wykład 19.01.2010

Choroby zakaźne Su przebiegające z zaburzeniami w rozrodzie.

Choroby zakaźne przebiegające z zaburzeniami w rozrodzie:

• parwowirusowe zakażenie Su - PPV

• SMEDI

• ch. Aujeszky

• pomór klasyczny Su

• bruceloza Su

• leptospiroza Su

• listerioza Su

• różyca

• MMA

• Bezmleczność poporodowa

Choroby niezakaźne przebiegające z zaburzeniami w rozrodzie:

• Zatrucie zeeeaaaaralenonem

• Zatrucie azotynami

• Zatrucie związkami arsenu

• Niedobór wit A lub E

• Niedobór biotyny

• Zapalenie macicy

• Skarmianie dużymi ilościami zjełczałego tłuszcz

BRUCELOZA Su - Brucela suis

Etiologia: 3 biotypy:

• biotyp 1 - cały świat

• biotyp 2- centralna i zach. Eu

• biotyp 3- pn. I pd. Ameryka i Azja

Źródło:

• zakażone knury

• poronione płody i wody płodowe

• krycie i inseminacja

Wrota:

• doustna

• płciowa

• skóra i spojówki

• zakażenie pionowe

Objawy kliniczne:

• u loch - zwykle brak objawów klinicznych między zakażeniem a poronieniem

• poronienia w każdym okresie ciąży lecz zwykle wcześnie między 4-8 tyg ciąży

• hukanie się pokrytych loch - nieregularne ruje 30-45 dzień po pokryciu

• knury - zapalenie jąder i najądrzy

• ropne zapalenie stawów i ścięgien

• ropnie w węzłach chłonnych i tk. podskórnej

Objawy - podsumowanie:

• najważniejszym objawem jest ronienie - występuje w dowolnym okresie ciąży, może obejmować do 80% macior w stadzie

• niekiedy jednym objawem jest okresowa lub stała bezpłodność loch i knurów

• pałeczki B.suis cechuje też osteotropizm - przez co często proces chorobowy umiejscawia się w kościach a następnie w stawach kończyn i kręgosłupa prowadząc do kulawizn, porażeń zadu i obrzęków.

• Rzadziej dochodzi do zap. macicy i powstawania ropni w różnych okolicach ciała

• U knurów charakterystyczne dla tej choroby jest zap jąder, zwykle jednostronne, prowadzące do obniżenia lub całkowitej utraty zdolności rozpłodowych.

• U Su zdarza się często bezobjawowy przebieg brucelozy

Zmiany Ap:

• Żółte guzki na wątrobie, śledzionie, nerkach, macicy,

• Powiększenie jąder, najądrzy

Diagnostyka:

1. badania lab:

• b.bakteriologiczne:

• 2-3 chorobowo zmienione liścienie,

• płody,

• wymaz z pochwy,

• barwienie Ziehl-Neelsena

• wynik bakterioskopowy jest wystarczający do rozpoznania

Postępowanie p/epizootyczne:

Kontrolne badanie wykonujemy testem OKAP. Chlewnię uznaje się za wolną od brucelozy gdy 2x OA i OWD co 2 m-ce i po 6m-cach - wszystkie - stado podstawowe z knurami

• aglutynacja probówkowa - OA

• badanie ilościowe

• surowica krwi

• obrót międzynarodowy

• wynik dodatni lub wynik ujemny

- ELISA

CHOROBA AUJESZK'Y

Objawy klin. u loch:

• apatia

• brak apetytu

• podwyższenie temp

• zaburzenia w rozrodzie ( powtarzanie rui, poronienia, rodzenie się części prosiąt martwych, słaba żywotność noworodków)

PARWOWIROZA SU - PPV

Jest to powszechnie występująca ch. wirusowa Su przynosząca duże straty w rozrodzie związane z obniżeniem płodności i plenności loch.

Występowanie:

• na całym świecie, szczególnie w ostatnich 15 latach

• szczególnie w stadach reprodukcyjnych, w których jest duży udział młodych loszek

• efektywne zakażenie między pokryciem a 65 dniem ciąży

Etiologia:

1. PPV- Parvoviridae

2. Mały bez otoczki wirus

3. Jednolity antygenowo - jeden serotyp

4. Wysoce immunogenny

5. Dość oporny na środ.

Źródło:

• Zakażeni siewcy i szczury

• Ślina, śluz, kał, nasienie

Wrota:

• Droga doustana i donosowa]

Siewstwo:

• wydaliny, wydzieliny - w czasie wiremii i do 2 tyg

• przebieg falowy po utracie biernej i czynnej odporności

Patogeneza:

• PPV ma szczególne powinowactwo do tk. szybko dzielących się:

• Zarodki i płody

• Uszkadza głownie śródbłonek naczyń części płodowej łożyska

• Zamieranie zarodków i mumifikacja płodów - następstwo zakażenia PPV przed 70 dniem ciąży

Objawy klin:

• Zachorowalność do 30% głownie nowo wstawione

• Mumifikacja płodów, małe mioty (średnio <3,6 prosiąt), mało żywotne

• Długotrwała niepłodność i ciąża rzekoma

Ap:

• Zahamowanie rozwoju płodów

• Przekrwienie, płyn surowiczo-krwisty w j.ciała

• Ciemne, zmumifikowane płody w różnych okresach ich rozwoju

• Płody nie przekraczają 14 cm

Diagno:

Materiał:

1. płuca zmumifikowanych płodów - DIF, ELISA, HAH (miano> 1:120 to miano ochronne), można też PCR

Szczepienia:

• wysoce immunogenne inaktywowoane szczepy PPV ( Porcilis Parvo, Parvoject)

• 1x na 2 tyg przed kryciem lub 2x na 1 tydz przed kryciem

• szczepienie loszek od 5 m-ca życia

• kolejne szczepienie przed każdym pokryciem

• knury co 6 m-cy

(przy braku szczepionki - wprowadzić loszki do stada podstawowego na 1 m-ąc przed pokryciem)

LEPTOSPIROZA Su

Choroba zakaźna i zaraźliwa Ho i zw, głównie ssaków, powodowana przez drobnoustroje z rodzaju Leptospira

Występowanie:

• na całym świecie, gł. w fermach wielkostadnych

• zachorowania mają zwykle charakter ogniskowy

• szczególnie obraz chorobowy uwidacznia się w okresach wysokiej wilgotności

• w PL odsetek wynosi ok. 2%

Etiologia:

Serowar a wrażliwość gat - Tu możemy wyróżnić zakażenia Leptospira u gat wrażliwych gdzie po zakażeniu mamy do czynienia z rezerwuarem drobnoustroju oraz zakażenia serowarami Leptospira okreslane jako incydentalne.

Cechy zakażenia u gat wrażliwych - host

• wrażliwość na zakażenie

• endemiczna transmisja w obrębie wrażliwych gat

• relatywnie niska patogenność dla gat wrażliwych

• częstsza tendencja do przebiegu chronicznego niż ostrego co wpływa na obniżenie produkcyjności

• persystencja serowaru w nerkach oraz narządach płciowych

• nisko poziom Ig po zakażeniu co sprawia trudności diagnostyczne

• niska efektowność szczepień w ochronie przed zakażeniami

Cechy zakażenia u gat - non-host

• relatywnie niska wrażliwość na zakażenia przy wysokiej patogenności serowaru

• tendencja do przebiegu ostrego

• sporadyczna transmisja w obrębie zakażonego gat

• krótki okres przebywania w nerce

• wysoki poziom Ig po zakażeniu, łatwość diagnostyki

• wysoka efektywność szczepień ochronnych

Rodzaj: Leptospira

• chorobotwórcze Leptospira klasyfikuje się do gat. L. interrogans (leptospiry patogenne) który zawiera 212 serowarów zgrupowanych w 23 serogrupy - np. L. interrogans serowar pomona

• L. biflexa - leptospiry niepatogenne - saprofity

L. interrogans:

Host:

L. Pomona

L. tarasovi

L. canicola

L. coperhageni

L. ballum

L. bratislavia

L. icterohemorrhagie

Źródło:

• Siewcy wydalają miesiącami a nawet latami krętki z moczem czy nasieniem

• Zanieczyszczone środowisko szczególnie w okresie wiosny jesieni i zimy (bo latem to już nie :P)

Wrota:

• Droga doustna

• Uszkodzona skóra

• Błona śluzowa

• W okresie ciąży przechodzi przez łożysko do płodu

Siewstwo:

• Początkowo intensywne - przez ok. miesiąc a potem przerywane przez lata

• Czas i intensywność zależą od serowaru który zakażał

Objawy klin:

• Leptospiroza ostra

• Ryzyko zakażenia płodu wzrasta wraz z jego wiekiem

• Szczególnie wysoka wrażliwość płodu na zakażenie występuje między 3-4 m-cem ciąży

• Ronienia zwykle obserwuje się między 1 a 4 tyg po zakażeniu

• Poronienia są wynikiem zmian autolitycznych w zakażonych płodach

• Ronienie jest głównym objawem przewlekłej letospirozy

• Mają zwykle miejsce między 90 a 114 dniem ciąży

• Część porodów jest w terminie i mogą rodzić się prosięta które padają w pierwszych dniach życia

• Kolejne ruje i ciąże przebiegają normalnie

• Poronienia są również wynikiem zmian autolitycznych w zakażonych płodach

Ap

• Zahamowanie rozwoju płodów

• Bladość skóry płodów

• Tk. podskórna surowiczo-krwiście nacieczona

• Szaroczerowna wątroba z ogniskami martwicy

• W poronionym miocie część płodów wygląda na niezmienione - zdrowe

Diagnostyka:

• Krew

• Mocz, mleko - znaczenie orientacyjne w diagnostyce

• FAT z moczu - identyfikacje serotypy

• PCR - wykazanie serowaru i genotypu

• MAT - test mikroaglutynacji. Test wykrywa IgM i IgG. Stosowany powszechnie w diagnostyce . U Su MAT jest stosowany do nk serowarów - pomona, a nieczuły dla serowarów bratislavia. Mat jest serogrupowo specyficzny. Ma niską wykrywalność Ig w przebiegu przewlekłej leptospirozy. Generalnie Mat > 100 wynik dodatni (>400 czynna leptospiroza)

• Test ELISA - powszechnie stosowany w praktyce laboratoryjnej wykrywa IgM lub IgG

Leczenie:

• Streptomycyna przez 5 dniu u zw z objawami i 3 dniu u zw z wysokim mianem przeciwciał

• Tetracykliny - zastosowanie metafilaktyczne

• Zaleca się stosować antybiotyki w cyklach 2-4 tygodniowych

Szczepienia ochronne:

• Zawiesiny różnych serowarów

• Podstawą skuteczności jest zgodność antygenowa

• Odporność po szczepieniu trwa od 6m-cy do 1 roku

• Szczepienie zw 2x w odstępie 2 tyg

• Kolejne szczepienie przed każdym pokryciem

• Przed szczepieniem terapia z użyciem streptomycyny

---