GRUPA IV

1. Dupleksy zwrócone ku przedpolu

Są to ciała nasunięte i rozbite w trakcie ruchu na szereg wąskich bloków rozdzielonych
powierzchniami poślizgu . Jeżeli przemieszczenie było większe od długości struktury to dupleksy
zapadają w kierunku przedpola.

2. Rodzaje kliważu

Kliważ – rodzaj spękao występujących seryjnie, tworzących zespół mniej więcej równoległych i
równo oddalonych spękao o odległościi od ułamków milimetrów do kilku centymetrów

- ciągły- odstęp jest mniejszy od 0,1 mm przez co skałe można na nieskooczenie cienkie płytki

-rytmiczny – o odstępach dostrzegalnych gołym okiem poniżej 0,1 mm

*krenulacyjny z którym wiążą się drobne zafałdowania w obrębie mikrolitonów  gęsto ułożone
powierzchnie kliważu powodują pocięcie skał na równoległościenne bloki

*dysjunktywny – powodujący lub niepowodujący wewnętrznej przebudowy

a) anastomozujący – o przebiegu warkoczowym (powierzchnie łączą się i dzięki…)

b) stylolitowy – o gęstych równoległych powierzchniach o charakterze mikrostylolitów

c) tnący – o płaskich powierzchniach o charakterze ścięciowym

d) signoidalny – powodujący esowate wyginanie się mikrolitonów

kliważ o charakterze spękaniowym - jest spotykany zwykle w sk. osadowych . Jest to rozwinięty
seryjnie jeden sposób dwóch zespołów ścinania w sytuacji, gdy oś naprężenia głównego jest
ustawiona skośnie względem powierzchni ławicowych i drugi zespól nie rozwija się bo naprężenia
z nim związane rozładowywane są na powierzchniach międzyławicowych

kliważ osiowy - inaczej nazywany ścinającym. Występuje zwykle w sk. metamorficznych a wię
bardziej podatnych warunkach i skałach niż kliważ spękaniowy. Jego powierzchnie są zwykle
płaskie i gładkie a odstępy między nimi bardzo regularne. Tną warstwy bez względu na ich
litologie. Ten typ kliważu jest często zarazem mechanizmem fałdowania a więc jego obecnośd
odpowiada za uzyskanie geometrycznego efektu fałdów. Płaszczyzny osiowe fałdów są zarazem
powierzchniami kliważu lub są do nich równoległe. Powierzchnie kliważu osiowego ustawione są
prostopadle do kierunku działania osi naprężenia największego i w połączeniu z osiami fałdów
pozwalają na jednoznaczne określenie pola naprężeo.

kliważ ołówkowy- może powstawad na skutek przecięcia powierzchni złupkowacenia z
powierzchnią kliważu albo na skutek krzyżowania się powierzchni kliważu doprowadzą do
nadania skale charakterystycznej oddzielności ołówkowej

3. Lineacja i elipsoida naprężeo

Linescja jest zazwyczaj równoległa do osi elipsoidy odkształceo ale nie zawsze

-lineacja intersekcyjna – może byd równolegla do osi x lub y

- lineacja krenulacyjna – równoległa do osi y

-inne są równoległe do osi x

4. Parametry odkształcenia liniiwego i ścięciowego

odkształcenie liniowe:
-elongacja:
e=Δl(l₁-l₀)/l₀
-wydłużenie liniowe: s=1+e
-wydłużenie kwadratowe: λ=s

2

= (1 + e )

2

-eliptycznośd: R= S₁/S₂

odkształcenie ścięciowe
γ=tgΨ γ=2ctg2α’

5. obraz fałdów ze zginania na stereogramie
6. sposoby określenia zwrotu młodnienia sfałdowanych warst paleontologicznie niemych

-gradacja ziaren – w normalnym położeniu ziarna większe koncentrują się przy spągu warstwy,
natomiast najdrobniejsze przy stropie

-struktury geofekalne – np. występowanie hieroglifów na spągu warstwy

-pęcherzyki gazów – znajdują się w stropie warstwy; powstają w czasie stygnięcia mas; zazwyczaj są
to konkrecje

-fałdy pasożytnicze – dzięki nim możemy odróżnid skrzydło normalne od odwróconego. W przypadku
skrzydła normalnego fałdy te mają kształt litery Z, natomiast w skrzydle odwróconym mają kształt
litery S

-kąt zapadania kliważu – jeżeli kąt zapada stromiej niż warstwowanie jest to skrzydło normalne,
natomiast jeżeli kliważ zapada bardziej łagodnie niż warstwowanie, jest to skrzydło odwrócone fałdu

7. mechanizm powstawania fałdów

-fałdowanie ze zginaina – odkształcenie spręzysto-lepkie; przemieszczenia masy skalnej dokonuje się
wzdłuż powierzchni międzyławicowych. Towarzyszą im powstawanie uskoków lub spękao

-fałdowanie ze ścinania - powstanie polega na tym, że przemieszczenia mas skalnych dokonują się
wzdłuż gęstych powierzchni nieciągłości przecinających uławicenie i mniej więcej równoległych do
powierzchni osiowych fałdu

-fałdoawnie z płynięcia – płynięcie lepkoplastyczne; występuje w większym lub mniejszym stopniu w
każdym procesie fałdowym; prowadzi do zmian miąższości ławic

Przyczyny fałdowania:

-proste ściskanie

-para sił w płaszczyźnie pionowej

-para sił w płaszczyźnie poziomej

-ruchy pionowe i strome

8. Cechy uskoku synsedementacyjnego

Jest to uskok który powstał równocześnie z sedymentacją osadu przez co następuje wygięcie warstw
po jednej stronie (pogrubienie warstwy w obniżeniu przesz ciężar nadkładu)

9. II typ interferencji fałdów

Jest to nałożenie się ruchów fałdowych. Powstają wówczas następujące struktury:

- kopułowa – interferencja fałdów o prostopadłych do siebie osiach fałdów

-grzybowa – interferencja fałdów o prostopadłych powierzchniach osiowych

-zygzakowata – fałdy leżące osie równoległe taki sam przy nałożeniu się fałdów

def 2 Struktury powstające w wyniku interferencji fałdów

-ineterferencja fałdów – jest to nałożenie się ruchów fałdowych. Występuje wielokrotna deformacja i
powstają

wówczas następujące struktury:

-kopułowa – interferencja fałdów o prostopadłych do siebie osiach fałdów

-grzybowa

-zygzakowata – interferencja fałdów, w których ośrodki biegną w tym samym kierunku

10. 3 mechanizmy rotacji ziarn

- eliminacja wolnych przestrzeni i deformacja ziaren

- model ziaren kulistych na styku ziaren łączą się ziarna ze sobą

- początek spękao – ziarna pękają