koncepcje i zasady zarzadzania jakoscia

Zarządzanie

Funkcje zarządzania

oznacza dążenie do

prowadzenia działalności na poziomie
przewyższającym planowane wyniki.

Zakresem zarządzania mogą być objęte

(jednostki organizacyjne

– produkcyjne, administracyjne, produkcyjno-
administracyjne).

•

- prowadzą do powstania wartości

rynkowej produktów; są źródłem dochodów i zysku organizacji.
Do ich wejścia i/lub wyjścia można przypisać klienta
zewnętrznego, zazwyczaj tożsame z procesami produkcji
(dostarczania usługi).

- towarzyszą procesom podstawowym,

dostarczają informacji lub regulują przebieg działań - mają
charakter regulacyjny i decyzyjny; same w sobie nie prowadzą
do powstawania wartości dodatkowej. Zazwyczaj procesy
zarządzania i procesy pomocnicze, związane np. z
utrzymaniem ruchu, z pewnymi działaniami kontrolnymi.

to procesy o znaczeniu strategicznym

(zazwyczaj podstawowe).

Zarządzanie procesami

Materiały

Procedury

Metody

Informacja

Ludzie

Szkolenie

Wiedza

Wyposażenie

Wyroby

Usługi

Informacje

Dokumentacja

•

(

)

•

Zwraca się do
świadomości, apeluje
o powszechne
zaangażowanie i
doskonalenie

Znana i wprowadzana
(przynajmniej w
warstwie werbalnej) w
organizacjach na
całym świecie

Znana od lat
osiemdziesiątych XX
w. do dzisiaj

TQM

Formalne i
zbiurokratyzowane;
mało elastyczne

Zasięg ograniczony do
organizacji z branży,
dla których została
opracowana

Stosowana od lat
osiemdziesiątych XX
w. do dzisiaj

Przestrzeganie
standardów -
wymagań norm
branżowych

Formalne i
zbiurokratyzowane,
ale dopuszczające
znaczną swobodę w
interpretacji i
stosowaniu

Stosowana w
organizacjach ze
wszystkich sfer
działalności
człowieka. Nie zna
granic
geograficznych,
politycznych i
kulturowych

Stosowana od lat
osiemdziesiątych XX
w. do dzisiaj

Przestrzeganie
standardów -
wymagań norm
serii ISO 9000

Dominująca cecha

Zasięg

Trwałość

Kryterium
Koncepcja

Opiera się narzędziach i
metodach
statystycznych

Przede wszystkim w
organizacjach
prowadzących
produkcję masową;
dzisiaj stały element
standardów branżowych
w przemyśle
motoryzacyjnym

Zaczątki już w latach
trzydziestych XX w.
(Shewhart); apogeum
przypadło na lata
siedemdziesiąte i
osiemdziesiąte minionego
stulecia

SPC
(Statistical
Process
Control,
statystyczne
sterowanie
procesami)

Zwraca się do
świadomości, ale opiera
się na ścisłym
planowaniu
przedsięwzięć, których
celem jest pomiar
skuteczności działań

Na razie ograniczony;
przede wszystkim w
dużych organizacjach

Znana od lat
osiemdziesiątych XX w.,
ale dopiero w ostatnim
dziesięcioleciu szerzej
upowszechniona

Six Sigma

Podobnie jak TQM

Opracowana przede
wszystkim z myślą o
organizacjach, w
których akceptowana
jest japońska kultura
pracy

Znana od lat
osiemdziesiątych XX w.
do dzisiaj

Kaizen

Dominująca cecha

Zasięg

Trwałość

Kryterium
Koncepcja

(total quality management) –

jest to

system skoncentrowany na kliencie, w celu
poprawy jakości produktów i usług. Jest to
sposób zarządzania organizacją na
wszystkich poziomach, od najwyższego
szczebla kierowniczego do pierwszej linii, w
celu osiągnięcia satysfakcji klienta poprzez
zaangażowanie wszystkich pracowników i
poprzez ciągłe poprawianie procesów pracy
wewnątrz organizacji.

- stworzenie i utrzymanie orientacji

przedsiębiorstwa skierowanej na ciągłe doskonalenie produktów,
planowanie ukierunkowane długofalowo na wzmocnienie pozycji
konkurencyjnej na rynku, a nie na cele doraźne.

Przyjęcie nowego sposobu myślenia o jakości -

w zakresie błędów, opóźnień,

wadliwości, brakoróbstwa, reklamacji itp.

podważenie skuteczności

masowej, stuprocentowej kontroli jakości, stosowanie metod kontroli
statystycznej procesów zakupu, produkcji i sprzedaży.

lecz

również z uwzględnieniem jakości. Dążenie do utrzymania długotrwałej
współpracy z dostawcami, opartej na zaufaniu, lojalności i rejestracji
jakości - myślenie długofalowe.

- wykrywanie i rozwiązywanie problemów

zmierzające do ciągłego doskonalenia wszystkich elementów systemu
wytwarzania, w tym planowania, projektowania, zakupów, szkolenia itp.

w miejscu pracy - zarówno dla kierownictwa, jak i

pracowników. Celem szkolenia jest pozyskanie nowych umiejętności, w tym
stosowania statystycznych narzędzi kontroli jakości.

- przełożeni powinni pomagać pracownikom w

wykorzystaniu ich potencjału, zakładając, że pracownicy chcą pracować jak
najlepiej. W działaniach motywacyjnych drugorzędne znaczenie przypisuje się
normatywom wydajnościowym.

(jako czynnika stymulującego podwładnych) oraz

wzajemnego braku zaufania. Brak strachu przyczynia się do większego
zaangażowania pracowników, lepszej wymiany informacji, zmniejszenia
błędów i strat ekonomicznych przedsiębiorstwa.

utrudniających poziomą współpracę

jednostek organizacyjnych. Pracownicy wykonują zadania w zespołach
integrujących wiele jednostek, a więzi poziome są warunkiem ich
skuteczności. Rywalizować należy z innymi organizacjami, a nie w obrębie
własnej.

mających

stymulować do lepszej i wydajniejszej pracy. Dążąc do ciągłego doskonalenia
procesów pracy i produktów, menedżerowie zamiast liczb i sloganów powinni
dostarczać metod i usprawniać systemy pracy.

pracy, braków oraz wydajności. Normy

prowadzą do nieefektywności i pogoni za ilością kosztem jakości; często
prowadzą do łamania etyki zawodowej.

Usuwanie barier, które uniemożliwiają wykonywanie swej pracy z dumą.

Należy

i porównywania ich z

innymi. Usuwać należy przeszkody niepozwalające wykonywać pracy w
sposób optymalny.

pracowników. Ułatwia to konieczne przekwalifikowania, przeciwdziała
bezrobociu, podnosi jakość personelu i konkurencyjność firmy.

w realizację przyjętych celów i zasad.

Procesy

Klienci

Dostawcy

Zespoły

ludzkie

Metody

Narzędzia

Systemy

jakości

Kaizen

Koncepcja polegająca na ciągłym likwidowaniu strat i
braków występujących w procesach produkcyjnych
oraz administracyjnych.

Przejawy stosowania w organizacji podejścia

Kaizen to:

•

wykazywanie przez wszystkich pracowników
dążenia do poprawy jakości produktów i pracy,

•

rozwinięty system szkoleń,

•

praca zespołowa,

•

system motywacyjny (szczególnie w zakresie
wprowadzania ciągłych udoskonaleń),

•

delegowanie uprawnień i odpowiedzialności.

Praktyki 5 S

(ang. sort) - usuwanie ze stanowiska pracy oraz otoczenia

rzeczy nieprzydatnych oraz nieużywanych

(ang. systematise) - układanie rzeczy przydatnych w

sposób uporządkowany i systematyczny, z przestrzeganiem zasady
„właściwa rzecz, we właściwym miejscu i we właściwym czasie„

(ang. sweep) - utrzymywanie w czystości, sprzątanie i

odnawianie stanowiska pracy oraz jego otoczenia

(ang. standarize) - wprowadzanie komunikatywnych i

łatwych do zrozumienia procedur i instrukcji

(ang. self-discipline) - utrzymywanie samodyscypliny

przez stosowanie się do wszystkich obowiązujących regulaminów,
wytycznych, zarządzeń, instrukcji, procedur oraz dążenie do ich
doskonalenia

• poziom

realizowanej przez

przedsiębiorstwa, ich związki i pozarządowe stowarzyszenia
normalizacyjne,
• poziom

realizowanej przez instytucje

rządowe lub instytucje upoważnione (akredytowane), zgodnie z
ustalonym porządkiem prawnym,
• poziom

realizowanej przez

organizacje (stowarzyszenia, federacje) międzynarodowe o różnym
zasięgu oddziaływania.

których stosowanie obowiązuje z mocy prawa

ustanowionego przez odpowiednie władze państwowe,

których stosowanie obowiązuje z mocy

dobrowolnie zawartej umowy, ugruntowanej tradycji lub przyjętej
powszechnie konwencji.

• racjonalne ograniczanie możliwości wyboru,
• formalizacja i dokumentacja działań
• przeciwieństwo działania według metody prób i

błędów

• sprzyja przerostom biurokratycznym
• hamuje inwencję

KOŁO DEMINGA - PDCA

Realizacja

(

)

(

)

(

ISO 9001

Przesłanki przestrzegania w zarządzaniu jakością

uznanych standardów

• uczestniczenie w rynku,
• wyróżnienie się wśród konkurencji,
• uporządkowanie przedsiębiorstwa,
• identyfikacja wszystkich procesów,
• zmniejszenie prawdopodobieństwa

wystąpienia kosztownych nieporozumień,

• wykorzystanie mechanizmu identyfikacji

potrzeb klientów

- nie wiemy, czego nie wiemy,

- nie możemy poprawiać czegoś, o czym nie wiemy,

- nie dowiemy się, dopóki nie zmierzymy,

- nie mierzymy tego, czego nie uznajemy za ważne,

- nie uznajemy za ważne tego, czego nie mierzymy,

- nie da się zmienić czegoś, co nie zostało zmierzone.

Silniej niż TQM podkreśla

Zakłada, że skuteczność ta

, w tym procesów

zarządzania. Jej wyniki muszą być wykorzystywane do

ciągłego wzrostu wydajności oraz poziomu jakości

mierzonego np. wskaźnikiem DPMO.

3,4

6,0σ

5,5σ

233

5.0σ

1350

4,5σ

6210

4,0σ

66807

3,0σ

DPMO

Poziom

sigma

Istotą koncepcji Lean Management jest uproszczenie organizacji
i zarządzania poprzez budowanie prostych, w miarę płaskich i
zrozumiałych struktur, eliminowanie z procesów czynności, które
nie tworzą wartości dodanej (przekształcanie materiału, poprawa
jakości, skracanie czasu dostawy).

standaryzację pracy,

stosowanie kontroli wizualnej w postaci etykiet, oznakowań, sygnałów
alarmowych, tablic produkcyjnych, kart kontrolnych,

redukcję czasu ustawiania maszyn i urządzeń,

zapewnienie ciągłości przepływów produkcji w toku przez minimalizację
opóźnień, ograniczanie kolejek, racjonalizację transportu, wariantowanie
liczebności partii,

przestrzeganie praktyk 5S

Przedmiotem jest zmiana usprawniająca procesy
wewnętrzne organizacji.
Polega na fundamentalnym przemyśleniu od nowa i
radykalnym przeprojektowaniu procesów,
prowadzącym do przełomowej poprawy osiąganych
wyników w zakresie jakości, kosztów, efektywności
itp.
Wprowadzenie w życie reengineringu powoduje
znaczne przeobrażenia we wszystkich sferach
działalności, w szczególności organizacyjnej,
motywacyjnej, kierowniczej.

Polega na systematycznym identyfikowaniu, analizie i
wdrażaniu rozwiązań stosowanych przez
przedsiębiorstwa, które osiągnęły najwyższe
kompetencje w danej dziedzinie. Przedmiotem badań
mogą być procesy, produkty, sposoby rozwiązywania
problemów itp.

jest pobudzenie innowacji

poprzez:

- porównywanie się z najlepszymi, dorównywanie im,
- orientacja na najlepszą klasę wyrobów lub usług,
- uczenie się od konkurentów.

może być:

- wewnętrzny - przeprowadzany w ramach własnej

organizacji,

- zorientowany na konkurencję,
- funkcjonalny - odnoszący się do firm spoza branży.

Przedsięwzięcie polegające na wydzieleniu ze
struktury organizacji działań powtarzalnych i
przekazanie ich do wykonania podmiotom
zewnętrznym. Głównym celem jest
skoncentrowanie się przedsiębiorstwa na
procesach kluczowych, decydujących o jego
pozycji i perspektywach rozwoju.

(Just in Time)

Istotą JIT jest takie planowanie i sterowanie ruchem

materiałów oraz części, aby zminimalizować czas
oczekiwania, by dostarczyć je w odpowiednie miejsce
w „ostatnim momencie".

Celem jest całkowite zaspokojenie wymagań klienta

(wewnętrznego lub zewnętrznego) w momencie, gdy
one powstaną. Możliwie to jest wówczas, gdy w
prowadzących do tego procesach nie powstają odpady,
unika się marnotrawstwa i przestojów.

Osiąganiu celów JIT sprzyja stosowanie metody

KANBAN, polegającej na sterowaniu ilością i czasem
przepływu materiałów poprzez dwa rodzaje kart: kartę
produkcji (zlecenie produkcji – KAN) i kartę
zapotrzebowania (zlecenie przepływu – BAN).