KULTURA I KULT.FIZ ORAZ KRYTERIA W-F. 1.Jak można najogólniej podzielić otaczającą rzeczywistość. 2.Dlaczego człowiek stworzył kulturę. 3.Jakie warunki muszą być spełnione aby powstały twory kultury. 4.Co się składa na kulturę. 5.Jakie rodzaje kultury wyodrębnia Grabowski. 6.Na jakiej podst. zostały wyodrębnione te rodzaje. 7.Jak Grabowski określa poszczególne rodzaje kultury. 8.Co decyduje o specyfice kultury fizycznej. Ad.1 Otaczającą człowieka rzeczywistość można podzielić na dwa światy:1)natury-czyli te wszystkie twory, które nas otaczają, ale nie powstały przy naszym udziale. 2)kultury-wszystko co wytworzył człowiek i co przekazuje następcom. Instytucją przekazującą dorobek kultury z pokolenia na pokolenie jest szkoła.Jest ona podstawą edukacji. Ad.2 Niezadolwolenie człowieka z tego, czym obdarzyła go natura.Homoincontentus-człowiek niezadowolony.Tylko człowiek ma świadomość.Dlatego to ludzie, a nie zwierzęta stworzyły kulturę. Ad.3 -musi powstać pomysł, idea -praca włożona w realizację pomysłu -muszą zostać użyte odpowiednie narzędzia. Ad.4 Trzy podstawowe elementy z których składa się kultura: -wartości-człowiek zawsze kieruje się jakimiś wartościami.Zazwyczaj wartości są ponadczasowe i uniwersalne.(element główny). -zachowania-muszą spełniać określoną wartość -wytwory-rezultaty tych działań.(materialne i niematerialne),(dobry, zły, piękny, brzydki). Ad.5,6,7 Kutura ogólna(otoczenie) Kultura przedmiotowa Kultura podmiotowa(człowiek) Duchowa Fizyczna (umysł) (ciało) Kultura ogólna-obejmuje wartości, zachowania i rezultaty dotyczące człowieka i jego otoczenia. Kultura przedmiotowa-dotyczy tylko otoczenia człowieka. Kultura podmiotowa-dotyczy tylko człowieka. Kultura duchowa-jest to ogół uznawanych wartości i utrwalonych zachowań i ich rezultatów dotyczących przymiotów umysłu człowieka. Wytwory kult.duchowej: Wartości: Nauka <---------- wiedza Sztuka -------- piękno religia -------- wiara Kultura przedmiotowa może rozwijać się nie wyłącznie dzięki dążeniu ludzi do samorozwoju czyli kultury podmiotowej.(i odwrotnie).Im wyższy jest poziom cywilizacji tym większe są możliwości psychofizyczne ludzi w zakresie doskonalenia samych siebie, im większe są możliwości psychofizyczne ludzi, tym szybszy rozwój cywilizacji. Kultura fizyczna- jest zjawiskiem wielowartościowym, ponieważ istnieje wiele powodów dla których warto doskonalić, rozwijać, modyfikować, poprawiać swoje ciało.Nadrzędnym motywem jest jak zwykle niezadowolenie z wrodzonej sprawności, wydolności, budowy lub urody ciała.W takim kontekście pojęcie kultury fizycznej można rozumieć jako ogół uznawanych wartości, utrwalonych zachowań i ich rezultatów dotyczących przymiotów ludzkiego ciała. Grabowski podzielił kulturę wg. wartości człowieka. Ad.8 -przedmiotem dbałości jest ciało, które znajduje się w centrum zainteresowania.-człowiek jest jednocześnie podmiotem i przedmiotem.Jest jednocześnie dziełem i twórcą .Prof.Tatarkiewicz mówi, że kultura fizyczna to dbałość psychiki o ciało.-kultura fizyczna wytworzyła przypisane tylko i wyłącznie sobie twory, tj. sprawność, umiejętności ruchowe. Kryteria W-F. wg.Grabowskiego. 1.świadomość potrzeb i możliwości swojego ciała: -uświadomienie każdego, że ruch jest jest potrzebny w każdym etapie naszego życia dla zapewnienia odpowiedniej jego jakości.Poprzez ruch i do ruchu człowiek został stworzony. -świadomość możliwości -mówi o wiedzy na temat zdolności indywidualnych(genetycznych) człowieka.Populację dzielimy na:grupy o najwiek.(16%) możliwościach, średnich(68%) i przeciętnych(16%). 2.odpowiednie zachowania służące temu ciału: -zachowania aktywne(nie wystarczy siedzieć i być niezadowolonym z braku możliwości) -systematyczne(żeby były efekty) -zachowania liczące się z możliwościami (dobór rodzaju aktywności,intensywności) 3.relatywne(do potrzeb i możliwości)odp. np. dla sportowca będzie zdobywanie wysokich miejsc a dla osoby przeciętnej będzie osiaganie rezultatow dla każdego innych wkładem pracy.(jak najlepsze). Kryteria te wzajemnie się uzupełniają.Jedno wypływa z drugiego i wszystkie są jednakowo ważne. TECHNOLOGICZNE PODSTAWY FIZYCZNEJ EDUKACJI. 1.Jakie prawa i teorie można wykorzystać w pracy nad postawami osobowościowymi prosomatycznymi. 2.Jaka jest treść poszczególnych praw i jakie wnioski praktycznie z nich wynikają. Ad.1 a)Prawo efektu Thomdike'a- w myśl którego utrwalaniu ulegaja skojarzenia bodzca z reakcją, gdy towarzyszy im stan przyjemności zadowolenia i odwrotnie, zostaja osłabione związki wywołujące stn przykrości i niezadowolenia. Uniwersalnośc tego prawa w odniesieniu do procesu fizycznego wychowania polega na tym że trening fiz. jak żaden inny przejaw aktywności stwarza w równym stopniu wiele okazji do przeżywania przyjemności jaki przykrości.Nie wyklucza możliwości opanowania określonych sprawności i umiejętności w nieprzyjemnych okolicznościach, jednak szansa na ich pużniejsze podtrzymywanie i doskonalenie maleje wraz z nasileniem się przykrych doznań w trakcie ich nabywania b)Teoria reaktancji-czyli oporności psychologicznej. Dostrzeżono że gdy następuje ograniczenie swobody w wyborze poglądów lub zachowań wywołuje to odruchowąniechęc do proponowanych,zwłaszcza jako jedyne rozwiązań. Wynika stąd praktyczna wskazówka że np. większe szanse na akceptacje ma program wych fiz. ustalony przez nauczyciela wspólnie z uczniami( jak w Szwecji) a niżeli od narzucony odgórnie c)Teoria równowagi poznawczej-wg. której człowiek chętnie utrzymuje harmonię miedzy uznawanymi wartościami (np. zgrabna sylwetką) a postawa wobec zjawisk, rzeczy lub osób bedących ich nośnikami ( np. ćwiczenia gim.) d)Teoria dysonansu poznawczego-najogólniej mówiąc wszyscy ludzie mają skłonności do usuwania przykrych napięc spowodowanych niezgodnościa docierających do ich infor. z obrazem własnej osoby jednym z najczęściej obserwowanych sposobów redukowania tych napięc jest bagatelizowanie infor. będących ich przyczyna.Jeżeli więc uczeń o niskiej sprawności w wyniku nie równej rywalizacji na lekcjach wf. Doznaje upokorzeń to w celu zmniejszenia lub usuniecia dysonansu miedzy przekonaniem o wlasnej nieporadności ruchowej a poczuciem własnej wartości może przejaiwać skłonności do pomniejszania znaczenia sprawnośći fizycznej jako cechy przydatnej w Zyciu. Ad.2 a)człowiek zmierza do tego co przyjemne a unika tego co nieprzyjemne-zajecia w-f powinny być przyjemne dla wszystkich, nie powinny budzić nieprzyjemnych wrażeń. b)rzeczy narzucane jako jedyne słuszne człowiek odrzuca-proponować uczniom wiecej niż jedną możliwość -uświadamiać konsekwencję dokonywanych wyborów -pomagać uczniom w wyborze tego, co będzie dla nich najlepsze c)jeżeli wytworzymy u uczniów postawę dbałości o ciało to nie będzie problemu z prowadzeniem zajęć mających na celu tę dbałość -kształtowanie postaw należy rozpoczynać od przedstawienia uczniom i przekonania ich do wartości związanych z przedmiotem postawy. d)dotyczy usuwania przykrych napięć związanych z różnicą między samooceną a oceną zewnętrzną. -można odrzucić, nieuznać oceny zewnętrznej. -można też zacząć pracować nad sobą, udoskonalać się. -pomagać uczniom redukować napięcie przez usunięcie jego przyczyn, a nie ich zlekceważenie. PROCES 1.Co oznacza termin proces. 2.Jakie jest miejsce procesów wych. i kształcenia fiz. wśród innych wpływów wychowawczych. 3.Jak należy rozumieć termin procesy wychowania i kształcenia fizycznego. 4.Jak przedstawia się schemat ogólnej struktury procesu wychowania i kształcenia fizycznego. 5.Jakie rodzaje zadań powinien podejmować nauczyciel realizując cele wych. i kształcenia fiz. podczas lekcji. 6.Jakie wzajemne zależności mogą się pojawić podczas realizacji poszczególnych zadań lekcji. 7.Co jest podstawowym warunkiem prawidłowej realizacji procesów wych i kształ. fizycznego. Ad.1Proces(łac.procceseus-postępowanie)-przebieg regularnie po sobie następujących zjawisk pozostających między sobą w określonym związku przyczynowym. Ad.2 rysunek Ad.3 Procesy wychowania i kształcenia fizycznego-jest to pewien uporządkowany ciąg systematycznie podejmowanych przez wychowawców czynności w charakterze wychowawczym i kształcącym umożliwiających wywołanie pewnych pożądanych przemian w sferze przekonań i nastawień, wiedzy, umiejętności, sprawności motorycznej, wydolności ustroju oraz budowy i postawy ciała, wyznaczających zachowanie wychowanka w stosunku do swej fizycznej postaci. Ad.4 rysunek Ad.5 1)-kształtowanie postaw prosomatycznych (P) 2)-przekazywanie wiedzy (W) 3)-kształtowanie umiejętności ruchowych (sprawności ruchowej) 4)kształtowanie sprawności fizycznej (S). Ad.6 rysunek Ad.7 Uwzględnianie przez nauczyciela wszystkich czterech zadań (P+W+U+S).Przekazując wiedzę, kształtując. |
umiejętności ruchowe i sprawność fizyczną nauczyciel powinien jednocześnie kształtować pozytywną postawę uczniów do tego co realizuje. EMPIRYCZNE PODSTAWY KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA FIZYCZNEGO. 1.Na czym polega wspomaganie rozwoju fiz. i co dzięki temu można osiągnąć. 2.Dlaczego program fizycznej edukacji musi uwzględniać usprawnianie ciała. 3.Jakie są empiryczne dowody potwierdzające tezę, że należy systematycznie ćwiczyć. 4.Dlaczego doraźne usprawnianie ciała w ramach fiz. edukacji jest niewystarczające. 5.Dlaczego edukacja fiz. musi obejmować zarówno doraźne kształtowanie ciała jak i kształtowanie osobowości troskliwej wobec ciała. 6.Co decyduje o aktywnej trosce o ciało(uczestnictwie uczestnictwie kult. fiz.) po skończeniu edukacji. Ad.1 Przekazywanie dodatkowych bodzców nakładających się na naturalny, genetycznie przekazany poziom rozwoju fizycznego.Możemy dzieki tym bodźcom osiągnąć wyższy rozwój.Prowadzi to do optymalizacji rozwoju. Ad.2 Ponieważ skutków deficytu bodzców ruchowych w młodości ,później wyrównać się nie da. Ad.3 Brak ćwiczeń powoduje upośledzenie funkcji narządów, organów.Zdrowi ludzie położeni do łóżek, wstają chorzy. Ad.4 Efekty wspomagania rozwoju fizycznego w młodości są krótkotrwałe. Ad.5 Późniejsze uczestnictwo w kult fiz. zależy zarówno od tego co wypracujemy za młodych lat jak i od poziomu świadomości potrzeby aktywności. Ad.6 -Kompetencje technologiczne-sprawnościowe( umiejętności, które stwarzają możliwoścć uczestnictwa w różnych formach doskonalenia ciała) -Kompetencje aksjologiczne-osobowościowe(warto czy nie się owym ciałem zajmować). PRZESŁANKI EMPIRYCZNE 1.Zaniedbań stymulacji rozwoju fizycznego z okresu młodości później odrobić się nie da.WNIOSEK:Doniosłej roli edukacji fizycznej w zakresie doraźnej stymulacji rozwoju, nie można niczym zastąpić. 2.Nawet intensywny trening fizyczny w młodości nie zapewnia sprawności organizmu w późniejszych dekadach życia. WNIOSEK:Doraźne kształtowanie ciała w procesie fizycznej edukacji est konieczne lecz nie wystarczające ze wzgl. Na krótkotrwałość efektów. 3.Trwałość efektów fizycznej edukacji nie decydje bezwzględna sprawność i wydolność organizmu lecz postawa wobec ciała i jego potrzeb WNIOSEK: Edukacja fizyczna powinna zaspokajać zarówno doraźne potrzeby młodzieży w zakresie somatyczno-motorycznego rozwoju jak przygotowywac do dbałości. TECHNOLOGICZNE PODSTAWY FIZYCZNEJ EDUKACJI: 1.Dzieki jakiej właściwości fizjologicznej możliwe jest kształtowanie ciała i co odgrywa rolę w jego kształtowaniu. 2.Jak należy rozumieć motoryczność. 3.Co jest celem fizycznego kształcenia. 4.Jak się określa sprawność motoryczną. 5.Jaka jest różnica między sprawnością fizyczną i ruchową. 6.Jaki mechanizm rządzi kształtowaniem sprawności fizycznej i wg. jakich zasad powinno ono przebiegać. 7.Co jest celem kształtowania sprawności ruchowej i co czyni je bardziej skutecznym. 8.Który ze składników fizycznego kształcenia należy eksponować w praktyce i dlaczego. Ad.1 Dzięki wrażliwości organizmu na bodźce fizyczne.Rolę łącznika między środowiskiem i organizmem pełni centralny układ nerwowy.Podstawowym czynnikiem kształtującym ciało jest aktywność ruchowa.Innym ważnym czynnikiem jest odżywianie.Bilans spożywiania i spalania, ten stosunek tych dwóch czynników musi być odpowiedni. ZASADA:ROZWOJOWI PODLEGAJĄ TE UKŁADY KTÓRE SĄ URZYWANE I POBUDZANE. Ad.2 Motoryczność-ogół możliwości, zachowań i potrzeb ruchowych człowieka. Ad.3 Celem fizycznego kształcenia jest kształtowanie sprawności motorycznej, na którą składa się sprawność fizyczna i sprawność ruchowa.Trenowanie=spr.fiz a nauczanie=sprawnośc ruchowa. Ad.4 Sprawność motoryczna-ogół możliwości w zakresie wszechstronnego władania ciałem z użyciem siły, szybkości, wytrzymałości, gibkości. Ad.5 Sprawność fizyczna jest wynikiem rozwoju siły, szybkości, wytrzymałości i gibkości.Rozwija sią ją w ramach procesu zwanego trenowaniem.Sprawność ruchowa-jest rezultatem opanowania różnorodnych umiejętności ruchowych, co odbywa się w procesie nauczania-uczenia się. Ad.6 Prawo nadwyżki restytucyjnej, mówiącej, że w trakcie wypoczynku wytwarzana jest pewna nadwyżka nadregeneracyjna ,którą można wykorzystać jeśli nie będzie zbyt długiej przerwy do kolejnego treningu.Trzeba przestrzegać 3 zasad: -systematyczności -optymalnie częstotliwym(nie trenować zbyt często i zbyt rzadko) -narastającej intensywności. Ad.7 Opanowanie nowych umiejętności i zmiana zachowań.Bardziej skutecznym ten proces czyni stosowanie prawa efektu, czyli atmosfera w jakiej ten proces przebiega. Ad.8 Sprawność ruchowa, gdyż jest ona bardziej trwała od sprawności fizycznej.Po drugie kształtując sprawność ruchową kształtujemy też sprawność fizyczną.Po trzecie warunki w szkole nie pozwalają na kształtowanie sprawności fizycznej zgodnie z zasadami z pkt.6. WPŁYW WYCHOWANIA NA ORGANIZM. 1.Czym kieruje się człowiek podejmując jakakolwiek aktywność 2.co można nazwac wartością 3,Jak można podzielic wartość ,którymi kierują się ludzie podejmując aktywność fizyczna. 4.Jakie sa główne powody społecznych zainteresowan doskonalenia cialem 5.Jakie wartości cielesnej aktywności i związane z nimi typy fizyczne wyodrębnił Znaniecki 6.Jaka role pelni wychowanie w ujeciu Zaniewskiego 7.Jaka role spelnia uczestnictwo w kf. wg. Z.Gilewicza 8.Czym się roznia poglady Znanieckiego i Gilewicza Ad.1.Czlowiek kieruje się wartościami .Kazdy z nas ma okreslona hierarchie Ad.2.Wartosc to wszystko to co jest dla nas cenne ,do czego dazymy i co jest godne naszych staran. Ad.3.Wartosc dzielimy na ;Autoteliczne, które stanowia wartość sama w sobie ,:i Instrumentalne czyli takie które sa wazne dla realizacji innych celow,np. a)kulturysta cwiczy,aby polepszyc muskulature,zdrowie. b)Cwiczy aby dobrze przygotowac się do zawodow. Poliwalentne-mogą być dwojakie. Ad.4.a)cel biologicznego przetrwania -kiedys dla zdobywania pożywienia,ucieczki przed zagrozeniem ,teraz -dla ochrony przed chorobami cywilizacyjnymi ,przed wszystkimi czynnikami niekorzystnie na nas oddzialowujacymi b)potrzeba rywalizacji i nagrody -realizowanie zakodowanej potrzeby wykazywania się wyższością ,zaspokojeniem ambicji . c)zapewnieni osobniczego i społecznego rozwoju -aktywność ruchowa pobudza rozwoj ,kompensuje braki ,koreguje braki rozwojowe. Ad.5.wartosci i typy a)zdrowie -tryb higieniczny b)rozrodcza-(typ geneonomiczny)-glownie troska dbałość o cialo,troska o przyszle pokolenia genetyczne przekazywanie pozytywnych cech . c)uroda typ obyczajowo estetyczny -dbalosc o cialo ,niezadowolenie ze swojej urody i chec jej poprawy d)zmysłowość, przyjemność-zaspokajanie wlasnych potrzeb
|
poprzez aktwynosc fizyczna—typ hedonistyczny. e)sportowy (typ utylitarny)sportowy. f)sprawność ogólna Ad.6.Ksztaltowanie poprzez wf ,przekazywanie wartości i ukształtowanie typow u wychowanka ,poprzez wychowanie fizyczne mamy przygotowac uczniow do calozyciowej troski o cialo. Ad.7.Czynnik stymulujący -stymuluje do troski o cialo Czynnik adaptacyjny -przystosowanie do trudow,ciezkich warunkow ,niekorzystnego oddziaływania otoczenia Czynnik kompensacyjny-naprawa ciala kiedy pojawia się skutki niekorzystnego wpływu Ad.8.Znanieckiego jako humaniste interesowala go glownie odpowiedz na pytanie dlaczego człowiek powinien ćwiczyć ,motywy aktywność ruchowej ,nie znał się na ciele. Gilewicza (lekarz, biolog)- interesowaly skutki wpływu aktywności ruchowej na cialo .W latach 70 Maciej Demel połączył te dwa podejścia. WPLYW RUCHU NA ORGANIZM 1.Jakie funkcje biologiczne pelni w ontogenezie aktywność fizyczna 2.Jakie okresy można wyroznic w rozwoju osobniczym 3.Czym charakteryzuja się poszczególne okresy 4.co to jest stymulacja 5.Na czym polega istota stymulacja w okresie młodości,dojrzaloscii w starosci 6.Co to jest adaptacja 7.Na czym polega adaptacyjna rola aktywności ruchowej na przestrzenia zycia 8.Jakie sa zle strony adaptacji 9.Na czym polega kompensacyjna funkcja uczestnictwa w kulturze fizycznej 10.Na czym polega korekcyjna funkcja uczestnictwa w kult .fiz 11.Jaka role pelnia dzialania kompensacyjne i korekcyjne w roznych procesach zycia 12.Jakie jest miejsce poszczególnych funkcji w ujeciu systemowym wg.Demela Ad.1.Funkcja stymulacyjna Funkcja adaptacyjna Funkcja korekcyjna i kompensacyjna Ad.2.Okres młodości (anafaza)-ewolucja-przewaga zmian konstruktywnych nad destruktywnymi. Okres dojrzałości (metafaza)-transwolucja-względna równowaga obu procesów, pełnia sił witalnych, szczyt rozwoju fizycznego. Okres starosci(katafaza)-inwolucja-dominacja procesów destruktywnych nad konstruktywnymi, stymulacja aktywności fizycznej zwalnia, utrata zdolności przystosowawczych. Ad.3.Przewaga procesow budowy nad rozpadem w młodości . Okres dojrzałości charakteryzuje się wzgledna rownowaga Procesy rozpadu dominuja nad procesami budowy w katafazie Ad.4.Stymulacja -pobudzenie czynności organizmu ,a w konsekwencji jego rozwoj.Glownymi stymulatorami sa powietrze ,pokarm,energia promienista oraz ruch. Ad.5. Wykres……… W okresie młodości stymulacja powinna wpłynąć na rozwoj organizmu ludzkiego (f.proewolucyjna) ,tak aby w okresie dojrzalym moc korzystac z wypracowanych zdolności .mozliwosci.W okresie młodości stymulacja powinna przebiegac tak , aby w okresie dojrzalym zdolnośći powinny osiągnąć najwyższy pulap.(f.konserwacyjna)Stymulacja w okresie starosci polega na hamowaniu procesow rozpadu.(f.antyinwolucyjna). Ad.6.Adaptacja jest to przystosowanie się do czynnikow zewnętrznych ,otaczającego środowiska zewnętrznego. Ad.7.W okresie młodości funkcja adaptacyjna musi być wszechstronna ,gdyz w tym czasie organizm jest najbardziej podatny a potrzeba wynikajaca z zagrożeń dalszego zycia kaze nam dobrze młodego człowieka do niego przygotowac W okresie dojrzalym adaptujemy do podjecia pracy i do odpoczynku po niej .Trzeba uświadomić ze po calym dniu pracy należy odpoczywac aktywnie ,po pracy fizycznej wskazany jest odpoczynek W okresie starosci kiedy spada intensywność ruchu w związku z przejsciem na emeryture,znalezieniem się w nowych realiach,a co za tym idzie pogorszenie się stanu psychicznego ,adaptujemy ludzi do innego rodzaju ruchu ,kiedy może wypełnić luke wspomaga tez wychowanie procesow rozpadu Ad.8.Adaptacja szkodliwa (zwana patologiczna)-zwiazana jest z negatywnym wpływem szkodliwych czynnikow ,do których adaptowany jest cel,np. podjecia pracy w niekorzystnych warunkach WPŁYW RUCHU NA ORGANIZM II Układ kostny—przyspiesza prawidłowy rozwój kości, ich długości i grubości.—zwiększa się warstwa substancji zbitej—wzrasta ilość osteonów—zmienia się układ i struktura beleczek kostnych—zwięsza się ilość organicznych organicznych soli mineralnych. Układ mięśniowy—zwiększenie ilości białka kurczliwego(miozyny)—usprawnienie wyzwalania energii i lepszego jej wykorzystania w czasie wysiłku—lepsze zaopatrzenie mięśni w ten dzięki powiększeniu się ilości naczyń włosowatych o zwiększonej ilości mioglobiny—zwiększenie siły mięśni, zdolności do pracy, odporności na zmęczenie. Układ krążenia—obniżenie tętna przy niezmienionej pojemności minutowej serca—lepsze zaopatrywanie pracujących kanek w skł. Odżywcze i tlen—sprawniejsze usuwanie produktów przemian tkankowych—możliwość zwiększenia ilości czerwonych krwinek wraz ze wzrostem hemoglobiny—zwiększenie ogólnej pojemności tlenowej organizmu—większe rezerwy zasadowe organizmu(odporność na przejściowy wzrost zakwaszenia podczas intensywnych wysiłków)EFEKT:zmniejsza ryzyko zachorowania na chorobę wieńcową i możliwość wystąpienia zawału). Układ oddechowy—wzrost pojemności życiowej płuc. FORMY KULTURY FIZYCZNEJ 1.Jakie formy kf wyodrębnia się współcześnie. 2.Na czym polega podwójna rola wf(edukacji fizycznej) 3.Który ze składników fizycznej edukacji służy zaspokajaniu doraźnych potrzeb fiz. rozwoju. 4.Który ze składników fizycznej edukacji służy przygotowaniu do dbałości o ciało po ustaniu stosunku wychowawczego. 5.Co to jest wf(edukacja fizyczna). 6Co to jest rekreacja fizyczna i dlaczego udział w niej jest powinnością człowieka. 7.W jakiej roli może wyst. Sport wg. kryterium motywacyjnego. 8.Co to jest sport traktowany autotelicznie(wyczynowy, kwalifikowany). 9.Co to jest rehabilitacja ruchowa. 10.Jaką rolę pełni rehabilitacja ruchowa. 11.Hierarchia jak si przedstawia w odniesieniu do form kf 12.Od czego zależy udział w formach kf. 13.Co łączy poszczególne formy a co je dzieli. 14.Dlaczego wf jest podst. formą uczestnictwa w kf. 15.Jaki jest zasięg społeczny poszczególnych form. 16.Jakie jest ich miejsce w rozwoju osobniczym.
|
Ad.2 Podwójna rola wf to jednoczesne spełnianie postulatu. Ad.3 Fizyczne kształcenie (aktualizacja) Ad.4 Fizyczne wychowanie (prospekcja) Ad.6 Rekreacja-(recreo-na nowo tworzyć).Podst. środkiem jest-aktywność ruchowa. Opóźnia procesy starzenia.Przeciwdziałanie patologiom społecznym. Powinnością jest udział, ponieważ człowiek powinien kompensować niedobory ruchu wynikające z rozwoju cywilizacji. FUNKCJE:1.zdrowotna 2.regeneracyjna 3.społeczno-ofiliacyjna 4.auto-ekspresyjna 5.kompensacyjna(wyrównawcza) 6.anty inwolucyjna Ad.7 Desportare-określenie zabawy ku spędzaniu wolnego czasu(w średniowieczu) Podział sportu ze względu na motyw: 1).widowiskowy(pasywny) 2).instrumentalny(heteroteliczny) 3).autoteliczny(wynika z potrzeby rywalizacji, dążenia do perfekcji) Typy sportu:*typ fenomenologiczny-osiąganie rzeczy niemożliwych *typ psychoanalityczny *typ antropologiczno-kulturowy *typ semiotyczny *typ funkcjonalno-strukturalny *typ aksjologiczny. Ad.9 Cechy rehabilitacji ruchowej.—jako środek leczniczy—przyspiesza proces rekonwalescencji—przygotowuje do zabiegów operacyjnych i utrwalania ich skutków. Ad.10 Rehabilitacja ruchowa.Hipokrates-prekursor gimnastyki leczniczej, a w Polsce J.Śniadecki Zalety:--brak skutków ubocznych—dodatni wpływ na stan psychiczny przez świadomy i aktywny udział. Ad.11 W wychowaniu fiz. może uczestniczyć:dzieci-8mln.W rekreacji 18 mln.W rehabilitacji 6 mln. W sporcie 6 mln. Aktualnie(1,3 mln) Ad.12 Udział zależy od wieku, predyspozycji somatyczno-motorycznych, oraz od aspiracji. Ad.13 Wspólnym elementem wszystkich form kf jest ruch.Wszystkie formy różnią cele, dla których je uprawiamy.Pociąga to za sobą inne różnice tj. częstotliwość ruchu, efektywność ruchu itp. Ad.14 1).Obejmuje całe młode pokolenie, wszystkie dzieci i młodzież.2).W ramach wf uczniowie zapoznają się z pozostałymi formami kf. 3).WF przygotowuje do uczestnictwa w aktywności ruchowej w przyszłości.Przygotowuje do całożyciowej dbałości o ciało.
PRAKSEOLOGIA 1.Czym się zajmuje prakseologia. 2.Kto i kiedy stworzył podstawy prakseologii 3.Który z polskich uczonych przyczynił się do rozwoju prakseologii w Polsce. 4.Który z polskich teoretyków wf zastosował prakseologię do opisu procesu wych. i kształcenia fiz. 5.Z jakich ogniw składa się cykl działania zorganizowanego i jakie pytania można postawić przed poszczególnymi ogniwami. Ad.1. Zajmuje się rozpatrywaniem wszelkich działań celowych z punktu widzenia ich skuteczności i formułowaniem zasad sprawnego działania.Przedmiotem tej nauki jest analiza czynności warunkujących skuteczność działań oraz uzasadnienie ich logicznego następstwa(logika czynu).Nauka o sprawnym działaniu zajmuje się jego normami i zasadami. Ad.2. Twórca był Alfred Espinas 1890r. Ad.3.Prof Tadeusz Kotarbiński „Traktat o dobrej robocie” „Sprawność i błąd”. Ad.4. Maciej Demel zastosował w procesie kształcenia i wych .fiz. w 1965r.”O wychowaniu zdrowotnym” Zastosował dyrektywy prakseologiczne do potrzeb procesu kształcenia i wych. fizycznego fizycznego wyróżnił ogniwa. Ad.5. 1)Uświadomienie celu(co chcemy osiągnąć) 2)diagnoza(ocena obecnej sytuacji, rozpoznanie warunków)Warunki osobnicze jakie reprezentuje wychowanek w zakresie zdrowia, sprawności, odporności i wydolności org. Oraz uzdolnień zainteresowań, aspiracji i potrzeb ruchowych. Jest to podstawa racjonalnego przewidywania efektów. 3)prognoza (co będzie w przyszłości skutków zakresie stopnia poszczególnych celów, przewidywanie skutków)proces myślowy oparty na podstawie wcześniejszego rozpoznania, zmierzający do określenia możliwych do uzyskania rezultatów. Jej trafność zależy od trafności i rzetelności diagnozy. 4) planowanie realizacji(jakie podjąć działania, w jakij kolejności ile przeznaczyć na nie czasu, programowanie środków)na podstawie diagnozy i prognozy dobieramy srodki, formy oraz metoy, ustalamy kolejność działań ,wyznaczmy czas na nie. 5) realizacja wykonawstwo, głownie to podlega ocenie zależy od cech osobowych nauczycieli 6) ocena i wnioskowanie pedagogiczne) co zostało osiągnięte i co z tego wynika. Miarą skuteczności wszelkich działań jest zgodność efektów osiągniętych osiągniętych przewidywaniami. TELEOLOGICZNE PODSTAWY FIZYCZNEJ EDUKACJI Teleologia-zbiór poglądów na temat celowości i działań 1.Jaki jest związek edukacji z kultura i kultury z edukacja? 2. jak się definiuje edukacje i co się składa na edukację? 3. Jak się definiuje wychowanie i kształcenie? 4. Czym się różni wychowanie od kształcenia? 5.Jak się definiuje edukacje fizyczna fizyczne wychowanie i kształcenie? 6.Czym się różni fizyczne wychowanie od kształcenia? Ad.1 Treścią edukacji jest przekazywanie dorobku kultury. Gdyby nie było edukacji nie było by jak przekazać kultury, wszystko trzeba było by zaczynać od nowa, nie było by postępu. Gdyby nie było kultury, edukacja nie miała by racji bytu, nie było by co przekazywać. Ad.2 Najogólniej j zarazem najprościej można powiedzieć że edukacja czyli szeroko rozumiane wychowanie to proces przygotowania młodych pokoleń do dorosłego samodzielnego życia ponieważ świat człowieka to świat kultury, celem tego procesu jest przygotowanie do uczestnictwa w kulturze i pomnażania jej dorobku. Na edukacje składa się kształcenie i wych. Ad.4 Kształcenie: nauczanie wzorów zachowań do nauczania wzorów wartości nie da się w praktyce oddzielić, jednakże ich rezultaty mogą być rózne. Efektem pierwszego zwanego kształceniem SA wiedza i umiejętności umożliwiające skuteczne i sprawne postępowanie. Założonym skutkiem drugiego, określonego mianem wych. jest rozeznanie w tym czym należy się kierować postępując tak a nie inaczej. Ze względu na nie podzielność osobowości człow. niektórzy kwestionują zasadność podziału jego edukacji na kształcenie i wychowanie. Jeżeli jednak zdarza się , ze człowiek wykształcony bywa niewychowany i odwrotnie to podział taki wydaje się uzasadniony. Jeżeli celem kształcenia jest rozwijanie dyspozycji instrumentalnych umożliwiających człowiekowi rozumienie i przekształcanie siebie i swojego otoczenia to celem wych. jest rozwijanie dyspozycji kierunkowych, orientujących orientujących tym czym należy się w swoim postępowaniu kierunkować.Istotą wych. jest zawsze dążenie do urzeczywistnienia jakichś ideałów które maja z naczenie dla jednostki lub dla społeczeństwa, bądź tez jednego i drugiego. Ad.6 Rozumienie takich pojęć jak fizyczna eduk, fiz, kształ. i wych. nie jest jednoznaczne ani w obiegowym ani urzędowym języku.Potocznym rozumieniu mówiąc o wych fiz ma się najczęściej na mysli po prostu ćwiczenie ciała co oczywiście niema nic wspólnego wspólnego wych rozumianym jako oddziaływanie na osobowość jqko przedmiot edukacji szkolnej oficjalna nazwa wych fiz oznacza, przynajmniej w założeniu, zarówno usprawnianie ciała jaki kształtowanie osobowości troskliwej wobec cisła, co zawiera nieścisłośc, gdyż tylko to drugie jest wychowaniem w ścisłym tego słowa znaczeniu.W tej sytulacji przyjęcie takiej interpretacji według której fizycz. kształ. oznacza głównie kształtowanie ciała zaś fiz. wychowanie kształtowanie osobowości pod kątem dbałości o ciało, natomiast jedno i drugie nazywa się fizyczna edukacją.
DEFINICJE: Kultura-ogół uznawanych wartości , utrwalonych zachowań i ich rezultatów dotyczących człowieka i jego otoczenia. Edukacja-intencjonalny przekaz wartości i wzorów zachowań z pokolenia na pokolenie. Kształcenie-intencjonalny przekaz wiedzy i umiejętności z pokolenia na pokolenie. Wychowanie-intencjonalny przekaz ideałów wzorów postepowania z pokolenia na pokolenie. Edukacja fizyczna-intencjonalny przekaz wzorów wartości i wzorów zachowań dotyczących ciała. Fizyczne kształcenie-intencjonalny przekaz wzorów zachowań dotyczących ciała. Fizyczne wychowanie-intencjonalny przekaz wzorów wartości dotyczących ciała. Motoryczność-ogół możliwości zachowań i potrzeb ruchowych człowieka. Sprawność motoryczna-ogół możliwości w zakresie wszechstronnego władania ciałem z użyciem siły, szybkości wytrzymałości i gibkości.Składają się na nią sprawności fizyczna i ruchowa. Sprawność fizyczna-jest wypadkową predyspozycji wrodzonych i właściwości nabytych w zkresie rozwoju czterech cech sprawności (s,s,w,g). Sprawność ruchowa-rezultat uczenia się i nauczania umiejętności ruchowych warunkujących wszechstronne władanie ciałem. Osobowość-ogół dyspozycji wyznaczających wybory celów, wartości i zachowań człowieka. Postawa-dyspozycja do zachowań wobec czegoś, co jest znane i wywołuje pozytywne lub negatywne uczucia. Postawa prosomatyczna-dyspozycja do zachowań kreacyjnych, rekreacyjnych i korekcyjnych wobec ciała na podłożu poznania ich znaczenia dla zdrowia, sprawności i urody oraz pozytywnego stosunku emocjonalnego do nich. Edukacja fizyczna-to ujęta w pedagogiczny system, forma uczestnictwa w kult.fiz. młodych pokoleń, której celem jest wspomaganie rozwoju fizycznego, motorycznego i zdrowia(aktualizacja) oraz przygotowanie do podtrzymywania i pomnażania tych właściwości w życiu późniejszym (prospekcja). Rekreacja-forma uczestnictwa w kult.fiz. ludzi głównie w wieku produkcyjnym i poprodukcyjnym której celem jest renowacja, podtrzymywanie i pomnażanie zdrowia, sprawności fizycznej i urody ciała, zaś podstawowym środkiem jest aktywność ruchowa.
|
|
|
|
|