CSPSP / Wydział Doskonalenia Pedagogicznego

Zwalczanie pożarów w

instalacjach elektrycznych

CSPSP / Wydział Doskonalenia Pedagogicznego

Oddziaływanie prądu elektrycznego

Strefa 1 - Zazwyczaj nie jest
odczuwalne żadne
oddziaływanie
Strefa 2 - Zazwyczaj brak
szkodliwego oddziaływania
pod względem medycznym
Strefa 3 -

Możliwe

wystąpienie skurczy mięśni i
trudności w oddychaniu
Strefa 4 -

Niebezpieczeństwo

migotania komór sercowych,
paraliż oddechowy,
oparzenia

CSPSP / Wydział Doskonalenia Pedagogicznego

Postępowanie podczas akcji

Niskie napięcie

• budynki mieszkalne, biurowe i

handlowe

• instalacje fotowoltaiczne
• urządzenia łącznościowe
• urządzenia elektroniczne do

przetwarzania danych

Wysokie napięcie

• napowietrzne przewody wysokiego

napięcia

• urządzenia napędzane wiatrem do

wytwarzania energii elektrycznej

(WEA)

• zakłady przemysłowe

CSPSP / Wydział Doskonalenia Pedagogicznego

Minimalne odstępy przy użyciu prądownic typu
CM*

●

Niskie napięcie (do 1000 V)

Prąd kroplisty

1 m

Prąd zwarty

5 m

●

Wysokie napięcie (ponad 1000 V)

Prąd kroplisty

5 m

Prąd zwarty

10 m

Przy nieznanym napięciu w początkowej fazie akcji (ciśnienie strumienia w
prądownicy 5 bar)

* (CM = wielkość złącza C, śr. pyszczka - 9mm., śr.dysz - 12 mm., wielkość przepływu przez pyszczek – 11 l/5 bar,
wielkość przepływu bez pyszczka 200 l/5 bar)

CSPSP / Wydział Doskonalenia Pedagogicznego

Minimalne odstępy przy użyciu prądownic typu
CM

●

Niskie napięcie do 1000 V

Prąd kroplisty 1 m
Prąd zwarty 5 m

●

Wysokie napięcie (ponad 1000 V)

Przy nieznanym napięciu w początkowej fazie akcji (ciśnienie strumienia w
prądownicy 5 bar) (do 1000 V)

Napięcie

30 kV

110kV

220 kV

380 kV

Prąd kroplisty

3 m*

3 m

4 m

5 m

Prąd zwarty

5 m

6 m

7 m

8 m

Przy ciśnieniu przepływu w prądownicy wynoszącym pow. 5 bar w
instalacjach wys. napięcia odległość dodatkowo zwiększyć o 2 m.
*) Przy pracy pod nadzorem specjalistów, dopuszczalny minimalny
odstęp 2 m

CSPSP / Wydział Doskonalenia Pedagogicznego

Minimalne odstępy przy użyciu prądownic typu
BM*

●

Wysokie napięcie (ponad 1000 V)

dla prądownic BM bez pyszczka (22 mm)

Napięcie

30 kV

110 kV

220 kV

380 kV

Odstęp

12,5 m

13,5 m

14,5 m

15,5 m

Wyliczone odległości dla

strumienia zwartego

przy znanym napięciu

(ciśnienie w prądownicy 5 bar)

*(BM= wielkość złącza B, śr.pyszczka - 16mm., śr.dysz - 22 mm., wielkość przepływu przez pyszczek - 400 lit/5 bar, wielkość przepływu bez pyszczka
800l/5 bar, posiada przełącznik do zamykania jak i wybór formy wodnego prądu gaśniczego, posiada ochronę na rękę, dysze z odkręcanym pyszczkiem )

●

Wysokie napięcie (ponad 1000 V)

dla prądownic BM z pyszczka (16 mm)

Napięcie

30 kV

110 kV

220 kV

380 kV

Odstęp

8 m

9 m

10 m

11 m

Przy ciśnieniu przepływu w prądownicy wynoszącym pow.5 bar w
instalacjach wys. napięcia odległość dodatkowo zwiększyć o 2 m

CSPSP / Wydział Doskonalenia Pedagogicznego

Użycie prądownic

●

Stosujemy zasadniczo w
instalacjach nie będących
pod napięciem.

●

W przypadku
zastosowania w strefie
występowania napięcia –
koniecznie przestrzegać
wskazówek producenta,
dostawcy.

Zwracać uwagę na umieszczone na prądownicy

wskazówki ostrzegające i dot. obsługi

CSPSP / Wydział Doskonalenia Pedagogicznego

Użycie działek wodnych

●

Ustalić minimalne odstępy
jako przygotowawcze
środki zapobiegawcze.

●

Uwzględnić szczególne
niebezpieczeństwa jak i
trudności.

●

Zwrócić uwagę na odstęp
pojazdu na którym jest
działko wodne do części
przewodzących prąd
elektryczny.

CSPSP / Wydział Doskonalenia Pedagogicznego

Oddawanie wody z drabiny mechanicznej

●

Możliwości podawania wody:

z prądownicy CM kierowanej ręcznie
ze szczebli drabiny mechanicznej
z prądownicy CM kierowanej ręcznie
z kosza ratowniczego
z prądownicy obrotowej

●

używanie prądownicy BM (ponad
200 l/min) ze szczebli drabiny
wzgl. kosza ratowniczego nie jest
dozwolone

●

przestrzegać zalecanych

minimalnych odstępów jak i

środków gaśniczych

●

przed stosowaniem prądownic w
strefie instalacji elektrycznych

poczynić uzgodnienia z
producentem

CSPSP / Wydział Doskonalenia Pedagogicznego

Stosowane środki gaśnicze

Pianowe środki

gaśnicze

●

stosujemy zasadniczo
do instalacji nie

będących pod

napięciem

●

instalacje znajdujące

się w pobliżu w miarę

możliwości należy

odłączyć od napięcia

●

przestrzegać

wskazówek odnośnie
stosowania tych

środków na sprzęcie

przenośnym

Proszkowe środki

gaśnicze

●

stosujemy jedynie za

zgodą użytkownika

●

przestrzegać wskazań

odnośnie ich używania

●

Uwaga:
Proszek może tworzyć

powłoki przewodzące

(niebezpieczeństwo
zwarcia)

Środek gaśniczy –

dwutlenek węgla

●

można go stosować

bez żadnych obaw

●

przestrzegać zaleceń

jakie obowiązują na

przenośnych
drabinach

●

w niewielkich
pomieszczeniach

mogą powstawać

duże stężenia CO

2

CSPSP / Wydział Doskonalenia Pedagogicznego

Zbliżanie się do instalacji elektrycznych

Przestrzegać minimalnych
odstępów podczas ratowania i
rozpoznania

●

Niskie napięcie:

1 m

●

Wysokie napięcie

ponad 1 kV do 110 kV -

3 m

ponad 110 kV do 220 kV -

4 m

ponad 220 kV do 380 kV -

5 m

●

Przewody elektryczne

trakcji kolejowej

(1 kV do 25 kV) -

1,5 m

CSPSP / Wydział Doskonalenia Pedagogicznego

Zbliżanie się do trakcyjnych przewodów

wolno leżących na ziemi.

●

Minimalny odstęp od przewodów

elektrycznych leżących wolno na
ziemi

20 m.

●

Minimalny odstęp od kolejowych

przewodów trakcyjnych leżących
na ziemi

10 m.

●

Ten sam minimalny odstęp od

części metalowych które stykają
się z w/w przewodami wolno
leżącymi

CSPSP / Wydział Doskonalenia Pedagogicznego

Niebezpieczeństwa ze strony prądu

elektrycznego

●

Podczas akcji gaszenia należy

liczyć się ze znacznym

ograniczeniem widoczności.
Zachowanie odstępów jakie
przewiduje norma DIN VDE 0132
jest trudne w praktycznej
realizacji.

●

Użycie prądu kroplistego

gwarantuje maksymalne

bezpieczeństwo.

●

Unikać bezwzględnie dotykania

części znajdujących się pod

napięciem.

CSPSP / Wydział Doskonalenia Pedagogicznego

Niebezpieczeństwo ze strony prądu

elektrycznego

Wskazówki odnośnie

postępowania w pomieszczeniach
biurowych, mieszkalnych i
handlowych

●

Ustalić miejsce podłączenia

budynku do sieci jak i skrzynek

zabezpieczających

●

Przystąpić do gaszenia pożaru i

ratownictwa niezależnie od

podłączenia instalacji elektrycznej.

●

Do zwalczania pożaru używać prądu

zachowując odstępy przewidziane

normą DIN VDE 0132

●

Stosowanie piany dopuszczalne

tylko w budynkach nie będących pod

napięciem

CSPSP / Wydział Doskonalenia Pedagogicznego

Niebezpieczeństwo ze strony prądu

elektrycznego

Wskazówki odnośnie

postępowania z
instalacjami wysokiego

napięcia

●

Zażądać przybycia operatora lub

jego pełnomocnika

●

Tylko w razie konieczności

części ogarnięte pożarem lub

zagrożone starać się odłączyć

●

Części nie ogarnięte pożarem

chronić przed działaniem ognia

jak i środkami gaśniczymi

●

Zachować minimalne odstępy

zgodnie z normą DIN VDE 0132

CSPSP / Wydział Doskonalenia Pedagogicznego

Niebezpieczeństwo ze strony prądu

elektrycznego

Wskazówki odnośnie postępowania

w obrębie instalacji kolejowych

●

Bezwzględne pierwszeństwo dla

czynności zabezpieczających miejsce
wypadku

●

Leżące na ziemi przewody

zabezpieczyć w promieniu co najmniej
10m.

●

Przy zbliżaniu się do instalacji

wysokiego napięcia zachować odstęp
co najmniej 3m.

●

W celu ratowania osób dopuszczalne

jest zbliżenie się na odległość do 1,5 m

●

W przypadku niebezpieczeństwa

rozszerzenia się pożaru podjąć

natychmiastowe działania gaśnicze przy

zachowaniu minimalnych odstępów

wynikających z normy DIN VDE 0132

CSPSP / Wydział Doskonalenia Pedagogicznego

Niebezpieczeństwo ze strony prądu

elektrycznego

Wskazówki odnośnie postępowania
podczas pożarów przy silnikach
wiatrowych

●

Żądać przybycia właściciela lub jego

pełnomocnika

●

Zabezpieczenie miejsca akcji ma

absolutny priorytet ( koło o promieniu
400 m do 500 m. wokół urządzenia)

●

Rozpoznanie czy zachodzi

konieczność ratowania ludzi

●

Nie dokonywać natarcia ze względu

na niebezpieczeństwo zawalenia

●

Zwracać uwagę na pomieszczenie

techniczne znajdujące się u podstawy
wieży

CSPSP / Wydział Doskonalenia Pedagogicznego

Niebezpieczeństwo ze strony prądu

elektrycznego

Wskazówki odnośnie

postępowania podczas pożarów
instalacji fotowoltaicznych

●

Rozpoznać właściwości i rodzaj

instalacji fotowoltaicznej

●

Ustalić miejsce skrzynki

przełącznikowej zasilania

●

Przystąpić do akcji ratunkowej

i gaśniczej niezależnie istniejącego
zasilania

●

Zwalczanie pożaru zgodnie

z zasadami przewidzianymi dla

instalacji niskonapięciowych

●

Zachować prawidłowe odstępy

wynikające z normy DIN VDE 0132

●

Wskazywać ratownikom na grożące

im niebezpieczeństwa

CSPSP / Wydział Doskonalenia Pedagogicznego

Pomocnicze środki zapobiegawcze

w przypadku nieszczęśliwych wypadków

spowodowanych przez prąd elektryczny

Ogólne zasady postępowania
●

zwracać uwagę na samoochronę

●

starać się odłączyć źródło zasilania

●

przesłać meldunek o zaistniałym wypadku

Niskie napięcie
●

przerwać dopływ prądu i zabezpieczyć przed powtórnym włączeniem

●

osoby które uległy nieszczęśliwemu wypadkowi odciągnąć stosując środek

izolujący

●

udzielić pierwszej pomocy

Wysokie napięcie
●

zachować odstęp

●

odłączanie i uziemianie tylko przez specjalistów

●

zabezpieczyć przed możliwością powtórnego włączenia

●

ratowanie jak i udzielanie pierwszej pomocy dopiero przy braku napięcia

CSPSP / Wydział Doskonalenia Pedagogicznego

Pomocnicze środki zapobiegawcze w

przypadku nieszczęśliwych wypadków

spowodowanych przez prąd elektryczny

Zabiegi wykonywane przy
poszkodowanym

●

stała kontrola świadomości

i funkcji oddychania

●

przy zaniku krążenia krwi

stosować sztuczne oddychanie

●

w zależności od obrażeń

dostarczyć poszkodowanego do
lekarza

CSPSP / Wydział Doskonalenia Pedagogicznego

W prezentacji wykorzystano materiały wykonane przez:

Szkołę Pożarniczą Würzburg

we współpracy ze

Szkołą Pożarniczą w Regensburgu i Geretsried.

Tłumaczenie:

Andrzej Ludwig

Prezentacja:

Arkadiusz Wilk

Opracowanie:

kpt. Robert Żuczek

mł. kpt. Radosław Mól

CSPSP / Wydział Doskonalenia Pedagogicznego