lipiec – wrzesieƒ 2003

58

– Od kwietnia pe∏ni Pan funkcj´ prezesa zarzàdu stowarzyszenia.
– To dla mnie zaszczytne wyró˝nienie, tym cenniejsze, ˝e przyzna-
ne przez Êrodowisko, w którym od wielu lat pracuj´. To du˝a osobi-
sta satysfakcja, ale przede wszystkim odpowiedzialnoÊç za rozwój
naszej bran˝y w najbli˝szych latach.
Stowarzyszenie dzia∏a od czterech lat. Pierwszà dwuletnià kadencj´
okreÊli∏bym mianem organizacyjnej. W tamtym okresie zbudowana
zosta∏a baza cz∏onkowska, reprezentatywna dla ca∏ego Êrodowiska,
powsta∏y wtedy tak˝e struktury robocze SPBT – Biuro Zarzàdu
oraz Komisje Problemowe. Druga kadencja, która by∏a zarazem
pierwszà pe∏nà kadencjà programowà, to przede wszystkim:
• uczestnictwo w pracach nad polskà wersjà normy europejskiej

EN 206-1 „Beton – cz. 1: Wymagania, w∏aÊciwoÊci, produkcja
i zgodnoÊç”

• wspó∏praca przy opracowaniu polskiej wersji pre-normy europej-

skiej ENV 13670-1 „Wykonywanie konstrukcji betonowych – cz.
1: Uwagi ogólne”

• uzyskanie cz∏onkostwa w ERMCO (Europejskie Stowarzyszenie

Producentów Betonu Towarowego)

• wspó∏udzia∏ w wydaniu numeru specjalnego „Polskiego Cemen-

tu”, poÊwi´conego w ca∏oÊci problematyce betonu towarowego

• przygotowanie kampanii Znak JakoÊci SPBT „Dobry Beton”
• ufundowanie nagrody specjalnej w dorocznym konkursie „Polski

Cement w Architekturze”

• udzia∏ w przygotowaniu bloku tematycznego „Beton Towarowy”

w ramach mi´dzynarodowej konferencji „Dni Betonu – Tradycja
i NowoczesnoÊç” (Szczyrk, 8-10 paêdziernika 2002 r.)

• podj´cie wspó∏pracy z inspektorami nadzoru budowlanego

poprzez zorganizowanie szkolenia na temat nowoczesnych
rozwiàzaƒ dotyczàcych betonu towarowego w Êwietle nowej nor-
my europejskiej

• dzia∏alnoÊç informacyjna i promocyjna.
Chcia∏bym w tym miejscu podkreÊliç du˝à rol´, jakà w dotych-
czasowym rozwoju SPBT odegra∏ pan Roman Kempe – prezes
zarzàdu, kierujàcy pracami naszej organizacji przez pierwsze dwie
kadencje.

– To konkretny dorobek, ale jakie zadania stojà przed
organizacjà w bie˝àcej kadencji?
– Kierunki pracy zarzàdu i ca∏ego stowarzyszenia w najbli˝szych
dwóch latach b´dà wyznacza∏y nast´pujàce cele:
• upowszechnienie wiedzy o nowej normie betonowej PN-EN

206-1 i jej krajowym uzupe∏nieniu oraz interpretacja wymagaƒ

tej normy. B´dziemy realizowaç ten cel wspó∏organizujàc wraz
z Polskim Cementem szkolenia oraz seminaria. Mamy ju˝ w do-
robku pierwsze takie seminarium, w opinii uczestników oraz
wyk∏adowców niezwykle udane, zorganizowane na poczàtku lip-
ca w Polichnie

• wypromowanie w ca∏ym Êrodowisku budowlanym Znaku JakoÊci

SPBT „Dobry Beton”

• opracowanie wytycznych z zakresu ochrony Êrodowiska, doty-

czàcych wytwarzania, dostawy oraz wbudowania betonu,
uwzgl´dniajàcych regulacje prawne, jakie b´dà obowiàzywa∏y po
przystàpieniu Polski do UE

• przenoszenie na grunt stowarzyszenia europejskich doÊwiadczeƒ

dotyczàcych kierunków rozwoju technologicznego betonu towa-
rowego oraz jego konkurencyjnoÊci w odniesieniu do produktów
substytucyjnych

• w∏àczenie si´ do prac legislacyjnych i wp∏ywanie tà drogà na

kszta∏t przysz∏ych uregulowaƒ prawnych, dotyczàcych intere-
sujàcego nas obszaru dzia∏alnoÊci

• poszerzenie i zaktywizowanie bazy cz∏onkowskiej
• gromadzenie oraz okresowe publikowanie danych statystycznych

dotyczàcych bran˝y betonu towarowego.

B´dziemy, ponadto, rozwijaç wspó∏prac´ oraz wymian´ doÊwiadczeƒ
z pokrewnymi stowarzyszeniami bran˝owymi, przedstawicielami
nauki oraz podmiotami z otoczenia naszej bran˝y.

– Plany sà powa˝ne i ambitne, ale rzeczywistoÊç, w jakiej funk-
cjonuje obecnie budownictwo, nie napawa zbytnim optymi-
zmem. Co dzisiaj najbardziej trapi bran˝´?
– Do g∏ównych problemów, z jakimi zmaga si´ w chwili obecnej
bran˝a producentów betonu towarowego, zaliczy∏bym:
• wysoki poziom nale˝noÊci handlowych, w tym stale rosnàcy od-

setek nale˝noÊci przeterminowanych oraz nieÊciàgalnych

• niskie ceny betonu towarowego na wi´kszoÊci lokalnych rynków
• nieuczciwà konkurencj´.
Utrata p∏ynnoÊci fi nansowej spowodowana niedoborem kapita∏u ob-
rotowego jest obecnie, w mojej ocenie, g∏ównà przyczynà likwida-
cji i upad∏oÊci podmiotów gospodarczych, nie tylko, zresztà, w na-
szej bran˝y. W wyniku spadku cen, niejednokrotnie do poziomu
niewiele przewy˝szajàcego koszt surowców, oraz strat zwiàzanych
z nieÊciàgalnymi nale˝noÊciami, nastàpi∏o drastyczne pogorszenie
rentownoÊci prowadzonej dzia∏alnoÊci gospodarczej. Proste rezer-
wy zosta∏y ju˝ dawno wykorzystane, a personel oraz majàtek zredu-
kowane do absolutnego minimum. Obserwujemy niemal ca∏kowite
wstrzymanie inwestycji, a s∏absi ekonomicznie producenci rezygnujà
nawet z przeprowadzania niezb´dnych remontów podstawowych
urzàdzeƒ produkcyjnych oraz Êrodków transportu. Cz´Êç produ-
centów ucieka w szarà stref´, do∏àczajàc do „przedsi´biorców”,
którzy, wed∏ug coraz cz´Êciej docierajàcych z rynku sygna∏ów, nie

Beton towarowy – realia i wyzwania

Wywiad z prezesem zarzàdu Stowarzyszenia
Producentów Betonu Towarowego w Polsce
panem Andrzejem Werkowskim

budownictwo

fot. Micha∏ Braszczyƒski

Produkcja betonu towarowego w Europie w latach 2000-2001

budownictwo • technologie • architektura

59

dotrzymujà re˝imów technologicznych, stosujà surowce pochodzàce
z

nieudokumentowanych êróde∏ oraz prowadzà sprzeda˝ poza

ofi cjalnà rejestracjà. NieÊciàgalne nale˝noÊci oraz spadek cen to
skutek nie tylko wyniszczajàcej bran˝´ walki konkurencyjnej, w tym
walki z nieuczciwà konkurencjà, ale tak˝e efekt problemów fi nanso-
wych oraz bankructw fi rm wykonawczych. Obecna sytuacja to ku-
mulacja, wywo∏anego recesjà, znacznego spadku zamówieƒ na be-
ton oraz istnienia bardzo du˝ych i nowoczesnych mocy produkcyj-
nych, zainstalowanych g∏ównie w latach 1996-2000, w okresie sil-
nego wzrostu gospodarczego.

– Jak stowarzyszenie reaguje na te problemy?
– Nie mamy, niestety, wp∏ywu na koniunktur´, ale w miar´
posiadanych mo˝liwoÊci reagujemy na powy˝sze problemy.
W tym niezwykle trudnym okresie Biuro SPBT na bie˝àco s∏u˝y
wszystkim radà, pomocà oraz informacjà bran˝owà. Wspiera-
my naszych cz∏onków w newralgicznym obszarze zarzàdzania
nale˝noÊciami, umo˝liwiajàc szerokà wymian´ doÊwiadczeƒ
oraz organizujàc spotkania ze sprawdzonymi w dzia∏aniu or-
ganizacjami zewn´trznymi. Bardzo wiele obiecujemy sobie po
wchodzàcej w ˝ycie 25 wrzeÊnia nowelizacji kodeksu cywilnego,
wprowadzajàcej wspó∏odpowiedzialnoÊç inwestora i wykonawcy
za p∏atnoÊci wobec podwykonawców oraz dostawców. Bran˝a be-
tonu towarowego, jak ˝adna inna, jest dotkni´ta problemem z∏ych
d∏ugów i przeterminowanych nale˝noÊci, ciesz´ si´ wi´c, ˝e postu-
laty Êrodowiska budowlanego, wyraênie artyku∏owane zw∏aszcza
przez producentów materia∏ów budowlanych, doczeka∏y si´ usta-
wowego rozwiàzania. Chcia∏bym tak˝e podkreÊliç, ˝e podejmu-
jemy walk´ z patologiami w naszym Êrodowisku. Na jej efek-
ty przyjdzie z pewnoÊcià troch´ poczekaç, gdy˝ zainicjowane
dzia∏ania majà charakter Êrednio- i d∏ugookresowy. Do takich
dzia∏aƒ zaliczy∏bym rozpoczynajàcà si´ w∏aÊnie kampani´ „Do-
bry Beton”. Nie b´dzie to jednorazowa akcja, ale d∏ugofalowy pro-
gram, którego celem jest wyznaczanie najlepszych wzorów oraz
praktyk dla ca∏ej bran˝y. Chcemy, a˝eby beton towarowy by∏ co-
raz cz´Êciej rozpoznawany jako Êwietny materia∏ budowlany,
o szerokich mo˝liwoÊciach zastosowania, przyjazny cz∏owiekowi
i otaczajàcemu go Êrodowisku naturalnemu. Wytwórnie oznaczo-
ne emblematem „Dobry Beton” b´dà naszymi wizytówkami i do
nich b´dà musieli równaç pozostali. Jestem przekonany, ˝e w ten
sposób uda nam si´ stopniowo eliminowaç z naszego otoczenia
z∏à jakoÊç, niesolidnoÊç oraz nieuczciwà konkurencj´. Bardzo li-
czymy na to, ˝e Êrodowisko budowlane wesprze nasze dzia∏ania
i podejmie wspó∏prac´ przy wdra˝aniu tego przedsi´wzi´cia.
Zwracam si´ w tym miejscu do fi rm wykonawczych, developerów,
inwestorów prywatnych oraz publicznych, a tak˝e wszystkich in-
nych organizacji, których mo˝e to dotyczyç:
– nie pozostawiajcie poza swojà kontrolà tak wa˝nego materia∏u

konstrukcyjnego, jakim jest beton

– korzystajcie z rekomendacji stowarzyszenia przed ostatecznym

wyborem dostawcy betonu i przeka˝cie takie wytyczne swoim
kontrahentom

0

2

1

3

5

7

4

6

8

9

10

mln m

3

2000

2001

2002

2003 (Prognoza)

Produkcja betonu towarowego w Polsce w latach 2000-2003

– wprowadêcie do swoich procedur formalnych, stosowanych

przy wyborze dostawców betonu towarowego, obowiàzek uzy-
skiwania rekomendacji SPBT.

To by∏by pierwszy, wspólny krok prowadzàcy do systematyczne-
go eliminowania z naszego otoczenia gospodarczego nierzetel-
nych producentów. WczeÊniej wspomina∏em ju˝ o rozpocz´tej
wspó∏pracy z inspektorami nadzoru budowlanego, której efek-
tem powinno byç podnoszenie poziomu technicznego, poprawa
jakoÊci oraz ograniczanie nieuczciwej konkurencji.

– Czy pomimo tych wszystkich problemów, sk∏adajàcych si´ na
dzisiejszy obraz bran˝y, jest Pan optymistà?
– OczywiÊcie, jestem, chocia˝ uwa˝am, ˝e bran˝a b´dzie jeszcze
krwawiç, co najmniej przez rok. Wierz´ jednak, ˝e wejÊcie Polski
do Unii Europejskiej zapoczàtkuje pozytywny prze∏om. Jestem prze-
konany, ˝e dla betonu towarowego nadejdà nied∏ugo dobre czasy.
Mamy przecie˝ obecnie najni˝szy w Europie wskaênik zu˝ycia beto-
nu towarowego w przeliczeniu na jednego mieszkaƒca (0,22 m

3

/rok

przy Êredniej EU ok. 0,8 m

3

/rok), nasza produkcja stanowi niespe∏na

2,5% wielkoÊci produkowanej w Unii Europejskiej. Musimy zaczàç
nadrabiaç ten dystans! Hiszpania, z którà tak cz´sto i ch´tnie si´ po-
równujemy, produkuje ponad 70 milionów m

3

betonu towarowego

rocznie! I to jest prawdziwe wyzwanie dla ca∏ej gospodarki oraz dla
naszej bran˝y. Nie sàdz´, co prawda, ˝e szybko uda nam si´ zbli˝yç
do tego poziomu, jestem jednak przekonany, ˝e poczàwszy od 2004
roku rozpoczniemy zdecydowany marsz w tym kierunku. Moim pod-
stawowym celem, jako prezesa zarzàdu Stowarzyszenia Producen-
tów Betonu Towarowego w Polsce, b´dzie nadanie bran˝y silnych
impulsów rozwojowych. Wierz´, ˝e wspólnymi si∏ami wszystkich
cz∏onków SPBT, przy szerokiej wspó∏pracy z ca∏ym Êrodowiskiem bu-
dowlanym, uda nam si´ zrealizowaç ten g∏ówny punkt programowy
bie˝àcej kadencji.

– Dzi´kujemy za rozmow´ i ˝yczymy wielu sukcesów w tej cie-
kawie zapowiadajàcej si´ kadencji.

– Dzi´kuj´ bardzo.

Jan Deja

Zbigniew Pilch

Andrzej Werkowski
49 lat, ˝ona Barbara, dwóch synów: Micha∏ i Maciek.
Absolwent Wydzia∏u Elektrycznego Politechniki Warszawskiej oraz Uniwer-
sytetu Erazmusa w Rotterdamie (dyplom MBA). Z budownictwem zwiàzany
od 1982 roku, poczàtkowo w zakresie wykonawstwa robót budowlano-
monta˝owych, a nast´pnie produkcji materia∏ów budowlanych.
Wa˝niejsze etapy kariery zawodowej:
Akcjonariusz – za∏o˝yciel oraz pierwszy prezes zarzàdu Beton Stal SA,
kierujàcy spó∏kà w latach 1992-1995. W latach 1995-1997 pre-
zes zarzàdu, dyrektor generalny Optiroc Group Sp. z o.o. – organizacji,
wchodzàcej w sk∏ad mi´dzynarodowego koncernu SCANCEM AB z siedzibà
w Malmö w Szwecji. Od listopada 1997 roku – dyrektor zarzàdzajàcy
w Grupie O˝arów SA, nale˝àcej do irlandzkiego koncernu CRH plc
– czo∏owego Êwiatowego producenta materia∏ów budowlanych. Odpowie-
dzialny za rozwój sektora betonu towarowego oraz produktów betonowych
w Polsce. Od 2001 roku cz∏onek zarzàdu ERMCO – Europejskiego Stowa-
rzyszenia Producentów Betonu Towarowego z siedzibà w Brukseli.

59

0

0,4

0,2

0,6

1,0

1,4

0,8

1,2

1,6

1,8

Hiszpania

Ir

landia

Szwajcaria

Włoch

y

P

o

rtugalia

Belgia

A

u

stria

ŚREDNIA

Niemcy

F

ranc

ja

Holandia

Finlandia

N

o

rw

egia

Dania

Wlk. Br

yt

ania

Tu

rc

ja

Słowac

ja

Szwec

ja

Po

ls

k

a

m

3

/r

ok

2000

2001

Produkcja betonu towarowego na mieszkaƒca w Europie w latach 2000-
2001