Mózgowe Porażenie Dziecięce (MPD)
Definicja: MPD jest zaburzeniem czynności ośrodkowego układu nerwowego, znajdującego się na etapie niedokończonego rozwoju. Jest różnorodnym etiologicznie i klinicznie zespołem objawów chorobowych dotyczących ośrodkowego neuronu ruchowego o charakterze niepostępującym.
Częstość występowania MPD określa się na 1,5-3 na 1000 żywo urodzonych noworodków, liczba ta zmienia się w odniesieniu do dzieci szkolnych i wynosi 1 na 1000.
Etiologia: wymienia się wiele czynników etiologicznych, z których największe znaczenie mają: niedotlenienie i/lub niedokrwienie mózgu oraz ich skutki dotyczące czynności mózgu a także wylewy śródczaszkowe, procesy zapalne bakteryjne, wirusowe lub pasożytnicze a także zaburzenia metaboliczne.
Wymienia się przyczyny niedotlenienia płodowego i okołoporodowego i noworodkowego.
Wewnątrzmaciczne:
Choroby matki: ostra i przewlekła niewydolność oddechowo-krążeniowa, duża niedokrwistość spowodowana krwawieniami, zatrucia (w tym zatrucie ciążowe), niewyrównana cukrzyca, zaburzenia metaboliczne, choroby wirusowe (zwłaszcza w 3 pierwszych miesiącach), zakażenia i inne.
Nieprawidłowości budowy i funkcjonowania łożyska: łożysko przodujące, przedwczesne starzenie się łożyska, odkładanie się w łożysku metali ciężkich.
Zagrożenia powstałe w różnych etapach rozwoju płodu np. wady rozwojowe układu oddechowego, układu krążenia czy OUN, zakażenia wewnątrzmaciczne płodu, komplikacje związane z pępowiną
Okołoporodowe:
Zespól niedotlenienia okołoporodowego może doprowadzić do zamartwicy noworodka. Może być spowodowany min: porodem zbyt szybkim lub przedłużającym się. Zespól niedotlenienia okołoporodowego może być przyczyną wylewów krwi do komór mózgu, pnia mózgu, móżdżku.
Noworodkowe
Wcześniactwo, wysoki poziom bilirubiny, urazy mózgu, zakażenia okresu noworodkowego i inne.
Objawy kliniczne MPD
Do najczęstszych objawów MPD należą:
Zaburzenia w zakresie napięcia mięśniowego o charakterze wiotkości, spastyczności lub sztywności.
Zaburzenia ruchowe o charakterze atetozy, choreoatetozy, dystonii i innych patologicznych wzorców ruchowych, zaburzenia o charakterze bezładu móżdżkowego (ataksja) oraz opóźnienie rozwoju psychoruchowego oraz motorycznego
Porażenia i niedowłady czyli ograniczenie lub zniesienie ruchów dowolnych, które może obejmować jedną dwie , trzy lub cztery kończyny.
Upośledzenie rozwoju psychoruchowego
Zaburzenia w rozwoju odruchów pierwotnych, czasie ich pojawiania się i wygasania*
Opóźnienie rozwoju umysłowego 30-40%
Zaburzenia ssania, połykania i żucia
Objawy uszkodzenia wzroku 50% i słuchu 25%
Zaburzenia rozwoju mowy 50-75%
Trudności przystosowawcze, zaburzenia koncentracji, uwagi, pamięci, chwiejność emocjonalna
Padaczka
Postacie MPD wg Leśnego
Spastyczne
Niespastyczne:
dyskinetyczne
hipotoniczne
ze sztywnością
mieszane
Rozpoznanie MPD
Wywiad ( ciąża, wywiad okołoporodowy i poporodowy)
Ocena rozwoju neurofizjologicznego niemowlęcia adekwatnie do jego wieku
Badania: USG przezciemiączkowe, KT, RM, EEG mózgu