Szkolenie: Świadectwo Charakterystyki Energetycznej
Budynku

OCENA SYSTEMU OGRZEWANIA I ZAOPATRZENIA
W CIEPŁĄ WODĘ, cz.1
H.Ciuman,A.Specjał

1

OCENA SYSTEMU

OCENA SYSTEMU

OGRZEWANIA I ZAOPATRZENIA

OGRZEWANIA I ZAOPATRZENIA

W CIEP

W CIEP

ŁĄ

ŁĄ

WOD

WOD

Ę

Ę

cz

cz

ęść

ęść

1

1

dr inż. Halina Ciuman

dr inż. Aleksandra Specjał

SZKOLENIE DLA OSÓB UBIEGAJĄCYCH SIĘ

O UPRAWNIENIE DO SPORZĄDZANIA ŚWIADECTW

CHARAKTERYSTYKI ENERGETYCZNEJ BUDYNKÓW

OCENA STANU I SPRAWNO

OCENA STANU I SPRAWNO

Ś

Ś

CI

CI

ELEMENT

ELEMENT

Ó

Ó

W SYSTEMU

W SYSTEMU

GRZEWCZEGO

GRZEWCZEGO

3

NORMY ZWIĄZANE Z TEMATYKĄ

•

PN-EN 15316-1:2007 (ang.)
Instalacje ogrzewcze w budynkach - Metoda obliczania
zapotrzebowania na energię instalacji i sprawności

instalacji
- Część 1: Wymagania ogólne

•

PN-EN 15316-2-1:2007 (ang.)
Instalacje ogrzewcze w budynkach - Metoda obliczania

zapotrzebowania na energię instalacji i sprawności
instalacji
- Część 2-1: Instalacje emisji ciepła

•

PN-EN 15316-2-3:2007 (ang.)
Instalacje ogrzewcze w budynkach - Metoda obliczania
zapotrzebowania na energię instalacji i sprawności

instalacji
- Część 2-3: Instalacje rozprowadzania ciepła

4

CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA WARUNKI

KOMFORTU TERMICZNEGO

•

temperatura powietrza

•

prędkość przepływu powietrza

•

wilgotność względna powietrza

•

promieniowanie cieplne otaczających przegród

• izolacyjność odzieży,

• aktywność fizyczna

PN-EN ISO 7730 Ergonomia środowiska termicznego – Analityczne wyznaczanie i interpretacja

komfortu termicznego z zastosowaniem obliczania wskaźników PMV i PPD oraz kryteriów
lokalnego komfortu termicznego

PN-EN 15251:2007(oryg) Kryteria środowiska wewnętrznego, obejmujące warunki cieplne, jakość

powietrza wewnętrznego, oświetlenie i hałas

Komfort termiczny

Komfort termiczny, zapewniający warunki dobrego samopoczucia, jest to taki
stan otoczenia, w którym równowaga cieplna organizmu ludzkiego
zachowywana jest przy minimalnym obciążeniu układu termoregulacyjnego.

Szkolenie: Świadectwo Charakterystyki Energetycznej
Budynku

OCENA SYSTEMU OGRZEWANIA I ZAOPATRZENIA
W CIEPŁĄ WODĘ, cz.1
H.Ciuman,A.Specjał

2

5

Wymagania stawiane instalacji c.o.

a. powinna zapewnić dotrzymanie, określonej w przepisach temperatury

w ogrzewanych pomieszczeniach,

b. powinna być wyposażona w

centralny system automatycznej

regulacji, dostosowujący ilość dostarczanego do budynku ciepła do
zmieniającej się temperatury zewnętrznej,

c. powinna być wyposażona w sprawne

regulatory grzejnikowe,

umożliwiające użytkownikowi obniżenie temperatury w ogrzewanym
pomieszczeniu, co najwyżej do poziomu określonej przepisami
temperatury minimalnej.

d. powinna być

zrównoważona cieplnie i hydraulicznie,

e. powinna mieć

sprawny system odpowietrzania, który nie umożliwia

krążenia wody przez przewody odpowietrzające,

6

f. instalacja powinna być

drożna, a przekrój przewodów i kanałów w

grzejnikach nie powinien być zmniejszony przez osady i produkty
korozji,

g. instalacja powinna być

szczelna, woda w instalacji nie powinna być

wymieniana, a uzupełnienia nie powinny przekraczać wartości
podawanych w wytycznych eksploatacyjnych,

h. woda służąca do napełniania instalacji i uzupełniania ubytków, nie

może

oddziaływać korozyjnie na materiały, z których zbudowana

jest instalacja; jeśli warunku tego nie można spełnić, należy stosować
inhibitory korozji,

i. w celu spełnienia wymagań podanych w punktach g) i h), instalacja

powinna być wyposażona w urządzenia do

gromadzenia wody

instalacyjnej, na wypadek konieczności opróżnienia części zładu, a
także w urządzenia do dozowania inhibitorów korozji,

j. Izolacja cieplna tej części rurociągów instalacji, która tego wymaga,

powinna być zaprojektowana i wykonana zgodnie z wymaganiami
przepisów, a stan tej izolacji w warunkach eksploatacji, powinien
zapewnić przewidzianą w projekcie skuteczność.

Wymagania stawiane instalacji c.o.

(c.d.)

7

RODZAJE SYSTEMÓW OGRZEWANIA

Ogrzewania

Centralne

Miejscowe

E

p

E

p

Wymagania jakie powinny spełniać instalacje ogrzewania

Rozporządzenie w sprawie warunków technicznych jakim

powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie

Dz.U. 75/2002, poz.690 – dział IV, rozdz. 4

Dz.U. 201/2008 poz. 1240 (nowelizacja)

8

OGRZEWANIA MIEJSCOWE

•

Grzejnictwo elektryczne

•

Grzejniki konwektorowe

• Konwekcja naturalna

•

Grzejniki olejowe

•

Grzałki ceramiczne, chromoniklowe i szklane

•

Taśmy i druty grzejne w stropach i ścianach (grzejniki
konwekcyjno – radiacyjne)

• Konwekcja wymuszona (termowentylatory)

•

Promienniki podczerwieni (wysokotemperaturowe)

•

Piece akumulacyjne

•

Piece i kominki na opał stały (węgiel, koks, drewno)

•

Grzejniki gazowe

•

Grzejniki konwektorowe

•

Promienniki podczerwieni

Szkolenie: Świadectwo Charakterystyki Energetycznej
Budynku

OCENA SYSTEMU OGRZEWANIA I ZAOPATRZENIA
W CIEPŁĄ WODĘ, cz.1
H.Ciuman,A.Specjał

3

9

Ogrzewanie centralne

Wodne

Parowe

t

t

1

t

2

h

t

t

1

t

2

h

Powietrzne

Inne

t

h

10

SCHEMAT SYSTEMU CENTRALNEGO OGRZEWANIA

wytwarzanie ciepła

dystrybucja ciepła

ź

ródło

ciepła

zasobnik ciepła

układy zmieszania pompowego

na gałęziach instalacji

pompa w obiegu

ź

ródła ciepła

pomieszczenie

rozdzielacz

grzejnik

z zaworem

drugi obieg grzewczy

PN-EN 15316-2-3

ZBIORNIK BUFOROWY

11

PODZIA

PODZIA

Ł

Ł

SYSTEM

SYSTEM

Ó

Ó

W CENTRALNEGO OGRZEWANIA

W CENTRALNEGO OGRZEWANIA

•

ze względu na sposób cyrkulacji wody w instalacji:
- grawitacyjna - krążenie wody spowodowane jest różnicą gęstości
wody powrotnej i zasilającej,
- pompowa (z obiegiem wymuszonym) - krążenie wody wywołane jest
pracą pompy,

•

ze względu na sposób przyłączenia grzejników:
- dwururowa - grzejniki łączone są równolegle, tzn. do każdego
grzejnika lub pętli zasilającej grupę grzejników dopływa woda

bezpośrednio z przewodu zasilającego, a odpływa bezpośrednio do

przewodu powrotnego,
- jednorurowa - grzejniki łączone są szeregowo, tzn. do każdego
grzejnika w każdym obiegu dopływa częściowo schłodzona woda z

grzejników znajdujących się przed nim licząc w kierunku ruchu wody.

•

ze względu na sposób połączenia przestrzeni wodnej instalacji z

atmosferą :
- system zamknięty - brak połączenia z atmosferą,
- system otwarty - stałe połączenie z atmosferą przez otwarte naczynie
wzbiorcze

12

INSTALACJA CENTRALNEGO OGRZEWANIA W BUDYNKU

WIELORODZINNYM - system tradycyjny

Szkolenie: Świadectwo Charakterystyki Energetycznej
Budynku

OCENA SYSTEMU OGRZEWANIA I ZAOPATRZENIA
W CIEPŁĄ WODĘ, cz.1
H.Ciuman,A.Specjał

4

13

WADY TRADYCYJNYCH INSTALACJI

CENTRALNEGO OGRZEWANIA

1. Otwarte naczynie wzbiorcze – stałe odparowanie wody z instalacji, konieczność

częstego jej uzupełniania → korozja i zarastanie rur → skrócony okres użytkowania
instalacji.

2. Centralny system odpowietrzający – krążenie wody między pionami i zapowietrzanie

grzejników.

3. Centralna regulacja jakościowa dostawy ciepła – zmiany ciśnienia w instalacji →

rozregulowanie hydrauliczne i cieplne → okresowe przegrzewanie lub niedogrzewanie
niektórych pomieszczeń.

4. Nie izolowane przewody – problemy ze sterowaniem temperaturą przez grzejnikowe

zawory termostatyczne oraz komplikują się rozliczenia indywidualnych kosztów
ogrzewania na podstawie wskazań podzielników.

5. Brak sprawnie działających zaworów grzejnikowych – brak możliwości regulacji

temperatury powietrza w pomieszczeniach → brak możliwości regulacji dostawy ciepła
do pomieszczeń → marnotrawstwo energii.

6. Wielopunktowy układ zasilania mieszkań w ciepło – brak możliwości zastosowania

jednego urządzenia pomiarowego do pomiaru ciepła dostarczanego do mieszkania.

7. Brak urządzeń do pomiaru ilości ciepła dostarczanego do mieszkań – ryczałtowe

rozliczenia kosztów ogrzewania (bez powiązania z rzeczywistym zużyciem ciepła) →
brak motywacji do oszczędzania ciepła.

14

INSTALACJA CENTRALNEGO OGRZEWANIA W BUDYNKU

WIELORODZINNYM - po termomodernizacji

15

INSTALACJA CENTRALNEGO OGRZEWANIA

DWURUROWEGO POZIOMEGO

16

INSTALACJA CENTRALNEGO OGRZEWANIA

JEDNORUROWEGO POZIOMEGO

Szkolenie: Świadectwo Charakterystyki Energetycznej
Budynku

OCENA SYSTEMU OGRZEWANIA I ZAOPATRZENIA
W CIEPŁĄ WODĘ, cz.1
H.Ciuman,A.Specjał

5

17

ROZLICZANIE ZUŻYTEGO CIEPŁA

(

Dz. U. nr 75/2002, poz. 690, § 135

)

2. W budynkach z instalacją ogrzewczą wodną zasilaną z sieci ciepłowniczej

powinny znajdować się urządzenia służące do rozliczania zużytego ciepła:

1)

ciepłomierz (układ pomiarowo-rozliczeniowy) do pomiaru ilości ciepła

dostarczanego do instalacji ogrzewczej budynku,

2)

urządzenia umożliwiające indywidualne rozliczanie kosztów

ogrzewania poszczególnych mieszkań lub lokali użytkowych w budynku.

3. W przypadku zasilania instalacji ogrzewczej wodnej z kotłowni w budynku

mającym więcej niż jedno mieszkanie lub lokal użytkowy należy zastosować
następujące urządzenia służące do rozliczania kosztów zużytego ciepła:
1)

urządzenie do pomiaru ilości zużytego paliwa w kotłowni,

2)

urządzenia umożliwiające indywidualne rozliczanie kosztów

ogrzewania poszczególnych mieszkań lub lokali użytkowych w budynku.

18

URZĄDZENIA DO INDYWIDUALNEGO

ROZLICZANIA KOSZTÓW OGRZEWANIA

-

indywidualne ciepłomierze mierzące ciepło zużywane

w poszczególnych mieszkaniach,

- komputerowe

systemy

indywidualnych

rozliczeń

z

zastosowaniem

podzielników

kosztów

ogrzewania

montowanych na wszystkich grzejnikach znajdujących się w
mieszkaniach.

19

RODZAJE GRZEJNIKÓW

Ze względu na przeważający sposób przekazywania
ciepła można podzielić grzejniki na:

• promieniujące

(promienniki,

taśmy

promieniujące,

grzejniki płaszczyznowe),

• konwekcyjne

(z

ogniw

ż

eliwnych,

stalowych

i

aluminiowych, płytowe, konwektory)

Im bardziej rozwinięta jest powierzchnia grzejnika,
tym na ogół większy jest udział części konwekcyjnej

20

RODZAJE REGULACJI

Ze względu na miejsce:

• centralna (w źródle ciepła)

• miejscowa (przy grzejniku)

• strefowa (dla części instalacji)

Ze względu na rodzaj:

• ilościowa,

• jakościowa,

• mieszana

Szkolenie: Świadectwo Charakterystyki Energetycznej
Budynku

OCENA SYSTEMU OGRZEWANIA I ZAOPATRZENIA
W CIEPŁĄ WODĘ, cz.1
H.Ciuman,A.Specjał

6

21

REGULACJA CENTRALNA I MIEJSCOWA

1.

Zawór termostatyczny

2.

Grzejnik

3.

Rurociąg zasilający

4.

Rurociąg powrotny

5.

Zawór regulacyjny mieszający

6.

Pompa obiegowa

7.

Regulator pogodowy

8.

Czujnik temperatury powietrza
zewnętrznego

8

22

Regulator pogodowy

23

REGULACJA CENTRALNA W WĘŹLE WYMIENNIKOWYM

Czujnik temperatury

powietrza zewnętrznego

Czujnik temperatury
powietrza wewnętrznego

Regulator pogodowy

Wymiennik ciepła

Instalacja

ogrzewania

Zawór regulacyjny

Czujnik temperatury

wody zasilającej instalację

Woda z sieci ciepłowniczej

Danfoss

24

REGULACJA MIEJSCOWA PRZY POMOCY ZAWORU

TERMOSTATYCZNEGO

Szkolenie: Świadectwo Charakterystyki Energetycznej
Budynku

OCENA SYSTEMU OGRZEWANIA I ZAOPATRZENIA
W CIEPŁĄ WODĘ, cz.1
H.Ciuman,A.Specjał

7

25

Zakres proporcjonalności zaworu termostatycznego

www.termomodernizacja.com.pl

26

Rodzaje regulacji strefowej

- regulacja hydrauliczna dla strefy, pionu lub gałęzi

instalacji,

- regulacja parametrów wody zasilającej dla gałęzi

instalacji

Regulacja różnicy ciśnień pod pionami

Danfoss

27

Danfoss

Regulacja centralna

Regulacja miejscowa

Regulacja

strefowa

Regulacja

różnicy ciśnienia

w węźle

Schemat regulacji

instalacji c.o. zasilanej z

sieci ciepłowniczej przez

wymiennik

28

Sezon grzewczy a temperatura powietrza zewnętrznego,

temperatura granicy ogrzewania t

go

Sezon grzewczy dla danego pomieszczenia trwa jeżeli zachodzi relacja:
t

e

< t

go.

ogrzewanie spełnia swoją
funkcję,

natomiast

dla

t

e

<

t

eo

ogrzewanie nie jest w stanie
pokryć zapotrzebowania na
ciepło –

temperatura w

pomieszczeniu będzie się
obniżała.

( )

e

t

f

Q

=

&

i

t

Q

,

&

e

t

eo

t

go

t

Sezon grzewczy

t

i

Gdy

eo

go

e

t

t

t

,

∈

Szkolenie: Świadectwo Charakterystyki Energetycznej
Budynku

OCENA SYSTEMU OGRZEWANIA I ZAOPATRZENIA
W CIEPŁĄ WODĘ, cz.1
H.Ciuman,A.Specjał

8

29

PODSTAWOWE POJĘCIA

1.

Pierwotne nośniki energii – paliwa naturalne, z których uzyskuje
się energię.

2.

Energia pierwotna – energia spalania paliw pierwotnych, liczona
według ich wartości opałowej oraz energia bezpośrednio

uzyskana z przyrody, m.in. energia wiatru.

3.

Energia końcowa – energia zawarta w nośnikach pierwotnych i

wtórnych zamieniona na użyteczną pracę mechaniczną, ciepło,
promieniowanie lub na inne postaci energii wykorzystywanej w

danym działaniu użytkowym.

4.

Energia użyteczna – energia uzyskana w wyniku użytkowania

urządzenia lub instalacji, np. ciepło na ogrzewanie pomieszczeń.
Z pewnej ilości energii końcowej uzyskuje się ilość energii

użytecznej zależną od sprawności urządzenia.

30

EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA

Jest to cecha obiektów (działań i zachowań albo urządzeń i systemów),
określona ilorazem efektów użytkowych zaspokajających potrzeby
odbiorców oraz energii dostarczanej do procesów otrzymywania efektów
użytecznych.

W

E

S

=

E – efekty użytkowe, określone ilościowo oraz pod względem jakości,
W – energia dostarczona działaniom o charakterze produkcyjnym, usługowym, itp.,

określona ilościowo oraz pod względem jakości

Przykładowo:
dla procesu przetwarzania energii wejściowej na inną postać energii wyjściowej:

W

wej

– energia dostarczana do układu termodynamicznego

W

wyj

– energia otrzymywana z układu termodynamicznego

∆W – straty energii w układzie termodynamicznym

wej

wej

wyj

W

W

W

W

∆

−

=

=

1

η

31

Ś

REDNIA SEZONOWA SPRAWNOŚĆ CAŁKOWITA

SYSTEMU GRZEWCZEGO BUDYNKU

wg Rozporządzenia MI z dn. 6.11.2008

Dz.U. 201/2008 poz. 1240

Q

K,H

– roczne zapotrzebowanie na energię końcową dla ogrzewania

i wentylacji (energię dostarczaną do instalacji ogrzewania

i wentylacji)

Q

H,nd

– roczne zapotrzebowanie na energię użytkową (ciepło użytkowe)

przy założeniu utrzymania określonej temperatury wewnętrznej

w pomieszczeniach o regulowanej temperaturze powietrza

H

K

nd

H

tot

H

Q

Q

,

,

,

=

η

32

METODA OKREŚLANIA ŚREDNIEJ SEZONOWEJ

SPRAWNOŚCI CAŁKOWITEJ SYSTEMU

GRZEWCZEGO BUDYNKU - na potrzeby sporządzania

charakterystyki energetycznej budynku

Sprawność

całkowita

systemu

grzewczego

budynku η

H,tot

– od wytwarzania (konwersji) ciepła do

przekazania w pomieszczeniu (wraz z dystrybucją,

akumulacją, regulacją i wykorzystaniem ciepła)

e

H

d

H

s

H

g

H

tot

H

,

,

,

,

,

η

η

η

η

η

⋅

⋅

⋅

=

Szkolenie: Świadectwo Charakterystyki Energetycznej
Budynku

OCENA SYSTEMU OGRZEWANIA I ZAOPATRZENIA
W CIEPŁĄ WODĘ, cz.1
H.Ciuman,A.Specjał

9

33

• wytworzenia nośnika ciepła z energii dostarczanej do

granicy bilansowej budynku (energii końcowej) –

η

H,g

• akumulacji ciepła w elementach pojemnościowych

systemu ogrzewczego budynku (w obrębie osłony

bilansowej lub poza nią) -

η

H,s

• transportu (dystrybucji) nośnika ciepła w obrębie budynku

(osłony bilansowej lub poza nią) -

η

H,d

• regulacji i wykorzystania ciepła w budynku (w obrębie

osłony bilansowej) -

η

H,e

WYZNACZANIE SPRAWNOŚCI CZĄSTKOWYCH

NASTĘPUJĄCYCH PROCESÓW:

OCENA STANU I SPRAWNO

OCENA STANU I SPRAWNO

Ś

Ś

CI

CI

ELEMENT

ELEMENT

Ó

Ó

W SYSTEMU

W SYSTEMU

ZAOPATRZENIA W CIEP

ZAOPATRZENIA W CIEP

ŁĄ

ŁĄ

WOD

WOD

Ę

Ę

35

INSTALACJE WODOCIĄGOWE ZIMNEJ I CIEPŁEJ WODY

Dz.U. 75/2002, poz.690

§ 113.

Instalacja zimnej wody

doprowadzanej z sieci wodociągowej

rozpoczyna się bezpośrednio za zestawem wodomierza głównego,

a instalacja zimnej wody pochodzącej z własnego ujęcia (studni) - od

urządzenia, za pomocą którego jest pobierana woda z tego ujęcia.

Instalacja ciepłej wody rozpoczyna się bezpośrednio za zaworem na

zasileniu zimną wodą urządzenia do przygotowania ciepłej wody.

36

SYSTEM ZAOPATRZENIA W WODĘ

NA TERENIE UZBROJONYM

Szkolenie: Świadectwo Charakterystyki Energetycznej
Budynku

OCENA SYSTEMU OGRZEWANIA I ZAOPATRZENIA
W CIEPŁĄ WODĘ, cz.1
H.Ciuman,A.Specjał

10

37

SYSTEM ZAOPATRZENIA W WODĘ

NA TERENIE NIEUZBROJONYM

38

PODZIAŁ INSTALACJI CIEPŁEJ WODY

Ze względu na liczbę obsługiwanych punktów czerpalnych:
–

instalacje lokalne – indywidualne przygotowanie ciepłej wody dla
jednego lub kilku punktów czerpalnych (np. w domu jednorodzinnym
lub pojedynczym mieszkaniu w budynku wielorodzinnym)

–

instalacje centralne – centralne przygotowanie ciepłej wody (np. w
budynku wielorodzinnym, hotelu itp.)

Ze względu na panujące ciśnienie:
–

niskociśnieniowe (otwarte) – np. zasilane ze zbiornika górnego

–

wysokociśnieniowe (zamknięte) – pod ciśnieniem sieci wodociągowej
lub zasilane poprzez hydrofor

Ze względu na rodzaj instalacji rozprowadzającej ciepłą wodę:
–

instalacja bez cyrkulacji

–

instalacja z cyrkulacją (grawitacyjną lub wymuszoną)

Ze względu na sposób prowadzenia przewodów rozprowadzających:
–

z rozdziałem dolnym

–

z rozdziałem górnym

39

SCHEMAT INSTALACJI CIEPŁEJ WODY

układ tradycyjny – rozdział dolny

Mańkowski S.: „Projektowanie instalacji
ciepłej wody użytkowej”, Arkady 1980

40

SCHEMAT INSTALACJI CIEPŁEJ WODY

układ tradycyjny – rozdział górny

Mańkowski S.: „Projektowanie instalacji
ciepłej wody użytkowej”, Arkady 1980

Szkolenie: Świadectwo Charakterystyki Energetycznej
Budynku

OCENA SYSTEMU OGRZEWANIA I ZAOPATRZENIA
W CIEPŁĄ WODĘ, cz.1
H.Ciuman,A.Specjał

11

41

ZAGROŻENIA INFEKCJĄ BAKTERIAMI

Legionella

W INSTALACJACH C.W.

42

WIELOFUNKCYJNY TERMOSTATYCZNY ZAWÓR

CYRKULACYJNY MTCV

„System sterowania instalacją cyrkulacyjną ciepłej wody użytkowej” www.danfoss.pl

43

ZMODERNIZOWANA INSTALACJA CIEPŁEJ WODY (1)

„System sterowania instalacją cyrkulacyjną ciepłej wody użytkowej” www.danfoss.pl

44

ZMODERNIZOWANA INSTALACJA CIEPŁEJ WODY (2)

„System sterowania instalacją cyrkulacyjną ciepłej wody użytkowej” www.danfoss.pl

Szkolenie: Świadectwo Charakterystyki Energetycznej
Budynku

OCENA SYSTEMU OGRZEWANIA I ZAOPATRZENIA
W CIEPŁĄ WODĘ, cz.1
H.Ciuman,A.Specjał

12

45

POMIARY ZU

POMIARY ZU

Ż

Ż

YCIA WODY

YCIA WODY

WODOCI

WODOCI

Ą

Ą

GOWEJ

GOWEJ

Dz. U. 75/2002, poz.690 - § 121 ust.1, ust.2 i ust.3

• wodomierz główny

• wodomierze mieszkaniowe

Ź

Ź

R

R

Ó

Ó

D

D

Ł

Ł

A CIEP

A CIEP

Ł

Ł

A

A

DO PRZYGOTOWANIA CIEP

DO PRZYGOTOWANIA CIEP

Ł

Ł

EJ WODY

EJ WODY

47

PODZIAŁ URZĄDZEŃ DO PODGRZEWANIA CIEPŁEJ

WODY ZE WZGLĘDU NA RODZAJ ŹRÓDŁA CIEPŁA

Chudzicki J.: „Instalacje ciepłej wody w budynkach”, Biblioteka FPE 2006

48

PODZIAŁ PODGRZEWACZY CIEPŁEJ WODY

ze względu na sposób przekazywania ciepła ze źródła

ciepła do podgrzewanej wody

Chudzicki J.: „Instalacje ciepłej wody w budynkach”, Biblioteka FPE 2006

Szkolenie: Świadectwo Charakterystyki Energetycznej
Budynku

OCENA SYSTEMU OGRZEWANIA I ZAOPATRZENIA
W CIEPŁĄ WODĘ, cz.1
H.Ciuman,A.Specjał

13

49

PODZIAŁ PODGRZEWACZY CIEPŁEJ WODY

ze względu na sposób przygotowania ciepłej wody

Chudzicki J.: „Instalacje ciepłej wody w budynkach”, Biblioteka FPE 2006

50

CENTRALNE PRZYGOTOWANIE C.W. Z CYRKULACJĄ

Energooszczędne układy zaopatrzenia budynków w ciepło, budowa i eksploatacja,

red. Szczechowiak E., Poznań 1994

51

WSP

WSP

Ó

Ó

Ł

Ł

PRACA KOT

PRACA KOT

Ł

Ł

A Z PODGRZEWACZEM

A Z PODGRZEWACZEM

CIEP

CIEP

Ł

Ł

EJ WODY

EJ WODY

Mizielińska, Olszak.: Gazowe i olejowe źródła ciepła małej mocy, Warszawa, 2006

z trójdrogowym zaworem

przełączającym

z oddzielnymi pompami

52

WSP

WSP

Ó

Ó

Ł

Ł

PRACA KOT

PRACA KOT

Ł

Ł

A Z PODGRZEWACZEM

A Z PODGRZEWACZEM

CIEP

CIEP

Ł

Ł

EJ WODY

EJ WODY

Mizielińska, Olszak.: Gazowe i olejowe źródła ciepła małej mocy, Warszawa, 2006

osobne kr

osobne kr

ó

ó

ć

ć

ce

ce

Szkolenie: Świadectwo Charakterystyki Energetycznej
Budynku

OCENA SYSTEMU OGRZEWANIA I ZAOPATRZENIA
W CIEPŁĄ WODĘ, cz.1
H.Ciuman,A.Specjał

14

53

KOCIOŁ WĘGLOWY Z PODGRZEWACZEM

POJEMNOŚCIOWYM C.W.

Mańkowski S.: Projektowanie instalacji ciepłej wody użytkowej. Arkady, Warszawa 1981

54

ZASILANIE INSTALACJI C.W. Z KOTŁA

Z WYMIENNIKIEM PRZEPŁYWOWYM I ZASOBNIKIEM

Mizielińska, Olszak.: Gazowe i olejowe źródła ciepła małej mocy, Warszawa, 2006

55

SCHEMAT BLOKOWY WĘZŁA CIEPLNEGO C.O. I C.W.

56

PRZYGOTOWANIE CIEPŁEJ WODY W UKŁADZIE

PRZEPŁYWOWYM

Chudzicki J.: „Instalacje ciepłej wody w budynkach”, Biblioteka FPE 2006

Szkolenie: Świadectwo Charakterystyki Energetycznej
Budynku

OCENA SYSTEMU OGRZEWANIA I ZAOPATRZENIA
W CIEPŁĄ WODĘ, cz.1
H.Ciuman,A.Specjał

15

57

PRZYGOTOWANIE CIEPŁEJ WODY

W UKŁADZIE ZASOBNIKOWYM

Chudzicki J.: „Instalacje ciepłej wody w budynkach”, Biblioteka FPE 2006

58

MIESZKANIOWE W

MIESZKANIOWE W

Ę

Ę

Z

Z

Ł

Ł

Y CIEPLNE

Y CIEPLNE

ELEMENTY SYSTEMU ZDECENTRALIZOWANEGO

www.thermatic.com.pl

60

NORMY DOTYCZĄCE SYSTEMU ZAOPATRZENIA

W CIEPŁĄ WODĘ

PN-EN 15316-3-1

Instalacje ogrzewcze w budynkach –

Metoda obliczania

zapotrzebowania na energię instalacji i sprawności instalacji –

Część 3-1: Instalacje centralnej ciepłej wody, charakterystyka

zapotrzebowania (wymagania dotyczące rozbioru wody)

PN-EN 15316-3-2

Instalacje ogrzewcze w budynkach –

Metoda obliczania

zapotrzebowania na energię instalacji i sprawności instalacji –

Część 3-2: Instalacje centralnej ciepłej wody, rozprowadzenie

wody

PN-EN 15316-3-3

Instalacje ogrzewcze w budynkach –

Metoda obliczania

zapotrzebowania na energię instalacji i sprawności instalacji –

Część 3-3: Instalacje centralnej ciepłej wody, przygotowanie

wody

Szkolenie: Świadectwo Charakterystyki Energetycznej
Budynku

OCENA SYSTEMU OGRZEWANIA I ZAOPATRZENIA
W CIEPŁĄ WODĘ, cz.1
H.Ciuman,A.Specjał

16

61

PODSTAWOWY SYSTEM ZAOPATRZENIA W CIEPŁĄ WODĘ

1 – produkcja c.w.

2 – magazynowanie c.w.

3 – rozprowadzenie c.w.

4 – pobór c.w.

PN-EN 15316-3-2:2007

62

SYSTEM ZAOPATRZENIA W CIEPŁĄ WODĘ

JEDNEJ STREFY BUDYNKU,

ZA POMOCĄ WIĘCEJ NIŻ JEDNEGO ŹRÓDŁA CIEPŁA

PN-EN 15316-3-2:2007

Np. inne źródło ciepła
zasila instalację c.w. w
łazience (1), a inne źródło
ciepła zasila instalację
c.w. w kuchni (2)

1

2

63

SYSTEM ZAOPATRZENIA W CIEPŁĄ WODĘ

KILKU STREF BUDYNKU,

ZA POMOCĄ JEDNEGO ŹRÓDŁA CIEPŁA

PN-EN 15316-3-2:2007

64

UKŁAD PRZYGOTOWANIA CIEPŁEJ WODY

I STRATY CIEPŁA

Szkolenie: Świadectwo Charakterystyki Energetycznej
Budynku

OCENA SYSTEMU OGRZEWANIA I ZAOPATRZENIA
W CIEPŁĄ WODĘ, cz.1
H.Ciuman,A.Specjał

17

65

ZUŻYCIE CIEPŁA DO PRZYGOTOWANIA

CIEPŁEJ WODY

-

zużycie ciepła niezbędne do podgrzania wody zimnej (10

o

C)

do temperatury (60

o

C)

-

straty ciepła w zasobnikach c.w.

-

zużycie ciepła potrzebne do utrzymania odpowiedniej

temperatury ciepłej wody w instalacji rozprowadzającej (straty
w przewodach c.w. i w obiegu cyrkulacyjnym)

si

sw

cw

Q

Q

Q

Q

+

+

=

cw

Q

sw

Q

si

Q

66

Ś

REDNIA SEZONOWA SPRAWNOŚĆ CAŁKOWITA

SYSTEMU ZAOPATRZENIA W CIEPŁĄ WODĘ BUDYNKU

wg Rozporządzenia MI z dn. 6.11.2008

Dz.U. 201/2008 poz. 1240

Q

K,W

– roczne zapotrzebowanie na energię końcową dla

przygotowania ciepłej wody

Q

W,nd

– zapotrzebowanie na energię użytkową (ciepło

użytkowe) do podgrzania ciepłej wody

W

K

nd

W

tot

W

Q

Q

,

,

,

=

η

67

METODA OKREŚLANIA ŚREDNIEJ SEZONOWEJ

SPRAWNOŚCI CAŁKOWITEJ SYSTEMU

ZAOPATRZENIA W CIEPŁĄ WODĘ BUDYNKU

- na potrzeby sporządzania

charakterystyki energetycznej budynku

Sprawność

całkowita systemu zaopatrzenia

w ciepłą wodę budynku η

W,tot

– od wytwarzania

(konwersji) ciepła do poboru ciepłej wody (wraz

z dystrybucją, akumulacją, i wykorzystaniem ciepła)

e

W

d

W

s

W

g

W

tot

W

,

,

,

,

,

η

η

η

η

η

⋅

⋅

⋅

=

68

• wytworzenia nośnika ciepła z energii dostarczanej do

granicy bilansowej budynku (energii końcowej) –

η

W,g

• akumulacji ciepłej wody w elementach pojemnościowych

systemu ogrzewczego budynku (w obrębie osłony

bilansowej lub poza nią) -

η

W,s

• transportu (dystrybucji) ciepłej wody w obrębie budynku

(osłony bilansowej lub poza nią) -

η

W,d

• wykorzystania ciepłej wody -

η

W,e

= 1,0

WYZNACZANIE SPRAWNOŚCI CZĄSTKOWYCH

NASTĘPUJĄCYCH PROCESÓW: