Wykład 29 - 4 semestr

03.02.2012

Układ pokarmowy:

1 leki przeciwwymiotne:
hamujemy wymioty:

–

błędnikowe

–

ciążowe

–

pooperacyjne

–

polekowe (chemioterapia)

ośrodek wymiotny – w tworze siatkowatym rdzenia przedłużonego

emetyna – naturalny środek na wymioty
1% siarczan miedzi, ale 10% siarczan miedzi – silnie żrący

leki:
1 - metoclopramid:

–

w małych dawkach jest lekiem prokinetycznym – wpływa na pasaż jelitowy i pobudza ruchy
robaczkowe,

–

w dawkach większych – lek przeciwwymiotny, w wymiotach pochodzenia:
pooperacyjnego, przed drobnymi zabiegami ze znieczuleniem – w zastrzyku
po chemioterapii

–

długo stosowany – poprawia łaknienie

–

dobrze działa, mało działań niepożądanych, dobrze tolerowany

–

nie stosować przy padaczce!!!

2 – Tietylperazyna:

–

Torecan

neuroleptyk
bardzo silnie działa na układ nerwowy, ale nasila działanie leków z tej grupy.

3 – Promazyna:

–

Difergan

–

Choligrip noc

4 – Fenactil:

–

w zastrzykach – chlorpromazyna

–

incydentalnie w leczeniu szpitalnym

5 – Hydroxyzyna – anksiolityk:

–

Atarax – p/wymiotnie, uspokajająco, p/świądowo

6 – Dimenhydramina: - przeciwhistaminowe na H1:

–

Aviomarin

7 – Kłącze imbiru

–

Lokomotiv

–

Aviosan

–

Avioplant

–

Zingiber

8 – homeopatia

–

Cocculline – drażetki

9 – Transway – plastry przeciwwymiotne.

Leki na wymioty antycypacyjne – po chemioterapii

Są to antagoniści receptora – 5HT3 – serotoniny,
wymioty po chemioterapii są efektem podania leków podczas którego uwalnia się duża ilość serotoniny z
komórek enterochłonnych – co wywołuje:

–

zawroty głowy

–

nudności

–

paskudny posmak w ustach

leki zmniejszają ilość serotoniny i te objawy – jest to grupa leków używana tylko w onkologii:

–

jako tabletki, czopki lub liofizaty,

–

drogie, bezpieczne, zwiększają łaknienie

leki:
1 – Ondansetron: - zaparcia i suchość w jamie ustnej

–

Atossa - 4mg, 8mg

–

Emetron

–

Ondalek

–

Setronon

–

Zofran (Z zydis – liofizat)

2 – Tropisetron:

–

Novoban

Wrzody żołądka i dwunastnicy:

pH żołądka = 2
HCl zapewnia odpowiednie pH dla enzymów trawiących przede wszystkim białka, sam kwas też wpływa na
ich denaturację, HCl jest produkowany przez komórki okładzinowe wyścielające śluzówkę żołądka, jony H+
są wydzielane z komórek przez pompę protonową ATP zależną – działa z poborem energii i wbrew gradientowi
choroba wrzodowa polega na dysproporcji w produkcji kwasu solnego (nadmiar)
co przyczynia się do nadmiernej produkcji:

–

stres

–

alkohol

–

nikotyna

–

salicylany

–

Helicobacter pylori – bakteria wytwarzająca mocznik, rozpuszczalny na powierzchni błon
komórkowych

wrzody żołądka :

–

sezonowo – wiosna,jesień

–

boli po jedzeniu

wrzody dwunastnicy:

–

boli na czczo

–

niezależnie od pokarmu czy pory roku

1 leki neutralizujące: - leczenie objawowe

działają w wyniku reakcji chemicznej, są o zasady lub wodorotlenki – neutralizują kwas,
są to: glin Al, sód Na, wapń Ca i magnez Mg
leczenie ma tylko charakter objawowy
lek przyjmuje się w momencie bólu
długotrwałe branie leku może powodować nadprodukcje kwasu i zaburzenie wchłaniania innych leków bo
zmieniają pH żołądka
działają od 40min – 1 godziny po zażyciu

glin działa zapierająco
magnez przeczyszczająco

w dużych dawkach

węglan wapnia – uważać przy kamicy

preparaty neutralizujące:

1. Alumag
2. Aflomag
3. Gastal
4. Maalox
5. Malugastrin
6. Gelacid
7. Manti
8. Rennie
9. Gastrinal
10. Tums
11. Gelatum aluminium fosforici
12. Salvichy

2 – leki osłaniające: - działają objawowo

–

osłaniają śluzówkę żołądka

działające niewybiórczo:

–

siemie lniane

–

babka, kozieradka

–

białko jaja kurzego

działające wybiórczo:

–

koloidalne związki bizmutu:
1 Ventrisol
2 Citrivin

Sucralfat: - glinowa pochodna sulfonowanej sacharozy

–

Venter

Leczenie przyczynowe:

I – Antagoniści receptora histaminowego H2

–

histamina to amina biogenne

–

H2 to receptory zlokalizowane w komórkach okładzinowych żołądka i dwunastnicy

–

jak go zablokujemy to HCl nie jest wydzielany

–

antagoniści powodują zahamowanie wszystkich form wydzielania

wskazania:

–

choroba wrzodowa

–

refluks żoładkowo-przełykowy

nie stosować w sposób ciągły

działania niepożądane:

–

zaburzenia trawienia

–

zaparcia, biegunki

–

zakażenia bakteryjne i grzybicze

–

ból głowy,zmęczenie,zawroty

1 – Cymetydyna:

–

Altramed

działania niepożądane: ośrodkowe, omamy, bełkot

–

Belomet

zaburzenia hormonalne

2 – Ranitydydyna:

1. Ranigast
2. Gastranit
3. Raniberl
4. Ranic
5. Ranisan
6. Ranitin
7. Ranitydyna Sanofi
8. Riflux
9. Solvertyl
10. Zantac
11. Apo-ranitydyna

3 – Famotydyna:

1. Fanidyna
2. Famogast
3. Ulfamid
4. Quamatel

II – Inhibitory pompy protonowej:

–

zahamowanie pompy protonowej to zahamowanie produkcji kwasu

–

wszystkie leki z tej grupy są pro-lekami

–

im większa dawka tym większe hamowanie

–

stosowane muszą być rano na czczo – żeby działać muszą mieć środowisko kwaśne

–

synergia – z antybiotykami na wrzody

nie stosować długo – przerost komórek okładzinowych – zmiany nowotworowe
działania niepożądane:

–

bóle, nudności

–

wzdęcia, gazy

–

wtórne zakażenia

–

zmęczenie, bóle mięśni i głowy

wskazania:

–

choroba wrzodowa

–

refluks

–

terapia trój-lekowa

zaburzają wchłanianie żelaza – anemia

1 – Omeprazol:

1. Gasec
2. Helicid
3. Losec
4. Notis
5. Bioprazol
6. Agastin
7. Ortanol
8. Polprazol
9. Prazol
10. Progastmin

2 – Lanzoprazol:

1. Lanzul / Lanzul S

5 Renazol

2. Lanbax

6 Zalanzo

3. Lantrea – prep złożony OTD
4. Lanzogen

3 – Pantoprazol – nie trzeba brać na czczo

1. Controloc
2. Controloc control
3. Anasteloc
4. Contix
5. I.P.P
6. Pantogastin
7. Panpropox
8. Pantogen
9. Pantoprazol Egis
10. Pantoprazol Santoz

4 – Esomeprazol:

1. Venter
2. Nexium

5 – Ramebrazol

1. Pariet

Terapia trój-lekowa 2 tygodniowa wrzodów żołądka i dwunastnicy przy stwierdzeniu Helicobacter
Pylori:
1 Amoxycyclina 2 razy dziennie po 1 dawce
2 Clarytromycyna 2x1
3 Pantoprazol 1 x 1

2 wersja terapii:
1 Amoxycyclina 2x1
2 metronidazol 2x1
3 inhibitory pompy protonowej 1x1