P

OLITECHNIKA

K

OSZALIŃSKA

W

YDZIAŁ

I

NŻYNIERII

L

ĄDOWEJ

,

Ś

RODOWISKA I

G

EODEZJI

K

ATEDRA

G

EOINFORMATYKI

F

OTOGRAMETRIA I

T

ELEDETEKCJA

2

D

WICZENIE LABORATORYJNE

2

N

UMERYCZNY

M

ODEL

T

ERENU

K

OSZALIN

2

Cel ćwiczenia

1. Wykorzystując pomiar stereoskopowy należy wykonad numeryczny model terenu dla

obszaru:

 niezurbanizowanego
 zurbanizowanego

Obszar pomiarów zostanie zdefiniowany przez prowadzącego zajęcia.

Dane do ćwiczenia

 Modele stereoskopowe z dwiczenia laboratoryjnego 1 (Opracowanie

stereogramu w programie Dephos)

 NMT z danych ISOK

Wykonanie ćwiczenia

Wygenerowanie regularnej siatki kwadratów

1. Wczytanie projektu do Mapper Stereo.

2. Ustawienie niezbędnych narzędzi potrzebnych do wykonania zadania.

W menu głównym Customize -> Toolbars należy zaznaczyd:

Rys. 1. Okno ustawiania narzędzi

3

3. Zmiana parametrów obiektów graficznych

 Color
 Weight
Parametry należy ustawid według własnych upodobao.

Rys. 2. Określenie aktywnych parametrów obiektów graficznych

4. Wygenerowanie siatki kwadratów za pomocą paska narzędzi DTM

Rys. 3. Pasek narzędzi NMT

Do wygenerowania siatki należy użyd przycisku DEFINE GRID.

Rys. 4. Wygenerowanie NMT w postaci modelu regularnego

Po pojawieniu się tabelki, która pozwala zdefiniowad model regularny o zadanych

parametrach. W jednym modelu stereoskopowym można zdefiniowad dowolną ilośd siatek.

4

Rys. 5. Definicja danych logicznych i obszaru modelowania

Col spacing – rozmiar boku siatki po osi X w metrach (fx).

Row spacing - rozmiar boku siatki po osi Y w metrach (fy). Dla siatki kwadratów fx=fy.

Rect - Siatka punktów będzie wstawiona po wskazaniu narożników prostokąta.

Shape - Siatka zostanie wstawiona w postaci wielokąta.

By elements - Najpierw należy wskazad zamknięte wielolinie, wewnątrz których mają się

znaleźd punkty siatki i zatwierdzid poprzez DATAPOINT (rys 4.1). Dla obszarów

wyłączonych z opracowania NMT należy wskazad zamknięte wielolinie, w których nie

będą się znajdowad punkty siatki i zatwierdzid przez DATAPOINT.

W zadaniu należy zaznaczyd za pomocą funkcji RECT obszar wskazany przez

prowadzącego zajęcia.

Rys. 6. NMT w postaci modelu regularnego

.

5

Pomiar punktów bazowych NMT (model regularny)

Obsługa manipulatora DEPHOS

Rys. 7. Manipulator DEPHOS

Do pomiaru stereoskopowego punktów używamy manipulatora. Metalowym

pokrętłem ustawiamy znaczek pomiarowy (czerwony punkt) na powierzchni terenu. Do

zatwierdzania i rezygnacji używamy przycisków: 4 – zatwierdzanie (DATAPOINT) i 3 –

rezygnacja (RESET)



Dla stereoskopowego pomiaru wysokości punktów bazowych NMT należy wybrad

przycisk GRIDCOLLECT.

Rys. 8. Pasek narzędzi NMT

Funkcja w pierwszej kolejności pyta o siatkę grid, która ma zostad pomierzona. Jeżeli

dialog Select grid jest pusty to oznacza że należy zdefiniowad siatkę. Siatkę do edycji wybiera

się poprzez dwukrotne kliknięcie jej na liście.

Rys. 9. Dialog wyboru NMT do pomiaru



Pomiar stereoskopowy punktów bazowych NMT z uwzględnieniem kryteriów

„przeskakiwania" po punktach.

6

Rys. 10. Okno wyboru trybu pomiaru

R - jest to promieo swobody, który ustawiamy na „0”.

Edited - Uwzględniane są punkty już pomierzone.

Skipped - Uwzględniane są punkty opuszczone w trakcie pomiaru.

Not edited - Uwzględniane są punkty jeszcze nie pomierzone.

Jeżeli pomiar punktów wykonywany jest po raz pierwszy to zaznaczyd tylko Not edited

i nacisnąd klawisz Find first. Program ustawi kursor i ekran na pierwszym punkcie i umożliwi

jego przesuwanie. W tym momencie można wskazad nowe położenie punktu naciskając

DATAPOINT lub punkt opuścid za pomocą RESET.

Przycisku RESET używamy w przypadku braku możliwości określenia poprawnej wysokości

terenowej punktu.

UWAGA!!! W przypadku gdy punkt siatki leży na budynku, drzewie itp. należy ustawid

jego położenie wysokościowe na podstawie najbliższego punktu na powierzchni

topograficznej.

Po zakooczeniu pomiarów zapisad NMT w pliku w formacie .det i wyeksportowad do

formatu dxf.

Powtórny pomiar wysokości (jeżeli jest taka potrzeba)

Powtórny pomiar wysokości dowolnego punktu bazowego NMT można przeprowadzid

według następujących czynności:

 przy pomocy narzędzia 'Select' wybierad punkt do edycji

7

Rys. 11. Pasek narzędzi Attributes

 po wskazaniu punktu należy wybrad narzędzie 'Verically move element'

Rys. 12. Pasek narzędzi 'Verically move element'

 wykonujemy pomiar stereoskopowy,

 po ustawieniu poprawnej wysokości znaczka pomiarowego należy ją zatwierdzid

klawiszem nr 4 manipulatora.

Po wykonaniu korekty pomiaru wysokości punktów wykonuje się powtórną analizę ich

położenia na powierzchni topograficznej.

Opracowanie sprawozdania

Sprawozdanie należy wykonad w formie elektronicznej (pdf)

FiT2_2015_s_numer ćwiczenia_Nazwisko_Imię.pdf

Przykład: FiT2_2015_s_1_Kowalski_Jan.pdf

1. Częśd teoretyczna- wyjaśnienie pojęd:

 Numeryczny model terenu (NMT)

 Numeryczny model pokrycia terenu (NMPT)

 Znormalizowany numeryczny model pokrycia terenu (zNMPT)

 GRID, TIN

2. Częśd praktyczna:

 Zrzuty ekranowe z opisem przebiegu dwiczenia

 Analiza porównawcza dla modelu na obszarze zurbanizowanym z NMT z danych

ISOK