ĆWICZENIE – określenie wielkości partii produkcyjnej

Wyjściowym parametrem w fazie organizacji produkcji jest program produkcyjny, który ulega
podzieleniu na serie produkcyjne, a następnie na partie produkcyjne oraz partie transportowe. Partia
produkcyjna jest to liczba detali wykonywanych w ściśle określonej kolejności przy jednorazowym
nakładzie czasu przygotowawczo-zakończeniowego. Do obliczeń stosuje się dwie metody określania
partii produkcyjnej:

1. minimalnych kosztów produkcji
2. według udziału czasu przezbrojenia

1. Metoda minimalnych kosztów

Optymalną wielkość partii produkcyjnych dla poszczególnych operacji określa się według
następującej formuły:

√

gdzie:

–stopa procentowa płacona z tytułu zamrożenia środków obrotowych w ciągu jednej godziny
(przyjmuje się godzinę jako okres rozliczeniowy),

– roczna stopa procentowa,

– koszty przezbrojenia maszyny w celu wykonania danej operacji,

– wielkość środków ulegających zamrożeniu w (po) danej operacji,

– roczny program produkcyjny wyrobu,

– ujednolicony roczny fundusz czasu pracy j-tego stanowiska.

Optymalna wielkość partii produkcyjnej dla całego procesu produkcyjnego obliczana jest na
podstawie wzoru:

√

∑

∑

gdzie:
– numer kolejnej operacji,

– koszty przezbrojenia maszyny w celu wykonania -tej operacji,

– wielkość środków ulegających zamrożeniu w całym procesie technologicznym,

, ,

– określenia jak wyżej.

2. Metoda udziału czasu przezbrojenia

Podstawową zależnością jest następujący wzór na ekonomiczną wielkość partii produkcyjnej:

gdzie:

– czas przygotowawczo-zakończeniowy,

– współczynnik. Przyjmuje wartości w granicach 0,03 0,1 przy czym dla:

 Części o dużych wymiarach, skomplikowanych kształtach, wykonywanych z drogich materiałów

współczynnik q zaleca się przyjmować w granicach 0,07 0,1;

 Części drobnych, o prostych kształtach, wykonywanych z tanich dostępnych materiałów,

współczynnik q zaleca się przyjmować w granicach 0,03 0,06.

Powyższy wzór określa wielkość partii produkcyjnej dla poszczególnych operacji. Otrzymujemy zatem
kilka różnych wielkości. W celu określenia wielkości partii produkcyjnej dla całego procesu
produkcyjnego bierze się pod uwagę operację wykonywaną na limitującym stanowisku roboczym
(często jest to stanowisko, dla którego czas wykonywania operacji - t

j

jest największy) lub uśrednioną

wielkość partii produkcyjnej.

Wielkość uśredniona liczona jest według następującego równania:

∑

∑

Gdzie:

– czas przygotowawczo-zakończeniowy przy j-tej operacji,

– czas jednostkowy j-tej operacji,

– określone jak wyżej.