Ekonomia Dobrobytu - Wykład IV - 20/03/2004r.

I Twierdzenie ekonomii dobrobytu

Wszystkie stany równowagi rynkowej są efektywne w sensie Pareta. I twierdzenie ekonomii dobrobytu gwarantuje że rynek konkurencyjny wydobędzie i wyczerpie wszystkie korzyści z wymiany. Allokacja realizująca równowagę osiągana przez zbiór wszystkich rynków konkurencyjnych będzie z konieczności efektywna w sensie Pareta. Równowaga rynkowa wcale nie musi być sprawiedliwa.

Wymiana na przykładzie monopolu

Założenia:

1. Konsument A zachowuje się na rynku jak monopolista i narzuca cenę konsumentowi B, który określa ile dóbr kupi.

2. Konsument A zna krzywą popytu konsumenta B i będzie próbował znaleźć taki zestaw cen który zapewni...

Krzywa cenowo - konsumpcyjna ⇒ krzywa oferty B (K_C-K)

KO_A nie jest styczna do KO_B, KO_A przecina linię ograniczeń budżetowych i nie jest to równowaga w sensie Pareta. Osoba A nie osiąga równowagi. KO_B jest styczne do linii ograniczeń budżetowych w punkcie x - stan równowagi osoby B. Ponieważ KO_A nie jest styczne do KO_B oznacza to że istnieje jeszcze efektywna możliwość wymiany.

Monopolista doskonale dyskryminujący (każda sztuka sprzedana po innej cenie ale zawsze po max.)

Osoba A sprzedaje każdą jednostkę dobra konsumentowi B po różnych cenach. Osoba A wędruje po KO_B z punktu W do punktu X. Osoba A wybiera taki punkt na KO_B który przynosi jej największą efektywność (X - efektywność w sensie Pareta) aż do momentu dojścia do punktu styczności KO_A i KO_B w punkcie X. Równowaga w otoczeniu rynków konkurencyjnych jest efektywna w sensie Pareta. Allokacja efektywna w sensie Pareta spełnia równowagę rynkową.

II Twierdzenie ekonomii dobrobytu

W stanie równowagi spełniona jest zasada efektywności w sensie Pareta przy pewnym zestawie cen jeśli preferencje są wypukłe.

Nachylenie linii ograniczeń budżetowych pokazuje stosunek cen dóbr.

IMPLIKACJE I Twierdzenia ekonomii dobrobytu - Jeśli preferencje nie są wypukłe

Konsument A obstaje przy koszyku dóbr Y, a konsument B przy koszyku dóbr XX.

I Twierdzenie ekonomii dobrobytu zawiera milczące założenia - IMPLIKACJE:

1. Podmioty troszczą się jedynie o swoją konsumpcję -nie interesuje ich ile konsumują inne podmioty;

2. Podmioty faktycznie zachowują się konkurencyjnie;

3. I twierdzenie ekonomi dobrobytu ma sens tylko wtedy, gdy równowaga konkurencyjna w ogóle istnieje - (każdy podmiot jest bardzo małym podmiotem i podjęcie decyzji przez jednego nie ma wpływu na decyzje drugiego - wtedy tylko możliwa jest równowaga).

I Twierdzenie ekonomii dobrobytu uwidacznia nam, że rynek prywatnie z każdym podmiotem starającym się maksymalizować własną użyteczność da wynik w postaci allokacji która spełnia kryterium efektywności Pareta.

Znaczenie I twierdzenia ekonomi dobrobytu:

• Oferuje ogólny mechanizm jakim jest rynek konkurencyjny,

• Szczególna budowa rynków konkurencyjnych ma pożądaną własność - zmierzania do alokacji efektywnej w sensie Pareta,

• Przynosi oszczędności informacji.

Implikacje II twierdzenia ekonomi dobrobytu.

1. Problem podziału i efektywności mogą być oddzielone bo mechanizm rynkowy może dostarczyć jaką tylko chcemy allokację efektywną w sensie Pareta - (mechanizm rynkowy jest dystrybucyjnie neutralny bez względy jakie przyjmujemy kryteria).

2. Rola cen w gospodarce:

• alokacyjna - wskazuje na relatywną rzadkość,

• dystrybucyjna - określa ile dóbr podmioty mogą zakupić

Wynika stąd: te dwie funkcje cen mogą być rozdzielone, gdyż można dokonać redystrybucji zasobu początkowego określając w ten sposób bogactwo posiadane przez podmioty, a potem użyć cen do wskazania relatywnej rzadkości. Konsument powinien sam decydować ile chce kupić dóbr i powinien w pełni ponosić odpowiedzialność pełną za podjęte decyzje- bez ingerencji państwa.

3. Redystrybucja zasobów za pomocą podatków. Państwo nie musi dokonywać przesunięć fizycznego zasobu aby określić ile poszczególne osoby powinny konsumować - wystarczy, że państwo zmieni siłę nabywczą wyposażenia początkowego poprzez opodatkowanie jednego konsumenta na podstawie wartości jego wyposażenia i przetransferuje pieniądze na rzecz innego konsumenta.

Dopóki podatki oparte są na wartości zasobu dóbr posiadanych przez konsumenta dopóty nie występują straty po stronie efektywności. Nieefektywność pojawia się gdy podatki zależą od wyborów dokonywanych przez konsumenta - bo podatki wpływają na końcowe decyzje konsumenta. Opodatkowanie zmienia zachowanie ludzi.

BRAK RÓWNOWAGI ⇒ PODAŻ ≠ POPYT

Założenia: konsument dąży do maksymalizacji użyteczności

U_MAX (q₁ , q₂ ....... q_m , s)

przy: p₁ x q₁ + p₂ x q₂ ....... p_m x q_m + s ≤ Y

U_MAX - maksimum użyteczności

Y - dochód konsumenta

s - oszczędności

p - cena

podaż rzeczywista (ilość dóbr na rynku),

konsumpcja w warunkach ograniczeń, czyli tzw. popyt obserwowalny

popyt zamierzony (przy danych cenach i dochodach ile dóbr chcemy kupić

Przypadki:

Popyt zamierzony, obserwowalny, a podaż rzeczywista, relacje:

1. jeżeli
   dla wszystkich i to
   

2. jeżeli
   dla wszystkich i to
   

3. jeżeli
   dla niektórych i oraz

dla pozostałych i to
dla pierwszej grupy

Graficzna analiza relacji:

1. Przyjmując, że
i
, to:

- tyle konsument chce kupić

- tyle jest podaży dobra

Podaż > popyt

2. Przyjmując, że
i
, to:

Podaż < popyt

3. Jednego dobra (1) jest za dużo, a drugiego (2) za mało. Przyjmując, że
i
, to:

INNE SYTUACJE:

Przyjmując, że
i
, to:

Przyjmując, że
i
, to:

Przyjmując, że
i

_X

_X

Krzywa oferty B

W wyposażenie początkowe

KO_B

KO_A

K_C-K

Dobro 1

KO_B

W

Osoba A

Osoba B

Dobro 2

_X

KO_A

Osoba A

Osoba B

Dobro 2

Dobro 1

Y

KO_B

KO_A

Osoba A

Osoba B

Dobro 2

Dobro 1

_I

_II

Spożycie dóbr nie może być większe od podaży

KO

0

Rynek nie jest w stanie równowagi.

Rozwiązania:

1. Zmienić cenę dóbr obu albo

jednego

2. Zostawić cenę jaka jest a zwiększyć

dochody konsumentów

Konsument ma więcej pieniędzy, nie wydał wszystkiego, bo nie ma tyle dóbr na rynku. Nie ma stanu równowagi.

0

Za dużo dobra 1, za mało dobra 2. Konsument przerzuca konsumpcję na dobro 1 i kupuje go więcej niż zamierzał, ale nie wykupuje całej podaży dobra1.

Podaż dobra 1 -

Podaż dobra 2 -

Konsument wydaje wszystkie pieniądze, ale nie maksymalizuje użyteczności. Co należy zrobić:

Przesunąć zasoby produkcyjne dobra 1 na zasoby produkcyjne dobra 2 - którego jest za mało.

0

Niezrealizowany popyt na dobro 2 konsument kieruje na dobro 1 i wykupuje całą podaż dobra 1 i kupuje zdecydowanie więcej niż zamierzał

⇒ EFEKT ECHA

0

0

Konsument kupi całą podaż dobra 2 a niezrealizowany popyt skieruje na podaż dobra 1, ale i tak zostają jeszcze pieniądze na kolejne dobra dostępne na rynku - aż do spustoszenia rynku.

⇒ EFEKT ECHA EMITOWANEGO

Należałoby zmienić system cen lub zmienić siłę nabywczą pieniądza. (zabrać ludziom pieniądze)

U₁

Założenia:

,
- ceny równowagi

,
- ceny oficjalne

,
- podaż dóbr

,
- popyt emitowany

- nawis inflacyjny

0

U₂

---