INSTRUKCJE I OPERATORY
1. Czym s

ą

instrukcje?

W C++ instrukcje ustanawiaj

ą

kolejno

ść

wykonywania kodu. Ka

ż

da instrukcja ko

ń

czy si

ę

ś

rednikiem -

‘’;’’.Oto przykład instrukcji przypisania:

Kod:

c = a + b;

Mimo,

ż

e w matematyce taki zapis mo

ż

na potraktowa

ć

jako: c jest równa sumie a i b, to jednak w C++

taki zapis oznacza,

ż

e do zmiennej c wprowadzamy warto

ść

równ

ą

sumie a i b.

1. Operatory

Operatory to symbole informuj

ą

ce kompilator o konieczno

ś

ci wykonania działania. Oto lista

podstawowych operatorów:

a) operator przypisania "="
Operator przypisania powoduje,

ż

e operand (obiekt, zmienna itp.) z prawej strony zostaje przypisany

operandowi z lewej strony.

b) Operatory matematyczne: odejmowanie "-", dodawanie "+", mno

ż

enie "*", dzielenie "/", reszta z

dzielenia całkowitego "%"

S

ą

to podstawowe operatory matematyczne słu

żą

ce do wykonywania działa

ń

. Chyba ka

ż

dy wie do

czego słu

żą

, bo to s

ą

podstawy matematyki których uczymy si

ę

w klasie podstawowej :). Pami

ę

tajmy

jednak o pewnych zasadach takich jak nie dzielenie przez zero. Innym wyj

ą

tkiem mo

ż

e by

ć

np.

odejmowanie liczby całkowitej bez przecinka (unsigned int) od wi

ę

kszej liczby całkowitej bez

przecinka. Taka próba mo

ż

e da

ć

nam niezrozumiały wynik. Oto przykład takiego bł

ę

du:

Kod:

unsigned

int

liczba1 =

25

;

unsigned

int

liczba2 =

60

;

std::

cout

<< liczba1 - liczba2;

Wynikiem nie b

ę

dzie -45, a 4294967256.

Dzielenie i reszta z dzielenia to tak

ż

e podstawowe działania matematyczne. W przypadku dzielenia

całkowitego nie ma chyba problemów ze zrozumieniem działania : 21/5 = 4. Reszt

ę

z dzielenia

uzyskujemy w ten sposób : 21%5 = 1. Z liczbami zmiennoprzecinkowymi jest podobnie : 7.0/2.0 = 3.5.

Kod:

double

liczba1 =

7

.

0

;

double

liczba2 =

2

.

0

;

std::

cout

<<

"Dzielenie :"

<< liczba1/liczba2;

std::

cout

<<

"Dzielenie całkowite:"

<<

int

(

liczba1

)

/

int

(

liczba2

)

;

std::

cout

<<

"reszta z dzielenia :"

<< liczba1%liczba2;

Pami

ę

tajmy tak

ż

e o kolejno

ś

ci działa

ń

. Kolejno

ść

jest taka sama jak w przypadku działa

ń

matematycznych:

Kod:

int

liczba1 =

7

.

0

;

int

liczba2 =

2

.

0

;

int

liczba3 =

4

.

5

;

std::

cout

<<

"Wynik :"

<< liczba1 *

3

- liczba3 + liczba2/

4

.

5

;

W działaniach mo

ż

emy tak

ż

e u

ż

y

ć

nawiasów:

Kod:

int

liczba1 =

7

.

0

;

int

liczba2 =

2

.

0

;

int

liczba3 =

4

.

5

;

std::

cout

<<

"Wynik :"

<<

6

*

(

liczba1 *

3

-

(

liczba3 + liczba2/

4

.

5

))

;

c) Inkrementacja "++" i dekrementacja "--"
Inkrementacja jest do zwi

ę

kszanie warto

ś

ci zmiennej o jeden wraz z przypisaniem jej, a

dekrementacja działa na tej samej zasadzie, ale warto

ść

jest zmniejszana o jeden.

Kod:

int

C =

0

;

C++ ;

ten kod stanowi odpowiednik :

Kod:

C = C +

1

;

Oba operatory (inkrementacji i dekrementacji) mog

ą

wyst

ę

powa

ć

w formie przyrostka lub przedrostka.

Przedrostek zapisywany jest przed nazw

ą

zmiennej (++zmienna) , a przyrostek za nazw

ą

(zmienna++).Czym to si

ę

ró

ż

ni? Operator przedrostkowy jest obliczany przed przypisaniem warto

ś

ci

do zmiennej a przyrostek po przypisaniu. Ró

ż

nica mo

ż

e nie jest wielka, ale mo

ż

e doprowadzi

ć

do

bł

ę

dów w programie np.:

Kod:

int

liczba1 =

0

;

int

liczba2 =

1

;

liczba1 = ++liczba2;

W tym wypadku liczba1 jest równa 2

Kod:

int

liczba1 =

0

;

int

liczba2 =

1

;

liczba1 = liczba2++;

Tym razem warto

ść

liczba1 b

ę

dzie równa 1 poniewa

ż

, przypisanie warto

ś

ci nast

ą

piło przed

inkrementacj

ą

, dlatego te

ż

kompilator najpierw przypisał liczba1 do liczba2 a dopiero potem wrócił do

zmiennej liczba2 i zwi

ę

kszył jej warto

ść

o jeden.

2. Operatory relacji
Operatory relacji s

ą

u

ż

ywane do sprawdzania, czy dwie liczby s

ą

równe, albo czy jedna z nich jest

wi

ę

ksza lub mniejsza od drugiej. Ka

ż

dy operator relacji zwraca prawd

ę

lub fałsz. W C++ wyst

ę

puje 6

operatorów relacji. Oto one:

a)operator równo

ś

ci "=="

Operator równo

ś

ci u

ż

ywany jest do sprawdzenia warto

ś

ci operanda np:

Kod:

int

ocena =

6

;

if

(

ocena==

6

)

std::

cout

<<

"Brawo jeste

ś

genialny :)"

;

b)operator nierówno

ś

ci "!="

Kod:

int

ocena =

6

;

if

(

ocena !=

1

)

std::

cout

<<

"Nie jest tak

ź

le :)"

;

c)operator wi

ę

kszo

ś

ci ">"

Kod:

int

ocena =

4

;

if

(

ocena >

3

)

std::

cout

<<

"Dobrze ci idzie"

;

d)operator mniejszo

ś

ci "<"

Kod:

int

ocena =

2

;

if

(

ocena <

3

)

std::

cout

<<

"Popraw si

ę

w nauce :("

;

e)operator mniejszo

ś

ci lub równo

ś

ci "<="

Kod:

int

ocena =

3

;

if

(

ocena <=

3

)

std::

cout

<<

"Na pewno sta

ć

ci

ę

na wi

ę

cej :)"

f)operator wi

ę

kszo

ś

ci lub równo

ś

ci ">="

Kod:

int

ocena =

5

;

if

(

ocena >=

4

)

std::

cout

<<

"Jeste

ś

dobrym uczniem"

3. Operatory logiczne
Operatory logiczne słu

żą

do ł

ą

czenia kilku "pyta

ń

" operatorów relacji np. "Czy dzisiaj jest poniedziałek

i czy

ś

wieci sło

ń

ce" zamiast "Je

ś

li dzisiaj jest poniedziałek, sprawd

ź

czy

ś

wieci sło

ń

ce" :

Kod:

if

((

dzien==

"poniedziałek"

)

&&

(

swieci_slonce

))

ide_na_stadion =

true

;

W przeciwnym razie ten zapis musiałby wygl

ą

da

ć

tak:

Kod:

if

(

dzien==

"poniedziałek"

)

if

(

swieci_slonce

)

ide_na_stadion =

true

;

Oto trzy operatory logiczne:

&& - i (AND)
|| - lub (OR)
! - nie (NOT)

A oto przykład ich wykorzystania:

Kod:

int

main

()

{

if

(

(

dzisiaj=

"ponied

ź

ialek"

|| dzisiaj=

"

ś

roda"

)

&& !pada_desz

)

ide_na_spacer

()

;

return

0

;

}

Ten zapis mo

ż

na rozumie

ć

jako "Je

ś

li dzisiaj jest poniedziałek lub

ś

roda i nie pada deszcz id

ę

na

spacer".

4. Operatory bitowe
Operatory bitowe słu

żą

do operowania na pojedynczych bitach zmiennej. W C++ wyst

ę

puj

ą

nast

ę

puj

ą

ce operatory bitowe :

<< przesuwa bity w lewo
>> przesuwa bity w prawo
& bitowy iloczyn logiczny (bitowa koniunkcja)
| bitowa suma logiczna (bitowa alternatywa)
^ bitowa ró

ż

nica symetryczna (bitowe XOR)

~ bitowa negacja

5.Operator warunkowy
Operator warunkowy jest jedynym operatorem w C++ korzystaj

ą

cym z trzech wyra

ż

e

ń

. Zapisujemy go

w nast

ę

puj

ą

cy sposób: (wyra

ż

enie1) ? (wyra

ż

enie2) : (wyra

ż

enie3)

i odczytujemy go w sposób : je

ś

li wyra

ż

enie1 jest prawd

ą

to zwró

ć

wyra

ż

enie2, w przeciwnym razie

wyra

ż

enie3

Kod:

bool

ide_na_spacer,pada_desz;

pada_deszcz =

false

;

ide_na_space =

(

!pada_desz

)

?

true

:

false

;

if

(

ide_na_spacer

)

std:

cout

<<

"Niema mnie w domu"

;