oke warszawa próbna 2008

Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl

dysleksja

OKE

WARSZAWA

CKE

ĉZYK POLSKI

POZIOM PODSTAWOWY

PRZYK

àADOWY ZESTAW ZADAē

Czas pracy 170 minut

Instrukcja dla zdaj

ącego

1. Sprawd

Ĩ, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 16 stron.

Ewentualny

brak

áoĞ przewodniczącemu zespoáu

nadzoruj

ącego egzamin.

2. Rozwi

ązania zadaĔ zamieĞü w miejscu na to przeznaczonym.

3. Pisz czytelnie. U

Īywaj dáugopisu/pióra tylko z czarnym

tuszem/atramentem.

4. Nie u

Īywaj korektora, a báĊdne zapisy wyraĨnie przekreĞl.

5. Pami

Ċtaj, Īe zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.

6. Mo

Īesz korzystaü ze sáownika poprawnej polszczyzny

i s

áownika ortograficznego.

ĩyczymy powodzenia!

MARZEC

ROK 2008

Za rozwi

ązanie

wszystkich zada

Īna otrzymaü

áącznie

70 punktów

ĊĞü I – 20 pkt

ĊĞü II – 50 pkt

Wype

ánia zdający

przed rozpocz

Ċciem pracy

PESEL ZDAJ

ĄCEGO

KOD

ZDAJ

ĄCEGO

Miejsce

na naklejk

z kodem szko

áy

Miejsce

na naklejk

z kodem szko

áy

Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl

Przyk

áadowy zestaw zadaĔ z jĊzyka polskiego

Poziom podstawowy

ĊĞü I – rozumienie czytanego tekstu

Przeczytaj uwa

Īnie tekst, a nastĊpnie wykonaj zadania umieszczone pod nim. Odpowiadaj

tylko na podstawie tekstu i tylko w

áasnymi sáowami – chyba Īe w zadaniu polecono inaczej.

Udzielaj tylu odpowiedzi, o ile jeste

Ğ proszona/y. W zadaniu zamkniĊtym wybierz tylko jedną

odpowied

Ĩ.

Hedonizm kontra hedonizm

Zaczyna si

Ċ od potĊpiania hedonizmu, a koĔczy brakiem radoĞci z Īycia. MoĪe wiĊc jeden raz

obok ambitnych, powa

Īnych postanowieĔ wyznaczmy sobie teĪ przyjemniejsze zadanie: bĊdĊ

smakowa

ü Īycie peánymi garĞciami.

Hedonizm jest w dzisiejszych czasach na cenzurowanym. Wedle duchownych wszystkich religii

Ğwiata, wedle wielu myĞlicieli – to grzech naczelny naszej epoki. Epoki, w której czáowiek, kierując
si

Ċ egoistycznie rozumianą zasadą przyjemnoĞci, odwróciá siĊ nie tylko od Boga, ale w ogóle od etyki.

Zepchn

ąá na daleki plan troskĊ o dobro innych ludzi, a wartoĞci duchowe zastąpiá Ğwiątyniami

konsumpcji.

Rzeczywi

Ğcie: jak Īaden inny system filozoficzny, wymyĞlony przed 2,5 tys. lat, hedonizm staá

Ċ elementem mowy potocznej zachodniej cywilizacji początków XXI wieku. Ludzie, którzy nigdy

nie s

áyszeli o Arystypie z Cyreny czy nawet o Epikurze, obracają to sáowo wte i wewte, mając

na my

Ğli modny klub czy nową liniĊ kosmetyków. Hedonizm staá siĊ sáowem kluczem dla speców

od reklamy i marketingu. I form

ą duchowego alibi dla tych wszystkich, którzy spĊdzają Īycie

na wyszukiwaniu wci

ąĪ nowych rozrywek i dóbr materialnych. Bo przecieĪ „hedonista” to brzmi

lepiej ni

Ī „konsument”. Ale czy rzeczywiĞcie znaczy to samo? Czy naprawdĊ kierujemy siĊ w Īyciu

zasad

ą przyjemnoĞci i zasáugujemy na miano hedonistów, wraz z tymi wszystkimi záymi i dobrymi

skojarzeniami, jakie budzi to s

áowo?

A oto w

Ğlad za nim coraz odwaĪniej przebija siĊ do jĊzyka potocznego inne sáowo:

„anhedonia”. Anhedonia to defekt duchowy polegaj

ący na niemoĪnoĞci przeĪywania przyjemnoĞci.

Nie ma satysfakcji seksualnej, jedzenie traci smak, a pejza

Ī za oknem Īywe barwy. Anhedonia to

objaw chorobowy, towarzysz

ący np. schizofrenii czy ciĊĪkim depresjom. To takĪe wyraz stanu ducha

naszej cywilizacji: im bardziej stawiamy na piedestale przyjemno

Ğü jako cel naszych dąĪeĔ, tym

trudniej przychodzi nam jej doznawa

ü. ĝwiat, dziĊki nieustannemu postĊpowi technologicznemu,

zdaje si

Ċ stwarzaü nam nieograniczone moĪliwoĞci; Īycie wydaje siĊ coraz áatwiejsze.

Ale czy naprawd

Ċ potrafimy cieszyü siĊ jego smakiem? Czy rzeczywiĞcie jesteĞmy spadkobiercami

Arystypa i Epikura?

Nie ma jednego hedonizmu. Przyjaciel Sokratesa, Arystyp z Cyreny, przez potomnych zosta

okre

Ğlony jako twórca hedonizmu skrajnego. W myĞl jego zaáoĪeĔ, skoro Īycie jest krótkie i koĔczy

Ċ Ğmiercią, jedyny jego sens polega na uczynieniu kaĪdej chwili maksymalnie przyjemną. Wedáug

Arystypa nie ma przyjemno

Ğci wyĪszego i niĪszego rzĊdu. Liczy siĊ tylko ich intensywnoĞü, siáa

oddzia

áywania na zmysáy.

Epikur – uwa

Īany za hedonistĊ umiarkowanego – dostrzegá jednak, Īe czáowiek nie jest tak

prosto skonstruowany. Konsekwencj

ą braku umiaru w dąĪeniu do przyjemnoĞci moĪe byü czyjaĞ

krzywda lub nasza w

áasna strata. PrzyjemnoĞci nie są jednowartoĞciowe: te duchowe mają wiĊkszą

warto

Ğü niĪ oddziaáujące jedynie na zmysáy. Epikureizm pozbawiony jest pierwotnej niewinnoĞci

hedonizmu Arystypa. Bo kieruj

ąc siĊ jego wskazaniami, musimy wybieraü. PrzyjemnoĞci czĊsto

ze sob

ą konkurują i decydując siĊ na tĊ pierwszą z brzegu, moĪemy straciü szansĊ na przeĪycie innej,

jeszcze wi

Ċkszej.

Przy wszystkich ró

Īnicach jedno jest wspólne: hedonizm nie jest moĪliwy bez akceptacji Īycia.

Takiego, jakie mamy dane. I paradoksalnie, w

áaĞnie z tą podstawową wskazówką, my – oskarĪani

o hedonizm i lubi

ący siĊ za hedonistów uwaĪaü – mamy najwiĊcej káopotów.

Wiele powszechnie dost

Ċpnych przyjemnoĞci przestaáo w ostatnich dziesiĊcioleciach za takie

uchodzi

ü. Kto dziĞ potrafi doceniü smak bezczynnego wylegiwania siĊ w sáoĔcu? LeĪenia na áące

i wpatrywania si

Ċ w korony drzew? Nuda! Od kilku lat, gdy spadnie Ğnieg, zadziwia mnie cisza

za oknem. Jest tam park z ma

áymi górkami. Gdy byliĞmy dzieümi, spĊdzaliĞmy tam caáe dni,

zje

ĪdĪając na nartach, sankach lub po prostu na tyákach. Nasze dzieci tego wcale nie robią. I nie tylko

Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl

Przyk

áadowy zestaw zadaĔ z jĊzyka polskiego

Poziom podstawowy

dlatego,

Īe wolą graü na komputerach. TakĪe dlatego, Īe doĞwiadczają nieprzystawalnoĞci imitacji

do wzoru. Zje

ĪdĪanie na byle jakim sprzĊcie z malutkiej, warszawskiej górki nijak siĊ ma

do ogl

ądania w telewizji zimowych atrakcji w alpejskich kurortach.

Przed ponad 30 laty poeta Adam Zagajewski opisywa

á schizofrenicznoĞü PRL-owskiej kultury

prowincjonalnej czasów gwa

átownego rozwoju telewizji. Jej odbiorca dostawaá od ĞwiĊta produkt

markowy: np. mecz pi

ákarski Brazylia – Wáochy czy film z udziaáem The Beatles. Na co dzieĔ jednak

skazany by

á na kibicowanie lokalnej druĪynie trzecioligowej i wystĊpy objeĪdĪającego kraj

estradowego cha

áturzysty. Którą z tych rzeczywistoĞci miaá uznaü za swoje prawdziwe

Ğwiadczenie?

10.

Ten schizofreniczny dylemat zosta

á jednoznacznie rozstrzygniĊty. Wraz z burzliwą ekspansją

mediów prawdziwe sta

áo siĊ to, co pokazują one, a nie to, czego doĞwiadczamy bezpoĞrednio w naszej

codzienno

Ğci. JeĞli te dwa Ğwiaty siĊ róĪnią, tym gorzej dla Īycia. WyobraĨnia nie ma szans

z bombarduj

ącymi nas obrazami. Miejska górka w niczym nie przypomina trasy narciarskiej

w Kitzbühel, a Ka

Ğka z III b dramatycznie odbiega urodą od Angeliny Jolie. Nie potrafimy cieszyü siĊ

górk

ą i KaĞką; chcemy, Īeby zamieniáy siĊ w alpejską trasĊ i gwiazdĊ filmową. Nie potrafimy

smakowa

ü Īycia, jakie jest, bo jego zwyczajnoĞü przegrywa z oglądaną codziennie obietnicą Īycia,

jakie mog

áoby byü.

11.

Cho

ü ideolodzy konsumpcjonizmu powoáują siĊ na hedonizm, w istocie oferują nam wizjĊ

Ğwiata z nim sprzeczną. HedoniĞci uĞwiadamiali, Īe Īycie jest teraz, trzeba áapaü smak kaĪdej chwili,
bo szybko przeminie. A dla wspó

áczesnego konsumenta teraĨniejszoĞü tak naprawdĊ nie istnieje.

Podczas stymulowanych u

Īywkami zabawowych szaleĔstw jej smak jest przecieĪ zagáuszany na rzecz

chemicznej iluzji emocjonalnej. A w naszych powszechnych wyobra

Īeniach o szczĊĞciu

tera

ĨniejszoĞü zostaje zepchniĊta w cieĔ wobec obrazów Īycia, które dopiero nadejdzie.

12.

To truizm: ewolucja cz

áowieka polega m.in. na tym, Īe coraz wiĊksza czĊĞü jego pragnieĔ

zostaje sztucznie wykreowana. Konsumpcjonizm produkuje je ta

Ğmowo i áudzi obietnicą ich

spe

ánienia. Ale nigdy nie speánia: tworząc obraz Ğwiata niczym nieograniczonych moĪliwoĞci, zawsze

stawia cz

ĊĞü z nich poza naszym aktualnym zasiĊgiem i obiecuje, Īe „na pewno w przyszáoĞci”.

13.

Czy to jeszcze epikureizm, ka

Īący wybieraü miĊdzy przyjemnoĞciami, czy juĪ jego

zaprzeczenie? Na pewno oznaka tego,

Īe filozofia hedonistyczna wysyáa nam sygnaáy, które są

w dzisiejszym

Ğwiecie nie do pogodzenia. Nie da siĊ pogodziü Arystypa z Epikurem; dąĪenia

do natychmiastowego zaspokojenia pragnie

Ĕ z wartoĞciowaniem przyjemnoĞci i wyborem miĊdzy

nimi. Z jednej strony – konsumpcjonistyczne zach

Ċty do korzystania z Īycia; z drugiej – sąsiadujące

z nimi przestrogi, które ka

Īą okupywaü coraz wiĊcej przyjemnoĞci poczuciem winy. Przestrogi, które

nie s

ą wyraĪane – jak w Ğredniowieczu – w kategoriach moralnych, lecz w jĊzyku równieĪ

z hedonizmu wyrastaj

ącym.

14.

Miejsce nieuchronnej

Ğmierci, obnaĪającej nicoĞü doczesnych przyjemnoĞci, zajĊáa cena, jaką

trzeba za nie p

áaciü. JuĪ nie tylko uĪywki są podejrzane, choü one prowadzą zarówno do utraty

zdrowia (a to jedna z najwa

Īniejszych epikurejskich wartoĞci), jak równieĪ statusu spoáecznego.

Trzeba uwa

Īaü takĪe na smaczne jedzenie, które nie tylko powoduje odkáadanie siĊ groĨnego

cholesterolu w

Īyáach, ale teĪ naraĪa na zmiany w sylwetce – sprzeczne z medialnymi wyobraĪeniami

o szcz

ĊĞciu i pogarszające notowania na rynku pracy. A zdrowie i status są zbyt cennymi wartoĞciami,

Ğmy chcieli je poáoĪyü na szali. Dlatego nad filozofią smakowania Īycia zwyciĊĪa ideologia

napojów zio

áowych, filtrów antysáonecznych, zdrowotnych diet i odchudzających kuracji.

15.

Czy tak rozumiane

Īycie ma w ogóle smak, czy moĪna je polubiü? Anhedonia, niezdolnoĞü

do prze

Īywania przyjemnoĞci, jest objawem schizofrenii. Ale takĪe – schizofrenii kulturowej

Ğwiecie, w którym jesteĞmy jednoczeĞnie nachalnie nagabywani do korzystania z Īycia

i przekonywani o szkodliwo

Ğci tego, co robimy. I za którąkolwiek z tych wskazówek podąĪamy,

czujemy si

Ċ sfrustrowani, Īe lekcewaĪymy drugą.

16.

Īe wiĊc lepiej daü teraĨniejszoĞci szansĊ i poddaü siĊ temu, co mówi nasza, instynktownie

domagaj

ąca siĊ przyjemnoĞci natura? W koĔcu, jak Ğpiewaá John Lennon: „ĩycie jest tym, co siĊ nam

przydarza, gdy jeste

Ğmy zajĊci snuciem innych planów”. Posáuchajmy Īycia, odpuĞümy sobie trochĊ.

Piotr Bratkowski, Hedonizm kontra hedonizm, „Newsweek”, 8.01.2006

Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl

Przyk

áadowy zestaw zadaĔ z jĊzyka polskiego

Poziom podstawowy

Zadanie 1. (3 pkt)

Na podstawie tekstu wyja

Ğnij pojĊcia:

hedonizm ......................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

anhedonia .....................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

konsumpcjonizm ...........................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 2. (2 pkt)

Piotr Bratkowski stwierdzi

á, Īe w dzisiejszych czasach Zaczyna siĊ od potĊpiania hedonizmu,

a ko

Ĕczy brakiem radoĞci z Īycia. Podaj po dwie – wymienione przez Autora – przyczyny

Īdej z tych postaw. (akapity 2. i 15.)

przyczyny pot

Ċpiania hedonizmu .................................................................................................

.......................................................................................................................................................

przyczyny braku rado

Ğci z Īycia ..................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 3. (1 pkt)

Z akapitu 3. wypisz dwa zwi

ązki wyrazowe zaczerpniĊte z jĊzyka potocznego.

.......................................................................................................................................................

Zadanie 4. (2 pkt)

Autor negatywnie ocenia wspó

áczesną cywilizacjĊ zachodnioeuropejską. WymieĔ dwie jej

cechy, które tak

ą ocenĊ spowodowaáy.

.......................................................................................................................................................

Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl

Przyk

áadowy zestaw zadaĔ z jĊzyka polskiego

Poziom podstawowy

Zadanie 5. (1 pkt)

Zdanie: ...im bardziej stawiamy na piedestale przyjemno

Ğü jako cel naszych dąĪeĔ,

tym trudniej przychodzi nam jej doznawa

ü zawiera

A. paradoks.
B. oksymoron.
C. hiperbol

Ċ.

D. porównanie.

Zadanie 6. (1 pkt)

Jaki

Ğrodek stylistyczny powtarza siĊ w akapitach: 4., 8., 9., 15.?

.......................................................................................................................................................

Zadanie 7. (2 pkt)

Na podstawie akapitu 6. wyja

Ğnij stwierdzenie: Epikureizm pozbawiony jest pierwotnej

niewinno

Ğci hedonizmu Arystypa.

.......................................................................................................................................................

Zadanie 8. (1 pkt)

Jak

ą funkcjĊ peáni akapit 7. w stosunku do akapitów 5. i 6.?

.......................................................................................................................................................

Zadanie 9. (2 pkt)

Wyja

Ğnij, jaką funkcjĊ peánią w akapicie 8. formy:

a. liczba pojedyncza, np. ... zadziwia mnie cisza za oknem. ...................................................

.......................................................................................................................................................

b. liczba mnoga, np. Nasze dzieci tego wcale nie robi

ą. ............................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 10. (1 pkt)

Na podstawie akapitów 8. – 10. podaj cztery pary przyk

áadów potwierdzających tezĊ

o schizofrenicznym dylemacie naszej kultury.

realny

Ğwiat

rzeczywisto

Ğü medialna

Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl

Przyk

áadowy zestaw zadaĔ z jĊzyka polskiego

Poziom podstawowy

Zadanie 11. (1 pkt)

W jaki sposób media wp

áywają na wspóáczesnych ludzi? (akapit 10.)

.......................................................................................................................................................

Zadanie 12. (1 pkt)

W kontek

Ğcie akapitów 12. i 13. napisz, który ze staroĪytnych filozofów, Epikur czy Arystyp

z Cyreny, jest bli

Īszy wspóáczesnemu czáowiekowi i dlaczego.

.......................................................................................................................................................

Zadanie 13. (2 pkt)

W kontek

Ğcie caáego artykuáu wyjaĞnij znaczenie tytuáu.

.......................................................................................................................................................

ĊĞü II

– pisanie w

áasnego tekstu w związku z tekstem literackim zamieszczonym w arkuszu.

Wybierz temat i napisz wypracowanie nie krótsze ni

Ī dwie strony (okoáo 250 sáów).

Temat 1. Cierpi

ące matki. Porównaj ich wizerunki przedstawione w Ğredniowiecznym

wierszu Pos

áuchajcie, bracia miáa... i fragmencie III czĊĞci Dziadów Adama

Mickiewicza.

Lament

ĞwiĊtokrzyski (Posáuchajcie, bracia miáa...)

Pos

áuchajcie, bracia miáa!

Chc

Ċü wam skorzyü krwawą gáowĊ

;

áyszycie mój zamątek

Jen

mi si

Ċ staá w Wielki Piątek.

Īaáuj miĊ, stary, máody,

ü mi przyszáy krwawe gody:

Jednegociem Syna mia

áa

I tegociem o

Īelaáa

chc

Ċü wam skorzyü krwawą gáowĊ – chcĊ siĊ wam wyĪaliü; chcĊ znaleĨü wspóáczucie dla mojej zbolaáej gáowy

zam

ątek – cierpienie, ĪaáoĞü

jen – który

Īelaáa – opáakaáa

Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl

Przyk

áadowy zestaw zadaĔ z jĊzyka polskiego

Poziom podstawowy

Zam

Ċt ciĊĪki dostaá siĊ mnie, ubogiej Īenie

Widz

ąc rozkrwawione me miáe Narodzenie;

ĊĪka moja chwila, krwawa godzina,

Widz

ąc niewiernego Īydowina,

Ī on bije, mĊczy mego miáego Syna.

Synku mi

áy i wybrany,

Rozdziel z matk

ą swoją rany;

A wszekom Ci

Ċ, Synku miáy, w swym sercu nosiáa,

A takie

Ī Tobie wiernie sáuĪyáa.

Przemów k‘matce, bych si

Ċ ucieszyáa;

Bo ju

Ī idziesz ode mnie, moja nadzieja miáa.

Synku, bych Ci

Ċ nisko miaáa,

Nieco

Ğ bych Ci wspomagaáa:

Twoja g

áówka krzywo wisa, tĊü bych ja podparáa;

Krew po Tobie p

áynie, tĊü bych ja utaráa;

Picia wo

áasz, piciaü bych ci daáa,

Ale nie lza

dosi

ąc Twego ĞwiĊtego ciaáa.

O aniele Gabryjele,

Gdzie jest ono twe wesele,
Co

ĪeĞ mi go obiecowaá tako bardzo wiele,

A rzek

ący: „Panno, peána jeĞ miáoĞci!”

A ja pe

ána smutku i ĪaáoĞci;

Spróchnia

áo we mnie ciaáo i moje wszytki koĞci.

Pro

ĞcieĪ Boga, wy miáe i Īądne maciory

By wam nad dziatkami nie by

áy takie to pozory,

Jele ja, nieboga, ninie dzi

Ğ zeĨrzaáa

Nad swym, nad mi

áym Synem krasnym

Ī on cirpi mĊki, nie bĊdąc w Īadnej winie.

Nie mam ani b

ĊdĊ mieü inego,

Jedno ciebie, Synu, na krzy

Īu rozbitego.

Poezja polska od

Ğredniowiecza do wspóáczesnoĞci. Antologia, wybór A. Rajca, J. Polanicki, Warszawa 2001

Adam Mickiewicz Dziady cz

ĊĞü III (fragment)

P. R o l l i s o n o w a

Panie! lito

Ğü – ja wdowa! Panie Senatorze!

áyszaáam, Īe zabili – czyĪ moĪna, mój BoĪe!

Moje dziecko! – Ksi

ądz mówi, Īe on jeszcze Īyje;

Ale go bij

ą, Panie! któĪ dzieci tak bije! –

Jego zbito – zlituj si

Ċ – po katowsku zbito.

áacze)

S e n a t o r

Gdzie? kogo? – gadaj przecie po ludzku, kobieto.

Īenie – kobiecie

nie lza – nie mo

Īna

Īądne maciory – proszące matki

krasny – pi

Ċkny

Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl

Przyk

áadowy zestaw zadaĔ z jĊzyka polskiego

Poziom podstawowy

P. R o l l i s o n o w a

Kogo? ach, dziecko moje! Mój Panie – ja wdowa –
Ach, wiele

Ī to lat, póki czáek dziecko wychowa!

Mój Ja

Ğ juĪ drugich uczyá; niech Pan wszystkich spyta,

Jak on uczy

á siĊ dobrze. – Ja biedna kobieta!

On mnie

Īywiá ze swego szczupáego dochodu –

ĝlepa, on byá mnie okiem – Panie, umrĊ z gáodu.

S e n a t o r

Kto poplót

á, Īe go bili, nie wyjdzie na sucho.

Kto mówi

á?

P. R o l l i s o n o w a

Kto mnie mówi

á? ja mam matki ucho.

Ğlepa; teraz w uchu caáa moja dusza,

Dusza matki. – Wiedli go wczora do ratusza;
S

áyszaáam –

S e n a t o r

Wpuszczono j

ą?

P. R o l l i s o n o w a

Wypchn

Ċli miĊ z progu

I z bramy, i z dziedzi

Ĕca. Siadáam tam na rogu,

Pod murem; – mury grube, – przy

áoĪyáam ucho –

Tam siedzia

áam do rana. – W póánoc, w mieĞcie gáucho,

áucham – w póánoc, tam z muru – nie, nie zwodzĊ siebie;

áyszaáam go, sáyszaáam, jak Pan Bóg na niebie;

Ja g

áos jego sáyszaáam uszami wáasnemi –

Cichy, jakby spod ziemi, jak ze

Ğrodka ziemi. –

I mój s

áuch wszedá w gáąb muru, daleko, gáĊboko;

Ach, dalej poszed

á niĨli najbystrzejsze oko.

áyszaáam, mĊczono go –

S e n a t o r

Jak w gor

ączce bredzi!

Ale tam, moja Pani, wielu innych siedzi?

P. R o l l i s o n o w a

Jak to? – czy

Ī to nie byá gáos mojego dzieciĊcia?

Niema owca pozna g

áos swojego jagniĊcia

ĝród najliczniejszej trzody – ach, to byá gáos taki! –
Ach, dobry Panie,

ĪebyĞ sáyszaá raz gáos taki,

To by

Ğ juĪ nigdy w Īyciu spokojnie nie zasnąá!

S e n a t o r

Syn Pani zdrów by

ü musi, gdy tak gáoĞno wrzasnąá.

P. R o l l i s o n o w a

(pada na kolana)

Ğli masz ludzkie serce...

Adam Mickiewicz, III cz. Dziadów, Warszawa 1965

Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl

Przyk

áadowy zestaw zadaĔ z jĊzyka polskiego

Poziom podstawowy

Temat 2. Co w Ludziach bezdomnych Stefana

ĩeromskiego symbolizują Wenus z Milo

i Rybak Puvisa de Chavannes’a? Odpowiedz, analizuj

ąc poniĪsze fragmenty

oraz wykazuj

ąc związek obu symboli z kreacją bohaterów i innymi symbolami

przedstawionymi w utworze.

Stefan

ĩeromski Ludzie bezdomni

fragment I

W zak

ątku tworzącym jakby niewielką izbĊ, oĞwietloną jednym oknem, stoi

na niewysokim piedestale tors bia

áej Afrodyty. […] Judym widziaá juĪ byá ten cenny posąg,

ale nie zwraca

á naĔ uwagi jak na wszelkie w ogóle dzieáa sztuki. Teraz zdobywszy w cieniu

pod

Ğcianą wygodną áaweczkĊ jąá dla zabicia czasu patrzeü w oblicze marmurowej piĊknoĞci.

áowa jej zwrócona byáa w jego stronĊ i martwe oczy zdawaáy siĊ patrzeü. Schylone czoáo

wynurza

áo siĊ z mroku i, jakby dla obaczenia czegoĞ, brwi siĊ zsunĊáy. Judym przyglądaá siĊ

jej nawzajem i wtedy dopiero ujrza

á maáą, niewidoczną faádĊ miĊdzy brwiami, która sprawia,

Īe ta gáowa, Īe ta bryáa kamienna w istocie – myĞli. Z przenikliwą siáą spogląda w mrok
doko

áa leĪący i rozdziera go jasnymi oczyma. Zatopiáa je w skrytoĞci Īycia i do czegoĞ w nim

Ğmiech swój obraca. WytĊĪywszy rozum nieograniczony i czysty, posiadáa wiadomoĞü

o wszystkim, zobaczy

áa wieczne dnie i prace na ziemi, noce i ázy, które w ich mroku páyną.

Jeszcze z bia

áego czoáa bogini nie zdąĪyáa odejĞü mądra o tym zaduma, a juĪ wielka radoĞü

dziewicza pachnie z jej ust rozmarzonych. W u

Ğmiechu ich zamyka siĊ wyraz uwielbienia.

Dla mi

áoĞci szczĊĞliwej. Dla uczestnictwa wolnego ducha i wolnego ciaáa w Īyciu

bezgrzesznej przyrody. Dla ostrej pot

Ċgi zachwytu zmysáów, którego nie stĊpiáy jeszcze ani

praca, ani zgryzota, siostry rodzone, siostry nieszcz

Ċsne. UĞmiech bogini pozdrawia

nadchodz

ącego z daleka. Oto zakochaáa siĊ w piĊknym Ğmiertelniku Adonisie… Cudne

marzenia pierwszej mi

áoĞci rozkwitáy w áonie jej jako kwiat siedmioramienny amarylisa.

Barki jej w

ąskie, wysmukáe, okrągáe dĨwignĊáy siĊ do góry. Dziewicze áono drĪy

od westchnienia… D

áugi szereg wieków, który odtrąciá jej rĊce i zoraá przeĞliczne ramiona

szczerbami, nie zdo

áaá go zniweczyü. Staáa tak w póámroku „wynurzająca siĊ”, Anadiomene,

niebia

Ĕska, która roznieca miáoĞü. ObnaĪone jej wáosy związane byáy w piĊkny wĊzeá,

krobylos. Pod

áuĪna, smagáa twarz tchnĊáa nieopisanym urokiem.

[...] By

áa to Afrodite, ona sama, która siĊ byáa poczĊáa z piany morskiej [...] jasny

i dobry symbol

Īycia, córka nieba i dnia…

fragment II

– Zna pan „Rybaka” Puvis de Chavannes’a? – rzek

áa panna Podborska.

– „Rybaka”? nie przypominam sobie…

Kiedy to mówi

á, ukazaá mu siĊ obraz, o którym byáa mowa. Widziaá go przed rokiem

i uderzony niewypowiedzian

ą siáą tego arcydzieáa zachowaá je w pamiĊci. Z czasem

wszystko, co stanowi samo malowid

áo, szczególna rozwiewnoĞü barw, rysunek figur

i pejza

Īu, prostotĊ Ğrodków i caáą jakby fabuáĊ utworu, przywaliáy inne rzeczy i zostaáo tylko

czuj

ące wiedzenie o czymĞ nad wszelki wyraz bolesnym. Wspomnienie owo byáo jak mĊtne

echo czyjej

Ğ krzywdy, jakiejĞ haĔby bezprzykáadnej, której nie byliĞmy winni, a która przecie

zdaje si

Ċ woáaü na nas z ziemi dlatego tylko, Īe byliĞmy jej Ğwiadkami. Panna Joanna, która

rzuci

áa pytanie o „Rybaka”, siedziaáa na koĔcu áawki za obydwiema panienkami i babcią.

Czekaj

ąc odpowiedzi wychyliáa siĊ trochĊ i uwaĪnie przyglądaáa Judymowi. Ten,

z konieczno

Ğci, patrząc w te oczy jasne, prawdziwie jasne, podniecony ich wynurzeniem

zachwytu, które zast

Ċpowaáo w zupeánoĞci tysiąc sáów opisu páótna Puvis de Chavannes’a,

zacz

ąá przypominaü sobie nawet barwy, nawet pejzaĪ. Uniesienie tych oczu zdawaáo siĊ

przytacza

ü mu obraz, podpowiadaü dawno zatarte wraĪenie. Tak, pamiĊtaá… Chudy

áowiek, a wáaĞciwie nie czáowiek, lecz antropoid z przedmieĞcia wielkiej stolicy, obrosáy

Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl

Przyk

áadowy zestaw zadaĔ z jĊzyka polskiego

Poziom podstawowy

áakami, w koszuli, która siĊ na nim ze staroĞci rozlazáa, w portkach wiszących na spiczastych

Ğciach bioder, staá znowu przed nim ze swą podrywką zanurzoną w wodĊ. Oczy jego

spoczywaj

ą niby to na paáąkach trzymających siatkĊ, a jednak widzą kaĪdego czáowieka,

który przechodzi. Nie szukaj

ą wspóáczucia, którego nie ma. Ani siĊ Īalą, ani páaczą. „Oto jest

Īytek wasz ze wszystkich siá moich, z ducha mojego…” – mówią doáy jego oczu

zapad

áych. Stoi tam ten wyobraziciel kultury Ğwiata, przeraĪający produkt ludzkoĞci. Judym

przypomnia

á sobie nawet uczucie zdumienia, jakie go zdjĊáo, gdy sáyszaá i widziaá wraĪenie

innych osób przed tym obrazem. Skupia

áy siĊ tam táumy wielkich dam, strojnych

i pachn

ących dziewic, mĊĪczyzn w „miĊkkie szaty odzianych”. I táum ten wzdychaá. àzy

ciche p

áynĊáy z oczu tych, którzy tam przyszli obarczeni áupami. Posáuszni rozkazowi

nie

Ğmiertelnej sztuki przez chwilĊ czuli, jak Īyją i co stwarzają na ziemi.

– Tak – rzek

á Judym – prawda, widziaáem ten obraz.

– Jak tam panna Netka becza

áa… Jak beczaáa! – szepnĊáa Judymowi panna Wanda

prawie do ucha. – Zreszt

ą my wszystkie…

– Ja nie mam zwyczaju… – u

ĞmiechnĊáa siĊ panna Natalia.

– Nie? – spyta

á doktór, leniwie mierząc ją wzrokiem.

– Bardzo mi

Īal byáo tego czáowieka, szczególniej tych jego dzieci, Īony… Wszystko to

takie chude, jakby wystrugane z patyków, podobne do suchych witek chrustu na pastwisku…
– mówi

áa rumieniąc siĊ, a jednoczeĞnie z uĞmiechem przymykając oczy.

– Ten „Rybak” zupe

ánie podobny jest do Pana Jezusa, ale to jak dwie krople wody. Niech

babcia powie…

– „Rybak”? A tak, podobny, istotnie… – mówi

áa starsza pani.

Stefan

ĩeromski, Ludzie bezdomni, Warszawa 1956

WYPRACOWANIE

na temat nr .....................

.......................................................................................................................................................

Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl

Przyk

áadowy zestaw zadaĔ z jĊzyka polskiego

Poziom podstawowy

.......................................................................................................................................................

Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl

Przyk

áadowy zestaw zadaĔ z jĊzyka polskiego

Poziom podstawowy

.......................................................................................................................................................

Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl

Przyk

áadowy zestaw zadaĔ z jĊzyka polskiego

Poziom podstawowy

.......................................................................................................................................................

Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl

Przyk

áadowy zestaw zadaĔ z jĊzyka polskiego

Poziom podstawowy

.......................................................................................................................................................

Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl

Przyk

áadowy zestaw zadaĔ z jĊzyka polskiego

Poziom podstawowy

.......................................................................................................................................................

Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl

Przyk

áadowy zestaw zadaĔ z jĊzyka polskiego

Poziom podstawowy

BRUDNOPIS (nie podlega ocenie)

Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
oke warszawa próbna 2008 odp
2008 marzec OKE Warszawa transkrypcja
MATEMATYKA (rozszerzony) probna 2008, PROBNA MATURA GRU2007 Matematyka PR odp
OKE Poznań marzec 2008 klucz
2004 12 podstODP OKE WARSZAWA LODZ LOMZA
MATEMATYKA (podstawowy)probna 2008 PROBNA MATURA GRU2007 Matematyka PP odp
Matura próbna 2008 maj
2004 12 rozszODP OKE WARSZAWA
Matura próbna 2008 maj
2004 12 podst OKE WARSZAWA LODZ LOMZA
Matura próbna 2008 listop
matura probna 2008 historia odpowiedzi
2008 klucz pr próbna
Odpowiedzi Test przed probna matura 2008 Arkusz PR Wos
matura probna oke poznan styczen 2011 rozszerzony R id 7
1 Próbna matura 2008 poz post odp

więcej podobnych podstron