CHIP

| WRZESIEŃ 2001

AKTUALNOŚCI

>>

TEMAT NUMERU

>>

HARDWARE

>>

SOFTWARE

>>

INTERNET

>>

PORADY

>>

MAGAZYN

Tuning peceta: podkręcanie procesorów

1

Metody podkręcania procesorów

Są dwie metody podkręcania procesorów.
Pierwsza za pomocą mnożnika oraz druga
– mniej wyszukana – poprzez zwiększenia
częstotliwości pracy szyny systemowej FSB
(Front Side Bus). W przypadku procesorów
Intela, ze względu na fabryczne zabloko-
wanie mnożnika, w grę wchodzi jedynie
zmiana częstotliwości FSB. Właściciele pro-
cesorów AMD, posługując się specjalnym
grafitowym ołówkiem, mogą bez proble-
mu odblokować mnożnik.

Samo podkręcenie najlepiej prowadzić

etapami, kolejno zwiększając częstotliwość
FSB lub mnożnik i testując stabilność kom-
putera przez uruchamianie wymagających
aplikacji, np. gry 3D, aż do osiągnięcia
maksymalnej stabilnej wartości zegara
i cofnięcia się o „jeden krok w tył” dla
zwiększenia bezpieczeństwa. Jednak do-
piero po kilkudniowych testach jesteśmy
w stanie powiedzieć, że procesor pracuje
stabilnie. Często stosowaną metodą na
zwiększenie stabilności pracy układu jest
nieznaczne podniesienie napięcia zasilają-
cego rdzeń procesora (nie więcej jednak
niż o 0,1–0,2 V ponad wartość standardo-
wą). W tym przypadku trzeba jednak uwa-
żać, gdyż prowadzi to do znacznego
zwiększenia temperatury kości, a w ekstre-
malnych przypadkach nawet do uszkodze-
nia CPU. Warto również pamiętać, że część

płyt głównych (np. cenionych przez over-
clockerów marek Asus i Abit) – mimo poda-
wania przez ich układy kontrolne standar-
dowych wartości zasilania – ma podwyż-
szone fabrycznie napięcia o 0,1 V. Ten mało
elegancki zabieg ma zapewnić lepszą sta-
bilność w normalnych warunkach pracy.

Zwiększenie częstotliwości FSB, wartości

mnożnika oraz napięcia zasilającego wy-
maga dostępu do płyty głównej. Na niej za
pomocą zworek lub przełączników DIP
ustala się częstotliwość systemową, mnoż-
nik i napięcie zasilające dla procesora. Od-
powiednie położenie zworek opisane jest
zwykle w instrukcji lub jest wydrukowane
bezpośrednio na płycie głównej.

Wielu producentów (np. Asus i Abit) ofe-

ruje płyty główne, w których parametry
taktowania i zasilania CPU ustala się pro-
gramowo za pośrednictwem BIOS-u. Czę-
sto rozwiązania te oferują znacznie więcej
możliwości konfiguracyjnych niż zworki –
niektóre BIOS-y udostępniają całą paletę
częstotliwości od 66 do nawet 200 MHz!

Do części płyt głównych, m.in. MSI, do-

łączane jest też czasami oprogramowanie

pozwalające zmienić częstotliwość pracy
FSB z poziomu systemu Windows, a nawet
przeprowadzić testy stabilności kompute-
ra. Zmiany ustawień dokonuje się, używa-
jąc „programowego” suwaka – podobnie
jak w przypadku kart graficznych. Swego
czasu dla płyt z chipsetem BX bardzo po-
pularna była uniwersalna aplikacja autor-
stwa pana H. Ody – SoftFSB, która umożli-
wiała programowe regulowanie częstotli-
wości pracy magistrali systemowej. Zaletą
takiego podkręcania procesora jest możli-
wość zwiększenia wydajności komputera
tylko wtedy, gdy jest to konieczne, np.
w grach 3D. Istotną wadą takiego oprogra-
mowania są kłopoty z kompatybilnością
z układami PLL (Phase Locked Loop) steru-
jącymi pracą zegara płyty głównej.

SoftFSB:

do niedawna ten bardzo popu-

larny program pomagał podkręcić pro-

cesor na starszych BX-owych płytach bez

potrzeby rozkręcania komputera.

Raj overclockera:

dzięki SoftMenu III

dopasowanie ustawień procesora do

Twoich wymagań zajmie tylko krótką

chwilę i nie sprawi żadnego

problemu.

Szef kuchni poleca

CHIP

| WRZESIEŃ 2001

AKTUALNOŚCI

>>

TEMAT NUMERU

>>

HARDWARE

>>

SOFTWARE

>>

INTERNET

>>

PORADY

>>

MAGAZYN

Tuning peceta: podkręcanie procesorów

2

Ekstremalny overclocking

W pogoni za rekordami

Określenie „ekstremalny overclocking” od-
nosi się do przetaktowywania procesora
lub innych podzespołów do maksymal-
nych możliwych wartości. Można nawet
zaryzykować stwierdzenie, że miłośnicy ta-
kich eksperymentów wyznają zasadę „cel
uświęca środki”. Jak bowiem nazwać
znaczne podnoszenie napięć zasilających,
montowanie kilku wentylatorów w obudo-
wie, chłodzenie za pomocą skomplikowa-
nych układów hydraulicznych (przepływa-
jąca woda), płytek Peltiera lub nawet przy
użyciu ciekłego azotu tylko po to (nie pa-
trząc na koszty), aby procesor ruszył na
częstotliwości, która czasem zadziwia na-
wet producenta. Normalnie pracować na
takim monstrum raczej nie sposób. Kon-
strukcje takie służą zazwyczaj do prezento-
wania w Internecie wyników z programów
testujących i bicia rekordów w tym specy-
ficznym współzawodnictwie – jednak
chętnych do „bycia sławnym” nie brakuje.

Własnoręcznie skonstruowana

chłod-

nica wodna

jest dumą wielu miłośni-

ków ekstremalnego overclockingu.