1

I ZUM (semestr II) rok akademicki 2008/2009

Zarz

ą

dzanie strategiczne

GENEZA I EWOLUCJA ZARZ

Ą

DZANIA STRATEGICZNEGO

dr in

ż

. Marzena Jankowska-Mihułowicz

e-mail: [e-mail]

strona domowa: http://mjanko.sd.prz.edu.pl

Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza

Wydział Zarz

ą

dzania i Marketingu

Katedra Przedsi

ę

biorczo

ś

ci, Zarz

ą

dzania i Ekoinnowacyjno

ś

ci

Zarz

Zarz

ą

ą

dzanie strategiczne

dzanie strategiczne

to dysponowanie zasobami

to dysponowanie zasobami

ludzkimi, rzeczowymi i kapita

ludzkimi, rzeczowymi i kapita

ł

ł

owymi w celu

owymi w celu

zapewnienia organizacji istnienia i rozwoju w d

zapewnienia organizacji istnienia i rozwoju w d

ł

ł

ugim

ugim

horyzoncie czasu

horyzoncie czasu

[T.

[T.

Pszczo

Pszczo

ł

ł

owski

owski

, 1978]

, 1978]

Zarz

Zarz

ą

ą

dzanie strategiczne

dzanie strategiczne

przedsi

przedsi

ę

ę

biorstwem

biorstwem

to koncepcja zarz

to koncepcja zarz

ą

ą

dzania, kt

dzania, kt

ó

ó

ra opiera si

ra opiera si

ę

ę

na

na

warto

warto

ś

ś

ciach charakterystycznych dla orientacji

ciach charakterystycznych dla orientacji

globalnej

globalnej

[B. Wawrzyniak, 1989]

[B. Wawrzyniak, 1989]

Zarz

Zarz

ą

ą

dzanie strategiczne

dzanie strategiczne

jest kompleksowym ci

jest kompleksowym ci

ą

ą

g

g

ł

ł

ym

ym

procesem zarz

procesem zarz

ą

ą

dzania nastawionym na formu

dzania nastawionym na formu

ł

ł

owanie

owanie

i wdra

i wdra

ż

ż

anie skutecznych strategii sprzyjaj

anie skutecznych strategii sprzyjaj

ą

ą

cych

cych

wy

wy

ż

ż

szemu stopniowi zgodno

szemu stopniowi zgodno

ś

ś

ci organizacji i jej

ci organizacji i jej

otoczenia oraz osi

otoczenia oraz osi

ą

ą

gni

gni

ę

ę

ciu cel

ciu cel

ó

ó

w strategicznych

w strategicznych

[R. W.

[R. W.

Griffin

Griffin

, 1996]

, 1996]

PRZEGL

PRZEGL

Ą

Ą

D DEFINICJI (1)

D DEFINICJI (1)

SLAJD 2

ZARZ

Ą

DZANIE STRATEGICZNE

Zarz

Zarz

ą

ą

dzanie strategiczne

dzanie strategiczne

polega na dopasowywaniu

polega na dopasowywaniu

organizacji i zarz

organizacji i zarz

ą

ą

dzania do sytuacji wewn

dzania do sytuacji wewn

ę

ę

trznej

trznej

oraz otoczenia

oraz otoczenia

[J.

[J.

Durlik

Durlik

, 1998]

, 1998]

Zarz

Zarz

ą

ą

dzanie strategiczne

dzanie strategiczne

to proces definiowania

to proces definiowania

i redefiniowania strategii w reakcji na zmiany

i redefiniowania strategii w reakcji na zmiany

otoczenia lub wyprzedzaj

otoczenia lub wyprzedzaj

ą

ą

cy te zmiany, a nawet

cy te zmiany, a nawet

je wywo

je wywo

ł

ł

uj

uj

ą

ą

cy, oraz sprz

cy, oraz sprz

ęż

ęż

ony z nim proces

ony z nim proces

implementacji [wdro

implementacji [wdro

ż

ż

enia], w kt

enia], w kt

ó

ó

rym zasoby

rym zasoby

i umiej

i umiej

ę

ę

tno

tno

ś

ś

ci organizacji s

ci organizacji s

ą

ą

tak dysponowane,

tak dysponowane,

by realizowa

by realizowa

ć

ć

przyj

przyj

ę

ę

te d

te d

ł

ł

ugofalowe cele rozwoju,

ugofalowe cele rozwoju,

a tak

a tak

ż

ż

e by zabezpieczy

e by zabezpieczy

ć

ć

istnienie organizacji

istnienie organizacji

w potencjalnych sytuacjach nieci

w potencjalnych sytuacjach nieci

ą

ą

g

g

ł

ł

o

o

ś

ś

ci

ci

[R. Krupski, 1998]

[R. Krupski, 1998]

PRZEGL

PRZEGL

Ą

Ą

D DEFINICJI (2)

D DEFINICJI (2)

SLAJD 3

ZARZ

Ą

DZANIE STRATEGICZNE

2

Zarz

Zarz

ą

ą

dzanie strategiczne

dzanie strategiczne

jest rozumiane jako proces

jest rozumiane jako proces

informacyjno

informacyjno

-

-

decyzyjny, kt

decyzyjny, kt

ó

ó

ry jest wspomagany

ry jest wspomagany

funkcjami planowania, organizacji, motywacji

funkcjami planowania, organizacji, motywacji

i kontroli. Jego celem jest rozstrzyganie o kluczowych

i kontroli. Jego celem jest rozstrzyganie o kluczowych

problemach dzia

problemach dzia

ł

ł

alno

alno

ś

ś

ci przedsi

ci przedsi

ę

ę

biorstwa,

biorstwa,

o jego przetrwaniu i rozwoju, ze szczeg

o jego przetrwaniu i rozwoju, ze szczeg

ó

ó

lnym

lnym

uwzgl

uwzgl

ę

ę

dnieniem oddzia

dnieniem oddzia

ł

ł

ywa

ywa

ń

ń

otoczenia i w

otoczenia i w

ę

ę

z

z

ł

ł

owych

owych

czynnik

czynnik

ó

ó

w w

w w

ł

ł

asnego potencja

asnego potencja

ł

ł

u wytw

u wytw

ó

ó

rczego

rczego

[A. Stabry

[A. Stabry

ł

ł

a, 2007]

a, 2007]

PRZEGL

PRZEGL

Ą

Ą

D DEFINICJI (3)

D DEFINICJI (3)

SLAJD 4

ZARZ

Ą

DZANIE STRATEGICZNE

CECHY OTOCZENIA ORGANIZACJI

CECHY OTOCZENIA ORGANIZACJI

wzrost dynamiki

wzrost dynamiki

wzrost z

wzrost z

ł

ł

o

o

ż

ż

ono

ono

ś

ś

ci

ci

wzrost niepewno

wzrost niepewno

ś

ś

ci

ci

Jedyn

Jedyn

ą

ą

sta

sta

ł

ą

ł

ą

rzecz

rzecz

ą

ą

jest zmiana

jest zmiana

[Hipokrates, IV

[Hipokrates, IV

-

-

V wiek p.n.e.]

V wiek p.n.e.]

Ca

Ca

ł

ł

y post

y post

ę

ę

p, jaki dokona

p, jaki dokona

ł

ł

si

si

ę

ę

w historii ludzko

w historii ludzko

ś

ś

ci

ci

od zarania dziej

od zarania dziej

ó

ó

w do ko

w do ko

ń

ń

ca XIX wieku,

ca XIX wieku,

zosta

zosta

ł

ł

podwojony w wieku XX.

podwojony w wieku XX.

Ten proces stale przyspiesza

Ten proces stale przyspiesza

[R. Krupski, 2005]

[R. Krupski, 2005]

ZARZ

ZARZ

Ą

Ą

DZANIE STRATEGICZNE W NIEPEWNYM OTOCZENIU

DZANIE STRATEGICZNE W NIEPEWNYM OTOCZENIU

SLAJD 5

ZARZ

Ą

DZANIE STRATEGICZNE

orientacja na

orientacja na

przysz

przysz

ł

ł

o

o

ść

ść

(niekoniecznie d

(niekoniecznie d

ł

ł

ugookresowa)

ugookresowa)

orientacja na g

orientacja na g

ł

ł

ó

ó

wne

wne

cele

cele

orientacja na

orientacja na

wyniki

wyniki

podej

podej

ś

ś

cie

cie

praktyczne

praktyczne

podej

podej

ś

ś

cie

cie

systematyczne

systematyczne

podej

podej

ś

ś

cie

cie

totalne

totalne

,

,

kompleksowe

kompleksowe

,

,

interdyscyplinarne

interdyscyplinarne

,

,

wielow

wielow

ą

ą

tkowe

tkowe

,

,

integracyjne

integracyjne

podej

podej

ś

ś

cie

cie

globalne

globalne

podej

podej

ś

ś

cie

cie

systemowe

systemowe

(

(

otwarto

otwarto

ść

ść

na otoczenie,

na otoczenie,

wsp

wsp

ó

ó

ł

ł

dzia

dzia

ł

ł

anie

anie

,

,

uzyskiwanie

uzyskiwanie

synergii

synergii

)

)

podej

podej

ś

ś

cie

cie

dynamiczne

dynamiczne

,

,

procesowe

procesowe

,

,

sytuacyjne

sytuacyjne

,

,

elastyczne

elastyczne

,

,

adaptacyjne

adaptacyjne

podej

podej

ś

ś

cie

cie

niekonwencjonalne

niekonwencjonalne

,

,

wielowariantowe

wielowariantowe

,

,

kreatywne

kreatywne

,

,

tw

tw

ó

ó

rcze

rcze

,

,

inwencyjne

inwencyjne

,

,

wizjonerskie

wizjonerskie

konieczno

konieczno

ść

ść

stosowania metod

stosowania metod

ilo

ilo

ś

ś

ciowych

ciowych

i

i

jako

jako

ś

ś

ciowych

ciowych

(

(

heurystycznych

heurystycznych

)

)

WYR

WYR

Ó

Ó

ś

ś

NIKI ZARZ

NIKI ZARZ

Ą

Ą

DZANIA STRATEGICZNEGO (1)

DZANIA STRATEGICZNEGO (1)

SLAJD 6

ZARZ

Ą

DZANIE STRATEGICZNE

3

konieczno

konieczno

ść

ść

uwzgl

uwzgl

ę

ę

dnianie

dnianie

r

r

ó

ó

ż

ż

nych horyzont

nych horyzont

ó

ó

w czasu

w czasu

konieczno

konieczno

ść

ść

jednoczesnego badania

jednoczesnego badania

wn

wn

ę

ę

trza

trza

i

i

otoczenia

otoczenia

firmy

firmy

oraz konfrontowania wynik

oraz konfrontowania wynik

ó

ó

w tych bada

w tych bada

ń

ń

konieczno

konieczno

ść

ść

uwzgl

uwzgl

ę

ę

dnienia

dnienia

twardych

twardych

aspekt

aspekt

ó

ó

w

w

przedsi

przedsi

ę

ę

biorstwa (finansowych, technicznych,

biorstwa (finansowych, technicznych,

technologicznych) oraz

technologicznych) oraz

mi

mi

ę

ę

kkich

kkich

(kulturowych, ekologicznych,

(kulturowych, ekologicznych,

kadrowych)

kadrowych)

umiej

umiej

ę

ę

tno

tno

ść

ść

rozwa

rozwa

ż

ż

ania i

ania i

harmonizowania

harmonizowania

r

r

ó

ó

ż

ż

nych racji

nych racji

zdolno

zdolno

ść

ść

akceptowania

akceptowania

uczenia si

uczenia si

ę

ę

na b

na b

ł

ę

ł

ę

dach

dach

dotyczy

dotyczy

nieprogramowalnej

nieprogramowalnej

i

i

ź

ź

le

le

ustrukturyzowanej

ustrukturyzowanej

dziedziny

dziedziny

ż

ż

ycia organizacji

ycia organizacji

ma szczeg

ma szczeg

ó

ó

lne znaczenie w warunkach

lne znaczenie w warunkach

z

z

ł

ł

o

o

ż

ż

onego otoczenia

onego otoczenia

,

,

z

z

ł

ł

ej koniunktury

ej koniunktury

gospodarczej,

gospodarczej,

gwa

gwa

ł

ł

townych zmian

townych zmian

o charakterze globalnym,

o charakterze globalnym,

skokowego rozwoju

skokowego rozwoju

technologii,

technologii,

kryzys

kryzys

ó

ó

w

w

organizacyjnych

organizacyjnych

(zmniejszaj

(zmniejszaj

ą

ą

ca si

ca si

ę

ę

dynamika

dynamika

rozwoju, spadek udzia

rozwoju, spadek udzia

ł

ł

u w rynku, konieczno

u w rynku, konieczno

ść

ść

lokowania si

lokowania si

ę

ę

na nowych rynkach, zmiana kierownictwa firmy, reorganizacja)

na nowych rynkach, zmiana kierownictwa firmy, reorganizacja)

WYR

WYR

Ó

Ó

ś

ś

NIKI ZARZ

NIKI ZARZ

Ą

Ą

DZANIA STRATEGICZNEGO (2)

DZANIA STRATEGICZNEGO (2)

SLAJD 7

ZARZ

Ą

DZANIE STRATEGICZNE

Szczeg

Szczeg

ó

ó

lnie dynamiczny rozw

lnie dynamiczny rozw

ó

ó

j

j

zarz

zarz

ą

ą

dzania strategicznego

dzania strategicznego

przypad

przypad

ł

ł

na lata osiemdziesi

na lata osiemdziesi

ą

ą

te XX wieku

te XX wieku

SPECJALNO

SPECJALNO

ŚĆ

ŚĆ

NAUKOWA:

NAUKOWA:

ZARZ

ZARZ

Ą

Ą

DZANIE STRATEGICZNE

DZANIE STRATEGICZNE

Zarz

Zarz

ą

ą

dzanie strategiczne

dzanie strategiczne

to nurt nauk o zarz

to nurt nauk o zarz

ą

ą

dzaniu,

dzaniu,

jaki wy

jaki wy

ł

ł

oni

oni

ł

ł

si

si

ę

ę

w latach pi

w latach pi

ęć

ęć

dziesi

dziesi

ą

ą

tych XX wieku

tych XX wieku

z dw

z dw

ó

ó

ch dyscyplin naukowych:

ch dyscyplin naukowych:

1.

1.

Teorii organizacji i zarz

Teorii organizacji i zarz

ą

ą

dzania

dzania

–

–

wiedzy z zakresu

wiedzy z zakresu

tworzenia, funkcjonowania i rozwoju organizacji

tworzenia, funkcjonowania i rozwoju organizacji

2.

2.

Cybernetyki

Cybernetyki

-

-

wiedzy o systemach sterowania

wiedzy o systemach sterowania

realizowanych w przyrodzie

realizowanych w przyrodzie

ż

ż

ywej, technice

ywej, technice

i spo

i spo

ł

ł

ecze

ecze

ń

ń

stwie oraz o przekazywaniu

stwie oraz o przekazywaniu

i przekszta

i przekszta

ł

ł

caniu informacji w tych systemach

caniu informacji w tych systemach

SLAJD 8

ZARZ

Ą

DZANIE STRATEGICZNE

zarz

zarz

ą

ą

dzanie strategiczne

dzanie strategiczne

teoria podejmowania decyzji (teoria decyzji)

teoria podejmowania decyzji (teoria decyzji)

teoria bada

teoria bada

ń

ń

operacyjnych

operacyjnych

projektowanie system

projektowanie system

ó

ó

w zarz

w zarz

ą

ą

dzania i struktur organizacyjnych

dzania i struktur organizacyjnych

teoria komunikowania i informacji

teoria komunikowania i informacji

metody i techniki organizatorskie i zarz

metody i techniki organizatorskie i zarz

ą

ą

dcze

dcze

inne

inne

SPECJALNO

SPECJALNO

ŚĆ

ŚĆ

NAUKOWA:

NAUKOWA:

ZARZ

ZARZ

Ą

Ą

DZANIE STRATEGICZNE

DZANIE STRATEGICZNE

NAUKI O ZARZ

NAUKI O ZARZ

Ą

Ą

DZANIU

DZANIU

















DSYCYPLINA PODSTAWOWA:

DSYCYPLINA PODSTAWOWA:

TEORIA ORGANIZACJI I ZARZ

TEORIA ORGANIZACJI I ZARZ

Ą

Ą

DZANIA =

DZANIA =

=

=

PODSTAWY ZARZ

PODSTAWY ZARZ

Ą

Ą

DZANIA ORGANIZACJAMI

DZANIA ORGANIZACJAMI

















DYSCYPLINY SZCZEG

DYSCYPLINY SZCZEG

Ó

Ó

Ł

Ł

OWE = SUBDYSCYPLINY = SPECJALNO

OWE = SUBDYSCYPLINY = SPECJALNO

Ś

Ś

CI:

CI:

SLAJD 9

ZARZ

Ą

DZANIE STRATEGICZNE

4

KIERUNKI ROZWOJU ZARZ

KIERUNKI ROZWOJU ZARZ

Ą

Ą

DZANIA STRATEGICZNEGO

DZANIA STRATEGICZNEGO

SLAJD 10

ZARZ

Ą

DZANIE STRATEGICZNE

ETAPY ZARZ

ETAPY ZARZ

Ą

Ą

DZANIA STRATEGICZNEGO

DZANIA STRATEGICZNEGO

SLAJD 11

ZARZ

Ą

DZANIE STRATEGICZNE

Dzi

ę

kuj

ę

za uwag

ę

ZAPRASZAM NA PRZERW

Ę

dr in

ż

. Marzena Jankowska-Mihułowicz

Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza

Wydział Zarz

ą

dzania i Marketingu

Katedra Przedsi

ę

biorczo

ś

ci, Zarz

ą

dzania i Ekoinnowacyjno

ś

ci