Copyrights © by doinvest partners

!"czenie i przekszta#cenie spó#ek. Analiza

Opracowano na podstawie Kodeksu spó!ek handlowych

Wersja Luty 2004

doinvest partners broker inwestycyjny

Bydgoszcz, ul. Fordo

!ska 393, tel.: [phone], fax: [phone]

e-mail:

[e-mail]

Internet:

www.doinvest.com

1

Copyrights © by doinvest partners

!"czenie spó ek

#

W ramach procedury !"czenia si# spó!ek kapita!owych mo$na wyró$ni% nast#puj"ce

etapy:

1) czynno&ci przygotowawcze,

2) podj#cie uchwa!y przez wspólników !"cz"cych si# spó!ek,

3) zarejestrowanie i og!oszenie po!"czenia.

Czynno&ci przygotowawcze s" podejmowane przez zarz"dy zainteresowanych

spó!ek. Nale$y tu opracowa% przede wszystkim, uzgadniany w formie pisemnej,

plan po!"czenia (art. 498, 499 § 1 ksh).

Plan po!"czenia powinien okre&la% m.in.:

1) dane dotycz"ce !"cz"cych si# spó!ek (typ, firma, siedziba)

2) sposób !"czenia

3) w przypadku !"czenia poprzez zawi"zanie nowej spó!ki – równie$ jej firm#,

typ i siedzib#

4) stosunek wymiany udzia!ów lub akcji spó!ki przejmowanej (!"cz"cej si#) na

udzia!y lub akcje spó!ki przejmuj"cej (nowo zawi"zanej)

Przy okre&laniu tego stosunku nale$y uwzgl#dni% – co do zasady – warto&%

bilansow" udzia!ów (akcji). W przypadku braku mo$liwo&ci przyznania

poszczególnym wspólnikom spó!ki przejmowanej (!"cz"cej si#) takiej ilo&ci

udzia!ów lub akcji, których warto&% bilansowa by!aby równa warto&ci bilansowej

udzia!ów w spó!ce dotychczasowej, mo$liwe jest ustalenie dop!at w gotówce, w

granicach okre&lonych art. 492 § 2 i 3 ksh. Ponadto konieczne jest wskazanie

szczegó!owych uprawnie' przys!uguj"cych wspólnikom !"cz"cych si# spó!ek lub

innym osobom (np. za!o$ycielom, obligatariuszom) i zapewnienie im uzyskania w

rezultacie po!"czenia praw co najmniej równowa$nych (art. 499 § 1 pkt 5, art. 511

ksh).

Do planu po!"czenia do!"cza si# projekty uchwa! w sprawie po!"czenia, umowy

(statutu) spó!ki nowo zawi"zanej albo zmiany umowy (statutu) spó!ki przejmuj"cej

oraz informacje o warto&ci maj"tku i stanie ksi#gowym spó!ki (art. 499 § 2 ksh).

W dalszej kolejno&ci nast#puje:

1) zg!oszenie planu po!"czenia do s"du rejestrowego i jego og!oszenie (art.

500 ksh)

2) sporz"dzenie przez zarz"dy !"cz"cych si# spó!ek szczegó!owych

sprawozda' uzasadniaj"cych po!"czenie i przyj#te zasady jego

przeprowadzenia (art. 501 ksh)

3) badanie planu po!"czenia przez bieg!ych rewidentów (art. 502 i 503 ksh)

doinvest partners broker inwestycyjny

Bydgoszcz, ul. Fordo

!ska 393, tel.: [phone], fax: [phone]

e-mail:

[e-mail]

Internet:

www.doinvest.com

2

Copyrights © by doinvest partners

4) zawiadomienie wspólników lub akcjonariuszy o zamiarze po!"czenia (art.

504 ksh)

5) podj#cie uchwa! zgromadze' wspólników (WZA) poszczególnych spó!ek.

Warunkiem skuteczno&ci uchwa!y, która pod rygorem niewa$no&ci powinna zosta%

zaprotoko!owana przez notariusza, jest uzyskanie ¾ g!osów, przy 50% kworum.

Je$eli w spó!ce akcyjnej wyst#puj" ró$ne rodzaje akcji, stosuje si# zasady

g!osowania kurialnego (oddzielnie w ka$dej grupie akcji).

(agodniejsze wymogi ustawodawca stawia spó!ce publicznej, w której warunkiem

skuteczno&ci uchwa!y o po!"czeniu jest jedynie uzyskanie wi#kszo&ci 2/3 g!osów

(art. 506 ksh).

Po zg!oszeniu przez zarz"d faktu podj#cia uchwa!y o !"czeniu si# z inn" spó!k", s"d

rejestrowy wpisuje stosown" wzmiank#. Nast#pnie – zgodnie z przedstawion"

powy$ej kolejno&ci" – nast#puje wpis spó!ki nowo zawi"zanej (zmiany statutu

spó!ki przejmuj"cej) i wykre&lenie pozosta!ych spó!ek, które bra!y udzia! w

!"czeniu.

Powy$szy tryb !"czenia si# spó!ek kapita!owych mo$na okre&li% jak zwyk#y

(pe#ny). Jednocze&nie dopuszczalny jest tryb uproszczony, w którym w pewnych

sytuacjach mo$liwe jest pomini#cie niektórych etapów tej procedury. Dopuszczalne

s" 3 tryby uproszczone:

1) je$eli spó!ka przejmuj"ca ma udzia!y lub akcje w!asne albo udzia!y lub

akcje spó!ki przejmowanej po!"czenie przez przej#cie mo$e nast"pi% bez

podwy$szania kapita!u zak!adowego (art. 515 ksh)

2) je$eli spó!ka przejmuj"ca dysponuje co najmniej 90% pakietem udzia!ów

lub akcji spó!ki przejmowanej, albo jest jej jedynym udzia!owcem lub

akcjonariuszem po!"czenie przez przej#cie nie wymaga podejmowania

stosownej uchwa!y, nie jest równie$ konieczne sporz"dzanie sprawozda'

za!o$ycieli i opinii bieg!ych rewidentów; wspólnicy lub akcjonariusze

mniejszo&ciowi w spó!ce przejmowanej mog" jednak $"da% podj#cia

uchwa!y lub wykupienia ich udzia!ów lub akcji (art. 516 § 1-6 ksh)

3) je$eli !"cz" si# spó!ki z o.o., licz"ce w sumie nie wi#cej ni$ 10 wspólników,

b#d"cych osobami fizycznymi, mo$na zaniecha% sporz"dzania sprawozda'

zarz"dów i badania przez bieg!ych (art. 516 § 7 ksh)

doinvest partners broker inwestycyjny

Bydgoszcz, ul. Fordo

!ska 393, tel.: [phone], fax: [phone]

e-mail:

[e-mail]

Internet:

www.doinvest.com

3

Copyrights © by doinvest partners

!"czenie si$ z udzia em spó ek osobowych

#

#

Przy regulacji prawnej problematyki !"czenia si# z udzia!em spó!ek osobowych

ustawodawca w szerokim zakresie odsy!a do przepisów rozdzia!u 2 dzia!u I tytu!u

IV ksh. Podobnie jak w przypadku !"czenia si# spó!ek kapita!owych pierwszym

etapem jest sporz"dzenie planu po!"czenia – za wyj"tkiem sytuacji, w której !"cz"

si# wy!"cznie spó!ki osobowe (art. 517 § 2 ksh).

Ustawa ogranicza obowi"zek poddania planu opinii bieg!ego rewidenta do trzech

sytuacji:

1) je$eli spó!k" przejmuj"c" albo nowo zawi"zan" jest spó!ka akcyjna

2) je$eli w !"czeniu uczestniczy spó!ka komandytowo-akcyjna

3) je$eli za$"da tego na pi&mie cho%by jeden ze wspólników (art. 520 ksh)

W autonomiczny sposób uregulowano zasady podejmowania decyzji o po!"czeniu

przez spó!ki osobowe. W spó!ce jawnej i partnerskiej konieczna jest – jak nale$y

przyj"% – jednomy&lno&% wszystkich wspólników. Natomiast w spó!ce

komandytowej lub komandytowo-akcyjnej wymagana jest zgoda wszystkich

komplementariuszy oraz komandytariuszy, których sumy komandytowe stanowi"

co najmniej ¾ ogólnej wielko&ci wszystkich sum komandytowych albo te$

akcjonariuszy, przedstawiaj"cych co najmniej ¾ kapita!u zak!adowego (art. 522

ksh).

Je$eli ze spó!k" osobow" !"czy si# spó!ka kapita!owa, warunki skuteczno&ci

uchwa!y w sprawie s" analogiczne jak sformu!owane powy$ej, tj. co do zasady

konieczno&% uzyskania ¾ g!osów przy obecno&ci wspólników lub akcjonariuszy

reprezentuj"cych co najmniej po!ow# kapita!u zak!adowego.

Zarówno uchwa!a wspólników spó!ki kapita!owej jak i osobowej powinna by%

zaprotoko!owana przez notariusza.

Pomimo po!"czenia utrzymana zostaje solidarna i subsydiarna odpowiedzialno&%

wspólników !"cz"cej si# spó!ki osobowej wobec wierzycieli, których wierzytelno&ci

powsta!y przed dniem po!"czenia (art. 525 ksh).

doinvest partners broker inwestycyjny

Bydgoszcz, ul. Fordo

!ska 393, tel.: [phone], fax: [phone]

e-mail:

[e-mail]

Internet:

www.doinvest.com

4

Copyrights © by doinvest partners

Przekszta cenie spó ek

#

#

Dopuszczalne jest dokonywanie przekszta!ce' spó!ek handlowych we wszelkich

mo$liwych kierunkach, tj. spó!ki osobowej w kapita!ow", spó!ki kapita!owej w

osobow", spó!ki kapita!owej w inn" spó!k# kapita!ow" lub osobowej w inn"

osobow".

Ponadto kodeks przewiduje przekszta!cenie spó!ki cywilnej w dowoln" spó!k#

handlow", zezwalaj"c na odpowiednie stosowanie przepisów o przekszta!ceniu

spó!ki jawnej w inn" spó!k# handlow".

Nowa ustawa okre&la wyra)nie dzie% przekszta#cenia jako dzie' wpisu do

rejestru spó!ki przekszta!conej. Z tym momentem spó!ka przekszta!cana staje si#

spó!k" przekszta!con". Jednocze&nie s"d rejestrowy z urz#du wykre&la z rejestru

spó!k# przekszta!can" (art. 552). Wyra)nie akcentuje si#, powszechnie

przyjmowan" w pi&miennictwie i judykaturze, zasad# kontynuacji mi#dzy spó!k"

przekszta!can" a przekszta!con" (art. 553).

Spó!ce przekszta!conej przys!uguj" wszystkie prawa i obowi"zki spó!ki

przekszta!canej, a wspólnicy spó!ki przekszta!conej uczestnicz"cy w przekszta!ceniu

staje si# z dniem przekszta!cenia wspólnikami spó!ki przekszta!conej.

Kolejne czynno&ci wymagane do przekszta!cenia spó!ki wskazuje art. 556 ksh. S"

to:

1) sporz"dzenie planu przekszta!cenia i wymaganych za!"czników,

2) podj#cie uchwa!y o przekszta!ceniu,

3) powo!anie cz!onków organów spó!ki przekszta!conej lub wskazanie osób

uprawnionych do prowadzenia spraw i reprezentacji spó!ki,

4) zawarcie umowy albo podpisanie statutu spó!ki przekszta!conej,

5) zarejestrowanie przekszta!cenia (dokonanie wpisu spó!ki przekszta!conej i

wykre&lenie spó!ki zarejestrowanej).

Plan przekszta#cenia powinien zosta% sporz"dzony na pi&mie pod rygorem

niewa$no&ci, a je$eli spó!k" przekszta!can" jest spó!ka jednoosobowa – w formie

aktu notarialnego (art. 557 ksh).

Plan okre&la wy!"cznie warto&% bilansow" maj"tku spó!ki oraz warto&% udzia!ów

albo akcji wspólników. St"d te$ ustawa wymaga do!"czenia projektu uchwa!y w

doinvest partners broker inwestycyjny

Bydgoszcz, ul. Fordo

!ska 393, tel.: [phone], fax: [phone]

e-mail:

[e-mail]

Internet:

www.doinvest.com

5

Copyrights © by doinvest partners

sprawie przekszta!cenia, projektu umowy spó!ki (statutu) spó!ki przekszta!conej,

wyceny sk!adników maj"tku spó!ki przekszta!canej oraz sprawozdania finansowego

dla celów przekszta!cenia (art. 558 ksh). Plan przekszta!cenia powinien zosta%

poddany badaniu co do jego poprawno&ci i rzetelno&ci przez bieg!ego rewidenta

wyznaczonego przez s"d rejestrowy (art. 559 ksh). Przygotowanie planu

przekszta!cenia (a w zwi"zku z tym i opinia bieg!ego rewidenta) nie jest konieczne

w przypadku, gdy spó!k" przekszta!can" jest spó!ka jawna lub partnerska, w której

wszyscy wspólnicy prowadzili sprawy spó!ki (art. 572, 582 ksh).

Tre&% uchwa!y o przekszta!ceniu okre&la art. 563 ksh. Jednocze&nie przepisy

kodeksu ró$nicuj" przes!anki skuteczno&ci uchwa!y o przekszta!ceniu w zale$no&ci

od typu spó!ki przekszta!canej i przekszta!conej.

Przy przekszta!ceniu spó!ki osobowej w inn" spó!k# osobow" a tak$e w spó!k#

kapita!ow" konieczna jest jednomy&lno&% wszystkich wspólników. Wyj"tek

dotyczy przekszta#cenia w spó#k$ kapita#ow" spó#ki komandytowej lub

komandytowo-akcyjnej.

Jednomy&lno&' wspólników odpowiadaj"cych w sposób ograniczony

ustawa zast$puje wymogiem wyra(enia zgody przez komandytariuszy

lub

akcjonariuszy

reprezentuj"cych

odpowiednio

2/3

sumy

komandytowej (a raczej ogólnej wielko&ci sum komandytowych) b"d)

tak" sam" cz$&' kapita#u zak#adowego (art. 571, 581 ksh).

W przypadku przekszta!ceniu spó!ki kapita!owej w spó!k# osobow" konieczne jest

uzyskanie zgody wspólników reprezentuj"cych 2/3 ca!ego (a nie tylko

reprezentowanego na zgromadzeniu) kapita!u zak!adowego.

Je$eli spó!k" przekszta!con" ma by% spó!ka komandytowa lub komandytowo-

akcyjna, dodatkowym warunkiem jest wyra$ona w formie pisemnej pod rygorem

niewa$no&ci zgoda osób, które maj" uzyska% status komplementariuszy (art. 575 i

576 ksh).

Z kolei przekszta!cenie spó!ki kapita!owej w inn" spó!k# kapita!ow" wymaga

uzyskania wi#kszo&ci ¾ g!osów, przy co najmniej 50% kworum.

Ponadto spó!ka przekszta!cana powinna posiada% zatwierdzone sprawozdania

finansowe za co najmniej 2 ostatnie lata obrotowe (o ile nie prowadzi dzia!alno&ci

doinvest partners broker inwestycyjny

Bydgoszcz, ul. Fordo

!ska 393, tel.: [phone], fax: [phone]

e-mail:

[e-mail]

Internet:

www.doinvest.com

6

Copyrights © by doinvest partners

przez okres krótszy) i pokryty w ca!o&ci kapita! zak!adowy. Wysoko&% kapita!u

zak!adowego spó!ki przekszta!conej nie mo$e by% mniejsza ni$ wysoko&% kapita!u

zak!adowego spó!ki przekszta!canej (art. 577 ksh). Wspólnicy przyst#puj"cy do

spó!ki powinni z!o$y% stosowne o&wiadczenie, w formie pisemnej pod rygorem

niewa$no&ci, w ci"gu jednego miesi"ca do dnia powzi#cia uchwa!y o

przekszta!ceniu.

Wspólnikom, którzy nie przyst#puj" do spó!ki przekszta!conej, przys!uguje

roszczenie o wyp!at# kwoty odpowiadaj"cej warto&ci bilansowej ich udzia!ów lub

akcji. Jednak zgodnie z art. 563 pkt 3 ksh, ogólna wysoko&% kwoty przeznaczonej

na wyp!aty dla wspólników, którzy nie przyst#puj" do spó!ki nie mo$e przekracza%

10% warto&ci bilansowej maj"tku spó!ki.

Wspólnik, który nie przyst#puje do spó!ki mo$e równie$ zg!osi% – najpó)niej w dniu

podj#cia uchwa!y o przekszta!ceniu – $"danie ponownej wyceny udzia!ów.

Podobnie jak w przypadku innych przekszta!ce' strukturalnych (!"czenie, podzia!)

ustawodawca ogranicza w niezb#dnym zakresie mo$liwo&% wniesienia powództwa o

uchylenie lub stwierdzenie niewa$no&ci uchwa!y (art. 567 ksh).

Procedur# przekszta!cenia ko'czy wpis do rejestru, dokonywany na wniosek

wszystkich cz!onków zarz"du spó!ki przekszta!conej albo wspólników maj"cych

prawo reprezentacji (art. 570 ksh).

doinvest partners broker inwestycyjny

Bydgoszcz, ul. Fordo

!ska 393, tel.: [phone], fax: [phone]

e-mail:

[e-mail]

Internet:

www.doinvest.com

7