Mistrz produkcji w górnictwie podziemnym

(312103)

Technicy i inny

ś

redni personel

2

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych

standardów

kompetencji

zawodowych

wymaganych

przez

pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1

Krajowy standard kompetencji zawodowych
Mistrz produkcji w górnictwie podziemnym (312103)

© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013

Kopiowanie i rozpowszechnianie mo

ż

e by

ć

dokonane za podaniem

ź

ródła

ISBN 978-83-7951-000-9 (cało

ść

)

ISBN 978-83-7951-086-3 (86)

Nakład 1000 egz.

Publikacja bezpłatna

Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. [phone], fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.crzl.gov.pl

Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa

ń

stwowego Instytutu Badawczego

26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.itee.radom.pl

3

Spis tre

ś

ci

1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................

4

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-

cjach.................................................................................

4

1.2. Notka metodologiczna i autorzy.......................................

4

2. Opis zawodu................................................................................

6

2.1. Synteza zawodu ..............................................................

6

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst

ę

-

powania zawodu .............................................................

6

2.3.

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz

ę

dzia

pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy) ............................

6

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-

ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................

7

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia

pracy w zawodzie ............................................................

7

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-

dacji kompetencji ............................................................

8

2.7. Zadania zawodowe ..........................................................

8

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................

8

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-

mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................

9

3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10

3.1. Organizowanie robót górniczych Kz1 ............................. 10
3.2. Nadzorowanie robót górniczych Kz2 .............................. 11
3.3. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 12

4. Profil kompetencji kluczowych ................................................. 13

5. Słownik ........................................................................................ 14

4

1. Dane identyfikacyjne zawodu

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu

w klasyfikacjach

Według Klasyfikacji zawodów i specjalno

ś

ci na potrzeby rynku pracy

(KZiS 2010):

312103 Mistrz produkcji w górnictwie podziemnym

Grupa wielka 3 – Technicy i inny

ś

redni personel (w Mi

ę

dzynarodo-

wej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – poziom 4).

Grupa elementarna 3121 – Mistrzowie produkcji w górnictwie
(w Mi

ę

dzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 od-

powiada grupie 3121 Mining supervisors).

Według Polskiej Klasyfikacji Działalno

ś

ci (PKD 2007):

Sekcja B. Górnictwo i Wydobywanie, Dział 5. Wydobywanie W

ę

gla

Kamiennego i W

ę

gla Brunatnego (Lignitu), Grupa 05.1 Wydoby-

wanie w

ę

gla kamiennego, Dział 7. Górnictwo Rud Metali, Grupa

07.1. Górnictwo rud

ż

elaza, Grupa 07.29. Górnictwo pozostałych

rud metali Nie

ż

elaznych, Dział 8. Pozostałe Górnictwo i Wydoby-

wanie, Grupa 08.93. Wydobywanie soli.

1.2. Notka metodologiczna i autorzy

Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: ana-
lizy

ź

ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi

ę

dzynarodowe) oraz

głównie z wyników bada

ń

analitycznych na 15 stanowiskach pracy w 5

przedsi

ę

biorstwach (du

ż

e – 4,

ś

rednie – 1, w tym produkcyjne – 4, usłu-

gowe – 1) przeprowadzonych w lutym i marcu 2013 r.

Zespół Ekspercki:

•

Grzegorz

Ś

liwi

ń

ski – JSW SA KWK „Budryk“ w Ornontowicach,

•

Marcin Janusz – JSW SA KWK „Budryk“ w Ornontowicach,

•

Krzysztof Koczur – Kompania W

ę

glowa S.A. KWK Ziemowit w Le-

dzinach,

•

Teresa Sagan – ekspert niezale

ż

ny, były pracownik Instytutu

Technologii Eksploatacji – PIB w Radomiu.

5

Ewaluatorzy:

•

Barbara Susek – Zespół Szkół Mechaniczno-Elektronicznych

w Bytomiu,

•

Jacek Zagłówek – ekspert niezale

ż

ny, były pracownik Kompanii

W

ę

glowej SA KWK „Halemba” w Rudzie

Ś

l

ą

skiej.

Recenzenci:

•

Łukasz Orzech – Instytut Techniki Górniczej KOMAG w Gliwi-

cach,

•

Jacek Myszkowski – Główny Instytut Górnictwa w Katowicach.

Komisja Bran

ż

owa (zatwierdzaj

ą

ca):

•

Marek Kwiatek (przewodnicz

ą

cy) – Zwi

ą

zek Pracodawców Gór-

nictwa W

ę

gla Kamiennego w Katowicach,

•

Roman Gorczyca – Krajowy Zwi

ą

zek Zawodowy „Przeróbka”

w Katowicach,

•

Dariusz Potyrała – Zwi

ą

zek Zawodowy Górników w Polsce, od-

dział w Katowice.

Data zatwierdzenia:

•

07.10.2013 r.

6

2. Opis zawodu

2.1. Synteza zawodu

Mistrz produkcji w górnictwie podziemnym organizuje i nadzoruje robo-

ty w ci

ą

gu technologicznym wydobywania kopaliny.

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,

obszary wyst

ę

powania zawodu

Mistrz produkcji w górnictwie podziemnym odpowiedzialny jest za

wykonanie okre

ś

lonych zada

ń

produkcyjnych składaj

ą

cych si

ę

na pro-

ces technologiczny wydobywania kopaliny. Planuje i nadzoruje roboty
wykonywane przez podległe mu brygady, odpowiada za ich bezpie-
cze

ń

stwo. Wykonuje zadania zawodowe zwi

ą

zane z planowaniem i wy-

konywaniem robót górniczych, kontrolowaniem parametrów technicz-
nych procesów technologicznych wydobywanych kopalin oraz sporz

ą

-

dza raporty. Jest odpowiedzialny za wykonywanie robót górniczych
zgodnie z opracowan

ą

technologi

ą

i obowi

ą

zuj

ą

cymi przepisami. Do

najwa

ż

niejszych umiej

ę

tno

ś

ci mistrza produkcji w górnictwie podziem-

nym nale

ż

y organizowanie pracy podległym pracownikom, kontrolowa-

nie jej przebiegu oraz zapewnienie bezpiecze

ń

stwa pracy.

2.3.

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny

i narz

ę

dzia pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy)

Miejscem pracy mistrza produkcji w górnictwie podziemnym s

ą

pod-

ziemne wyrobiska w zakładzie górniczym, w których panuj

ą

specyficz-

ne warunki: sztuczne o

ś

wietlenie, wymuszona wentylacja, zmienna

wilgotno

ść

i temperatura powietrza, zapylenie, hałas, czasem obni

ż

one

st

ęż

enie tlenu w powietrzu, obecno

ść

niebezpiecznych gazów –

wszystkie czynniki wyst

ę

puj

ą

w wi

ę

kszym lub mniejszym stopniu w za-

le

ż

no

ś

ci od rejonu kopalni. Wyst

ę

puje te

ż

wiele zagro

ż

e

ń

dla zdrowia

np.: działanie pyłów szkodliwych, pora

ż

enie pr

ą

dem elektrycznym, po-

ż

ary, t

ą

pni

ę

cia, wyrzuty gazów i skał, wybuchy metanu i pyłu w

ę

glowe-

go, promieniotwórczo

ść

, woda. Specyficzne warunki pracy mistrza pro-

dukcji w górnictwie podziemnym powoduj

ą

,

ż

e jest nara

ż

ony na zapa-

lenie oskrzeli, choroby narz

ą

du ruchu, pylic

ę

płuc, choroby reumatycz-

ne. Mistrz produkcji w górnictwie podziemnym sprawuje nadzór nad
prawidłow

ą

prac

ą

maszyn stosowanych powszechnie w zakładach

górniczych i kontroluje stan techniczny narz

ę

dzi u

ż

ywanych przez pod-

ległych mu pracowników. Zleca brygadom wykonanie robót zgodnie

7

z poleceniami przeło

ż

onych. Pracuje w systemie trzy- lub czterozmia-

nowym jako osoba dozoru ruchu zakładu górniczego. Mistrz produkcji
w górnictwie podziemnym powinien cechowa

ć

si

ę

dokładno

ś

ci

ą

, zna-

jomo

ś

ci

ą

obowi

ą

zuj

ą

cych przepisów i odpowiedzialno

ś

ci

ą

za bezpiecz-

ne wykonywanie pracy. Wykonuje swoj

ą

prace samodzielnie lub w ze-

społach. Ponosi odpowiedzialno

ść

za prac

ę

własn

ą

oraz podległego

zespołu.

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,

w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu

Wykonywanie zawodu mistrza produkcji w górnictwie podziemnym

wymaga ogólnej, dobrej kondycji zdrowia ze wzgl

ę

du na konieczno

ść

cz

ę

stego przemieszczania si

ę

w niesprzyjaj

ą

cych warunkach w ró

ż

ne

rejony kopalni. Praca w tym zawodzie wymaga wysokiej sprawno

ś

ci

psychofizycznej, spostrzegawczo

ś

ci, refleksu, skrupulatno

ś

ci, zdolno

ś

ci

przewidywania, komunikatywno

ś

ci i odporno

ś

ci na stres. Do wykonywa-

nia tego zawodu konieczne jest wykonywanie bada

ń

okresowych oraz

bada

ń

psychotechnicznych. W przypadku pogorszenia stanu zdrowia

lekarz wydaje przeciwwskazanie do pracy na danym stanowisku pracy,
skutkuj

ą

ce przeniesieniem pracownika na inne stanowisko nie maj

ą

ce

wpływu na bezpiecze

ń

stwo pracy. Przeciwwskazaniem do wykonywa-

nia pracy w tym zawodzie s

ą

: wady wzroku, wady słuchu, choroby ser-

ca i płuc, choroby reumatyczne, przewlekłe choroby skóry, ograniczona
sprawno

ść

r

ą

k i nóg, epilepsja, zaburzenia równowagi.

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia

pracy w zawodzie

Mistrz produkcji w górnictwie podziemnym powinien posiada

ć

wy-

kształcenie przynajmniej

ś

rednie o profilu górniczym oraz po odbyciu

wymaganej praktyki zawodowej zda

ć

egzamin w Okr

ę

gowym Urz

ę

dzie

Górniczym na pracownika ni

ż

szego dozoru ruchu zakładu górniczego.

8

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/

/walidacji kompetencji

Osoba z wykształceniem

ś

rednim i zdanym egzaminem na pracow-

nika ni

ż

szego dozoru ruchu zakładu górniczego mo

ż

e awansowa

ć

po-

przez kolejne potwierdzenie kompetencji na pracownika

ś

redniego do-

zoru ruchu zakładu górniczego, po sta

ż

u pracy wymaganym przez prze-

pisy dotycz

ą

ce zakładów górniczych. Po uko

ń

czeniu studiów wy

ż

szych

co najmniej pierwszego stopnia o odpowiedniej specjalizacji mo

ż

e

awansowa

ć

, zdaj

ą

c kolejne egzaminy na pracownika wy

ż

szego dozoru

ruchu zakładu górniczego. Mistrz produkcji w górnictwie podziemnym
powinien podwy

ż

sza

ć

swoje kwalifikacje zawodowe poprzez kursy za-

wodowe, szkolenia, sympozja itp.

2.7. Zadania zawodowe

Z1.

Planowanie robót górniczych (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, KzS).

Z2.

Dobieranie sprz

ę

tu górniczego (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1,

KzS).

Z3.

Wykonywanie robót zwi

ą

zanych z zabezpieczaniem podziemnych

wyrobisk górniczych (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).

Z4.

Wykonywanie robót górniczych zwi

ą

zanych z wydobywaniem

kopalin w górnictwie podziemnym (niezb

ę

dne kompetencje: Kz2,

KzS).

Z5.

Kontrolowanie parametrów technicznych procesów technologicz-
nych wydobywania kopalin (niezb

ę

dne kompetencje: Kz2, KzS).

Z6.

Ocenianie jako

ś

ci pracy oraz sporz

ą

dzanie raportów z wykony-

wanych robót górniczych (niezb

ę

dne kompetencje: Kz2, KzS).

Z7.

Współpracowanie i komunikowanie si

ę

z personelem kierowni-

czym i technicznym (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, KzS).

Z8.

Współpracowanie i komunikowanie si

ę

z podległymi pracowni-

kami (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych

Kz1 – Organizowanie robót górniczych (potrzebne do wykonywania

zada

ń

: Z1, Z2, Z3, Z7, Z8).

Kz2 – Nadzorowanie robót górniczych (potrzebne do wykonywania

zada

ń

: Z3, Z4, Z5, Z6, Z8).

KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada

ń

:

Z1÷Z8).

9

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi

a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK

Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada

ń

w za-

wodzie sugeruje si

ę

wykorzysta

ć

do opisu kwalifikacji na poziomie 4

wła

ś

ciwym dla wykształcenia

ś

redniego w Europejskiej i Polskiej Ramie

Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miejscem usytuowania zawo-
du w Klasyfikacji zawodów i specjalno

ś

ci (grupa wielka 3 i jej odpo-

wiednik w ISCED 2011).

Osoba wykonuj

ą

ca zawód mistrza produkcji w górnictwie podziem-

nym:
1) w zakresie wiedzy: zna i rozumie poszerzone zbiory podstawowych

faktów, umiarkowanie zło

ż

one poj

ę

cia i teorie oraz zale

ż

no

ś

ci mi

ę

-

dzy nimi niezb

ę

dne do wykonywania zawodu mistrza produkcji

w górnictwie podziemnym,

2) w zakresie wiedzy: ma umiej

ę

tno

ść

wykonywania niezbyt zło

ż

onych

zada

ń

oraz rozwi

ą

zywania niezbyt prostych, w pewnej cz

ęś

ci niety-

powych problemów w zmiennych warunkach podczas organizowa-
nia i nadzorowania robót w ci

ą

gu technologicznym wydobywania

kopaliny, samodzielnego uczenia si

ę

w zorganizowanej formie, od-

bierania i formułowania prostych wypowiedzi w j

ę

zyku obcym.

10

3. Opis kompetencji zawodowych

Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-

wanych w badaniach na stanowiskach pracy.

Wykonanie zada

ń

zawodowych Z1, Z2, Z3, Z7, Z8 wymaga posia-

dania kompetencji zawodowej Kz1.

3.1. Organizowanie robót górniczych Kz1

Wiedza – zna i rozumie posze-
rzone zbiory podstawowych fak-
tów, zasad, poj

ęć

, teorii oraz za-

le

ż

no

ś

ci mi

ę

dzy nimi zwi

ą

zanych

z organizowaniem robót górni-
czych, w szczególno

ś

ci zna:

−

zasady i przepisy BHP, ergo-
nomii, ochrony ppo

ż

. i ochrony

ś

rodowiska podczas wykony-

wania robót zwi

ą

zanych z za-

bezpieczaniem

podziemnych

wyrobisk górniczych;

−

rodzaje zagro

ż

e

ń

na stanowi-

sku pracy;

−

rodzaje i zasady u

ż

ytkowania

sprz

ę

tu oraz materiałów na

stanowisku pracy;

−

zasady doboru pracowników
do robót górniczych;

−

techniki wykonywania robót
górniczych;

−

budow

ę

i zasady działania

sprz

ę

tu górniczego;

−

zasady stosowania

ś

rodków

ochrony indywidualnej i zbio-
rowej podczas wykonywania
robót zwi

ą

zanych z zabezpie-

czaniem podziemnych wyro-
bisk górniczych;

−

zasady współpracy.

Umiej

ę

tno

ś

ci – wykonuje niezbyt

zło

ż

one zadania cz

ę

sto w zmien-

nych warunkach, podczas organi-
zowania robót górniczych w ci

ą

gu

technologicznym

wydobywania

kopaliny, w szczególno

ś

ci potrafi:

−

przestrzega

ć

zasad i przepi-

sów BHP, ergonomii, ochrony
ppo

ż

. i ochrony

ś

rodowiska

podczas wykonywania robót
zwi

ą

zanych z zabezpiecza-

niem podziemnych wyrobisk
górniczych;

−

rozró

ż

nia

ć

i dobiera

ć

sprz

ę

t,

materiały, przygotowywa

ć

swo-

je stanowisko pracy oraz pod-
ległych pracowników zgodnie
z zasadami ergonomii, BHP,
ochrony

ś

rodowiska, ochrony

ppo

ż

.;

−

przewidywa

ć

zagro

ż

enia wy-

st

ę

puj

ą

ce na stanowisku pracy;

−

dobiera

ć

odpowiednich pra-

cowników do wykonywania za-
planowanych robót górniczych;

−

przeprowadza

ć

instrukta

ż

sta-

nowiskowy i szkolenia BHP;

−

ustala

ć

harmonogram plano-

wanych prac;

−

posługiwa

ć

si

ę

dokumentacj

ą

techniczno-ruchow

ą

maszyn

i urz

ą

dze

ń

;

11

−

stosowa

ć

ś

rodki ochrony indy-

widualnej i zbiorowej podczas
wykonywania robót zwi

ą

za-

nych z zabezpieczaniem pod-
ziemnych wyrobisk górniczych;

−

współpracowa

ć

z podległymi

pracownikami, personelem kie-
rowniczym i technicznym.

Wykonanie zada

ń

zawodowych Z3, Z4, Z5, Z6, Z8 wymaga posia-

dania kompetencji zawodowej Kz2.

3.2. Nadzorowanie robót górniczych Kz2

Wiedza – zna i rozumie posze-
rzone zbiory podstawowych fak-
tów, zasad, poj

ęć

, teorii oraz

zale

ż

no

ś

ci mi

ę

dzy nimi zwi

ą

za-

nych z nadzorowaniem robót
górniczych, w szczególno

ś

ci zna:

−

zasady i przepisy BHP, ergo-
nomii, ochrony ppo

ż

. i ochro-

ny

ś

rodowiska podczas wy-

konywania robót w podziem-
nych wyrobiskach górniczych;

−

technologie robót górniczych;

−

zagro

ż

enia w podziemnych

zakładach górniczych;

−

zasady stosowania

ś

rodków

ochrony indywidualnej i zbio-
rowej podczas wykonywania
robót w podziemnych wyrobi-
skach górniczych;

−

podstawy mineralogii i petro-
grafii;

−

zasady stosowania dokumen-
tacji geologiczno-górniczej;

−

zasady prowadzenia pomia-
rów mierniczo-geologicznych;

−

zasady stosowania dokumen-
tacji technicznej robót górni-
czych;

Umiej

ę

tno

ś

ci – wykonuje niezbyt

zło

ż

one zadania cz

ę

sto w zmien-

nych warunkach, podczas nadzo-
rowania robót górniczych w ci

ą

gu

technologicznym wydobywania ko-
paliny, w szczególno

ś

ci potrafi:

−

przestrzega

ć

zasad i przepisów

BHP, ergonomii, ochrony ppo

ż

.

i ochrony

ś

rodowiska podczas

wykonywania robót w podziem-
nych wyrobiskach górniczych;

−

zapobiega

ć

zagro

ż

eniom w pod-

ziemnych zakładach górniczych;

−

stosowa

ć

ś

rodki ochrony indy-

widualnej i zbiorowej podczas
wykonywania robót w podziem-
nych wyrobiskach górniczych;

−

rozpoznawa

ć

minerały i skały;

−

czyta

ć

mapy górnicze i przekro-

je geologiczne;

−

charakteryzowa

ć

procesy wy-

dobywania kopalin;

−

rozró

ż

nia

ć

rodzaje robót górni-

czych;

−

posługiwa

ć

si

ę

przyrz

ą

dami

mierniczymi;

−

kontrolowa

ć

jako

ść

wykonywa-

nych robót górniczych;

12

−

zasady sporz

ą

dzania rapor-

tów produkcyjnych;

−

zasady okre

ś

lania zakresu

i post

ę

pu robót górniczych;

−

metody komunikowania si

ę

;

−

zasady u

ż

ytkowania urz

ą

dze

ń

komunikacyjnych;

−

techniki negocjacji i zarz

ą

-

dzania.

−

kontrolowa

ć

parametry tech-

niczne procesu wydobywania
kopalin;

−

korzysta

ć

z dokumentacji tech-

nicznej robót górniczych;

−

opracowywa

ć

raporty z wyko-

nanych zada

ń

;

−

aktualizowa

ć

harmonogramy

robót górniczych;

−

posługiwa

ć

si

ę

urz

ą

dzeniami

komunikacyjnymi;

−

wydawa

ć

polecenia podległym

pracownikom.

Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada

ń

zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.

3.3. Kompetencje społeczne KzS:

−

ponosi odpowiedzialno

ść

za realizacj

ę

zada

ń

zwi

ą

zanych z organi-

zowaniem i nadzorowaniem robót górniczych,

−

dostosowuje zachowanie do okoliczno

ś

ci podczas organizowania

i nadzorowania robót górniczych w ci

ą

gu technologicznym wydoby-

wania kopalin,

−

potrafi działa

ć

samodzielnie i współdziała

ć

w zorganizowanych wa-

runkach z pracownikami i kierownikami działów.

13

4. Profil kompetencji kluczowych

Ocen

ę

wa

ż

no

ś

ci kompetencji kluczowych dla zawodu mistrza pro-

dukcji w górnictwie podziemnym przedstawia rys. 1.

Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu

stosowanego w Mi

ę

dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-

słych − projekt PIAAC (OECD).

1

2

3

4

5

Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu

Umiejętności matematyczne

Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania

Sprawność motoryczna

Planowanie i organizowanie pracy

Wywieranie wpływu/przywództwo

Komunikacja ustna

Współpraca w zespole

Rozwiązywanie problemów

Serie1

Zbędne

Mało ważne

Ważne

Istotne

Bardzo ważne

Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 312103 Mistrz produkcji

w górnictwie podziemnym

14

5. Słownik

Zawód

−

zbiór zada

ń

(zespół czynno

ś

ci) wyodr

ę

bnionych w wyniku społecz-

nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj

ą

cych odpowiednich kwalifikacji

i kompetencji (wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych)

zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi

ź

ródło dochodów.

Specjalno

ść

−

jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz

ęść

czynno

ś

ci o podobnym charakterze (zwi

ą

zanych z wykonywan

ą

funkcj

ą

lub przedmiotem pracy) wymagaj

ą

cych pogł

ę

bionej lub do-

datkowej wiedzy i umiej

ę

tno

ś

ci zdobytych w wyniku dodatkowego

szkolenia lub praktyki.

Zadanie
zawodowe

−

logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra

ź

nie okre-

ś

lonym pocz

ą

tku i ko

ń

cu, wyodr

ę

bniony ze wzgl

ę

du na rodzaj lub

sposób wykonywania czynno

ś

ci zawodowych powi

ą

zanych jednym

celem, ko

ń

cz

ą

cy si

ę

produktem, usług

ą

lub decyzj

ą

.

Kompetencje
zawodowe

−

wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona

ć

, odpowied-

nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s

ą

trzema zbiorami: wie-

dzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych.

Wiedza

−

zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie

uczenia si

ę

, odnosz

ą

cych si

ę

do dziedziny uczenia si

ę

lub działalno-

ś

ci zawodowej.

Umiej

ę

tno

ś

ci

−

zdolno

ść

wykonywania zada

ń

i rozwi

ą

zywania problemów wła

ś

ci-

wych dla dziedziny uczenia si

ę

lub działalno

ś

ci zawodowej.

Kompetencje
społeczne

−

zdolno

ść

autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w

ż

yciu

zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl

ę

dnieniem kontekstu etycznego.

Kompetencje
kluczowe

−

wiedza, umiej

ę

tno

ś

ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb

ę

dne

do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.

Standard
kompetencji
zawodowych

−

norma opisuj

ą

ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania

zada

ń

zawodowych wchodz

ą

cych w skład zawodu, akceptowana

przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran

ż

owych, praco-

dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.

Kwalifikacja

−

zestaw efektów uczenia si

ę

(zasób wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompe-

tencji społecznych), których osi

ą

gni

ę

cie zostało formalnie potwier-

dzone przez uprawnion

ą

instytucj

ę

.

Europejska
Rama
Kwalifikacji

−

przyj

ę

ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,

umo

ż

liwiaj

ą

cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró

ż

nych

krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró

ż

niono 8 poziomów

kwalifikacji opisywanych za pomoc

ą

efektów uczenia si

ę

; stanowi

ą

one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.

Polska Rama
Kwalifikacji

−

opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-

go rejestru kwalifikacji w Polsce.

Krajowy
System
Kwalifikacji

−

ogół rozwi

ą

za

ń

słu

żą

cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji

(potwierdzaniu efektów uczenia si

ę

) oraz zapewnianiu ich jako

ś

ci.