58

www.elektro.info.pl

7/2002

P R E Z E N T A C J A

K

a¿dy elektryk wie, co to
jest instalacja elektryczna,
z czego siê sk³ada i jak j¹

wykonaæ. Czy aby na pewno? Na
naszym rynku trudno jest znaleŸæ
ksi¹¿ki, które w fachowy sposób
opisuj¹ problem prawid³owego
wykonania instalacji elektrycznej.
Du¿y nacisk k³adzie siê na sto-
sowanie nowoczesnych i nieza-
wodnych (czytaj: drogich) „urz ¹-
dzeñ”, zapominaj¹c tak napraw-
dê, czym naprawdê jest urz¹dze-
nie elektryczne.

W czasach, gdy niestety ci¹g-

le my musimy dostosowywaæ siê
technologicznie do rozwiniêtych
pañstw, jedynym pewnym Ÿród-
³em informacji okazuj¹ siê Pols-
kie Normy.

Od 1 stycznia 1997 roku

w Polsce wprowadza siê zmiany
numeracji, zastêpuj¹c dotych-

czasowe PN-E normami numero-
wanymi wed³ug IEC (Internatio-
nal Electrotechnical Commission
– Miêdzynarodowa Komisja Elek-
trotechniczna).

Projektuj¹c i buduj¹c liczne

obiekty (bierzemy pod uwagê
aspekt elektryczny), wykonawcy
w poszukiwaniu oszczêdnoœci
„czasami” zapominaj¹ o prawie,
którym dla elektryków s¹ w³aœ-
nie normy.

PN-IEC 60364-5-51 Dobór

i monta¿ wyposa¿enia elektrycz-
nego. Postanowienia ogólne. nie
pozwala zapomnieæ, ¿e „Ka¿da
czêœæ sk³adowa urz¹dzenia
elektrycznego powinna spe³niaæ
wymagania odpowiednich norm
IEC lub ISO”. Nale¿y wiêc po raz
kolejny zadaæ pytanie, czym jest
urz¹dzenie elektryczne? Wed³ug
miêdzynarodowego s³ownika

terminologicznego elektryki (PN-
IEC 60050-828-6), urz¹dzenie
elektryczne lub wyposa¿enie
elektryczne s¹ to „wszystkie
urz¹dzenia i elementy instalacji
elektrycznej (...), oprzewodowa-
nie, odbiorniki.” Oprzewodowanie
to „zespó³ sk³adaj¹cy siê
z przewodu (kabla) (...) oraz ele-
mentów mocuj¹cych...”; uchwy-
ty instalacyjne i uchwyty kablowe
to „elementy rozmieszczone
w okreœlonych odstêpach, s³u-
¿¹ce do mechanicznego moco-
wania przewodu, kabla lub rury
instalacyjnej.”

Nie ulega w¹tpliwoœci, ¿e

urz¹dzeniem elektrycznym jest,
oprócz maszyn, transformatorów,
aparatów, przyrz¹dów pomiaro-
wych, zabezpieczeñ, odbiorni-
ków, wszystko, co s³u¿y do mo-
cowania i ³¹czenia przewodów
(kabli) z samymi przewodami
w³¹cznie, a traktowanie po ma-
coszemu elementów, takich jak
taœmy zaciskowe (taœmy kablo-

we, opaski kablowe), koñcówki
kablowe oraz z³¹czki, nie œwiad-
czy bynajmniej o fachowoœci
i znajomoœci rzeczy. Doœwiad-
czenie uczy, ¿e w³aœnie lekce-
wa¿enie wskazówek oraz zasad
³¹czenia i mocowania przewo-
dów (kabli) jest najczêstsz¹
przyczyn¹ awarii.

Bardzo wa¿nym aspektem te-

go zagadnienia jest wybór wiary-
godnego dostawcy. W tym przy-
padku sposób wyboru odpowied-
niego podpowiada norma PN-EN
45014 Ogólne kryteria deklaracji
zgodnoœci sk³adanej przez do-
stawcê, która nak³ada na dos-
tawcê (producenta, importera,
dystrybutora) dostarczenie wraz
z towarem pisemnego oœwiad-
czenia zgodnoœci wyrobu z ok-
reœlon¹ norm¹ lub poœwiadcze-
nia jakoœci odpowiednim certyfi-
katem. W ostatnim okresie obser-
wujemy ogromny wzrost wdra¿a-
nia systemów jakoœci przez ró¿-
ne firmy i instytucje, co wi¹¿e

instalacje elektryczne

– jak d³ugo mo¿na

oszczêdzaæ?

P R E Z E N T A C J A

siê z wyborem odpowiednich
kwalifikowanych dostawców.

Kiedyœ na praktykach szkol-

nych uczniowie wi¹zali przewody
sznurkiem lub taœm¹ aluminio-
w¹, a jedynym sposobem zakoñ-
czenia przewodów by³o lutowa-
nie. Niestety mo¿na jeszcze zau-
wa¿yæ prace wykonywane takimi
metodami. W czasach obecnych
coraz wiêkszego znaczenia na-
biera s³owo jakoœæ, a ekonomia
nie kojarzy siê ju¿ tylko z osz-
czêdnoœci¹.

Uniwersalnoœci i prostoty

monta¿u instalacji elektrycznych
przy pomocy taœm zaciskowych
nikt nie jest w stanie zakwestiono-
waæ – s¹ one szczególnie przy-
datne tam, gdzie oprócz trwa-
³oœci, wa¿ny jest czas wykona-
nia. Koñcówki kablowe s¹ tak
nieod³¹cznym elementem ka¿-
dej instalacji, ¿e w ka¿dym urz ¹-
dzeniu elektrycznym mo¿emy
znaleŸæ ich kilkanaœcie. Osobno

poœwiêcono nim
normê PN-W-
89015.

Wszystkie te

opisy i definicje
sk³aniaj¹ do jed-
n o z n a c z n e g o
wniosku: w dobie
ogromnego postê-
pu technicznego,
w celu zapewnie-
nia jakoœci, nieza-
wodnoœci i bezpie-
czeñstwa pracy
urz¹dzeñ i ludzi,
nie mo¿na oszczêdzaæ.

Janusz

Nowosad

www.

ameripol.com.pl

&

literatura

1. PN-IEC 60364-1 Instalacje elekt-

ryczne w obiektach budowlanych.

Zakres, przedmiot i wymagania

podstawowe.

2. PN-IEC 60364-5-51 Instalacje

elektryczne w obiektach budowla-

nych. Dobór i monta¿ wyposa¿e-

nia elektrycznego. Postanowienia

ogólne.

3. PN-IEC 60050-826 Miêdzynaro-

dowy s³ownik terminologiczny

elektryki. Instalacje elektryczne

w obiektach budowlanych

4. PN-90 E-06401/01 Elektroenerge-

tyczne i sygnalizacyjne linie kablo-

we. Osprzêt do kabli o napiêciu

znamionowym nie przekraczaj¹-

cym 30 kV. Postanowienia ogólne.

5. PN-W-89015 Instalacje elektrycz-

ne na statkach. Koñcówki kablo-

we do zaprasowywania.

6. PN-EN 45014 Ogólne kryteria de-

klaracji zgodnoœci sk³adanej

przez dostawcê.

ul. D¹brówki 10, 40-081 Katowice, Polska

tel. [phone], fax [phone]

e-mail: [e-mail], www.ameripol.com.pl