kultura, jezyk, system, podsystemy, jezyk polski

Kultura:

1. Definicja antropologiczna – cywilizacja
2. Definicja estetyczna – piękno w języku
3. Definicja społeczna - Zbiór zasad i reguł dobrego zachowania, etykieta komunikacyjna

Język:

1. Definicja strukturalna –system znaków, wyrazów, słów oraz reguł ich łączenia

a) Reguły gramatyczne (formalne)
b) Reguły semantyczne (logiczne)

System językowy:

Ø

Rejestrowany (słowniki, gramatyki, publikacje poprawnościowe)

Ø

Idiolekt – indywidulany język osobniczy

Podsystemy językowe:

Ø

Fonologiczny [fonen] – abstrakcyjny obraz głoski

Ø

Morfologiczny [morfen]

· Fleksyjny – rola wyrazu w zdaniu
· Słowotwórczy – modyfikacja znaczenia (?)
· Leksykalny – odsyła do rzeczywistości
· Gramatyczny – „się”

Ø

Syntaktyczny [syntagmatyczny] – abstrakcyjny wzorzec wypowiedzi

Ø

Leksykalny [leksen] – abstrakcyjny obraz wyrazu, słowa

Język polski:

· 1 mln reguł gramatycznych i semantycznych
· 200 tys. Słów
· 5 – 7 mln słów specjalistycznych
· 750 tys. Nazw własnych

O jakości komunikacji decyduje wiek i wykształcenie.

· 3-5 lat -> 1500 słów
· 11-12 lat -> 7 tys. Słów (pozwala mówić o sprawach abstrakcyjnych)
· 15-16 lat -> 10 tys. Słów – system ograniczony
· 19-20 lat -> 18 tys. Słów
· 24-26 lat -> 25 tys. Język rozwinięty
· Pełna kompetencja językowa -> 35 tys. słów

Język

· Łącząc nas z innymi i służąc wzajemnej komunikacji z otoczeniem, tworzy ludzką

wspólnotę, kształtuje ją i podtrzymuje. Będąc środowiskiem, w którym rośniemy,
poruszamy się, współpracujemy z innymi, które naszym działaniem kształtujemy – język,
dobro wspólne, pełni funkcję humanizującą i socjalizującą.

· Jest to system znaków powiązanych regułami gramatycznymi i semantycznymi
· Jest narzędziem komunikacji i służy do porozumienia się między ludźmi

Dwa wymiary języka:

· Language – język/ system/ abstrakt
· Parole –mowa/ tekst

Poziomy mowy/ tekstu:

I.

Fonetyczny – głoska, prozodia (element, który towarzyszy wypowiadaniu słów).

Prozodia:

Ø

Intonacja – sposób artykulacji tekstu

· Łamana – zdania oznajmujące
· Wznosząca – pytania, wątpliwości

· Opadająca –rozkazy, wykrzyknienia

Ø

Akcent gramatyczny – pada na 2 sylabę od końca ale może też na 3 i 4

Ø

Tempo mówienia

· Od 120 słów na minutę [granica 100-150 s/min]
· Mówienie w normie oznacza, że jesteśmy fachowcami

II. Graficzny – litera, znaki interpunkcyjne
III. Fleksyjny – temat fleksyjny i końcówka
IV. Słowotwórczy
V. Składniowy – wypowiedzenie, zdanie

· Szyk zdania jest swobodny ale nie dowlony

VI. Semantyczny – wyrazy, połączenia międzywyrazowe

DEFINICJE KULTURY JĘZYKA

Najogólniejsza definicja Andrzeja Markowskiego brzmi: świadome i celowe posługiwanie się językiem we
wszelkich sytuacjach komunikatywnych

· Jako umiejętność poprawnego mówienia i pisania zgodnie z przyjętymi w danej społeczności normami

językowymi. W tym znaczeniu kultura języka jest zawsze wartościowana dodatnio.

· Kultura języka rozumiana jako działalność kulturalnojęzykowa. Ustalanie norm językowych i udzielanie

porad

· Jako pozytywna postawa osób wobec języka, które posługują się nim posiadając wysoki stan wiedzy

lingwistycznej, oraz ugruntowaną świadomość językową.

· Nazwa dyscypliny naukowej, która wyodrębniła się na gruncie zainteresowania językoznawców sprawami

związanymi z normatywnością w języku.

· Ogólna, podstawowa wiedza o języku, jego budowie, odmianach, historii, funkcjach, o jego roli w życiu

społecznym jednostki

· Umiejętność posługiwania się językiem
· Wrażliwość na jego piękno
· Dbałość i piękno i poprawność wypowiedzi