W procesie pielęgnowania wg Dorothy Orem wyróżniamy 4 etapy:

1. szacowanie problemów zdrowotnych pacjenta (rozpoznawanie problemów)
2. planowanie opieki

3. realizacja opieki
4. ocena uzyskanych wyników

ROZPOZNANIE STANU PACJENTA I ŚRODOWISKA

a. gromadzenie danych (określenie potrzeb i zdolności do samoopieki;
określenie, dlaczego jest konieczna opieka pielęgniarska)

b. analiza i syntetyzowanie danych
c. stawianie rozpoznania pielęgniarskiego (diagnozowanie, rozpoznanie

rodzaju i stopnia deficytu w zakresie samoopieki)

Pierwszy etap procesu pielęgnowania polega na diagnozowaniu i ustaleniu zakresu
koniecznej pomocy pielęgniarskiej (oszacowanie problemów zdrowotnych,

określenie stanu ograniczeń i możliwości pacjenta w zakresie samoopieki).
Diagnozę należy rozumieć jako jej końcowe sformułowanie, ale też jako proces

dochodzenia do jej ustalenia. Formułujemy pytania:

•

Czego pacjent wymaga w zakresie samoopieki i samoopieki
terapeutycznej?

•

Czy u pacjenta występuje deficyt w zakresie samoopieki, czego ten

deficyt dotyczy i co spowodowało jego wystąpienie?

•

Jakim potencjałem dysponuje pacjent, aby poszerzyć własne
możliwości saoopiekuńcze, jakie są jego możliwości w zakresie

uczenia się, opanowania nowych umiejętności?

Szacowanie problemów zdrowotnych – pielęgniarka określa możliwości
pacjenta w zakresie zaspokajania każdej potrzeby uniwersalnej, w świetle potrzeb

rozwojowych i tych wynikających ze stanu zdrowia, potrzebach występujących w
dewiacjach, określenie indywidualnych możliwości pacjenta – jego wiedzy,

umiejętności i motywacji do podejmowania samoopieki oraz określenie deficytów
w samoopiece i czynników, które spowodowały ich wystąpienie.

PLANOWANIE OPIEKI NAD PACJENTEM I JEGO ŚRODOWISKIEM

(

wybór odpowiedniego systemu pielęgnowania i metod asystowania w samoopiece,

zaplanowanie interwencji, jakie pielęgniarka powinna podjąć w celu doprowadzenia do
możliwie pełnej zdolności pacjenta do zapewnienia sobie samoopieki

)

a. ustalenie celów opieki

b. określenie niezbędnych zasobów ludzkich i rzeczowych
c. formułowanie planu pielęgnowania

Zasadniczym celem procesu pielęgnowania jest możliwie szybkie odzyskanie przez

pacjenta własnych możliwości samoopiekuńczych i niezależności w
przystosowaniu się do różnych ograniczeń. Natomiast w odniesieniu do opiekunów

nieprofesjonalnych może to być osiąganie coraz szerszych kompetencji w
zapewnieniu codziennej pomocy tym wszystkim zasobom, za których życie,

zdrowie i dobre samopoczucie odpowiada. Osiągnięcie tych celów upoważnia do
określenia, że świadczona przez pielęgniarkę opieka była pełniona na dobrym

profesjonalnym poziomie. Ustalenie pytań:

•

Kto będzie realizował opiekę?

•

Do kiedy niezbędna jest aktywna pomoc pielęgniarki?

•

Czy i kiedy może nastąpić pełna lub częściowa aktywizacja pacjenta?

•

Czy i w jakim zakresie należy zaktywizować inne formy opieki?

1

REALIZOWANIE PLANU PIELĘGNOWANIA (

realizowanie opieki według

określonych systemów pielęgnowania, postępowanie zgodne z zaplanowanym systemem

pielęgnowania poprzez wspólne z pacjentem ustalenie celów dotyczących samoopieki i
asystowanie mu w ich osiągnięciu. Pielęgniarka powinna umiejętnie kierować, wspierać i uczyć

zarówno samego pacjenta, jak i jego rodzinę oraz oceniać na bieżąco osiągnięcia pacjenta i
pomagać mu w ich samoocenie. Powinna także dbać o zapewnienie odpowiednich warunków,

koordynować pracę innych osób zaangażowanych w opiekę oraz oceniać zmieniające się
potrzeby i zakres koniecznej pomocy)

a. przygotowanie pielęgniarki do świadczenia pielęgnowania

b. przygotowanie pacjenta
c. osiągnięcie wcześniej złożonego celu (lub celów) pielęgnowania

Realizacja procesu pielęgnowania. Niezbędne jest podtrzymanie właściwych relacji

z pacjentem, jego rodziną, przede wszystkim poprawne komunikowanie.

OCENIANIE UZYSKANYCH WYNIKÓW (

ocenianie, w jakiej formie i w jakim

systemie powinna być kontynuowana opieka i czy powinna być kontynuowana

)

a. analizowanie wyników

b. sformułowanie oceny

W procesie pielęgnowania ważny jest etap oceny umożliwiający ustalenie, czy
osiągamy planowane cele, czy poprawnie dobrane zostały środki i metody, a także

czy pielęgniarka wybrała właściwy system pielęgnowania.

2