PODSTAWY

PIELĘGNIARSTWA

Wykład I cz II:
Rys historyczny pielęgniarstwa na
ś

wiecie i w Polsce

Ewa Wiśniewska

1

ZOFIA

SZLENKIERÓWNA

(1882-1939r.)

„ polska Florencja

Nightingal”

2

Córka zamożnego przemysłowca i filantropa Karola

Szlenkiera. Rozpoczyna studia na wydziale

lekarskim /Genewa/, później przenosi się do Szkoły

Pielęgniarstwa F. Nightingale w Londynie. Przerywa

naukę z powodu choroby matki. Po odziedziczeniu

majątku buduje Szpital Pediatryczny im. Karola i

Marii na Warszawskiej Woli (najnowocześniejszy w

Europie). Mogły w nim pracować pielęgniarki

świeckie, niezamężne i bezdzietne.

3

4

ZOFIA SZLENKIERÓWNA

5

6

Zmarła w 1939 roku . Jej grobem na

Warszawskich Powązkach zajmuje się Polskie

Towarzystwo Pielęgniarskie

.

7

HANNA CHRZANOWSKA

(1902r.-1973r.)

Absolwentka Warszawskiej

Szkoły Pielęgniarskiej

Redaktorka miesięcznika

Pielęgniarka Polska

Działaczka PSPZ i PTP
Autorka wielu publikacji

8

- absolwentka warszawskiej szkoły pielęgniarstwa /1924r./
- stypendystka Fundacji Rockefellera / 1926r./ Belgia
- współinicjatorka Polskiego Stowarzyszenia Pielęgniarek

Zawodowych, redaktor naczelny „Pielęgniarka Polska”

- w czasie wojny członek Polskiego Komitetu Opiekuńczego

( pomagała osobom wysiedlonym, osieroconym dzieciom)

członek AK

- od 1945r. Pracownik Uniwersyteckiej Szkoły Pielęgniarek

w Krakowie

- autor książki „ Zabiegi pielęgniarskie”„Pielęgniarstwo w

otwartej opiece zdrowotnej”

-

inicjatorka opieki nad chorymi pod patronatem Kościoła

W 1998r. otworzono proces beatyfikacyjny Hanny

Chrzanowskiej

9

Powstanie Polskiego Stowarzyszenia

Pielęgniarek Zawodowych

Powstało w 1925 r. Inicjatorem była Helena

Bridge i Koło Absolwentów Warszawskiej

Szkoły. Celem zrzeszanie absolwentów szkół

pielęgniarskich z całej Polski w celu

podnoszenia poziomu wiedzy.

W lipcu 1925r. Stowarzyszenie zostało przyjęte

do Międzynarodowej Rady Pielęgniarek (ICN).

Funkcjonowało do 1939 roku.

10

Zadania:

- stałe dokształcanie pielęgniarek
- współpraca z innymi organizacjami
społecznymi
- utrzymywanie współpracy między szkołami
- organizowanie zjazdów krajowych
- uczestnictwo w zjazdach
międzynarodowych
- wydanie czasopisma zawodowego

11

„ PIELĘGNIARKA POLSKA”

Wydawanie czasopisma ”Pielęgniarka Polska”

było w latach 1929-39 (wznowienie 1948-
1958r.)

Cel: kształtowanie świadomości zawodowej

pielęgniarek

Decyzja o powołaniu była podjęta na III

zjeździe Polskiego Stowarzyszenia Pielęgniarek

Zawodowych. Pierwszy numer ukazał się 1 lipca

1929 roku ( naczelną redaktorką była Hanna
Chrzanowska)

12

13

REGULACJE PRAWNE

Pierwsze regulacje odnoszące się do zawodu

pielęgniarki znajdowały się w Ustawie

Sanitarnej z 1919 r. Rozporządzenie do tej

ustawy wprowadziła możliwość zdawania

egzaminów państwowych dla osób, które nie

ukończyły szkoły pielęgniarskiej (musiały

mieć 6 klas gimnazjum i wieloletnie

doświadczenie w pracy)

14

Wydano Ustawę o pielęgniarstwie 21 luty 1935r.

/Dz.U.RP, Nr 27,poz.199/

Ustawa regulowała zasady kształcenia, nabywania

uprawnień i wykonywania zawodu ( obowiązki i
uprawnienia) m.in.:

- dla osób które nie ukończyły szkoły pielęgniarskiej

wprowadziła egzaminy pielęgniarskie przy Urzędach
Wojewódzkich (obowiązywały do 1939r.)

- wprowadziła obowiązek rejestracji w urzędzie

wojewódzkim

- zaliczyła zawód do grupy zawodów umysłowych

15

SYMBOLE ZAWODOWE

- czepek pielęgniarski

- mundur pielęgniarski

- hymn pielęgniarski

- lampka oliwna

16

Na

I

krajowym

Zjeździe Pielęgniarek

i Położnych w dniu 12 grudnia 1990r.
Uchwalono

stanowisko

w

sprawie

identyfikatorów zawodowych. Dokument
ten zwalnia z obowiązku noszenia czepka
a zobowiązuje do noszenia identyfikatorów
osobowych.

17

- Wzmianka dotycząca stroju zawarta

była w ustawie z 1935r.

- Zarządzenie MZiOS z dnia 31 marca

1977r. określa strój pielęgniarki: czepek,

sukienka, ubranie dwuczęściowe, fartuch

krzyżowy, fartuch biały, trzewiki

profilaktyczne, półbuty tekstylne,

peleryna sukienna

18

MUNDUR UCZENNIC

SZKÓŁ PIELĘGNIARSKICH

19

Propozycja stroju galowego

20

Stanowisko PTP w sprawie wykorzystywania wizerunku oraz

symboli zawodów pielęgniarki i położnej w mediach

Wyrażamy swoje oburzenie wobec coraz częstszego wykorzystywania

wizerunku pielęgniarki i położnej oraz symboli tych zawodów/munduru i

czepka/w mediach, zwłaszcza do celów reklamowych jednak też nie

związanych z sektorem usług zdrowotnych. Najczęściej są one

przedstawiane w sposób daleki od szacunku dla zawodów o bogatej,

pięknej historii, tradycji, spełniających wielkie zadania społeczne:

ochronę zdrowia i życia człowieka. Uważamy, iż Komisja Etyki mediów

oraz każdy przedsiębiorca powinien wnikliwie analizować

przy­gotowywane do emisji programy celem wyeliminowania obrazów i

treści godzących w naszą godność zawodową.

Tło:Zawód pielęgniarki i położnej są zawodami zaufania publicznego.

Realizowanie czynności zawodo­wych wymaga zaufania i poczucia

bezpieczeństwa ze strony każdego obywatela i pacjenta. Zaburzenie

właściwej relacji pielęgniarka/położna - pacjent może wpłynąć na

zakłócenie współpracy z chorym.

9 maja 2008

21