Podstawowe zabiegi

reanimacyjne

Wskazania do resuscytacji

Podmiotem obowi

ązkowych zabiegów

resuscytacyjnych jest umieraj

ący człowiek

potencjalnie zdolny do

życia u którego proces

rozpocz

ął się od jednego z układów

bezpo

średnio decydujących o życiu

Pojęcia

• Okre

ślenia reanimacja, resuscytacja, ożywianie,

w odniesieniu do nazwy podj

ętych czynności

ratunkowych s

ą synonimami.

• W odniesieniu do skutków czynno

ści ratunkowych:

A) Resuscytacja - przywrócenie za pomoc

ą metod

ratunkowych spontanicznego
kr

ążenia krwi lub krążenia i

oddychania bez powrotu
świadomości.

B) Reanimacja

- przywrócenie kr

ążenia krwi,

oddychania i

świadomości.

Okresy umierania

Umieranie

Zanik

czynno

ści

Życie

Śmierć

kliniczna

Śmierć kory

mózgowej

Pewne oznaki

śmierci

Czas

Kliniczne

objawy

śmierci

Śmierć

osobnicza

Bezpośrednie zagrożenie

życia

•

Brak oddychania przy utrzymanym jeszcze

kr

ążeniu krwi - resuscytacja oddechowa

• Brak zarówno oddychania jak i kr

ążenia krwi

- resuscytacja kr

ążeniowo - oddechowa

Granice reanimacji

Szanse

reanimacji

100 %

50 %

0 %

czas

Okres zaniku

czynno

ści

Okres

śmierci

klinicznej

3 - 4 min

Zatrzymanie krążenia

Definicja:

Nag

łe ustanie czynności układu krążenia–

ustanie ruchu krwi w

łożysku naczyniowym. Prowadzi

ono do

śmierci klinicznej z następowym zatrzymaniem

oddychania i ustaniem czynno

ści ośrodkowego układu

nerwowego.

Rozpoznanie Z.K.

Podstawowe objawy kliniczne:

• brak t

ętna na dużych tętnicach (szyjne, udowe)

•

utrata przytomno

ści (po ok. 10 -12 sek. od NZK)

•

patologiczny oddech lub bezdech (po ok. 20-60 sek.

od NZK)

Cele c.d.

Optymalny czas podj

ęcia podstawowych

zabiegów resuscytacyjnych:

do 3 - 4 min. od zatrzymania kr

ążenia.

• Przywrócenie brakuj

ących czynności życiowych

• Utrzymanie wystarczaj

ącej wentylacji płuc i krążenia krwi

do czasu wdro

żenia zaawansowanych zabiegów

resuscytacyjnych (ALS)

• Usuni

ęcie przyczyn nagłego zatrzymania krążenia

Wskazania do resuscytacji

Podmiotem obowi

ązkowych zabiegów

resuscytacyjnych jest umieraj

ący człowiek

potencjalnie zdolny do

życia u którego proces

rozpocz

ął się od jednego z układów

bezpo

średnio decydujących o życiu

Cele

• Zapobieganie niewydolno

ści lub zatrzymaniu oddechu

i kr

ążenia (w okresie zaniku czynności).

• Zast

ąpienie krążenia i oddychania (w okresie śmierci

klinicznej) - utrzymywanie odpowiedniej wentylacji

i kr

ążenia krwi, dopóki nie będą dostępne środki

pozwalaj

ące usunąć przyczynę zatrzymania oddechu

i/lub kr

ążenia.

Efekty zabiegów ożywiania

A. Nie udaje si

ę przywrócić czynności żadnego układu

B. Udaje si

ę przywrócić jedynie czynność układu krążenia

Resuscytacja niskiego szczebla =

śmierć mózgu

C. Udaje si

ę przywrócić czynność układu krążenia i

oddechowego, ale nie powróci

ła czynność OUN

Resuscytacja wy

ższego szczebla

Powodzenie zależy od...

• Stanu zdrowia poszkodowanego i jego potencjalnej

zdolno

ści do życia

• Fizjologicznych uwarunkowa

ń powodzenia zabiegów

reanimacyjnych

• Czasu trwania

śmierci klinicznej

• Kompetencji ratuj

ącego

Podstawowe zabiegi

reanimacyjne

S

ą to czynności mające na celu:

• utrzymanie drożności górnych dróg oddechowych
• zast

ąpienie oddychania

• zast

ąpienie krążenia krwi

bez u

życia jakichkolwiek przyrządów

Podstawowe zabiegi

reanimacyjne

Zakres:

•

Wst

ępna ocena stanu chorego.

•

A

(Airway) - uzyskanie i utrzymywanie

dro

żności dróg oddechowych

•

B

(Breathing) - kontrola oddechu i oddychanie

powietrzem wydechowym
ratownika

•

C

(Circulation) - kontrola t

ętna i masaż pośredni

serca

•

D

(Defibryllation) - defibrylacja AED

ABC

A. Udro

żnienie dróg oddechowych:

• odgi

ęcie głowy ku tyłowi i uniesienie żuchwy

• wysuni

ęcie żuchwy ku przodowi z równoczesnym

jej uniesieniem

B. Wentylacja:

• usta - usta - podstawowa metoda oddychania
• obj

ętość oddechowa ma być taka, aby wyraźnie

by

ło widoczne unoszenie i opadanie klatki

piersiowej

ABC

C.Ocena t

ętna

• “poszukiwanie oznak kr

ążenia”- najwyżej 10 sek

- obserwacja ruchów poszkodowanego
- badanie t

ętna na t. szyjnej

• Cz

ęstość uciskania klatki piersiowej - 100/min

•

Sekwencja wdechów do uci

śnięć

(jeden/dwóch ratowników)

2:15

Podstawowe zabiegi

reanimacyjne

OCENA SKUTECZNO

ŚCI

A. Bezpo

średnia:

•

Ocena ruchomo

ści klatki piersiowej podczas

sztucznej wentylacji

•

Stwierdzenie obecno

ści fali tętna na dużych

t

ętnicach synchronicznie z uciskaniem mostka

A. Po

średnia:

•

Ocena szeroko

ści źrenic i ich reakcji na światło

•

Ocena barwy pow

łok skórnych (ustępowanie sinicy)

•

Podj

ęcie przez serce wydolnej czynności

skurczowej

Zapamiętaj...

• Jeśli jesteś sam, po stwierdzeniu braku oddechu,

udaj si

ę natychmiast po pomoc, po powrocie kontynuuj

zabiegi reanimacyjne

• Je

śli pomocy wymaga dziecko, ofiara urazu,

lub przytopienia, udaj si

ę po pomoc dopiero

po 1 minucie wykonywania zabiegów, po powrocie

kontynuuj je do przyjazdu Pogotowia

•

Wykonuj czynno

ści w sekwencji 2:15 również w 2

ratowników

WYKONYWANIE SAMEGO MASA

ŻU

SERCA JEST LEPSZE NI

Ż

BEZCZYNNE OCZEKIWANIE NA

KARETK

Ę !!!

Algorytm postępowania

PRZYTOMNY

- oce

ń stan

- wezwij pomoc

POOSZUKUJ OZNAK KR

ĄŻENIA

- obecne - kontynuuj sztuczne oddychanie

- brak-wezwij Pogotowie -rozpocznij masa

ż serca

- 2 wdechy, 15 uci

śnięć w tępie ok. 100/min

SPRAWD

Ź ODDECH

- obecny-pozycja na boku*

- brak- 2 wdechy

życia (max.5 prób)

NIEPRZYTOMNY

- wo

łaj o pomoc

UDRO

ŻNIJ DROGI ODDECHOWE

OCENA

ŚWIADOMOŚCI

ZABEZPIECZENIE MIEJSCA ZDARZENIA

* tylko u osób bez podejrzenia urazu kr

ęgosłupa, lub po jego ustabilizowaniu

Post

ę

powanie

w urazach

w opiece

przedszpitalnej

Zanim...

• zapewnij bezpieczeństwo sobie, oraz wszystkim

znajdującym się w strefie wypadku

• nie obawiaj się powtarzać wykonywanych

czynności na głos

• tylko standardowe postępowanie w miejscu

wypadku pozwoli Ci opanować emocje i działać
w pełni profesjonalnie

Postępowanie na miejscu

wypadku

1. Czy potrzebujesz więcej pomocy ?
2. Załóż rękawiczki !
3. Czy miejsce zdarzenia jest bezpieczne ?
4. Całkowita ilość ofiar (triage) ?
5. Jaki był mechanizm urazu ?

Pamiętaj żeby:

• zabezpieczyć lub spowodować zabezpieczenie

miejsca wypadku (np. zamknij ruch)

• ocenić miejsce zdarzenia pod względem

bezpieczeństwa dla zespołu (gaz,paliwo,prąd,inne)

• nie narażać siebie i zespołu (ktoś będzie jeszcze

potrzebował Twojej pomocy)

Postępowanie z ofiarą

wypadku

1. Wrażenie ogólne
2. Ocena świadomości (AVPU)
3. Stabilizacja kręgosłupa
4. Ocena ABC :

• drożności dróg oddechowych (Airway)
• oddechu (Breathing)
• krążenia (Circulation)

5. Decyzja o sposobie badania:

• szybkie badanie urazowe
• badanie miejscowe

Postępowanie z ofiarą

wypadku

A

–

airway - DROŻNOŚĆ DRÓG ODDECHOWYCH

• ustabilizuj kręgosłup szyjny

• oceń świadomość (LOC) wg. skali AVPU

• zapytaj o główną dolegliwość

• wysuń żuchwę (nie odginając głowy)

B – breathing - ODDYCHANIE

• oceń oddech (bezdech,wysiłek oddechowy,duszność)

• oceń częstość, głębokość oddechów

• podaj tlen przez maskę 12-15 l/min.

• wykonaj intubację dotchawiczą jeżeli jest konieczna

Postępowanie z ofiarą

wypadku

C – circulation - KRĄŻENIE

• oceń tętno (jednocześnie na tt. szyjnej i promieniowej)

(obecność, częstość, napięcie, amplituda tętna)

• oceń zabarwienie, wilgotność i temperaturę skóry

• znajdź miejsca krwotoków (

natychmiast zatamuj

)

Postępowanie z ofiarą

wypadku

Szybkie badanie urazowe

GŁOWA

• zbadaj kości czaszki

SZYJA

• obmacaj kręgosłup (TIC)

• oceń położenie tchawicy,

• oceń żyły szyjne

• załóż kołnierz ortopedyczny

KLATKA

PIERSIOWA

• oceń ruchomość ścian kl.p.

• oceń symetryczność ruchów odd.

• zbadaj palpacyjnie kl.p. (TIC)

• znajdź i oceń krwawienia,

rany penetrujące

• oceń oddech, osłuchaj szczyty

i podstawę płuc

• oceń wypuk -

-

je

ś

li szmery odd. s

ą

niesymetryczne

• oceń tony serca

Szybkie badanie urazowe

c.d.

BRZUCH

•zbadaj brzuch (2 x O)

MIEDNICA

• naciśnij na talerze kości biodrowej

w dwóch płaszczyznach

K. DOLNE

• obejrzyj je i zbadaj (TIC, krwotoki!)

K. GÓRNE

• obejrzyj je i zbadaj (TIC, krwotoki!)

Szybkie badanie urazowe

c.d.

PLECY

• w trakcie przekładania na deskę

ortopedyczną; obejrzyj je

i zbadaj (

TIC, odma otwarta,

krwotoki

)

Podejmij decyzję o sposobie

transportu - kwalifikacja

ładuj i jedź

Szybkie badanie urazowe

c.d.

Zapamiętaj...

• badanie może przerwać tylko konieczność wykonywania

zabiegów resuscytacyjnych, oraz zapewnienia drożności

dróg oddechowych

• ocena stanu poszkodowanego oraz szybkie badanie

nie powinno Ci zająć więcej niż

90 sek

.

•

nie przerywaj badania

, usunięcie rozpoznanych stanów

zagrożenia życia oraz innych zabiegów zleć

partnerowi z zespołu