OD SEJMU WIELKIEGO DO II ROZBIORU
Sytuacja m-dzynarodowa przed Sejmem Wielkim:
=>rozluźnienie związków między Prusami, Rosją, i Austrią; =>zjazd w Kaniowie (1787) Katarzyny II i St. Augusta - wobec wojny Rosji z Turcją zgoda na reformy w Polsce; => 1787 wojna rosyjsko-turecka, powstanie systemu federalnego: Anglia, Prusy, Holandia, Szwecja i Turcja przeciw Rosji i Austrii.
=>wzajemne gwarancje Rosji i Austrii o nienaruszalności granicy polskiej; =>1789 wybuch rewolucji we Francji;=> rozwój ideologii oświecenia
Sejm wielki 1788-1792
=>jesienią 1788 sejm zawiązał się pod laską konfederacji, pod przewodnictwem marszałków St. Małachowskiego i K. Nestora Sapiehy;
=>Stronnictwa: dworskie I[wokół króla, prymas Michał Poniatowski, kanclerz Jacek Małachowski - dążyli do wzmocnienia włądzy wykonawczej w oparciu o sojusz z Rosją]; - hetmańskie - [F Ks Branicki, S. Rzewuski, Szczęsny Potocki, marszałek K. Nestor Sapieha - chcieli utrzymania dotychczasowego porządku, popierani przez ambasadora carskiego Ottona Stackelberga]; patriotyczne (S i I Potoccy, A. Czartoryski, H. Kołłątaj - opowiadali się za reformami, unowocześnieniem państwa, uniezależnieniem się od Rosji a zbliżeniem z Prusami); Stronnictwa ulegały przegrupowaniu od wpływem rozwoju sytuacji w Polsce i w Europie.
=>reformy sejmu: zażądano wycofania wojsk rosyjskich z terytorium Polski, powołąno stałą 100 tys, armię, stały podatek z dóbr szlacheckich (10% - tzw. „ofiara dziesiątego grosza”) i duchownych (20%), zniesiono Radę Nieustającą, utworzono komisje porządkowe cywilno - wojskowe, które usprawniły administrację terenową.
=>sojusz z Prusami (29.III.1790) - pomoc wojskowa w razie konfliktu z Rosją, Prusy chciały przyłączenia Gdańska i Elbląga w zamian za powrót do Polski Małopolski pd - sejm nie zgodził się na żadne zmiany terytorialne i we IX 1790 uchwalił ustawę o niepodzielności ziem polskich; wobec nowej sytuacji w Europie i w związku z rewolucją we Francji Prusy zawarły sojusz z Rosją.
=>XI.1790 przedłużono kadencję sejmu, do starego składu dodano nowych posłów, którzy wzmocnili stronnictwo patriotyczne
=>24.III.1791 prawo o sejmikach - pozbawiono szlachtę gołotę prawa głosu
=>sprawa miast na sejmie: - w1789 pod przewodnictwem prezydenta Warszaw J. Dekerta odbyłą się „czarna procesja” przedstawicieli miast królewskich żądających reform i zmian w stosunku do mieszczan.; - prawo o miastach(8.IV.1791) obejmujące tylko miasta królewskie - prawo to dopuszczało mieszczan do urzędów, nadawało im nietykalność osobistą, prawo do nabywania ziemi, dopuszczało 24 plenipotentów do udziału w sejmie z głosem doradczym w sprawach miejskich, ułątwiało nobilitację, znosiło podział na zajęcia miejskie i szlacheckie, miasta królewskie były jednolitymi obszarami bez wydzielonych jurydyk.
OD SEJMU WIELKIEGO DO II ROZBIORU
Sytuacja m-dzynarodowa przed Sejmem Wielkim:
=>rozluźnienie związków między Prusami, Rosją, i Austrią; =>zjazd w Kaniowie (1787) Katarzyny II i St. Augusta - wobec wojny Rosji z Turcją zgoda na reformy w Polsce; => 1787 wojna rosyjsko-turecka, powstanie systemu federalnego: Anglia, Prusy, Holandia, Szwecja i Turcja przeciw Rosji i Austrii.
=>wzajemne gwarancje Rosji i Austrii o nienaruszalności granicy polskiej; =>1789 wybuch rewolucji we Francji;=> rozwój ideologii oświecenia
Sejm wielki 1788-1792
=>jesienią 1788 sejm zawiązał się pod laską konfederacji, pod przewodnictwem marszałków St. Małachowskiego i K. Nestora Sapiehy;
=>Stronnictwa: dworskie I[wokół króla, prymas Michał Poniatowski, kanclerz Jacek Małachowski - dążyli do wzmocnienia włądzy wykonawczej w oparciu o sojusz z Rosją]; - hetmańskie - [F Ks Branicki, S. Rzewuski, Szczęsny Potocki, marszałek K. Nestor Sapieha - chcieli utrzymania dotychczasowego porządku, popierani przez ambasadora carskiego Ottona Stackelberga]; patriotyczne (S i I Potoccy, A. Czartoryski, H. Kołłątaj - opowiadali się za reformami, unowocześnieniem państwa, uniezależnieniem się od Rosji a zbliżeniem z Prusami); Stronnictwa ulegały przegrupowaniu od wpływem rozwoju sytuacji w Polsce i w Europie.
=>reformy sejmu: zażądano wycofania wojsk rosyjskich z terytorium Polski, powołąno stałą 100 tys, armię, stały podatek z dóbr szlacheckich (10% - tzw. „ofiara dziesiątego grosza”) i duchownych (20%), zniesiono Radę Nieustającą, utworzono komisje porządkowe cywilno - wojskowe, które usprawniły administrację terenową.
=>sojusz z Prusami (29.III.1790) - pomoc wojskowa w razie konfliktu z Rosją, Prusy chciały przyłączenia Gdańska i Elbląga w zamian za powrót do Polski Małopolski pd - sejm nie zgodził się na żadne zmiany terytorialne i we IX 1790 uchwalił ustawę o niepodzielności ziem polskich; wobec nowej sytuacji w Europie i w związku z rewolucją we Francji Prusy zawarły sojusz z Rosją.
=>XI.1790 przedłużono kadencję sejmu, do starego składu dodano nowych posłów, którzy wzmocnili stronnictwo patriotyczne
=>24.III.1791 prawo o sejmikach - pozbawiono szlachtę gołotę prawa głosu
=>sprawa miast na sejmie: - w1789 pod przewodnictwem prezydenta Warszaw J. Dekerta odbyłą się „czarna procesja” przedstawicieli miast królewskich żądających reform i zmian w stosunku do mieszczan.; - prawo o miastach(8.IV.1791) obejmujące tylko miasta królewskie - prawo to dopuszczało mieszczan do urzędów, nadawało im nietykalność osobistą, prawo do nabywania ziemi, dopuszczało 24 plenipotentów do udziału w sejmie z głosem doradczym w sprawach miejskich, ułątwiało nobilitację, znosiło podział na zajęcia miejskie i szlacheckie, miasta królewskie były jednolitymi obszarami bez wydzielonych jurydyk.
OD SEJMU WIELKIEGO DO II ROZBIORU
Sytuacja m-dzynarodowa przed Sejmem Wielkim:
=>rozluźnienie związków między Prusami, Rosją, i Austrią; =>zjazd w Kaniowie (1787) Katarzyny II i St. Augusta - wobec wojny Rosji z Turcją zgoda na reformy w Polsce; => 1787 wojna rosyjsko-turecka, powstanie systemu federalnego: Anglia, Prusy, Holandia, Szwecja i Turcja przeciw Rosji i Austrii.
=>wzajemne gwarancje Rosji i Austrii o nienaruszalności granicy polskiej; =>1789 wybuch rewolucji we Francji;=> rozwój ideologii oświecenia
Sejm wielki 1788-1792
=>jesienią 1788 sejm zawiązał się pod laską konfederacji, pod przewodnictwem marszałków St. Małachowskiego i K. Nestora Sapiehy;
=>Stronnictwa: dworskie I[wokół króla, prymas Michał Poniatowski, kanclerz Jacek Małachowski - dążyli do wzmocnienia włądzy wykonawczej w oparciu o sojusz z Rosją]; - hetmańskie - [F Ks Branicki, S. Rzewuski, Szczęsny Potocki, marszałek K. Nestor Sapieha - chcieli utrzymania dotychczasowego porządku, popierani przez ambasadora carskiego Ottona Stackelberga]; patriotyczne (S i I Potoccy, A. Czartoryski, H. Kołłątaj - opowiadali się za reformami, unowocześnieniem państwa, uniezależnieniem się od Rosji a zbliżeniem z Prusami); Stronnictwa ulegały przegrupowaniu od wpływem rozwoju sytuacji w Polsce i w Europie.
=>reformy sejmu: zażądano wycofania wojsk rosyjskich z terytorium Polski, powołąno stałą 100 tys, armię, stały podatek z dóbr szlacheckich (10% - tzw. „ofiara dziesiątego grosza”) i duchownych (20%), zniesiono Radę Nieustającą, utworzono komisje porządkowe cywilno - wojskowe, które usprawniły administrację terenową.
=>sojusz z Prusami (29.III.1790) - pomoc wojskowa w razie konfliktu z Rosją, Prusy chciały przyłączenia Gdańska i Elbląga w zamian za powrót do Polski Małopolski pd - sejm nie zgodził się na żadne zmiany terytorialne i we IX 1790 uchwalił ustawę o niepodzielności ziem polskich; wobec nowej sytuacji w Europie i w związku z rewolucją we Francji Prusy zawarły sojusz z Rosją.
=>XI.1790 przedłużono kadencję sejmu, do starego składu dodano nowych posłów, którzy wzmocnili stronnictwo patriotyczne
=>24.III.1791 prawo o sejmikach - pozbawiono szlachtę gołotę prawa głosu
=>sprawa miast na sejmie: - w1789 pod przewodnictwem prezydenta Warszaw J. Dekerta odbyłą się „czarna procesja” przedstawicieli miast królewskich żądających reform i zmian w stosunku do mieszczan.; - prawo o miastach(8.IV.1791) obejmujące tylko miasta królewskie - prawo to dopuszczało mieszczan do urzędów, nadawało im nietykalność osobistą, prawo do nabywania ziemi, dopuszczało 24 plenipotentów do udziału w sejmie z głosem doradczym w sprawach miejskich, ułątwiało nobilitację, znosiło podział na zajęcia miejskie i szlacheckie, miasta królewskie były jednolitymi obszarami bez wydzielonych jurydyk.
OD SEJMU WIELKIEGO DO II ROZBIORU
Sytuacja m-dzynarodowa przed Sejmem Wielkim:
=>rozluźnienie związków między Prusami, Rosją, i Austrią; =>zjazd w Kaniowie (1787) Katarzyny II i St. Augusta - wobec wojny Rosji z Turcją zgoda na reformy w Polsce; => 1787 wojna rosyjsko-turecka, powstanie systemu federalnego: Anglia, Prusy, Holandia, Szwecja i Turcja przeciw Rosji i Austrii.
=>wzajemne gwarancje Rosji i Austrii o nienaruszalności granicy polskiej; =>1789 wybuch rewolucji we Francji;=> rozwój ideologii oświecenia
Sejm wielki 1788-1792
=>jesienią 1788 sejm zawiązał się pod laską konfederacji, pod przewodnictwem marszałków St. Małachowskiego i K. Nestora Sapiehy;
=>Stronnictwa: dworskie I[wokół króla, prymas Michał Poniatowski, kanclerz Jacek Małachowski - dążyli do wzmocnienia włądzy wykonawczej w oparciu o sojusz z Rosją]; - hetmańskie - [F Ks Branicki, S. Rzewuski, Szczęsny Potocki, marszałek K. Nestor Sapieha - chcieli utrzymania dotychczasowego porządku, popierani przez ambasadora carskiego Ottona Stackelberga]; patriotyczne (S i I Potoccy, A. Czartoryski, H. Kołłątaj - opowiadali się za reformami, unowocześnieniem państwa, uniezależnieniem się od Rosji a zbliżeniem z Prusami); Stronnictwa ulegały przegrupowaniu od wpływem rozwoju sytuacji w Polsce i w Europie.
=>reformy sejmu: zażądano wycofania wojsk rosyjskich z terytorium Polski, powołąno stałą 100 tys, armię, stały podatek z dóbr szlacheckich (10% - tzw. „ofiara dziesiątego grosza”) i duchownych (20%), zniesiono Radę Nieustającą, utworzono komisje porządkowe cywilno - wojskowe, które usprawniły administrację terenową.
=>sojusz z Prusami (29.III.1790) - pomoc wojskowa w razie konfliktu z Rosją, Prusy chciały przyłączenia Gdańska i Elbląga w zamian za powrót do Polski Małopolski pd - sejm nie zgodził się na żadne zmiany terytorialne i we IX 1790 uchwalił ustawę o niepodzielności ziem polskich; wobec nowej sytuacji w Europie i w związku z rewolucją we Francji Prusy zawarły sojusz z Rosją.
=>XI.1790 przedłużono kadencję sejmu, do starego składu dodano nowych posłów, którzy wzmocnili stronnictwo patriotyczne
=>24.III.1791 prawo o sejmikach - pozbawiono szlachtę gołotę prawa głosu
=>sprawa miast na sejmie: - w1789 pod przewodnictwem prezydenta Warszaw J. Dekerta odbyłą się „czarna procesja” przedstawicieli miast królewskich żądających reform i zmian w stosunku do mieszczan.; - prawo o miastach(8.IV.1791) obejmujące tylko miasta królewskie - prawo to dopuszczało mieszczan do urzędów, nadawało im nietykalność osobistą, prawo do nabywania ziemi, dopuszczało 24 plenipotentów do udziału w sejmie z głosem doradczym w sprawach miejskich, ułątwiało nobilitację, znosiło podział na zajęcia miejskie i szlacheckie, miasta królewskie były jednolitymi obszarami bez wydzielonych jurydyk.
Konstytucja 3 maja 1791
=>tolerancja religijna, uprzywilejowana pozycja Kościoła katolickiego, =>zachowanie szlacheckich swobód wolnościowych, ale pozbawienie prawa głosowania nieposesjonatów; =>chłopi zostali wzięci pod opiekę prawa i rządu, wolność osobistą uzyskali osadnicy przybywający z zagranicy; =>sejm - dwuizbowy, zwoływany co 2 lata, zniesiono liberum veto, decyzje zapadały większością głosów, sejm konstytucyjny co 25 lat.; =>władza wykonawcza - król (dziedziczność w dynastii saskiej Wettinów) i Straż Praw (rząd złożony z prymasa, ministrów Policji, Pieczęci, interesów Zagranicznych, Wojny, Skarbu - odpowiedzialni przez sejmem), =>niezawisłe sądownictwo, reorganizacja sądów, =>nadanie narodowego charakteru armii;
=>zniesienie dualizmu Polski i Litwy.
Znaczenie reform:
=>Polska monarchią konstytucyjną, parlamentarna odpowiedzialność ministrów, =>wzmocnienie roli średniej szlachty, ograniczenie magnaterii, nowa polityka wobec mieszczan, =>realizacja haseł oświecenia, trójpodział władzy wg Monteskiusza (ustawodawcza, wykonawcza sądownicza), Konstytucja 3 maja była pierwszą w Europie, =>rozwój czasopiśmiennictwa i publicystyki.
Sąsiedzi Polski wobec decyzji Sejmu Wielkiego
Prusy: oficjalnie poperały reformy w Polsce, ale zakulisowo prowadziły rozmowy z Rosją o kolejnym rozbiorze i likwidacji Konstytucji 3 maja.
Austria: zaangażowana w wojne z rewolucyjną Francją potrzebowała pomocy Prus, kosztem pozostawienia Polski pod wpływami Rosji i Prus.
Rosja - zaniepokojona zmianami w Polsce, po zakończeniu wojny z Turcją poparła przeciwników Konstytucji, twórców konfederacji targowickiej (F K Branicki, S Rzewuski, Sz Potocki).
Wojna z Rosją (1792) w obronie konstytucji 3 maja
=>zwycięstwo księcia Józefa Poniatowskiego pod Zieleńcami - order Virtuti Militari
=>bitwa pod Dubienką - T Kościuszko nie zdołął obronić linii Bugu, =>przystąpienie Stanisłąwa Augusta do Targowicy.
Rzady Targowiczan - niszczono dzieło Sejmu Wielkiego, KEN, odebrano mieszczanom prawa polityczne, a przywrócono szlachcie gołocie, prześladowano działaczy Sejmu Wielkiego.
II rozbiór Polski 1793
Prusy - Gdańs, Toruń, Wielkopolska, Kujawy, zach Mazowsze, ziemia sieradzka iułęczycka
Rosja - tereny na wsch od linii Druja - Pińsk-Zbrucz
=>sejm rozbiorowy w Grodnie: - ratyfikował traktaty rozbiorowe, - przywrócił prawa kardynalne, - powołał Radę Nieustającą pod kierownictwem ambasadora carskiego Jakuba Sieversa i dał jej inicjatywę ustwodawczą; - z reform Sejmu Wielkiego pozostawił głosowanie większością głosów, nietykalność osobistą mieszczan, prawo do zakupu przez nich ziemi; - ustanowił 15 tys armię polską.
Konstytucja 3 maja 1791
=>tolerancja religijna, uprzywilejowana pozycja Kościoła katolickiego, =>zachowanie szlacheckich swobód wolnościowych, ale pozbawienie prawa głosowania nieposesjonatów; =>chłopi zostali wzięci pod opiekę prawa i rządu, wolność osobistą uzyskali osadnicy przybywający z zagranicy; =>sejm - dwuizbowy, zwoływany co 2 lata, zniesiono liberum veto, decyzje zapadały większością głosów, sejm konstytucyjny co 25 lat.; =>władza wykonawcza - król (dziedziczność w dynastii saskiej Wettinów) i Straż Praw (rząd złożony z prymasa, ministrów Policji, Pieczęci, interesów Zagranicznych, Wojny, Skarbu - odpowiedzialni przez sejmem), =>niezawisłe sądownictwo, reorganizacja sądów, =>nadanie narodowego charakteru armii;
=>zniesienie dualizmu Polski i Litwy.
Znaczenie reform:
=>Polska monarchią konstytucyjną, parlamentarna odpowiedzialność ministrów, =>wzmocnienie roli średniej szlachty, ograniczenie magnaterii, nowa polityka wobec mieszczan, =>realizacja haseł oświecenia, trójpodział władzy wg Monteskiusza (ustawodawcza, wykonawcza sądownicza), Konstytucja 3 maja była pierwszą w Europie, =>rozwój czasopiśmiennictwa i publicystyki.
Sąsiedzi Polski wobec decyzji Sejmu Wielkiego
Prusy: oficjalnie poperały reformy w Polsce, ale zakulisowo prowadziły rozmowy z Rosją o kolejnym rozbiorze i likwidacji Konstytucji 3 maja.
Austria: zaangażowana w wojne z rewolucyjną Francją potrzebowała pomocy Prus, kosztem pozostawienia Polski pod wpływami Rosji i Prus.
Rosja - zaniepokojona zmianami w Polsce, po zakończeniu wojny z Turcją poparła przeciwników Konstytucji, twórców konfederacji targowickiej (F K Branicki, S Rzewuski, Sz Potocki).
Wojna z Rosją (1792) w obronie konstytucji 3 maja
=>zwycięstwo księcia Józefa Poniatowskiego pod Zieleńcami - order Virtuti Militari
=>bitwa pod Dubienką - T Kościuszko nie zdołął obronić linii Bugu, =>przystąpienie Stanisłąwa Augusta do Targowicy.
Rzady Targowiczan - niszczono dzieło Sejmu Wielkiego, KEN, odebrano mieszczanom prawa polityczne, a przywrócono szlachcie gołocie, prześladowano działaczy Sejmu Wielkiego.
II rozbiór Polski 1793
Prusy - Gdańs, Toruń, Wielkopolska, Kujawy, zach Mazowsze, ziemia sieradzka iułęczycka
Rosja - tereny na wsch od linii Druja - Pińsk-Zbrucz
=>sejm rozbiorowy w Grodnie: - ratyfikował traktaty rozbiorowe, - przywrócił prawa kardynalne, - powołał Radę Nieustającą pod kierownictwem ambasadora carskiego Jakuba Sieversa i dał jej inicjatywę ustwodawczą; - z reform Sejmu Wielkiego pozostawił głosowanie większością głosów, nietykalność osobistą mieszczan, prawo do zakupu przez nich ziemi; - ustanowił 15 tys armię polską.
Konstytucja 3 maja 1791
=>tolerancja religijna, uprzywilejowana pozycja Kościoła katolickiego, =>zachowanie szlacheckich swobód wolnościowych, ale pozbawienie prawa głosowania nieposesjonatów; =>chłopi zostali wzięci pod opiekę prawa i rządu, wolność osobistą uzyskali osadnicy przybywający z zagranicy; =>sejm - dwuizbowy, zwoływany co 2 lata, zniesiono liberum veto, decyzje zapadały większością głosów, sejm konstytucyjny co 25 lat.; =>władza wykonawcza - król (dziedziczność w dynastii saskiej Wettinów) i Straż Praw (rząd złożony z prymasa, ministrów Policji, Pieczęci, interesów Zagranicznych, Wojny, Skarbu - odpowiedzialni przez sejmem), =>niezawisłe sądownictwo, reorganizacja sądów, =>nadanie narodowego charakteru armii;
=>zniesienie dualizmu Polski i Litwy.
Znaczenie reform:
=>Polska monarchią konstytucyjną, parlamentarna odpowiedzialność ministrów, =>wzmocnienie roli średniej szlachty, ograniczenie magnaterii, nowa polityka wobec mieszczan, =>realizacja haseł oświecenia, trójpodział władzy wg Monteskiusza (ustawodawcza, wykonawcza sądownicza), Konstytucja 3 maja była pierwszą w Europie, =>rozwój czasopiśmiennictwa i publicystyki.
Sąsiedzi Polski wobec decyzji Sejmu Wielkiego
Prusy: oficjalnie poperały reformy w Polsce, ale zakulisowo prowadziły rozmowy z Rosją o kolejnym rozbiorze i likwidacji Konstytucji 3 maja.
Austria: zaangażowana w wojne z rewolucyjną Francją potrzebowała pomocy Prus, kosztem pozostawienia Polski pod wpływami Rosji i Prus.
Rosja - zaniepokojona zmianami w Polsce, po zakończeniu wojny z Turcją poparła przeciwników Konstytucji, twórców konfederacji targowickiej (F K Branicki, S Rzewuski, Sz Potocki).
Wojna z Rosją (1792) w obronie konstytucji 3 maja
=>zwycięstwo księcia Józefa Poniatowskiego pod Zieleńcami - order Virtuti Militari
=>bitwa pod Dubienką - T Kościuszko nie zdołął obronić linii Bugu, =>przystąpienie Stanisłąwa Augusta do Targowicy.
Rzady Targowiczan - niszczono dzieło Sejmu Wielkiego, KEN, odebrano mieszczanom prawa polityczne, a przywrócono szlachcie gołocie, prześladowano działaczy Sejmu Wielkiego.
II rozbiór Polski 1793
Prusy - Gdańs, Toruń, Wielkopolska, Kujawy, zach Mazowsze, ziemia sieradzka iułęczycka
Rosja - tereny na wsch od linii Druja - Pińsk-Zbrucz
=>sejm rozbiorowy w Grodnie: - ratyfikował traktaty rozbiorowe, - przywrócił prawa kardynalne, - powołał Radę Nieustającą pod kierownictwem ambasadora carskiego Jakuba Sieversa i dał jej inicjatywę ustwodawczą; - z reform Sejmu Wielkiego pozostawił głosowanie większością głosów, nietykalność osobistą mieszczan, prawo do zakupu przez nich ziemi; - ustanowił 15 tys armię polską.
Konstytucja 3 maja 1791
=>tolerancja religijna, uprzywilejowana pozycja Kościoła katolickiego, =>zachowanie szlacheckich swobód wolnościowych, ale pozbawienie prawa głosowania nieposesjonatów; =>chłopi zostali wzięci pod opiekę prawa i rządu, wolność osobistą uzyskali osadnicy przybywający z zagranicy; =>sejm - dwuizbowy, zwoływany co 2 lata, zniesiono liberum veto, decyzje zapadały większością głosów, sejm konstytucyjny co 25 lat.; =>władza wykonawcza - król (dziedziczność w dynastii saskiej Wettinów) i Straż Praw (rząd złożony z prymasa, ministrów Policji, Pieczęci, interesów Zagranicznych, Wojny, Skarbu - odpowiedzialni przez sejmem), =>niezawisłe sądownictwo, reorganizacja sądów, =>nadanie narodowego charakteru armii;
=>zniesienie dualizmu Polski i Litwy.
Znaczenie reform:
=>Polska monarchią konstytucyjną, parlamentarna odpowiedzialność ministrów, =>wzmocnienie roli średniej szlachty, ograniczenie magnaterii, nowa polityka wobec mieszczan, =>realizacja haseł oświecenia, trójpodział władzy wg Monteskiusza (ustawodawcza, wykonawcza sądownicza), Konstytucja 3 maja była pierwszą w Europie, =>rozwój czasopiśmiennictwa i publicystyki.
Sąsiedzi Polski wobec decyzji Sejmu Wielkiego
Prusy: oficjalnie poperały reformy w Polsce, ale zakulisowo prowadziły rozmowy z Rosją o kolejnym rozbiorze i likwidacji Konstytucji 3 maja.
Austria: zaangażowana w wojne z rewolucyjną Francją potrzebowała pomocy Prus, kosztem pozostawienia Polski pod wpływami Rosji i Prus.
Rosja - zaniepokojona zmianami w Polsce, po zakończeniu wojny z Turcją poparła przeciwników Konstytucji, twórców konfederacji targowickiej (F K Branicki, S Rzewuski, Sz Potocki).
Wojna z Rosją (1792) w obronie konstytucji 3 maja
=>zwycięstwo księcia Józefa Poniatowskiego pod Zieleńcami - order Virtuti Militari
=>bitwa pod Dubienką - T Kościuszko nie zdołął obronić linii Bugu, =>przystąpienie Stanisłąwa Augusta do Targowicy.
Rzady Targowiczan - niszczono dzieło Sejmu Wielkiego, KEN, odebrano mieszczanom prawa polityczne, a przywrócono szlachcie gołocie, prześladowano działaczy Sejmu Wielkiego.
II rozbiór Polski 1793
Prusy - Gdańs, Toruń, Wielkopolska, Kujawy, zach Mazowsze, ziemia sieradzka iułęczycka
Rosja - tereny na wsch od linii Druja - Pińsk-Zbrucz
=>sejm rozbiorowy w Grodnie: - ratyfikował traktaty rozbiorowe, - przywrócił prawa kardynalne, - powołał Radę Nieustającą pod kierownictwem ambasadora carskiego Jakuba Sieversa i dał jej inicjatywę ustwodawczą; - z reform Sejmu Wielkiego pozostawił głosowanie większością głosów, nietykalność osobistą mieszczan, prawo do zakupu przez nich ziemi; - ustanowił 15 tys armię polską.