1

ZL5PRG − programator mikrokontrolerów 89C51/52/55 (v. 1.0)

www.btc.pl

Programator ZL5PRG jest przeznaczony do programowania wszystkich wersji mikrokontrolerów 89C51,
89C52 i 89C55 (ale nie 89C55WD!) w obudowach DIP40. Jego pracą steruje wygodne w obsłudze oprog−
ramowanie, które może pracować „pod opieką” systemów operacyjnych Windows (łącznie z NT, 2000
i XP). Jedną z zalet programu sterującego jest brak konieczności instalowania go, co powoduje, że
ZL5PRG jest łatwo przenośny i może być wykorzystany także w pracach serwisowych.

Programator jest dostępny w dwóch wersjach, różniących się między sobą typem zastosowanego układu in−
terfejsowego (DS275 lub MAX232).

Schemat wersji z DS275 pokazano na rys. 1. Pracą programatora steruje mikrokontroler U1 (89C51 lub
89C52) z wpisanym do pamięci programem ez52.hex, który jest dostępny bezpłatnie w Internecie pod adre−
sem http://chaokhun.kmitl.ac.th/~kswichit/easy2/ez52.hex. Układ U4 spełnia rolę stabilizatora napięcia za−
silającego elementy programatora, a U3 − programowanego stabilizatora napięcia programującego. Za prze−
łączanie wartości tego napięcia odpowiada tranzystor T1 sterowany z wyjścia P3.3 mikrokontrolera U1.
Napięcie podawane na złącze JP1 powinno być wyprostowane, wstępnie wyfiltrowane i mieć wartość co
najmniej 17 VDC przy prądzie o natężeniu 100 mA (np. T297−X−X lub T298−X−X firmy Tatarek − www.ta−
tarek.com.pl). Polaryzacja tego napięcia (względem zacisków JP1) nie ma znaczenia, ponieważ przed stabi−
lizatorami włączono mostek Graetz'a zapewniający zawsze poprawną polaryzację. Dioda świecąca D1 syg−
nalizuje włączenie zasilania programatora.

Wymiana danych pomiędzy mikrokontrolerem U1 i komputerem PC odbywa się poprzez interfejs szerego−
wy RS232. Rolę konwertera napięciowego RS232<−>TTL spełnia układ U5 typu DS275. Jest to dość niety−
powe rozwiązanie, ale wybrano je ze względu na niewielką obudowę układów DS275 i możliwość zamó−
wienia ich bezpłatnej dostawy jako próbek. Zamówienie można złożyć przez Internet pod adresem: http://
www.maxim−ic.com/samplescart.cfm.

Ponieważ układ DS275 nie ma wbudowanej przetwornicy DC/DC pozwalającej uzyskać na wyjściu (od
strony RS232) napięć o wymaganej standardem wartości z przedziału ±3...12 VDC, jego współpraca z in−
terfejsami RS232 niektórych komputerów PC (zwłaszcza przenośnych) może być utrudniona. Z tego właś−
nie powodu opracowano alternatywną wersję programatora ZL5PRG, w której układ DS275 zastąpiono po−
pularnym układem MAX232. Schemat elektryczny modyfikowanej wersji programatora pokazano na rys.
2

. Obydwie wersje programatorów współpracują z PC za pomocą kabla połączeniowego zakończonego

z dwóch stron żeńskimi wtyczkami DB9 (rys. 3). Na rys. 4 i 5 pokazano schematy montażowe obydwu
wersji programatorów.

ZL5PRG

Programator mikrokontrolerów 89C51/52/55

Programator ZL5PRG jest łatwym w wykonaniu

programatorem mikrokontrolerów '51

w obudowach DIP40, z pamięcią

programu typu Flash, produkowanych

przez firmę Atmel. Opracował go

Wichit Sirichote z King Mongkut's

Institute of Technology

i udostępnił pod nazwą

Easy−Downloader 2.0.

ZL5PRG − programator mikrokontrolerów 89C51/52/55 (v. 1.0)

2

www.btc.pl

Rys. 1. Schemat elektryczny programatora ZL5PRG
w wersji z uk³adem DS275

Rys. 2. Schemat elektryczny programatora ZL5PRG
w wersji z uk³adem MAX232

3

ZL5PRG − programator mikrokontrolerów 89C51/52/55 (v. 1.0)

www.btc.pl

Podczas montażu programatora warto zwrócić uwagę na konieczność precy−
zyjnego zamontowania układów U3 i U4 − nie mogą się one zetknąć radiato−
rami i powinny możliwie ściśle przylegać do pocynowanych pól montażo−
wych. W celu zmniejszenia rezystancji termicznej styku obudowa−pole mon−
tażowe (spełniającego rolę pomocniczego radiatora) radiatory obydwu ukła−
dów warto pokryć pastą silikonową lub innym środkiem tego typu.

Uwaga!

Przed rozpoczęciem korzystania z ZL5PRG pamięć programu

mikrokontrolera U1 należy zaprogramować programem ez52.hex!

Obs³uga programu EZ Uploader

Autor projektu intensywnie rozwija oprogramowanie sterujące, w wyniku czego dostępne wersje są dopra−
cowane funkcjonalne i łatwe w obsłudze. Wersją najwygodniejszą w obsłudze jest EZ Uploader 4.0 − za−
pewnia ona wysoki stopień zautomatyzowania programowania.

Po połączeniu programatora z komputerem PC i dołączeniu zasilacza uruchamiamy program EZ Uploader (moż−
na go pobrać z adresu http://chaokhun.kmitl.ac.th/~kswichit/ez4/EZDL4.exe). Program rozpoczyna automatyczne
przeszukiwanie portów COM dostępnych w komputerze, co jest sygnalizowane komunikatami Try to connect by
COMx (rys. 6). W tym stanie pracy żaden z przycisków sterujących pracą programatora nie jest aktywny.

Po włożeniu w podstawkę ZIF (U2) programowanego mikrokontrolera jest on automatycznie identyfikowa−
ny, co program sygnalizuje komunikatem Identify target chip... (rys. 7). Po zidentyfikowaniu włożonego
do podstawki mikrokontrolera (na podstawie jego sygnatury) w oknie programu jest wyświetlany jego typ
i uaktywniają się przyciski sterujące (rys. 8).

Rys. 4. Schemat monta¿owy programatora
w wersji z uk³adem DS275

Rys. 5. Schemat monta¿owy programatora
w wersji z uk³adem MAX232

Rys. 6. Widok okna programu EZ Uploader 4.0
od razu po uruchomieniu

Rys. 7. Widok okna programu EZ Uploader 4.0 po w³o¿e-
niu programowanego mikrokontrolera do podstawki ZIF

Rys. 3. Sposób wykonania kabla
po³¹czeniowego dla ZL5PRG

ZL5PRG − programator mikrokontrolerów 89C51/52/55 (v. 1.0)

4

www.btc.pl

W przypadku konieczności odczytania zawartości pamięci mikrokontrolera włożonego do podstawki ZIF,
należy nacisnąć przycisk Read (rys. 9) w wyniku czego pojawi się okno pozwalające ustalić lokalizację
i nadać nazwę pliku docelowego (jest on zapisywany w formacie Intel HEX). Po ustaleniu tych parametrów
program EZ Uploader rozpocznie odczyt zawartości pamięci i zapisze w ustalonym miejscu plik z obrazem
pamięci mikrokontrolera.

Podobnie przebiega zapis danych z pliku do pamięci mikrokontrolera zainstalowanego w podstawce ZIF.
Należy nacisnąć przycisk Send (rys. 10), co powoduje pojawienie się okna umożliwiającego wskazanie lo−
kalizacji pliku (obsługiwane są wyłącznie pliki w formacie Intel HEX), który ma zostać wpisany do pamię−
ci mikrokontrolera. Po wskazaniu tego pliku EZ Uploader samoczynnie kasuje pamięć Flash mikrokontro−
lera i rozpoczyna zapis danych do pamięci. Dane po wpisaniu do pamięci są automatycznie weryfikowane.

Po prawej stronie okna programu EZ Uploader są widoczne znaczniki dwóch opcji − Lock służy do zabez−
pieczenia pamięci programu przed nieuprawnionym odczytem, a Fast Verify umożliwia skrócenie czasu
weryfikacji zawartości pamięci.

Rys. 8. Widok okna programu EZ
Uploader 4.0 po zidentyfikowaniu ty-
pu mikrokontrolera znajduj¹cego siê
w podstawce ZIF

Rezystory
R1: 8,2k

Ω

R2: 250

Ω

/1%

R3: 2,15k

Ω

/1%

R4: 1,15k

Ω

/1%

R5: 1k

Ω

R6: 10k

Ω

DR1: 8x10k

Ω

(R-pack

w obudowie SIL9)

Kondensatory
CE1, CE3, CE5: 10

µ

F/16V

CE2, CE6, CE7, CE8, CE9: 1

µ

F/25V

CE4: 100

µ

F/25V

C1, C2: 30pF
C3: 100nF
Pó³przewodniki
U1: AT89C51 (DIP40, ez52.hex)
D1: LED

Wykaz elementów (wersja z MAX232)

Rys. 9. Kolejnoœæ czynnoœci podczas odczytu zawartoœci pamiêci
mikrokontrolera

Rys. 10. Widok okna programu EZ
Uploader 4.0 podczas programowa-
nia pamiêci mikrokontrolera

Uwaga!

W skład zestawu ZL5PRG wchodzą rezystory precyzyjne R2, R3 i R4. Ze względu na różne

możliwe sposoby kodowania ich wartości, Wydawnictwo BTC przygotowało bezpłatny program
spełniający rolę dekodera kodów paskowych. Można go pobrać ze strony internetowej: http://
www.btc.pl/index.php?id=rezystory

U3: LM317T
U4: LM7805CT
U5: MAX232ACPE
T1: 2N2222
Inne
X1: 11,0592MHz
U2: podstawka ZIF40
JP1: z³¹cze zasilania
JP2: DB9M

BTC Korporacja
03-237 Warszawa
ul. Inow³odzka 5
fax: [phone]
e-mail: [e-mail]
http://www.btc.pl