Charakterystyki klimatologiczne wiatru

Agnieszka Krzyżewska, Mateusz Dobek. Zakład Meteorologii i Klimatologii UMCS

1

Charakterystyki klimatologiczne wiatru

Wiatr – to ruch powietrza o przeważającej składowej poziomej względem powierzchni

Ziemi. Określa się kierunek (skąd wieje wiatr) i prędkość wiatru.

Kierunek wiatru wyznacza się według 16-sto stopniowej skali: w stopniach miary kątowej

lub rumbach (dzieli się koło na 16 lub 8 równych części).

Charakterystyki klimatologiczne wiatru

Agnieszka Krzyżewska, Mateusz Dobek. Zakład Meteorologii i Klimatologii UMCS

2

Prędkość wiatru podaje się zwykle w m/s, ale również w km/h (1m/s = 3,6km/h) w milach

morskich na godzinę, czyli w węzłach (1 węzeł = 0,5m/s).

Pomiary i charakterystyki klimatologiczne

Pomiaru kierunku i prędkości wiatru dokonuje się na stacjach klimatologicznych o godz.

07/08, 13/14 i 19/20.

Średnią prędkość wiatru liczy się ze wzoru:

3

20

/

19

14

/

13

08

/

07

_

v

v

v

v

Pomiaru dokonuje się na standardowej wysokości 10 m nad powierzchnią gruntu i jest to

pomiar prędkości chwilowej i średniej, zaś czas pomiaru trwa 2 minuty (wiatromierzem

Wilda) lub 10 min (anemotachometrem).

Do miesięcznego wykazu przepisuje się wyniki pomiarów kierunku i prędkości wiatru,

następnie oblicza się sumy dekadowe i miesięczne prędkości wiatru z tych terminów oraz

terminowe średnie miesięczne (dzieląc sumę prędkości przez liczbę obserwacji w danym

miesiącu; zaś średnia miesięczna prędkość wiatru jest średnią z wartości terminowych.

Oprócz tego sporządza się rozkład wiatrów, w którym z 16 kierunków przechodzi się na 8

głównych w taki sposób, że przypadek kierunku trzyliterowego rozdziela się na dwa sąsiednie

przypisując każdemu z nich po 0,5 przypadku wystąpienia, natomiast prędkość wiatru

również rozdziela się na pół. Przypadki cisz również wlicza się do sum i średnich prędkości

wiatru.

Przy opracowaniach prędkości wiatru zlicza się liczbę obserwacji z ciszą i z wiatrem w

różnych przedziałach prędkości (klasyfikacja Bartnickiego lub Parczewskiego), gdzie przy

przechodzeniu z róży wiatrów 16-kierunkowej na 8-kierunkową nie dzieli się prędkości

wiatru na pół, lecz wlicza do odpowiedniego przedziału wiatrów

Charakterystyki klimatologiczne wiatru

Agnieszka Krzyżewska, Mateusz Dobek. Zakład Meteorologii i Klimatologii UMCS

3

Rycina 2. Róża wiatrów - przykład (źródło: http://www.klimat.bgio.univ.gda.pl/)

.

Klasyfikacje i skale prędkości wiatru

Klasyfikacja Bartnickiego (przedziały zmienności wiatru):

- cisze

0 m/s

- bardzo słabe wiatry

0 – 2 m/s

- wiatry słabe

2 – 5 m/s

- wiatry umiarkowane

5 – 10 m/s

- wiatry silne

10 – 15 m/s

- wiatry bardzo silne

> 15 m/s

Klasyfikacja Parczewskiego (progi turbulencyjności wiatru):

Charakterystyki klimatologiczne wiatru

Agnieszka Krzyżewska, Mateusz Dobek. Zakład Meteorologii i Klimatologii UMCS

4

- brak turbulencji

0 m/s

- turbulencja słaba

0 – 4 m/s

- turbulencja umiarkowana 4 – 10 m/s

- turbulencja silna

10 – 20 m/s

- turbulencja bardzo silna

> 20 m/s

Tabela 1. Skala Beauforta

Nazwa wiatru

Prędkość wiatru

Objawy na

[m/s]

[węzły]

wodzie

lądzie

0

Cisza, flauta (ang. Calm)

0,2

0,5

tafla lustrzana

bezruch

powietrza

1

Powiew (ang. Light Air)

1,5

3

niewielkie zmarszczki,

łuski

dym unosi się

pionowo

2

Słaby (ang. Light Breeze)

3,3

6

drobna, krótka fala o
szklistych grzbietach

odczuwalny

powiew

3

Łagodny

5,4

10

drobna, krótka fala o
szklistych grzbietach

poruszanie się

liści

4

Umiarkowany (ang. Moderate

Breeze)

7,9

15

na grzbietach fal

piana

poruszanie się

gałązek

5

Świeży (ang. Fresh Breeze)

10,7

21

gęste białe grzebienie

na falach

poruszanie się

większych

gałęzi

6

Silny (ang. Strong Breeze)

13,8

27

grzywacze

poruszanie się
grubych gałęzi

7

Bardzo silny (ang. Near Gale)

17,1

33

równoległe pasma

piany

poruszanie się

cienkich pni

8

Sztorm (ang. Gale)

20,7

40

wysokie, długie fale

uginianie się

pni

9

Silny sztorm (ang. Strong Gale)

24,4

47

gęstsze wysokie fale

unoszenie

drobnych

przedmiotów

10

B.silny sztorm (ang. Storm)

28,4

55

morze białe od piany,

fale przewalają się

wiatr łamie

gałęzie

11

Gwałtowny sztorm (ang.

Hurricane)

32,6

63

wiatr zrywa

wierzchołki fal, pył

wodny

wiatr łamie
pnie drzew

12

Huragan (ang. Hurricane)

>36,9

>71

kipiel wody

wiatr niszczy

budynki