background image

 

 

 

 

 

Metody  analityczne  projektowania  systemów  informatycznych  umożliwiają 

zdefiniowanie  formalnego  (abstrakcyjnego)  modelu  systemu    przez  jego  rozbiór  na 
części  składowe.  Projektowany  system  jest  rozpatrywany  w  trzech  aspektach: 
architektury[1]  (oprogramowanie  i  sprzęt),  dynamiki  (zachowania)  i  struktur 
logicznych  (struktury  danych  i  struktury  funkcjonalnej),  w  których  jest 
dekomponowany  na  zasadzie  poziomów  abstrakcji  Dijkstry.  Zasada ta polega  to  na 
podziale  systemu  na  poziomy  tworzące  hierarchię.  Każdy  poziom  w  hierarchii 
uwzględnia  tylko  istotne  dla  niego  aspekty  projektowanego  systemu  (Flasiński 
1997).

Projektowanie systemu informatycznego  polega  głównie  na  kolejnym  budowaniu 

modeli  systemu  na różnych  poziomach abstrakcji. Proces ten przebiega   zgodnie ze 
schematem  przedstawionym  na  rys.  1.  Najpierw  tworzony  jest  mentalny  model 
ś

wiata  rzeczywistego  w  umyśle  projektanta,  następnie  wykonywany  jest 

sformalizowany model pojęciowy, który z   kolei zamieniany jest na model logiczny 
dostosowany  do ograniczeń i możliwości środowiska implementacji. 

[1]

 Architektura  systemu  informatycznego  również  może  być  rozpatrywana  w  różnych  kontekstach,  dlatego  w  projektowaniu  wyróżnia  się  architekturę 

sprzętową,  architekturę  konceptualną  (np. trójwarstwowa,  czterowarstwowa   w  systemach  typu  klient/serwer) i architekturę  logiczną (np.  podział  wszystkich 
obiektów systemu na obiekty interfejsuobiekty sterujące i obiekty aplikacji).

PROJEKTOWANIE SYSTEMÓW INFORMATYCZNYCH 

(konspekt wykładu)

 

 

...
...

...

...

...

...

...

...

...

...
...

...

...

...

...

...

...

...

...
...

...

...

...

...

...

...

...

...
...

...

...

...

...

...

...

...

Mentalny

model świata

rzeczywistego

Sformalizowany

abstrakcyjny

model pojęciowy

Schemat

przechowywania

struktur danych

PROCES PROJEKTOWANIA SYSTEMU 

Na podstawie (Subieta 1998) 

 

 

Definiowanie wymaga

ń

Analiza

Proj. wła

ś

ciwe

Implementacja

Implementacja

Projektowanie

.......

.......

.......

FAZY REALIZACJI SYSTEMU INFORMATYCZNEGO. 

 

 

MODELOWANIE POJĘCIOWE. 

Modelowanie 

pojęciowe 

wymaga 

przede 

wszystkim 

zidentyfikowania 

zdefiniowania  tego  fragmentu  świata  rzeczywistego,  dla  którego  buduje  się  model 
(np.  topografia  terenu,  kataster),  a  następnie  zidentyfikowania  i  sklasyfikowania 
obiektów  wchodzących  w  jego  skład,  ustalenia  ich  cech  oraz  sformułowania  ich 
wzajemnych współzależności (Pachelski 1996). 

Wybór  obiektów  i  ich  cech  musi  podlegać  określonym  zasadom  modelowania. 
Zasady  te  sprowadzają  się  przede  wszystkim  do  idealizacji  danego  obiektu  czy 
zjawiska  z  określonego  punktu  widzenia,  czyli  –  do  odrzucenia  cech  z  tego  punktu 
widzenia  nieistotnych,  a  uwzględnienia  cech,  które  uznamy  za  istotne 
(Adamczewski 1998). 

 

 

KONWENCJE NOTACYJNE. 

 
Modelowanie pojęciowe jest wspomagane przez odpowiednie częściowo 
lub całkowicie sformalizowane środki wzmacniające ludzką pamięć i 
wyobraźnię. Środki te z reguły oparte są na graficznym przedstawieniu 
obrazów mentalnych rzeczywistości opisywanej przez dane oraz na 
przedstawianiu graficznym struktur danych, procesów i algorytmów 
składających się na konstrukcję systemu (Subieta 1998). 

Stosowanie formalnych lub pół-formalnych  metod projektowania systemu 
ma na celu m.in. umożliwienie interpretacji modelu z pomocą komputera i 
w efekcie  zautomatyzowanie generowania schematu bazy danych (z 
poziomu narzędzi CASE – Computer Aided System Engineering). 

 

 

KONWENCJE NOTACYJNE. 

Ś

wiat rzeczywisty

Model

pojęciowy

Schemat

koncepcyjny

Formalizm

koncepcyjny

Język (i) schematów pojęciowych

Języki leksykalne

Notacje graficzne

Rozważany podzbiór
ś

wiata rzeczywistego

definiowany w

podstawą dla jednego lub więcej

umożliwia zapis formalny

formalnie reprezentowany przez

dostarcza pojęć do opisu

Proces modelowania pojęciowego wg CEN na podstawie (Pachelski 2000).

background image

 

 

 

 

 

METODY I NOTACJE

Do  najbardziej  znanych  metod  strukturalnych  należy  metoda  Encja-
Związek  (w  różnych  odmianach:  Chena,  Yourdona,  Oracle  Case 
Method
). 

Wśród znanych metod obiektowych  wymienić można metodę Boocha 
(Object  Oriented  Analysis  &  Design),  Martina/Odella,  Rumbaugha 
(Object  Modelling  Technique),  Coada/Yourdona  (Object  Oriented 
Analysis)
,  Shlaera-Mellora  (Object  Oriented  System  Analysis)
Jacobsona  (Objectory),  THE  SELECT  Perspective,  UML  (Unified 
Modelling Language
)  oraz  język Express.

 

 

METODY I NOTACJE

 

 

METODY I NOTACJE

 

 

DIAGRAM KLAS

 

 

DIAGRAM KLAS

ID[1] : SL_IDENTYFIKATOR
KAT_ZARZ[0..1] : SL_KAT_ZARZ_DR
KLASA_DR[1] : SL_KLASY_DR_TW
POLOZENIE[1] : SL_RODZ_POLOZ
NAWIERZCHNIA[1] : SL_RODZ_NAW
SZER_NAWIERZCHNI[1] : Double
SZER_KORONY_DR[0..1] : Double
SZER_PASA_DR[0..1] : Double
LICZBA_PASOW[1] : Integer
NAZWA_DR[0..1] : String
ULICA[1] : Boolean
ID_ULICY[0..1] : SL_IDENTYFIKATOR

«type»

TBDTopoGeom::Typ_SKJT_L

«type»

TBDTopoGeom::Typ_BazowyTBD_PODST

1

1



 geometrycznie_reprezentowany_przez

1

1



 geometrycznie_reprezentowany_przez

ID[1] : SL_IDENTYFIKATOR
KAT_ZARZ[0..1] : SL_KAT_ZARZ_DR
KLASA_DR[1] : SL_KLASY_DR_GR
POLOZENIE[1] : SL_RODZ_POLOZ
NAWIERZCHNIA[1] : SL_RODZ_NAW
SZER_KORONY_DR[0..1] : Double
NAZWA_DR[0..1] : String
ULICA[1] : Boolean
ID_ULICY[0..1] : SL_IDENTYFIKATOR

«type»

TBDTopoGeom::Typ_SKJG_L

ID[1] : SL_IDENTYFIKATOR
NUMER[1] : String
X_KAT_DOK_ATRYB[1] : Integer
X_AKTUALNOSC_ATRYB[1] : Date

«type»

TBDTopoNGeom::Typ_SZLAK_DROGOWY

interpolacja[1] : METODA_INTERPOLACJI
kierunek_styczny_na_poczatku[0..1] : KIERUNEK
kierunek_styczny_na_koncu[0..1] : KIERUNEK

«type»

Geometria::Krzywa

1

1..*

sklada_sie_z

ID[1] : SL_IDENTYFIKATOR
KLASA_CRP[1] : SL_KLASY_CRP
POLOZENIE[1] : SL_RODZ_POLOZ
NAZWA_CRP[0..1] : String
NAWIERZCHNIA[0..1] : SL_RODZ_NAW
SZEROKOSC[0..1] : Double
RUCH_ROWER[0..1] : SL_RUCH_ROWER
ID_ULICY[0..1] : SL_IDENTYFIKATOR

«type»

TBDTopoGeom::Typ_SKRP_L

1

1



 geometrycznie_reprezentowany_przez

«type»

TBDTopoNGeom::Typ_ULICA

0..*

0..1

0..*

0..1

0..*

0..1

ID[1] : SL_IDENTYFIKATOR
RODZAJ_P_SZYN[1] : SL_RODZ_P_SZYN
RODZAJ_TRAKCJI[1] : SL_RODZ_TRAKCJI
LICZBA_TOROW[1] : Integer
RODZAJ_TOROW[1] : SL_RODZ_TOROW
POLOZENIE[1] : SL_RODZ_POLOZ

«type»

TBDTopoGeom::Typ_SKKL_L

1

1



 geometrycznie_reprezentowany_przez

«type»

TBDTopoNGeom::Typ_LINIA_KOLEJOWA

1..*

1..*



 sklada_sie_z

ID[1] : SL_IDENTYFIKATOR
RODZAJ[1] : SL_RODZ_PRZEPRAW
FUNKCJA_TRANS[0..1] : SL_FUN_TRANS

«type»

TBDTopoGeom::Typ_SKPP_L

1

1



 geometrycznie_reprezentowany_przez

 

 

DIAGRAM KLAS

ID[1] : SL_IDENTYFIKATOR
ID_CIEKU[0..1] : SL_IDENTYFIKATOR
RODZAJ[1] : SL_RODZ_RZEK_K
STATUS_EKSPLOATACJI[0..1] : SL_ST_EK_CIEKOW
PRZEPLYW[0..1] : Double
SZEROKOSC[0..1] : Double
PRZEBIEG[1] : Integer
OKRESOWOSC[1] : Byte
POLOZENIE[1] : Byte

«type»

TBDTopoGeom::Typ_SWRK_L

«type»

Geometria::Krzywa

1

1



 geometrycznie_reprezentowany_przez

ID[1] : SL_IDENTYFIKATOR
RODZAJ[1] : SL_RODZ_ROW_M
SZEROKOSC[0..1] : Double
OKRESOWOSC[1] : Byte
POLOZENIE[1] : Byte

«type»

TBDTopoGeom::Typ_SWML_L

«type»

TBDTopoGeom::Typ_BazowyTBD_PODST

ID[1] : SL_IDENTYFIKATOR
ID_HYDRO[0..1] : SL_IDENTYFIKATOR
NAZWA[0..1] : String
DLUGOSC[0..1] : Double
X_KAT_DOK_ATRYB[1] : SLX_KAT_DOKL
X_AKTUALNOSC_ATRYB[1] : Date

«type»

TBDTopoNGeom::Typ_CIEK

1

1

geometrycznie_reprezentowany_przez



0..1

1..*



 sklada_sie_z

background image

 

 

 

 

 

DIAGRAM KLAS

«type»

TBDTopoGeom::Typ_KUAA_A

«type»

TBDTopoGeom::Typ_BazowyTBD_PODST

«type»

Geometria::Powierzchnia

1

1



 geometrycznie_reprezentowany_przez

{(SZEROKOSC >= 50m) AND (POWIERZCHNIA >= 5000m2)}

 

 

DIAGRAM KLAS

«type»

TBDTopoGeom::Typ_BazowyTBD_PODST

ID[1] : SL_IDENTYFIKATOR
FUNKCJA_OGOLNA[1] : SL_FUN_OG_BUD
FUNKCJA_SZCZEGOLOWA[1] : SL_FUN_SZ_BUD
KOD_KST[0..1] : String
NAZWA[0..1] : String
L_KONDYGNACJI[0..1] : Integer
WYSOKOSC_M[0..1] : Integer
NUMER[0..1] : String
ZABYTEK[0..1] : Integer
ID_ULICY[0..1] : SL_IDENTYFIKATOR
INFORM_DODATKOWA[0..1] : String

«type»

TBDTopoGeom::Typ_BBBD_A

«type»

TBDTopoNGeom::Typ_ULICA

0..*

0..1

ID[1] : SL_IDENTYFIKATOR
RODZAJ[1] : SL_RODZ_BUD_ZIEM
MATERIAL[0..1] : SL_MAT_BUD_ZIEM
SZER_KORONY[0..1] : Double
SZER_PODSTAWY[0..1] : Double
WYSOKOSC[0..1] : Double
ID_CIEKU[0..1] : SL_IDENTYFIKATOR
ID_ZBIORNIKA[0..1] : SL_IDENTYFIKATOR

«type»

TBDTopoGeom::Typ_BBZM_L

«type»

Geometria::Powierzchnia

«type»

Geometria::Krzywa

1

1



 geometrycznie_reprezentowany_przez

1

1



 geometrycznie_reprezentowany_przez

«type»

TBDTopoNGeom::Typ_CIEK

«type»

TBDTopoNGeom::Typ_ZBIORNIK_WODNY

0..*

0..1

0..*

0..1

ID[1] : SL_IDENTYFIKATOR
RODZAJ[1] : SL_RODZ_ZB_TECH
GR_SUBSTANCJA[0..1] : String
POJEMNOSC[0..1] : Integer
RODZAJ_KONSTRUKCJI[0..1] : String

«type»

TBDTopoGeom::Typ_BBZT_A

ID[1] : SL_IDENTYFIKATOR
RODZAJ[1] : SL_RODZ_BUD_MOST
KONSTRUKCJA[0..1] : SL_KON_BUD_MOST
LICZBA_POZIOMÓW[1] : Integer
MOBILNOSC_PRZESLA[1] : Integer
MATERIAL_KON_PODPOR[0..1] : SL_MAT_KON_BUD_MOST
MATERIAL_KON_POMOST[0..1] : SL_MAT_KON_BUD_MOST
NOSNOSC[0..1] : Double
WYSOKOSC[0..1] : Integer
SZEROKOSC[0..1] : Integer
DLUGOSC[0..1] : Integer
NAZWA[0..1] : String

«type»

TBDTopoGeom::Typ_BBMO_L

1

1



 geometrycznie_reprezentowany_przez

ID[1] : SL_IDENTYFIKATOR
RODZAJ[1] : SL_RODZ_URZ_TRANSP
SZEROKOSC[0..1] : Integer
DLUGOSC[0..1] : Integer
INFORM_DODATKOWA[0..1] : String

«type»

TBDTopoGeom::Typ_BBTS_L

1

1

ID[1] : SL_IDENTYFIKATOR
RODZAJ[1] : SL_RODZ_BUD_TECH
PRZEZNACZENIE[0..1] : String
WYSOKOSC[0..1] : Integer
SZEROKOSC[0..1] : Integer
RODZAJ_KONSTRUKCJI[0..1] : String

«type»

TBDTopoGeom::Typ_BBWT_A

1

1

1

ID[1] : SL_IDENTYFIKATOR
RODZAJ[1] : SL_RODZ_BUD_HYD
W YS_KORONY_ZAPORY[0..1] : Double
POZIOM_WODY_MIN[0..1] : Double
POZIOM_WODY_MAX[0..1] : Double
LICZBA_KOMOR[0..1] : Integer
INFORM_DODATKOWA[0..1] : String

«type»

TBDTopoGeom::Typ_BBHY_L

1

1



 geometrycznie_reprezentowany_przez

1

ID[1] : SL_IDENTYFIKATOR
RODZAJ[1] : SL_RODZ_UM_WOD
MATERIAL[0..1] : SL_MAT_UM_WOD
SZEROKOSC[0..1] : Double
WYSOKOSC[0..1] : Double

«type»

TBDTopoGeom::Typ_BBUW_L

1

1



 geometrycznie_reprezentowany_przez

ID[1] : SL_IDENTYFIKATOR
RODZAJ[1] : SL_RODZ_UM_DR_KOL
MATERIAL[0..1] : SL_MAT_UM_DR_KOL

«type»

TBDTopoGeom::Typ_BBUD_L

1

1



 geometrycznie_reprezentowany_przez

1

1

1

1

1

1

1

 

 

DIAGRAM KLAS

MOST_DROGOWY

Primary Key

ID_MOSTU_DROGOWEGO   [PK1]

Non-Key Attributes

NAZWA
STATUS
NAZWA_DROGI
TYP_DROGI
KLASA_DROGI
NUMER_SZLAKU

TUNEL_DROGOWY

Primary Key

ID_TUNELU_DROGOWEGO   [PK1]

Non-Key Attributes

NAZWA
NAZWA_DROGI
TYP_DROGI
KLASA_DROGI
NUMER_SZLAKU

MOST_RUCHU_PIESZEGO

Primary Key

ID_MOSTU_PIESZEGO   [PK1]

Non-Key Attributes

NAZWA
NAZWA_TRAKTU_PIESZEGO

DROGA

Primary Key

ID_drogi   [PK1]

Non-Key Attributes

NAZWA_DROGI
TYP_DROGI
KLASA_DROGI
NUMER_SZLAKU

LINIA

Primary Key

ID_LINII   [PK1]

Non-Key Attributes

WEZEL_POCZATKOWY
WEZEL_KONCOWY
POLIGON_LEWY
POLIGON_PRAWY

TRAKT_PIESZY

Non-Key Attributes

ID_TRAKTU_PIESZEGO
NAZWA

WEZEL

Primary Key

ID_WEZLA   [PK1]

PUNKT

Primary Key

ID_PUNKTU   [PK1]

jeden i tylko jeden

Sposób oznaczania krotno

ś

ci zwi

ą

zków

jeden lub wiele

zero lub jeden

zero lub wi

ę

cej

 

 

DIAGRAM KLAS

 

 

DIAGRAM AKTYWNOŚCI

Znajd

ź

 budynki

w zadanej strefie

Pobierz kategori

ę

budynków

Zaznacz budynki

na mapie

Generowanie bufora

Pobierz nazw

ę

 rzeki

Pobierz

odległo

ść

Wyszukaj rzek

ę

Generuj raport

[nie ma budynków]

[budynki znalezione]

Przebieg analizy: 
„Wyszukiwanie budynków 
w zadanej strefie od wybranej rzeki”.

 

 

DIAGRAM 
PRZYPADKÓW
UŻYCIA

Operator SZBDT

Wykonanie wydruku

Wykonanie wydruku

Autoryzacja dost

ę

pu do SZBDT

Wizualizacja danych

Utworzenie legendy

Okre

ś

lenie opisu pozaramkowego

«zawiera»

«zawiera»

«zawiera»

«zawiera»

background image

 

 

 

 

 

DIAGRAM 
PRZYPADKÓW
UŻYCIA

8. Przypadek użycia: Wykonanie wydruku

Warunki początkowe:

Określony przez Klienta TBD zakres i typ wydruku.

Aktorzy:

·

Operator SZBDT (Użytkownik Zwykły, Użytkownik Uprzywilejowany lub 

Administrator SZBDT)

Scenariusz:

·

Autoryzacja dostępu do SZBDT.

·

Wizualizacja danych TBD.

·

Określenie opisu pozaramkowego (opcjonalnie).

·

Utworzenie legendy dla wybranej treści wydruku (opcjonalnie). 

·

Wydruk przygotowanej kompozycji.

Wyniki:

Wydruk wybranej kompozycji danych.

Uwagi:

Wizualizacja danych do wydruku może być wykonana z wykorzystaniem kompozycji 
graficznej w standardzie TBD (wydruk w standardzie MTP10BDT) lub z 
wykorzystaniem dowolnej innej kompozycji danych (wydruki niestandardowe).