezpiecznego miejsca, w

szczególności na odcinkach dróg na których

szczególności na odcinkach dróg na których

zastosowano linie, przez które przejeżdżanie jest

zabronione.

zabronione.

¾

znak P-6 umieszcza się niezależnie od dopuszczalnej

prędkości na drodze.

Parametry linii:

długość – 4,0 m

szerokość – 0 12 m

szerokość 0,12 m

odstęp – 2,0 m

znak P-6

Linia ostrzegawcza naprowadzająca

¾

stosowana do ostrzegania kierujących pojazdami o

zbliżaniu się do odcinka, przed którym

t

li i P 3 l b P 4 i

k

zastosowano linię P-3a lub P-4, i oznacza nakaz

powrotu na prawy pas ruchu.

znak P-6a

znak P 6a

Przykład zastosowania linii P-6a

przed azylem dla pieszych

przed azylem dla pieszych

Linie krawędziowe

¾

stosowane do wyznaczenia krawędzi jezdni bez

¾

stosowane do wyznaczenia krawędzi jezdni bez

krawężników ulicznych w celu oddzielenia jezdni

od pobocza lub pasa awaryjnego.

od pobocza lub pasa awaryjnego.

Rozróżnia się następujące odmiany linii

krawędziowych:

krawędziowych:

¾

P-7a „linia krawędziowa – przerywana szeroka”,

¾

P-7b linia krawędziowa – ciągła szeroka”

¾

P-7b „linia krawędziowa ciągła szeroka ,

¾

P-7c „linia krawędziowa – przerywana wąska”,

¾

P-7d „linia krawędziowa – ciągła wąska”.

¾

P 7d „linia krawędziowa ciągła wąska .

Linie P-7a i P-7b o szerokości 0,24 m stosuje się na:

autostradach i drogach ekspresowych

•

autostradach i drogach ekspresowych,

•

drogach posiadających twarde pobocze lub

opaskę

opaskę,

•

drogach z numerem szlaku międzynarodowego,

•

drogach dwujezdniowych.

Ponadto linie krawędziowe stosuje się
w celu:

dł ż

i k

d i j d i

¾

przedłużenia krawędzi jezdni na

skrzyżowaniach (P-7a),

¾

wyznaczenia przejazdów przez pasy dzielące

jezdnie (P-7a)

jezdnie (P 7a)

¾

oddzielenia od jezdni zlokalizowanych w

k h

kó k

ik ji

bli

j

zatokach przystanków komunikacji publicznej

(P-7a, P-7c),

¾

oznaczenia zjazdów (P-7a, P-7c).

Linia krawędziowa – przerywana
szeroka i wąska

szeroka i wąska

¾

stosowane do wyznaczenia krawędzi jezdni bez

krawężników na odcinkach dróg, na których dopuszcza

się postój na poboczu,

¾

mogą być stosowane na odcinkach o dobrej

¾

mogą być stosowane na odcinkach o dobrej

widoczności, na których omijanie stojących pojazdów

przez uczestników ruchu zobowiązanych do poruszania

przez uczestników ruchu zobowiązanych do poruszania

się po poboczu, nie spowoduje zagrożenia

bezpieczeństwa ruchu drogowego.

Parametry linii:

długość – 1 0 m

Parametry linii:

dł

ść

1 0

długość – 1,0 m

szerokość – 0,24 m

odstęp – 1,0 m

długość – 1,0 m

szerokość – 0,12 m

odstęp – 1,0 m

znak P-7a

znak P-7c

Linia krawędziowa – ciągła szeroka i
wąska

wąska

¾

stosowane przede wszystkim dla wyznaczenia

s oso a e p ede s ys

d a y ac e a

krawędzi jezdni bez krawężników.

Parametry linii:

k ść

0 24

Parametry linii:

szerokość – 0,24 m

szerokość – 0,12 m

znak P-7b

znak P-7d

Strzałki

Strzałki

¾

stosowane są w celu lepszego

ą

p

g

zorientowania kierujących pojazdami o

zasadach korzystania z pasów ruchu, na

y

p

,

których się znajdują, a przez to

usprawnienia ruchu i podniesienia jego

p

p

j g

bezpieczeństwa.
Rozróżnia się strzałki:

Rozróżnia się strzałki:

•

kierunkowe,

naprowadzające

•

naprowadzające,

•

ostrzegawcze.

Strzałki kierunkowe

¾

stosowane są w celu wskazania dozwolonego

kierunku jazdy z pasa, na którym się znajdują.

e u

u ja dy pasa, a

ó y

s ę

ajdują

Rozróżnia się następujące odmiany strzałek

ki

k

h

kierunkowych:

•

na wprost (znak P-8a),

l

(

k P 8b)

•

w lewo (znak P-8b),

•

do zawracania (znak P-8c),

(

k P 8d)

•

w prawo (znak P-8d),

•

na wprost lub w lewo (znak P-8e),

t l b

(

k P 8f)

•

na wprost lub w prawo (znak P-8f),

•

w lewo lub w prawo (znak P-8g),

t

l

l b

(

k P 8h)

•

na wprost, w lewo lub w prawo (znak P-8h),

•

na wprost i do zawracania (znak P-8i),

Strzałki kierunkowe

k P 8

k P 8b

k P 8

k P 8d

k P 8i

1,21 m

2

1,59 m

2

1,49 m

2

1,94 m

2

2,87 m

2

1,49 m

2

1,94 m

2

3,75

m

2

znak P-8a znak P-8b znak P-8c znak P-8d znak P-8i

Strzałki kierunkowe

znak P-8e

znak P-8f

znak P-8g

znak P-8h

2,19 m

2

2,72 m

2

2,19 m

2

2,72 m

2

2,47 m

2

3,07 m

2

3,16 m

2

3,85 m

2

znak P-8e znak P-8f znak P-8g znak P-8h

Przykładowe rozmieszczenie strzałek

kierunkowych na wlocie skrzyżowania

kierunkowych na wlocie skrzyżowania

Strzałki naprowadzające

¾

stosowane są w celu uprzedzenia

kierujących o konieczności opuszczenia

przez pojazdy pasa, na którym się

znajdują

.

Wskazują zmianę pasa ruchu

następująco:

•

w lewo (znak P-9a),

•

w prawo (znak P-9b).

znak P-9a

znak P-9b

Przykładowe rozmieszczenie strzałek
naprowadzających na pasach zanikających

naprowadzających na pasach zanikających

lewym

prawym

Znaki poprzeczne

¾

stosowane są w celu oznaczenia:

•

miejsc przeznaczonych do ruchu pieszych i

•

miejsc przeznaczonych do ruchu pieszych i

rowerzystów w poprzek drogi,

•

miejsc wymagających zatrzymania pojazdów,

miejsc wymagających zatrzymania pojazdów,

•

miejsc lokalizacji progów zwalniających.

óż i

i

j

ki

j

Rozróżnia się następujące znaki wyznaczające

miejsca przeznaczone do ruchu w poprzek

j d i

jezdni:

¾

przejścia dla pieszych (znak P-10),

p

j

p

y

(

),

¾

przejazdy dla rowerzystów (znak P-11).

Przejścia dla pieszych (znak P-10)

¾

stosowane są w celu oznaczenia

powierzchni jezdni lub torowiska

tramwajowego, przeznaczonej do

poprzecznego ruchu pieszych.

prostopadłe do osi jezdni skośne do osi jezdni

Przykłady zastosowania przejścia dla

pieszych na widoczniejszym tle

Przejazdy dla rowerzystów (znak P11)

¾

stosowane w celu oznaczenia powierzchni

jezdni przeznaczonej do poprzecznego ruchu

rowerów.

prostopadły do osi jezdni

skośny do osi jezdni

Znaki wyznaczające miejsca

zatrzymywania się pojazdów:

zatrzymywania się pojazdów:

¾

linia bezwzględnego zatrzymania (znak P-12),

a e

g ęd ego a

y a a ( a

),

¾

linia warunkowego zatrzymania – złożona z

trójkątów (znak P 13)

trójkątów (znak P-13),

¾

linia warunkowego zatrzymania – złożona z

prostokątów (znak P-14).

znak P-12

znak P-13

znak P-14

Linia bezwzględnego zatrzymania

¾

stosowana w celu wyznaczenia miejsca

zatrzymania pojazdów na wlotach dróg

podporządkowanych lub przed przejazdami

kolejowymi (tramwajowymi), jeżeli

umieszczono znak pionowy B-20 „STOP”,

¾

w miejscu zapewniającym kierującemu

¾

w miejscu zapewniającym kierującemu

pojazdem najlepszą widoczność oraz

bezpieczne oczekiwanie,

bezpieczne oczekiwanie,

¾

wzdłuż krawędzi jezdni z pierwszeństwem, a w

dk

t

i li ii k

d i

h

przypadku występowania linii krawędziowych

na jezdni z pierwszeństwem – wzdłuż tych linii,

¾

na wszystkich pasach ruchu prowadzących do

skrzyżowania.

Linia warunkowego zatrzymania –
złożona z trójkątów (znak P 13)

złożona z trójkątów (znak P-13)

¾

stosowana w celu wyznaczenia miejsca

s oso a a

ce u y ac e a

ejsca

zatrzymania pojazdów na wlocie drogi

podporządkowanej, na której zastosowano

p

p

ą

j,

j

znak pionowy A-7 „ustąp pierwszeństwa”.

Linia warunkowego zatrzymania –
złożona z prostokątów (znak P 14)

złożona z prostokątów (znak P-14)

¾

stosowana w celu wyznaczenia miejsca

s oso a a

ce u y ac e a

ejsca

zatrzymania pojazdów przed:

•

sygnalizatorami,

yg

,

•

przystankami tramwajowymi bez wysepek,

•

przejazdami tramwajowymi i kolejowymi,

p

j

j

y

j

y

,

•

skrzyżowaniem na wlotach dróg

równorzędnych,

ę

y ,

•

przejściami dla pieszych.

Próg zwalniający

¾

stosowany w celu oznaczenia umieszczonego

na jezdni progu zwalniającego,

¾

oznakowanie umieszcza się na całej szerokości

powierzchni najazdowej i zjazdowej progu.

powierzchni najazdowej i zjazdowej progu.

znak P-25

przykład

Znaki uzupełniające

Rozróżnia się:

•

symbole (P-15, P-23, P-24),

•

napisy (P-16, P-22),

•

linie przystankowe (P-17),

•

stanowiska i pasy postojowe (P-18, P-19,

P-20),

•

powierzchnie wyłączone z ruchu (P-21a, P-

21b),

ó

•

symbole znaków pionowych w

oznakowaniu poziomym.

Dopuszcza się stosowanie znaków poziomych

będących powtórzeniami znaków pionowych.

będących powtórzeniami znaków pionowych.

Symbol „trójkąt podporządkowania”
(znak P 15)

(znak P-15)

Stosowany na wlotach podporządkowanych w celu
uprzedzenia kierujących o zbliżaniu się do drogi z

uprzedzenia kierujących o zbliżaniu się do drogi z

pierwszeństwem przejazdu, jako uzupełnienie znaków

pionowych A-7 „ustąp pierwszeństwa”.

pionowych A 7 „ustąp pierwszeństwa .
Znak P-15 występuje w dwóch odmianach:

•

krótkiej którą należy stosować na drogach o

•

krótkiej, którą należy stosować na drogach o

dopuszczalnej prędkości do 70 km/h,

•

długiej, którą należy stosować na pozostałych drogach.

krótki

długi

długość: 3,3 m 5,0 m

Napis „STOP” (znak P-16)

¾

stosowany jako uzupełnienie znaku P-12.

Występuje w dwóch odmianach:

Występuje w dwóch odmianach:

•

krótkiej, którą należy stosować na drogach o

dopuszczalnej prędkości do 70 km/h

dopuszczalnej prędkości do 70 km/h,

•

długiej, którą należy stosować na pozostałych

drogach.

Znak P-16 umieszcza się w odległości min. 2,0 m od

ę

g

,

linii bezwzględnego zatrzymania (znak P-12),

oddzielnie na każdym pasie ruchu.

długość: 1,6 m 4,0 m

Przykład zastosowania napisu na jezdni

Linia przystankowa

¾

stosowana w celu wyznaczenia odcinka jezdni

przeznaczonego na przystanek autobusowy lub

trolejbusowy bez zatoki,

¾

w celu oznaczenia strefy przystanku

¾

w celu oznaczenia strefy przystanku

tramwajowego bez wysepki dla pasażerów.
Mi i

l

dł

ść li ii

t

k

j

i

Minimalna długość linii przystankowej wynosi

30 m, maksymalna 60 m.

P

t k li ii

i

i 15

ki

Początek linii umieszcza się 15 m za znakiem

pionowym oznaczającym przystanek.

znak P-17

Linie wyznaczające stanowiska
postojowe

postojowe

¾

stosowane w celu wyznaczenia miejsc postoju

s oso a e

ce u y ac e a

ejsc pos oju

na części jezdni i chodnika oraz na

wydzielonych parkingach bez ustalonych

y

y

p

g

y

konstrukcyjnie stanowisk.

znak P-18

Rodzaje stanowisk postojowych:

prostopadłe

skośne

pakietowe

czołowo - styczne

przelotowe

Linia wyznaczająca pas postojowy

¾

stosowana na drogach w obszarze

zabudowanym w celu:

-

wskazania pasa przeznaczonego do postoju

pojazdów przy krawędzi jezdni lub zatoki

pojazdów przy krawędzi jezdni lub zatoki

postojowej,

e i

iej

o tojo

h

ęś io o

-

wyznaczenia miejsc postojowych częściowo

na jezdni, częściowo na chodniku.
Szerokość pasa postojowego powinna być nie

mniejsza niż 2,0 m.

j

,

Parametry linii:

długość – 0,5 m

k ść

0 24

szerokość – 0,24 m

odstęp – 0,5 m

Stanowisko postojowe zastrzeżone –

koperta”

„koperta

¾

znak stosowany w celu oznaczenia stanowiska

a s oso a y

ce u o ac e a s a o s a

postojowego przeznaczonego do wyłącznego

użytkowania przez wybranych uczestników

y

p

y

y

ruchu. Dopuszcza się stosowanie znaku P-20

samodzielnie bez znaku D-18a „parking –

„p

g

miejsce zastrzeżone”.

znak P-20

Powierzchnie wyłączone z ruchu
pojazdów

pojazdów

Wyznaczone są przez zbiór linii równoległych

l b bliż

h d

ó

l

ł h

l d

lub zbliżonych do równoległych względem

siebie, ukośnych do toru jazdy pojazdów i

i

h li i k

d i

i

ł

ograniczonych linią krawędziową – ciągłą

szeroką P-7b.
Powierzchnie takie stosowane są w celu:

•

dokładnego wskazania toru jazdy pojazdu,

g

j

y p j

,

•

skorygowania przebiegu krawężnika,

•

oddalenia toru jazdy pojazdów od przeszkód w

j

y p j

p

jezdni,

•

uzupełnienia wysepek wyodrębnionych z

p

y p

y

ę

y

jezdni, (wyjątkowo ich zastąpienia).

Powierzchnie wyłączone z ruchu o
liniowaniu prostym (znak P 21a)

liniowaniu prostym (znak P-21a)

na prostej

na łuku

przed przeszkodą

Zastosowanie znaku P-21 jako wysepki kanalizującej ruch

wklęsłej wypukłej

Powierzchnie wyłączone z ruchu o
liniowaniu łamanym (znak P 21b)

liniowaniu łamanym (znak P-21b)

na prostej przed przeszkodą

duża wyspa kanalizująca ruch

Symbole

Symbol roweru

symbol osoby niepełnosprawnej

Symbol roweru

symbol osoby niepełnosprawnej

Stosowany w celu

Stosowany do oznakowania

stanowiska postojowego

znak P-23

znak P-24

oznaczenia drogi lub

wydzielonego pasa jezdni,

przeznaczonego tylko dla

stanowiska postojowego

przeznaczonego dla

uprawnionej osoby

i

ł

j

b iż

j

p

g

y

rowerów.

niepełnosprawnej o obniżonej

sprawności ruchowej oraz dla

kierującego pojazdem

przewożącego taką osobę.

Oznakowanie odblaskowe

Efekty odblaskowe uzyskiwać można przez

stosowanie:

¾

farb odblaskowych,

¾

farb odblaskowych,

¾

folii odblaskowej naklejanej na nawierzchni,

¾

punktowych elementów odblaskowych

umieszczanych w nawierzchni.

y

Punktowe elementy odblaskowe
stosuje się:

stosuje się:

¾

jako uzupełnienie znaków poziomych

ja o u upe

e e

a ó po o yc

podłużnych i poprzecznych,

¾

samodzielnie na krawędzi jezdni na odcinkach

¾

samodzielnie na krawędzi jezdni na odcinkach

dróg, na których dopuszcza się postój

pojazdów na jezdni a uzasadnione jest

pojazdów na jezdni, a uzasadnione jest

wskazanie krawędzi jezdni,

¾

w celu ostrzegania, prowadzenia oraz

informowania kierujących o miejscach i

odcinkach dróg szczególnie niebezpiecznych.

Do miejsc szczególnie
niebezpiecznych zalicza się:

niebezpiecznych zalicza się:

1.

Miejsca czasowych zmian w organizacji ruchu,

j

y

g

j

,

2.

W stałej organizacji ruchu:

•

niebezpieczne łuki o złej widoczności,

•

zanikające pasy ruchu i ewentualnie występujące

zanikające pasy ruchu i ewentualnie występujące

przy nich powierzchnie wyłączone z ruchu,

•

ronda i wysepki (azyle dla pieszych)

•

ronda i wysepki (azyle dla pieszych),

•

progi zwalniające,

•

przejścia dla pieszych i przejazdy dla rowerzystów,

h dl

ó

•

pasy ruchu dla rowerów.

Barwa wysyłanego odbłysku
punktowego elementu

punktowego elementu

odblaskowego powinna być:

¾

biała – dla stałej organizacji ruchu z

wyjątkiem prawostronnych linii

yją

p

y

krawędziowych,

¾

czerwona

dla prawostronnych linii

¾

czerwona – dla prawostronnych linii

krawędziowych jezdni,

¾

żółta – dla oznakowania czasowych

zmian organizacji ruchu, np. przy

robotach drogowych.

Przykłady zastosowania punktowych

elementów odblaskowych

elementów odblaskowych

na prostej

na łuku

na prostej

na łuku

Oznakowanie

jezdni

jezdni

dwukierunkowej

dwupasowej na

ł k

i

łuku poziomym o

niedostatecznej

widoczności:

a) na początkowych

jego odcinkach

b) na ponad połowie

długości łuku