159 Ustawa o wykonywaniu inicjatywy ustawodawczej przez obywateli

brzmienie pierwotne (od 1999-08-24)

Ustawa o wykonywaniu inicjatywy ustawodawczej przez obywateli

z dnia 24 czerwca 1999 r. (Dz.U. Nr 62, poz. 688)

Art. 1. [Zakres regulacji] Ustawa reguluje tryb post

powania w sprawie wykonywania inicjatywy

ustawodawczej przez obywateli, o której mowa w art. 118 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 2. [Podpisy pod projektem] Grupa obywateli polskich, licz

ca co najmniej 100 000 osób,

maj

cych prawo wybierania do Sejmu, mo

e wyst

z inicjatyw

ustawodawcz

przez zło

enie

podpisów pod projektem ustawy.

Art. 3. [Zastrze

enie] Projekt ustawy nie mo

e dotyczy

spraw, dla których Konstytucja

Rzeczypospolitej Polskiej zastrzega wył

czn

wła

ciwo

ść

innych podmiotów, którym przysługuje

inicjatywa ustawodawcza.

Art. 4. [Wniesienie projektu] 1. Projekt ustawy wniesiony do Marszałka Sejmu powinien odpowiada

wymogom zawartym w Konstytucji i Regulaminie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej oraz w niniejszej
ustawie.
2. Wniesienie projektu ustawy nie stanowi przeszkody do wniesienia innego projektu, w tym tak

e przez

grup

obywateli, w tej samej sprawie.

3. Projekt ustawy, w stosunku do którego post

powanie ustawodawcze nie zostało zako

czone w trakcie

kadencji Sejmu, w której został wniesiony, jest rozpatrywany przez Sejm nast

pnej kadencji bez potrzeby

ponownego wniesienia projektu ustawy. W takim wypadku Marszałek Sejmu zarz

dza ponowne

drukowanie projektu ustawy oraz jego dor

czenie posłom.

Art. 5. [Komitet inicjatywy ustawodawczej] 1. Czynno

ci zwi

zane z przygotowaniem projektu

ustawy, jego rozpowszechnianiem, kampani

promocyjn

, a tak

e organizacj

zbierania podpisów

obywateli popieraj

cych projekt, wykonuje komitet inicjatywy ustawodawczej, zwany dalej "komitetem".

Komitet wyst

puje pod nazw

uzupełnion

o tytuł projektu ustawy.

2. Komitet mo

e utworzy

grupa co najmniej 15 obywateli polskich, którzy maj

prawo wybierania do

Sejmu i zło

yli pisemne o

wiadczenie o przyst

pieniu do komitetu, ze wskazaniem imienia (imion) i

nazwiska, adresu zamieszkania oraz numeru ewidencyjnego PESEL.
3. W imieniu i na rzecz komitetu wyst

puje pełnomocnik komitetu lub jego zast

pca, wskazani w

pisemnym o

wiadczeniu pierwszych 15 osób tworz

cych komitet.

4. Komitet posiada osobowo

ść

prawn

, któr

nabywa z chwil

przyj

cia przez Marszałka Sejmu

zawiadomienia, o którym mowa w art. 6 ust. 2.

Art. 6. [Zawiadomienie Marszałka Sejmu] 1. Po zebraniu, zgodnie z wymogami zawartymi w art. 9 ust.
2, 1000 podpisów obywateli popieraj

cych projekt, pełnomocnik komitetu zawiadamia Marszałka Sejmu o

utworzeniu komitetu. Podpisy, o których mowa w zdaniu pierwszym, stanowi

ęść

wymaganej liczby

100 000 podpisów osób popieraj

cych projekt.

2. W zawiadomieniu podaje si

1) pełn

nazw

komitetu oraz dokładny adres jego siedziby,

2) dane, o których mowa w art. 5 ust. 2,
3) dane: imi

(imiona), nazwisko, adres zamieszkania i numer ewidencyjny PESEL pełnomocnika

komitetu oraz jego zast

pcy.

3. Do zawiadomienia zał

cza si

projekt ustawy, spełniaj

cy warunki, o których mowa w art. 4 ust. 1,

wraz z zał

czonym wykazem 1000 podpisów obywateli popieraj

cych projekt.

4. Je

eli zawiadomienie odpowiada warunkom okre

lonym w ust. 2 i 3, Marszałek Sejmu, w terminie 14

dni od jego dor

czenia, postanawia o przyj

ciu zawiadomienia. Postanowienie o przyj

ciu zawiadomienia

dor

cza si

niezwłocznie pełnomocnikowi komitetu.

5. W wypadku stwierdzenia braków formalnych zawiadomienia, Marszałek Sejmu, nie pó

niej ni

terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia, wzywa pełnomocnika komitetu do ich usuni

cia w

terminie 14 dni. Nieusuni

cie braków powoduje odmow

przyj

cia zawiadomienia. Umotywowane

postanowienie Marszałka Sejmu o odmowie przyj

cia zawiadomienia mo

e by

przez pełnomocnika

komitetu zaskar

one do S

du Najwy

szego w terminie 14 dni od daty dor

czenia. S

d Najwy

szy

rozpatruje skarg

w terminie 30 dni, w składzie 7 s

dziów, w post

powaniu nieprocesowym. Od

postanowienia S

du Najwy

szego nie przysługuje

rodek prawny.

Art. 7. [Czynno

ci po otrzymaniu postanowienia] 1. Po otrzymaniu postanowienia, o którym mowa w

art. 6 ust. 4, lub postanowienia S

du Najwy

szego uwzgl

dniaj

cego skarg

, komitet ogłasza, w

dzienniku o zasi

gu ogólnopolskim, fakt nabycia osobowo

ci prawnej, adres komitetu oraz miejsca

udost

pnienia projektu ustawy do publicznego wgl

du.

2. Od dnia przyj

cia przez Marszałka Sejmu zawiadomienia, o którym mowa w art. 6 ust. 4, lub

otrzymania przez komitet postanowienia S

du Najwy

szego uwzgl

dniaj

cego skarg

, o której mowa w

art. 6 ust. 5, do dnia wniesienia projektu ustawy, o którym mowa w art. 10 ust. 1, tre

ść

projektu nie mo

zmieniona.

Art. 8. [Kampania promocyjna] 1. Kampania promocyjna słu

y przedstawianiu i wyja

nianiu przez

komitet tre

ci projektu ustawy, stanowi

cego przedmiot inicjatywy ustawodawczej.

2. Kampania promocyjna na rzecz projektu ustawy oraz zbieranie podpisów obywateli popieraj

cych

projekt ustawy mo

e rozpocz

ąć

po ogłoszeniu, o którym mowa w art. 7 ust. 1.

3. Do prowadzenia kampanii promocyjnej oraz do zbierania podpisów stosuje si

odpowiednio przepisy

ustawy z dnia 28 maja 1993 r. - Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 45,
poz. 205, z 1995 r. Nr 132, poz. 640, z 1997 r. Nr 47, poz. 297, Nr 70, poz. 443, Nr 88, poz. 554, Nr 98,
poz. 604, Nr 121, poz. 770 i Nr 141, poz. 943 oraz z 1999 r. Nr 49, poz. 483), okre

laj

ce zasady

przeprowadzania kampanii wyborczej, z wył

czeniem art. 142-148.

Art. 9. [Zbieranie podpisów] 1. W miejscu zbierania podpisów obywateli musi by

wyło

ony do wgl

projekt ustawy.
2. Obywatel udziela poparcia projektowi ustawy, składaj

c na wykazie, obok swojego imienia (imion) i

nazwiska, adresu zamieszkania oraz numeru ewidencyjnego PESEL, własnor

czny podpis. Na ka

dej

stronie wykazu musi znajdowa

nazwa komitetu i tytuł projektu ustawy, której obywatel udziela

poparcia.
3. Wycofanie poparcia udzielonego projektowi ustawy jest nieskuteczne.
4. Wzór wykazu, o którym mowa w ust. 2, ustala, w drodze rozporz

dzenia, Prezes Rady Ministrów po

zasi

gni

ciu opinii Pa

stwowej Komisji Wyborczej.

Art. 10. [Wniesienie projektu ustawy] 1. Pełnomocnik komitetu wnosi do Marszałka Sejmu projekt
ustawy z zał

czonym wykazem podpisów obywateli popieraj

cych projekt.

2. Projekt ustawy wraz z zał

czonym wykazem podpisów obywateli popieraj

cych projekt nie mo

zosta

wniesiony pó

niej ni

3 miesi

ce od daty postanowienia Marszałka Sejmu o przyj

ciu

zawiadomienia o utworzeniu komitetu lub postanowienia S

du Najwy

szego, o którym mowa w art. 7 ust.

1.
3. Je

eli projekt ustawy został wniesiony zgodnie z postanowieniami art. 7 ust. 2, art. 9 ust. 2 oraz art. 10

ust. 2, Marszałek Sejmu kieruje projekt ustawy do pierwszego czytania w Sejmie i zawiadamia o tym
pełnomocnika komitetu.

Art. 11. [Odmowa przyj

cia projektu] 1. W wypadku stwierdzenia,

e tre

ść

projektu ustawy lub

uzasadnienia jest zmieniona, Marszałek Sejmu, w drodze postanowienia, nie pó

niej ni

w terminie 14 dni

od dnia wniesienia projektu, odmawia jego przyj

cia.

2. Na umotywowane postanowienie Marszałka Sejmu pełnomocnikowi komitetu przysługuje skarga do
S

du Najwy

szego. Przepis art. 6 ust. 5 stosuje si

odpowiednio.

Art. 12. [Bł

dna ilo

ść

podpisów] 1. W wypadku uzasadnionych w

tpliwo

ci co do prawidłowo

zło

enia wymaganej liczby podpisów obywateli w sposób, o którym mowa w art. 9 ust. 2, Marszałek

Sejmu, nie pó

niej ni

w terminie 14 dni od dnia wniesienia projektu, zwraca si

do Pa

stwowej Komisji

Wyborczej o stwierdzenie, czy jest zło

ona wymagana liczba podpisów. Pa

stwowa Komisja Wyborcza

dokonuje czynno

ci sprawdzaj

cych w terminie 21 dni. W post

powaniu przed Pa

stwow

Komisj

Wyborcz

jako obserwator mo

e uczestniczy

pełnomocnik komitetu.

2. Je

eli po przeprowadzeniu post

powania, o którym mowa w ust.1, prawidłowo zło

ona liczba

podpisów popieraj

cych projekt oka

e si

mniejsza ni

ustawowo wymagana, Marszałek Sejmu odmawia

nadania biegu projektowi ustawy. Postanowienie Marszałka Sejmu w tej sprawie wraz z uzasadnieniem
dor

cza si

niezwłocznie pełnomocnikowi komitetu.

3. Postanowienie, o którym mowa w ust. 2, mo

e by

przez pełnomocnika komitetu zaskar

one do S

Najwy

szego. Przepis art. 6 ust. 5 stosuje si

odpowiednio.

Art. 13. [Pierwsze czytanie] Pierwsze czytanie projektu ustawy na posiedzeniu Sejmu przeprowadza
si

w terminie 3 miesi

cy od daty wniesienia projektu ustawy do Marszałka Sejmu lub postanowienia

du Najwy

szego stwierdzaj

cego prawidłowo zło

liczb

podpisów popieraj

cych projekt ustawy. W

wypadku okre

lonym w art. 4 ust. 3 pierwsze czytanie odbywa si

nie pó

niej ni

w terminie 6 miesi

cy od

daty pierwszego posiedzenia Sejmu.

Art. 14. [Prace nad projektem] 1. W pracach nad projektem ustawy komitet reprezentuje
przedstawiciel lub osoba uprawniona do jego zast

pstwa, powołana w trybie okre

lonym w art. 5 ust. 3 i

art. 6 ust. 2 pkt 3.
2. Przedstawiciel jest uprawniony do udziału w pracach Sejmu i Senatu w trybie i na zasadach
okre

lonych odpowiednio w regulaminach Sejmu i Senatu.

Art. 15. [

rodki finansowe] 1. Wydatki zwi

zane z wykonywaniem inicjatywy ustawodawczej przez

obywateli pokrywa komitet.
2. Komitet mo

e organizowa

zbiórki publiczne

rodków finansowych na cele zwi

zane z wykonywaniem

obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej, na zasadach i w trybie okre

lonych w przepisach ustawy z dnia

15 marca 1933 r. o zbiórkach publicznych (Dz.U. Nr 22, poz. 162, z 1948 r. Nr 36, poz. 250, z 1971 r. Nr
12, poz. 115, z 1989 r. Nr 29, poz. 154, z 1990 r. Nr 34, poz. 198 i z 1998 r. Nr 106, poz. 668).
3. Organizowanie zbiórki publicznej nie wymaga pozwolenia.

Art. 16. [Rozwini

cie] 1. Komitetowi nie mog

przekazywane na cele, o których mowa w art. 15 ust.

rodki finansowe pochodz

ce:

1) z bud

etu pa

stwa,

2) od pa

stwowych jednostek organizacyjnych,

3) z bud

etu jednostek samorz

du terytorialnego, zwi

zków komunalnych i innych komunalnych

osób prawnych,

4) od przedsi

biorców pa

stwowych, a tak

e przedsi

biorców z udziałem Skarbu Pa

stwa,

jednostek samorz

du terytorialnego, zwi

zków komunalnych oraz innych komunalnych osób

prawnych.

2. Zakaz, o którym mowa w ust. 1, dotyczy równie

rodków finansowych pochodz

cych od:

1) osób fizycznych nie maj

cych miejsca zamieszkania na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, z

wył

czeniem obywateli polskich zamieszkałych za granic

2) cudzoziemców maj

cych miejsce zamieszkania na terenie Rzeczypospolitej Polskiej,

3) osób prawnych nie maj

cych siedziby na terenie Rzeczypospolitej Polskiej,

4) innych podmiotów nie maj

cych siedziby na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, posiadaj

cych

zdolno

ść

zaci

gania zobowi

i nabywania praw we własnym imieniu,

5) osób prawnych z udziałem podmiotów zagranicznych,
6) obcych przedstawicielstw dyplomatycznych, urz

dów konsularnych, misji specjalnych i

organizacji mi

dzynarodowych oraz innych obcych przedstawicielstw korzystaj

cych z

immunitetów i przywilejów dyplomatycznych i konsularnych na mocy umów, ustaw lub
powszechnie ustalonych zwyczajów mi

dzynarodowych.

3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje si

odpowiednio do warto

ci niepieni

ęż

nych.

Art. 17. [Zasady finansowania] 1. Finansowanie wykonywania inicjatywy ustawodawczej przez
obywateli jest jawne.
2. Pełnomocnik komitetu jest obowi

zany do zło

enia ministrowi wła

ciwemu do spraw finansów

publicznych sprawozdania finansowego o

ródłach pozyskanych funduszy na cele inicjatywy

ustawodawczej w terminie 3 miesi

cy od dnia wniesienia do Marszałka Sejmu projektu ustawy, o którym

mowa w art. 10 ust. 1, lub postanowienia S

du Najwy

szego, o którym mowa w art. 12 ust. 3, a w

wypadku wcze

niejszego rozwi

zania komitetu - w terminie 3 miesi

cy od dnia jego rozwi

zania.

3. Wzór sprawozdania finansowego i szczegółowy zakres zawartych w nim informacji okre

la, w drodze

rozporz

dzenia, minister wła

ciwy do spraw finansów publicznych.

4. Sprawozdanie finansowe pełnomocnik komitetu podaje do publicznej wiadomo

ci w dzienniku o

zasi

gu ogólnokrajowym w terminie, o którym mowa w ust. 2.

5. Pełnomocnik komitetu jest obowi

zany do przechowywania dokumentów zwi

zanych z finansowaniem

wykonywania inicjatywy ustawodawczej przez okres 12 miesi

cy od dnia publikacji sprawozdania

finansowego.
6. Pełnomocnik komitetu, w wypadku uzyskania nadwy

ki pozyskanych funduszy na cele inicjatywy

ustawodawczej nad poniesionymi wydatkami, jest obowi

zany przekaza

nadwy

instytucji

charytatywnej. Informacj

o przekazaniu nadwy

ki zamieszcza si

w sprawozdaniu finansowym.

Art. 18. [Rozwi

zanie komitetu] 1. Komitet ulega rozwi

zaniu po upływie 3 miesi

cy od daty:

1) zako

czenia post

powania ustawodawczego,

2) postanowienia Marszałka Sejmu o odmowie nadania biegu projektowi ustawy lub postanowienia

du Najwy

szego oddalaj

cego zaskar

one postanowienie o odmowie nadania biegu projektowi

ustawy,

3) bezskutecznego upływu terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 2.

2. W innych wypadkach komitet ulega rozwi

zaniu po upływie 3 miesi

cy od upływu terminu wskazanego

w art. 17 ust. 2.

Art. 19. [Odpowiedzialno

ść

karna] Kto przemoc

, gro

bezprawn

lub podst

pem przeszkadza w

wykonywaniu inicjatywy ustawodawczej przez obywateli albo przez nadu

ycie stosunku zale

wywiera wpływ na jej wykonywanie
- podlega karze pozbawienia wolno

ci od 3 miesi

cy do lat 5.

Art. 20. [Odpowiedzialno

ść

karna] Kto:

1) nie dopełnia obowi

zku opublikowania sprawozdania finansowego, o którym mowa w art. 17 ust.

2, albo podaje w nim nieprawdziwe dane,

2) nie dopełnia obowi

zku przechowywania dokumentów zwi

zanych z finansowaniem

wykonywania inicjatywy ustawodawczej, o którym mowa w art. 17 ust. 5,

3) nie przekazuje instytucji charytatywnej nadwy

rodków finansowych, o której mowa w art. 17

ust. 6

- podlega grzywnie, karze ograniczenia wolno

ci albo pozbawienia wolno

ci do lat 3.

Art. 21. [Wej

cie w

ycie] Ustawa wchodzi w

ycie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.

[1]