4
Jakość powietrza wnętrz
•W krajach rozwiniętych człowiek spędza około 80 % czasu w pomieszczeniach zamkniętych:
mieszkaniach, szkołach, restauracjach, szpitalach i w pracy
•Występujące w tych pomieszczeniach stężenia substancji chemicznych są często wyższe niż na
przestrzeni otwartej w powietrzu atmosferycznym
•Współczesne technologie wnoszą często wiele substancji szkodliwych dla zdrowia, a obserwowane
ostatnio trendy do budowania oszczędzającego energię, polegającego na uszczelnianiu budynków
przed ucieczką energii stwarza warunki do zatrzymywania substancji emitowanych przez materiały
budowlane i wyposażenia budynków i mieszkań oraz do rozwoju bioaerozoli.
•W efekcie rośnie zawartość różnych substancji chemicznych w powietrzu wewnętrznym oraz rozwijają
się różne mikroorganizmy: bakterię, grzyby, pleśnie, wirusy stwarzając zagrożenie zdrowotne dla
ludzi.
Jakość powietrza wnętrz najważniejsze zanieczyszczenia
• Pestycydy (insektycydy, fungicydy,
herbicydy, rodentycydy)
• azbest
• ołów i inne metale ciężkie zawarte w pyle
• lotne związki organiczne
• formaldehyd
• tlenek węgla, dwutlenek węgle tlenki
azotu i inne związki -produkty spalania
• pyły
• Dym tytoniowy
• Nadmiar pyłu lub alergenów pochodzenia
zwierzęcego
• wilgotność< 30 % lub > 60%
• bioaerozol bakteryjny, grzybowy lub
wirusowy
Jakość powietrza wnętrz
•Jakość powietrza wewnętrznego wpływa na zdrowie, komfort i zdolność do wykonywania zadań
•Jakość powietrza wewnętrznego wpływa stężenie zanieczyszczeń w pomieszczeniach oraz klimat określany przez temperaturę i wilgotność względną, inne parametry wpływające na komfort pobytu to: oświetlenie i hałas
Jakość powietrza wnętrz najważniejsze źródła
• gleba
• powietrze zewnętrzne
• komunikacja
• materiały budowlane
• wyposażenie techniczne budynków i
pomieszczeń
• wyposażenie pomieszczeń
• Środki i urządzenia do konserwacji i
higieny pomieszczeń
• aktywność ludzka
• zwierzęta domowe
Jakość powietrza wnętrz
•długości trwania ekspozycji, która dla pomieszczeń wewnętrznych tzw. dla stałego przebywania może wynosić24 godziny
•populacja eksponowana obejmuje cały przekrój wiekowy ludności tj. od chwili narodzin aż do późnej starości, a w przypadku substancji teratotoksycznych należy także brać pod uwagę wpływ na dzieci nienarodzone oraz na rozrodczość
•w pomieszczeniach do stałego przebywania ludzi znajdują się osoby szczególnie wrażliwe jak noworodki, niemowlęta i dzieci, kobiety w ciąży, osoby z zaburzeniami układy krążenia układy oddechowego, czy innymi schorzeniami czy stanami zdrowia mogącymi uwrażliwiać na czynniki chemiczne, biologiczne czy fizyczne.
Jakość powietrza wnętrz
Na podstawie dyrektywy 89/106/EEC materiały budowlane jako składniki jak i skończone konstrukcje winny spełniać następujące wymagania w zakresie higieny, ochrony zdrowia i środowiska:
•Nie wydzielać gazów toksycznych
•Nie zawierać cząstek niebezpiecznych ani gazów
•Nie emitować niebezpiecznego promieniowania
•Nie zanieczyszczać ani zatruwać wody ani gleby
•Eliminować zbędne odpady, cieki , dymy
•Konstrukcja musi być tak zaprojektowana by poziom hałasu wewnątrz nie tylko nie przekraczał poziomów szkodliwych dla zdrowia, ale by zapewniał sen, wypoczynek i prace w warunkach komfortowych
Jakość powietrza wnętrz
•90/143/Euratom: CommissionRecommendationof21 February1990 on the protection of the public against indoor exposure to radon. OJ :080, 27/03/1990 P. 0026-0028
•Badania krajów Unii wykazały, że średnie stężenie radonu w pomieszczeniach wynosi 20-50Bq/m3przy stężeniu zewnętrznym o rząd wielkości niższym, aczkolwiek badania wykazują, że w wielu krajach stężenie w mieszkaniach jest wyższe więcej niż o jedne rząd wielkości niż wynosi średnia. Średnia dawka roczna dla mieszkań wynosi 1mSv do 2,5 mSv, chociaż istnieją budynki, w których przekracza 20 mSv przy wartości rocznej dopuszczalnej 5 mSv Istnieją fizyczne lub techniczne możliwości kontroli radonu w pomieszczeniach istniejących niemniej nowo budowane budynki winny być odpowiednio zaprojektowane, by dawka dopuszczalne nie była przekraczana
•Dla budynków istniejących:
•poziom referencyjne równoważnika dawki efektywnej wynoszącej 20 mSv odpowiada stężeniu radonu 400 Bq/m3
•dla budynków wznoszonych należy tak je zaprojektować by średnie stężenie roczne nie przekraczało 200 Bq/m3
Jakość powietrza wnętrz
Na podstawie 2002/272/EC Commission Decision of 25 Marche stablishing the ecological criteria for the award of the Community eco-labelto hardfloor-covering (text with EEA revelance) (notified dunder dokument numberC(2002) 1174) OJ L 094 11/04/2002 P.0013-0027 do budowy i pokrycia stropów nie wolno stosować materiałów, które:
•R45-mogą wywoływać nowotwory
•R46 mogą być przyczyną poważnych wad wrodzonych
•R50 mogą być bardzo toksyczne dla organizmów wodnych
•R51 mogą być toksyczne dla organizmów wodnych
•R52 mogą być niebezpieczne dla organizmów wodnych
•R53 mogą powodować długotrwałe zmiany w środowisku wodnym
•R60 mogą uszkadzać rozrodczość
•R61 mogą uszkadzać płody
Jakość powietrza wnętrz -Skutki zdrowotne
Schorzenia związane z budownictwem:
•Sick Building Syndrom -SBS- zespól różnorodnych objawów, które znikają po opuszczeniu pomieszczenia takich jak podrażnienie oczu, gardła, nosa,, zatkany nos, zmęczenie, podrażnienie skóry
•Building Related Illness- BRI- różne schorzenia powodowane przez techniczne wyposażenie budynków jak klimatyzatory, nawilżacze, filtry etc, środki chemiczne. Symptomy stany grypopodobne, gorączka, kaszel, przeziębienia, choroby płuc ( choroba legionistów, gorączka nawilżaczowa, nadwrażliwość pęcherzyków płucnych
•Multiple Chemical Sensityvity- MCS- wynik ekspozycji środowiskowej w odpowiedzi na określone bodźce chemiczne-objawy niespecyficzne nadmierna męczliwość, bóle głowy, zaburzenia pamięci, nieoczekiwane reakcje emocjonalne, nagła senność, dyskoordynacje ruchów podrażnienie spojówek, wrażliwość na zapachy, objawy ze strony różnych narządów (układów)
Jakość powietrza wnętrz
•Na podstawie Air Quality Guidelines for Europe, chapter4 Indoor Air Quality WHO 1999 proponuje się uwzględnić niżej wymienione substancje : SO2, ozon, bioaerozole, ołów, mangan, kadm wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, organiczne związki aromatyczne, tlenek węgla, tlenki azotu, dwutlenek węgla, spory, radon, HCHO, azbest, amoniak, arsen, rtęć, pyły.
Jakość powietrza wnętrz
•Scientific Committeeon Toxicity, Ecotoxicity and the Environment.(CSTEE) Opinion on Possible Effects of Electromagnetic Fields (ENMF), Radio Frequency Fields(RF) and Microwave Radiation on Human Health Expressed at the 27th CSTEE Plenary Meeting, Brussels30 October2001. C2/JCD/csteeop/EMF/RFF30102001/D(01)
•proponuje ograniczyć ekspozycje na wolnozmienne pola elektromagnetyczne 50 Hz biorąc pod uwagę, że istnieją doniesienia o możliwości związku między leukemią u dzieci a ekspozycją na pola 50/60 Hz. Scientific Committee on Toxicity, Ecotoxicity and the Environment.(CSTEE) proponuje ograniczenie składowej magnetycznej do wartości 0,4 μT wobec faktu, że IARC zaliczył te pola do grupy kancerogenów 2B.
Jakość powietrza wnętrz
•Na podstawie Quality Guidelines for Community Nosie WHO 1999 proponuje się dopuszczalne wartości hałasu
•dla zapewnienia odbioru mowy 35 dB
•dla zapewnienia jakości snu (30 dBi nie więcej niż45 dBdla pojedynczych zdarzeń akustycznych w nocy
•dla zapewnienia możliwości wypoczynku i zapewnienia sprawnego funkcjonowania organizmu 55 dB
Jakość powietrza wnętrz
•Ustawy Prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994 r. -(Dz. U. Nr 106, poz. 1126 z 2000 r.) paragraf 11
•Zarządzenie Ministra Zdrowia I Opieki Społecznej z dnia 12 marca 1996 r. w sprawie dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia, wydzielanych przez materiały budowlane, urządzenia i elementy wyposażenia w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi. (M.P. z dnia 22marca 1996 r.)
•Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej I Budownictwa z dnia 14grudnia 1994 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Dz.U.99.15.140 1999-05-15 zm. wyn. z Dz.U.99.44.434 2000-03-13 zm. wyn. z Dz.U.00.16.214 2001-03-16zm. wyn. z Dz.U.01.17.207 (jednolity tekst) oraz nowelizacja (Dz.U.02.75.690. z dnia 15 czerwca 2002 r.)
Jakość powietrza wnętrz
czy jest ważna dla zdrowia?
WPŁYW NA SOMOPOCZUCIE
OSTRE EFEKTY ZDROWOTNE:
•pojawiają się wkrótce ( do 24 godzin) po ekspozycji
•Czynniki chemiczne wydzielane przez materiały budowlane mogą powodować bóle głowy, a pleśnie -pieczenie oczu i katar. Objawy z reguły nie trwają długo i ustępują po zaprzestaniu ekspozycji aczkolwiek ekspozycja na bioaerozole9 bakterie, grzyby, plesnie0 mogą prowadzić nawet do chronicznych zaburzeń układu oddechowego
ODLEGŁE SKUTKI ZDROWOTNE:
•długotrwała ekspozycja na czynniki chemiczne nawet o niskich stężeniach może wywoływać różne zdrowotne skutki chroniczne. Ekspozycja na czynniki kancerogenne jak dym tytoniowym radon benzen powoduje wzrost ryzyka rozwoju choroby nowotworowej
DYSKOMFORT I ZDOLNOŚĆ WYKONYWANIA zadań najczęściej są związane z warunkami klimatycznymi lub hałasem
Wyszukiwarka