 | Pobierz cały dokument p.karne.wyklad.v.prawo.karne.i.prawo.wykroczen.doc Rozmiar 102 KB |
Prawo Karne i Prawo Wykroczeń
Wykład V 26.11.2007
Przedmiotowe znamiona przestępstwa - ciąg dalszy
Każde przestępstwo atakuje jakieś dobro i stosunki społeczne. Prawo karne ogólnie chroni porządek społeczny, a konkretne przepisy chronią konkretne dobra np. wolność, zdrowie, mienie. W części szczegółowej Kodeksu Karnego, przestępstwa są posegregowane ze względu na przedmiot ochrony/przestępstwa np:
Rozdział 23 - Przestępstwa przeciwko wolności
Rozdział 27 - Przestępstwa przeciwko czci i nietykalności cielesnej
Ustawodawca grupuje typy przestępstwa wg kryterium dobra chronionego, czyli przedmiotu przestępstwa. Jest też tak, że ustawodawca może umieścić to samo przestępstwo w 2 rozdziałach np.:
Rozdział 23 - Przestępstwa przeciwko wolności
Rozdział 24 - Przestępstwa przeciwko wolności sumienia i wyznania
Może się zdarzyć taka sytuacja, że w Kodeksie Karnym przestępstwa skierowane przeciwko tego samemu dobru mogą znajdować się w różnych rozdziałach. Inna sytuacja to taka, że przestępstwo może godzić w 2 dobra np.:
Art. 280.
§ 1. Kto kradnie, używając przemocy wobec osoby lub grożąc natychmiastowym jej użyciem albo doprowadzając człowieka do stanu nieprzytomności lub bezbronności, podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.
Art. 280 §1 dotyczy rozboju, w którym jak wiadomo zawiera się także kradzież. W związku z tym dobrami atakowanymi są mienie oraz wolność i nietykalna cielesność jednostki. Ustawodawca w tym przypadku uznał, że głównym przedmiotem rozboju jest mienie, dlatego przestępstwo to zostało przez niego umieszczone w Rozdziale 35 (Przestępstwa przeciwko mieniu) a nie w Rozdziale 23.
Od przedmiotu przestępstwa (dobra chronionego) należy odróżnić przedmiot wykonawczy. Przedmiot wykonawczy to materialny substrat przedmiotu zamachu (atakowanego dobra). Na przykład, jeśli chodzi o kradzież to przedmiotem zamachu jest mienie, jednakże przedmiotem wykonawczym ,może być np. rzecz. Przy morderstwie przedmiotem zamachu jest życie ludzkie, natomiast przedmiotem wykonawczym jest ludzkie ciało. Przedmiot wykonawczy, więc zaliczany jest do strony przedmiotowej przestępstwa.
Przestępstwa podobne
Art. 115.
§ 3. Przestępstwami podobnymi są przestępstwa należące do tego samego rodzaju; przestępstwa z zastosowaniem przemocy lub groźby jej użycia albo przestępstwa popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej uważa się za przestępstwa podobne.
Popełnienie przestępstwa podobnego stanowi podstawę obligatoryjnego odwołania warunkowego zawieszenia wykonania kary:
Art. 75.
§ 1. Sąd zarządza wykonanie kary, jeżeli skazany w okresie próby popełnił podobne przestępstwo umyślne, za które orzeczono prawomocnie karę pozbawienia wolności.
Znamiona strony przedmiotowej przestępstwa
Strona przedmiotowa przestępstwa obejmuje:
Zewnętrzne zachowanie się sprawcy
Forma i okoliczności zachowania się
Skutek zachowania
Związek przyczynowy
Zewnętrzne zachowanie się sprawcy oraz jego forma
Zewnętrzne zachowanie się sprawcy, to innymi słowy dokonanie czynu. Należy, bowiem podkreślić, że prawo karne nie ingeruje w sferę myśli człowieka (życia wewnętrznego) dopóty, dopóki nie zostaną one uzewnętrznione w czynie naruszającym określona dobra prawne (zasada cogitationis poenam nemo patitur - „nikt nie ponosi kary za swe myśli”). Czyn w prawie karnym dzieli się na działanie lub zaniechanie.
Działanie - sterowane wolą zachowanie człowieka wyrażające się w podjęciu określonych czynności celowych.
 | Pobierz cały dokument p.karne.wyklad.v.prawo.karne.i.prawo.wykroczen.doc rozmiar 102 KB |