www.podatki.biz

19.10.2010

Czym różni się majątek trwały od obrotowego?

Podmioty gospodarcze, bez względu na to, jaki rodzaj działalności wykonują, muszą dysponować pewnymi
zasobami. Obejmują one różnorodne składniki, które można podzielić na dwie grupy. Pierwsza to majątek
trwały, druga - majątek obrotowy.

Majątek trwały

Majątek trwały, inaczej określany aktywami trwałymi, obejmuje co do zasady te składniki majątku, które są
przeznaczone do długotrwałego wykorzystywania przez podmiot gospodarczy.

Do majątku trwałego zalicza się następujące składniki:

- wartości niematerialne i prawne,
- rzeczowy majątek trwały,
- należności długoterminowe,
- inwestycje długoterminowe.

Zajmijmy się teraz krótkim wyjaśnieniem powyższych pojęć. Otóż, wartościami niematerialnymi i prawnymi są
wszelkiego rodzaju nabyte prawa majątkowe, nadające się do wykorzystania w związku z prowadzoną
działalnością gospodarczą dłużej niż przez okres jednego roku. Obejmują one m.in. autorskie prawa
majątkowe, licencje, różnego rodzaju koncesje (również oprogramowanie komputerowe), prawa do
wynalazków, patentów, znaków towarowych. Do wartości niematerialnych i prawnych zalicza się także
know-how, a także koszty zakończonych prac rozwojowych.

Jeśli chodzi natomiast o rzeczowy majątek trwały, składa się on ze środków trwałych oraz środków trwałych
w budowie. Przypomnijmy, że środki trwałe obejmują kompletne i zdatne do używania rzeczowe składniki
majątku o przewidywanym okresie użyteczności dłuższym niż rok. Przykładowo możemy do nich zaliczyć
nieruchomości, maszyny, urządzenia, środki transportu itd.

Kolejnym składnikiem majątku trwałego są należności długoterminowe. Wyjaśnijmy, że pojęcie to oznacza
prawa majątkowe podmiotu gospodarczego z okresem spłaty dłuższym niż rok. Przykładem tego typu
należności mogą być kwoty z tytułu leasingu finansowego w księgach rachunkowych podmiotu
finansującego.

Do inwestycji długoterminowych zalicza się natomiast aktywa nabyte przez jednostkę na okres dłuższy niż
rok. Dodajmy, że nabycie musi zostać dokonane w celu osiągania korzyści ekonomicznych. Do tej grupy
aktywów zaliczyć można m.in.: długoterminowe aktywa finansowe w postaci udziałów i akcji innych
podmiotów, papierów wartościowych, udzielonych pożyczek itd.
Majątek obrotowy

Przejdźmy teraz do majątku obrotowego, nazywanego również aktywami obrotowymi. Najprościej rzecz

1/2

ujmując, pojęcie to obejmuje te składniki majątku, które ulegają zużyciu lub są zbywane w ciągu jednego
roku. Zalicza się do nich:

- zapasy (rzeczowy majątek obrotowy),
- należności krótkoterminowe,
- inwestycje krótkoterminowe.

W skład rzeczowego majątku obrotowego mogą wchodzić materiały, produkty gotowe i nieukończone, a
także produkty nabyte przez jednostkę w celu dalszej odsprzedaży w niezmienionym stanie.

Należnościami krótkoterminowymi są natomiast takie należności, których okres spłaty nie przekracza 12
miesięcy od dnia bilansowego. Pojęcie to dodatkowo obejmuje swoim zakresem należności wynikające z
dostaw towarów i usług nabywanych w ramach podstawowego cyklu gospodarczego jednostki, nawet w
sytuacji, gdy ich wykonanie będzie realizowane w czasie dłuższym niż rok.

Okres 12 miesięcy ma również podstawowe znaczenie przy definiowaniu pojęcia inwestycji
krótkoterminowych. Zaznaczmy, że inwestycje te dotyczą tego rodzaju aktywów finansowych, jak np. udziały,
akcje i inne papiery wartościowe. Trzeba jednak pamiętać, że muszą być one przeznaczone do zbycia. Do
inwestycji krótkoterminowych zalicza się także udzielone pożyczki płatne i wymagalne w ciągu 12 miesięcy.

Krzysztof Koślicki

Podstawa prawna:

- ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz.U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 z późn. zm.).

www.podatki.biz

2/2