03-10-2010
ORGANIZACJA WARSZTATU PRACY TERAPEUTY ZAJECIOWEGO
Pomocna literatura:
Terapia zajęciowa K. Malinowska
Arteterapia w teorii i praktyce E. Konieczna
Terapia zajęciowa E. Baum
Biblioterapia w teorii i praktyce I. Borecka
Kartki na wszystkie okazje J. Hickey
Haft wstążeczkowy A. Cox
Zabawy ze sklejki H. Grund - Thorpe
Modelowanie z masy solnej i innych materiałów H. Cieśla
Kwiaty z papieru M. Brydowa
Batik. Prosta i efektowna technika zdobienia tkanin D. Light
Stroiki wiankowe na różne okazje E. Smith
Pierwsze wzmianki na temat terapii zajęciowej pochodzą z okresu starożytności (zachowane fragmenty pracy na papirusie).
Galen - zaleca prace w ogrodzie, rybołówstwo
Korneliusz - stosował min. głośne czytanie , zabawy z piłką, chodzenie na spacery
Egipcjanie - gry i zabawy na świeżym powietrzu, wszelka praca dla ludzi chorych umysłowo
Średniowiecze - nie leczono medycznie.
XVIII-XIX w. - rozwój szpitalnictwa, wprowadza się program leczenia chorych umysłowo poprzez terapię zajęciową i pracę
XX w. - terapię zajęciową wprowadza się w domach starców oraz na niektórych oddziałach szpitalnych
1917 r - w Stanach Zjednoczonych zawiązane zostaje Towarzystwo Terapeutów Zajęciowych; zaczęto organizować szkolenia oraz powstały szkoły kształcące w tym kierunku
okres po II Wojnie Światowej- rozwój terapii zajęciowej gównie na oddziałach ortopedycznych, urazowych, dla reumatyków oraz psychicznie chorych
W Polsce terapia zajęciowa stosowana na oddziałach psychiatrycznych (Tworki,) oraz sanatoriach przeciwgruźliczych (Otwock). Następnie terapię wprowadza się w domach starców.
Obecnie mamy dobrze zorganizowane oddziały terapii zajęciowej w sanatoriach (lata 90-te), ośrodkach rehabilitacyjnych, warsztatach terapii zajęciowej, oddziałam reumatologicznych i sanatoriach przeciwgruźliczych.
wg Malinowskiej terapia zajęciowa to pewne określenie czynności o charakterze zajęć fizycznych lub umysłowych, zalecone przez lekarza a prowadzone przez fachowców w danej dziedzinie, które mają na celu przywrócenie choremu sprawności fizycznej i psychicznej. Malinowska dodaje, iż, podczas wykonywania pracy należy zwracać uwagę na stopień zmęczenia pacjenta. Przedawkowanie pracy i wywołanie zmęczenia jest przeciwwskazane.
wg Doroszewskiej w terapii zajęciowej najważniejszym czynnikiem odziaływującym leczniczo jest (...) jej przebieg - sama czynność - a nie osiągnięty rezultat
terapia zajęciową ogólna - dotyczącą ogólnego usprawniania i normowania procesów nerwowo-kinestetycznych i emocjonalnych;
terapia zajęciową specjalna - dotyczącą wybiórczego oddziaływania leczniczego, wynikającego z potrzeb jednostki (np. ćwiczenie koordynacji nerwowo-mięśniowej). Ten rodzaj terapii nazywany także terapią usprawniającą. Jej celem jest ułatwienie pracy mechanizmów adaptacyjnych w narządach bezpośrednio przez chorobę uszkodzonych, porażonych i zdeformowanych.
wg Wojciechowskiego (1995) terapia zajęciowa jest terapią przez twórczość. Pojęcia twórczości jednak autor nie utożsamia z pojęciem sztuki, lecz rozumie je zgodnie z definicją Kempińskiego: twórczość to każde świadome narzucanie własnego porządku otaczającemu światu lub każde świadome wprowadzenie własnego porządku w otaczający świat. Każda twórczość człowieka jest pracą. Nie dotyczy to tylko niepełnosprawnych.
wg Petersona (1922) terapia zajęciowa jest to wszelka czynność fizyczna lub psychiczna, która jest ściśle zalecana przez lekarza i prowadzona pod jego kierunkiem celem wyleczenia choroby lub powstałego uszkodzenia ciała.
Terapia zajęciowa jest to celowe, polisensoryczne działanie rehabilitacyjne o charakterze zajęć ciągłych, np. muzycznych, plastycznych, ruchowych, stanowiących proces terapeutyczny prowadzący do usprawnienia i kompensacji zaburzonych funkcji organizmu pacjenta. Są to zajęcia planowane, celowe i systematyczne. Terapia zajęciowa i zastosowanie jej metod prowadzi do aktywności oraz nadaje życiu sens - umożliwia zaistnienie społeczne. Jest to ważne w procesie rehabilitacji, aby osoby niepełnosprawne nie stanowiły odrębnej grupy, ale żyły wśród nas.
Komitet Rehabilitacji i Readaptacji Człowieka Polskiej Akademii Nauk - osoby niepełnosprawne, to osoby o naruszonej sprawności psychofizycznej, powodującej ograniczenia funkcjonalne sprawności lub aktywności życiowej w stopniu utrudniającym pełnienie właściwych dla ich wieku i płci ról życiowych i społecznych