Ćwiczenia 3

Receptory i czucie

-

Rodzaje receptorów i kodowanie informacji czuciowej

-

Czucie skórne

-

Receptory wzroku i słuchu

-

Chemoreceptory

-

Budowa i czynnośd wrzeciona mięśniowego

-

Budowa i czynnośd receptora ścięgnistego

-

Narząd przedsionkowy: podstawy morfologiczne, znaczenie dla zachowania równowagi

(plan zajęć)

Transdukcja - zamiana energii bodźca na energię potencjału nerwowego

-

Eksteroreceptory

-

Interoreceptory

-

Telereceptory

-

Proprioreceptory (wrzeciona mięśniowe, receptory ścięgniste, narząd równowagi)

-

Podział zależna od położenia (wg Sherringtona)

-

Mechanoreceptory (zaliczają się tutaj wszystkie proprioreceptory)

-

Chemoreceptory

-

Termoreceptory

-

Fotoreceptory

-

Nocyceptory

-

Rodzaj bodźca adekwatnego (bodziec, na który dany receptor ma najniższy próg pobudliwości)

-

Szybko-adaptujące się / fazowe (np. ciałka Pacciniego)

-

Wolno-adaptujące się / toniczne (np. nocyceptory, proprioreceptory)

-

Podział w zależności do adaptacji

Rodzaje bodźców

-

Bodziec adekwatny

-

Specyficzne połączenia w układzie nerwowym

-

Rodzaj bodźca

-

Pole recepcyjne (przestrzeo, w której działający bodziec jest w stanie pobudzid neuron
czuciowy)

-

Somatotopia (określony układ dróg w postaci odwzorowania korowego - homunculus)

-

Lokalizacja bodźca

-

Próg pobudliwości

-

Intensywnośd (w bodźcach nadprogowych zwiększenie odczucia w związku z większą
częstotliwością bodźców lub większej ilości receptorów odbierających bodziec)

-

Adaptacja receptora

-

Czas trwania

Kodowanie informacji czuciowej (Górski)

-

Wolne zakooczenia nerwowe

-

Ciałka Meissnera

-

Ciałko Merkla

-

Ciałko Ruffiniego
Wszystkie powyższe w skórze właściwej

-

Ciałka Pacciniego

-

Ciałko Ruffiniego
Powyższe dwa mogą występowad w warstwie podskórnej

-

Receptory w skórze nieowłosionej

Receptory w skórze owłosionej

Skóra

Ćwiczenia 1

11 października 2011
07:53

Neurofizjologia Strona 1

-

Wszystkie powyższe

-

Receptor włosowy (mieszka włosowego)

-

Receptory w skórze owłosionej

-

Połączenia mielinowe lub bezmielinowe w skórze i w tkance podskórnej

-

Reagują na ból i dotyk

-

Adaptują się wolno

Wolne zakooczenia nerwowe

-

grube, zmielinowane włókno, otoczone torebką

-

Z gęską siateczką włókienek nerwowych

-

Reaguje na dotyk lekkich przedmiotów, odpowiada za tzw. Dyskryminację dwupunktową

-

Ocena kształtu przedmiotu

-

Występowanie - wargi, opuszki palców

-

Adaptuje się szybko

Ciałko Meissnera

-

Zbudowane z tarczek, utkanych z tkanki łącznej, połączonych z grubym włóknem
mielinowym

-

Występuje głównie w opuszkach palców

-

Reaguje na szybki dotyk lub dotyk o zmiennej sile działania

-

Adaptuje się wolno

Ciało Merkla

-

Cienkie, mielinowe włókno nerwowe otaczające torebkę włosa

-

Dzięki temu każdy włos jest receptorem dotyku

-

Adaptuje się szybko

Receptor koszyczkowy mieszka włosowego

-

Kłębki nieosłoniętych włókien nerwowych w skórze (w warstwie brodawkowej skóry) i
tkankach podskórnych

-

Reaguje na ucisk

-

Adaptuje się wolno

Ciałko Ruffiniego

-

Cienkie włókno bezmielinowe, na które niczym warstwy cebuli nałożone są komórki
satelitarne oraz współśrodkowo z nimi blaszki łącznotkankowe przedzielone nieściśliwym
płynem

-

Bodźcem adekwatnym jest realnie zachodzące odkształcenie/wibracja

-

Adaptują się szybko (w ułamku sekundy)

Ciałko Pacciniego

Receptor wzroku (w Górskim/wykłady)
Receptor słuchu - narząd Cortiego

Jedyna droga czuciowa, która nie przechodzi przez wzgórze
Receptor, który szybko się adaptuje

Receptor węchu

Receptor smaku

-

Włókna worka jądrowego i włókna łaocucha jądrowego

-

Reaguje na rozciągnięcie

-

Receptory wolno adaptujące się

-

Włókna aferentne - Ia i II

-

Włókna eferentne - motoneurony gamma

□ przesyłanie do OUN informacji o rozciągnięciu mięśni oraz położeniu poszczególnych

części ciała względem siebie

□ Warunkuje prawidłową pracę mięśni antagonistycznych

Równowaga

-

Funkcja:

Wrzeciono mięśniowe

Proprioreceptory (kserówki)

○ Alfa
○ Beta
○ Gamma

Motoneurony:

Neurofizjologia Strona 2

□ Równowaga
□ Stopieo napięcia mięśni

-

Leży na granicy mięśni i ścięgien

-

Zbudowany z włókien ścięgien

□ Kontroluje ciężar trzymanych przedmiotów

-

Reaguje na skurcz mięśnia

-

Ochrona przed zerwaniem mięśnia

-

Kontroluje aktualny przebieg zaplanowanego ruchu

-

Włókno aferentne Ib

Receptor ścięgnisty Golgiego

Neurofizjologia Strona 3